Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
Tomasz Lis
polski dziennikarz Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Tomasz Rafał Lis (ur. 6 marca 1966 w Zielonej Górze) – polski dziennikarz, publicysta, prezenter telewizyjny i wydawca.
W latach 1990–1997 dziennikarz Telewizji Polskiej; prowadzący programu TVP1 Wiadomości, główny sprawozdawca parlamentarny i korespondent w Stanach Zjednoczonych. W latach 1997–2004 dziennikarz TVN; współtwórca, szef redakcji i prowadzący główne wydanie Faktów. W latach 2004–2007 związany z telewizją Polsat jako komentator Wydarzeń, prowadzący politycznego talk-show Co z tą Polską?, członek zarządu i dyrektor programowy. W latach 2008–2016 prowadzący program publicystyczny Tomasz Lis na żywo na antenie TVP2. Jako dziennikarz prasowy związany m.in. z dziennikiem „Polska The Times” i „Gazetą Wyborczą”. W latach 2010–2012 redaktor naczelny tygodnika „Wprost”, w latach 2012–2022 redaktor naczelny tygodnika „Newsweek Polska”.
Trzykrotny laureat nagrody Grand Press dla dziennikarza roku (1999, 2007, 2009), dziewięciokrotny laureat Wiktorów, w tym Super Wiktora (2006), dwukrotny laureat Telekamer (2002, 2006), laureat Nagrody Kisiela (2005), a także jednej antynagrody. W 2014 za „wybitne osiągnięcia w działalności na rzecz wolności słowa w Polsce i wkład w rozwój wolnych mediów i niezależnego dziennikarstwa” został odznaczony przez prezydenta RP Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Remove ads
Młodość
Jest synem Stefana Lisa (ur. 1937) i jego żony Wandy z domu Adamkiewicz (1946–2016)[1][2]. Dorastał w Zielonej Górze, gdzie ukończył I Liceum Ogólnokształcące im. Edwarda Dembowskiego[3][4]. Bez powodzenia zdawał egzaminy na studia medyczne na Akademii Medycznej im. Piastów Śląskich we Wrocławiu[5]. Został absolwentem dziennikarstwa na Wydziale Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego[6]. Na UW równolegle studiował również prawo[7], tych studiów jednak nie ukończył[8]. W trakcie studiów pracował dorywczo na torfowiskach w Norwegii i Wielkiej Brytanii. Podczas pobytów w Londynie dorabiał, pracując jako ogrodnik, pracownik gospodarczy i budowlaniec oraz był zatrudniony w wytwórni naszyjników[9]. Po studiach dziennikarskich w Polsce w semestrze 1991/1992 wyjechał na roczne stypendium naukowe na jezuickim Uniwersytecie Loyoli w Nowym Orleanie[10][11].
Remove ads
Kariera dziennikarska
Podsumowanie
Perspektywa
Debiutował w prasie tekstem na temat warszawskich barów mlecznych opublikowanym 8 listopada 1984 na łamach „Sztandaru Młodych”[12], dla którego pisał artykuły i reportaże przez kolejne kilka lat[13]. Ponadto, będąc na czwartym roku studiów dziennikarskich, wygrał otwarty konkurs na reportera Telewizji Polskiej[14]. Na antenie zadebiutował 3 maja 1990, prowadząc wieczorne wydanie serwisu informacyjnego Wiadomości[14]. Dwa miesiące po rozpoczęciu pracy w TVP przeprowadził wywiad z prezydentem Wojciechem Jaruzelskim[15]. Następnie został sprawozdawcą w Senacie, a w styczniu 1991 stał się głównym sprawozdawcą parlamentarnym TVP[16][17]. Prowadził także telewizyjne studio olimpijskie[18]. W latach 1994–1997 był korespondentem TVP w Stanach Zjednoczonych[19]. W latach 90. pisał także teksty dla „Polityki”[20].
Po powrocie do Polski w 1997 przeszedł do nowo powstałej stacji TVN[21]. Był współtwórcą (wraz z Grzegorzem Miecugowem i Milanem Suboticiem[22]), następnie szefem redakcji i prowadzącym od poniedziałku do piątku główne wydanie Faktów. W 1999 został felietonistą magazynu „Wprost”[20], a przez wiele lat pierwszej dekady XXI wieku był także jednym z komentatorów w rubryce To był tydzień w głównym grzbiecie „Gazety Wyborczej”[23]. Od 2003 jest stałym gościem piątkowych poranków w radiu Tok FM, w którym komentuje bieżące wydarzenia z Polski i ze świata[24][25].

1 września 2004 został członkiem zarządu i dyrektorem programowym telewizji Polsat i szefem jedynego programu informacyjnego stacji, Wydarzeń[26]. Choć podczas głównego wydania Wydarzeń Lis nie był – jak w Faktach – już prowadzącym[27], to w formule programu zarezerwowano mu czas jako codziennego komentatora Wydarzeń[28]. Ponadto od 30 września 2004 prowadził cotygodniowy magazyn publicystyczny Co z tą Polską?[29]. W czerwcu i lipcu 2006 wraz z Przemysławem Pełką komentował przebieg inauguracji Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej w Niemczech[30]. 19 września 2007 został odsunięty od kierowania Wydarzeniami przez prezesa Polsatu Zygmunta Solorza-Żaka, a dzień później odszedł ze stacji[31][32]. Według wielu spekulacji odejście Lisa poprzedziły naciski polityczne wywierane przez nowo powołany rząd Prawa i Sprawiedliwości[33]. Konflikt z rządem miał być nie na rękę właścicielowi Polsatu szykującemu się do przejęcia w części państwowego telekomu Plus oraz inwestycji przedsiębiorcy w sektorze energetycznym[34]. Lis odniósł się do sytuacji w wywiadzie radiowym dla Janiny Paradowskiej w Tok FM z 21 września 2007, potwierdzając, że w związku z jego pracą w Polsacie stacja podlegała zakulisowym „brutalnym atakom”[35][36]. Odsunięcie Lisa głośno krytykowało m.in. Stowarzyszenie Dziennikarzy Rzeczypospolitej Polskiej, według którego było ono wymuszone na władzach Polsatu przez „rządzących”. Z kolei Rada Etyki Mediów zaapelowała do zarządu TV Polsat, Tomasza Lisa oraz kompetentnych władz o „jednoznaczne oświadczenia informujące opinię publiczną o przyczynach i okolicznościach zaistniałej sytuacji”[33]. Wraz z Lisem z pracy w Polsacie zrezygnowała Hanna Lis, jego ówczesna partnerka życiowa, późniejsza żona, również pracująca w redakcji Wydarzeń[32].
Niedługo po zakończeniu pracy w Polsacie w 2007 rozpoczął emisję programu Co z Polską? dla portalu Gazeta.pl[37]. W latach 2007–2009 był stałym felietonistą działu Opinie dziennika „Polska The Times”[38]. Równocześnie od 25 lutego 2008 zaczął prowadzić w TVP2 cotygodniowy program Tomasz Lis na żywo[39], powracając tym samym do telewizji publicznej po 11 latach pracy w telewizjach komercyjnych. Produkcją odcinków tego programu zajęła się jego firma Tomasz Lis Deadline Productions[40].
25 maja 2010 został redaktorem naczelnym tygodnika „Wprost”[41][42]. Stanowisko to piastował do lutego 2012[43]. Z „Wprost” zwolniono Lisa, zarzucając mu konflikt interesów w związku z informacjami[44] o tworzeniu przez dziennikarza własnej redakcji nowego portalu, NaTemat.pl, którego jest współwłaścicielem[45]. Lis natomiast zarzucał wydawcy i bezpośrednio prezesowi zarządu Michałowi Lisieckiemu opóźnienia w wypłacie wynagrodzeń[46]. W tej sprawie doszło do procesu z powództwa Lisieckiego. 11 września 2015 Sąd Apelacyjny w Warszawie wydał wyrok w tej sprawie nakazujący Lisowi przeproszenie powoda[47].
26 marca 2012 objął stanowisko redaktora naczelnego polskiej edycji „Newsweeka”[48], wydawanego przez spółkę Ringier Axel Springer Polska.
25 stycznia 2016 program Tomasz Lis na żywo zniknął z anteny TVP, sam dziennikarz zakończył współpracę z TVP[49]. W latach 2016–2020 prowadził cotygodniowy program Tomasz Lis, który był emitowany na stronie internetowej tygodnika „Newsweek Polska” oraz przez platformę VOD portalu Onet.pl. Od 2020 audycja nadawana była tylko w wersji płatnej dla subskrybentów na stronie internetowej tygodnika, natomiast w serwisie YouTube pojawiały się krótkie około trzyminutowe urywki z każdego odcinka. 1 sierpnia 2019 został felietonistą wydawanego przez RAS-Polska dziennika „Fakt”[50], jednak już 8 sierpnia wydawca zawiesił z nim współpracę, co miało związek z krytyką podnoszoną przez część pracowników tabloidu, którzy sprzeciwiali się jego zatrudnieniu[51]. W styczniu 2021 audycja Tomasz Lis, którą realizował dla „Newsweek Polska”, została zastąpiona przez przygotowywany przez niego autorski program pt. Świat_pl, dostępny w dwóch wersjach do wyboru (podcast lub videocast), który był udostępniany subskrybentom Newsweek.pl oraz Mediaklub.pl. Pierwszy odcinek ukazał się także na głównej stronie Onetu[52]. 24 maja 2022 Ringier Axel Springer Polska poinformował o zakończeniu współpracy z Lisem[53][54].
10 marca 2023 założył kanał Tomasz Lis Oficjalnie na YouTube[55].
Remove ads
Zaangażowanie polityczne
W związku ze spekulacjami wokół możliwości kandydowania w wyborach prezydenckich i niejasnymi deklaracjami samego dziennikarza (po trzech latach w wywiadzie dla Michała Iwanowskiego z „Gazety Lubuskiej” tłumaczył rezygnację ze startu w wyborach względami osobistymi[56]) Lis został zawieszony przez władze TVN w obowiązkach redakcyjnych w Faktach[57]. Następnie 10 lutego 2004 zwolniono go z pracy pod zarzutem niedotrzymania warunków umowy[58]. Lis zapowiedział pozwanie stacji za zwolnienie[59], później obwieścił złożenie pozwu przeciwko TVN[60], ostatecznie doszło do ugody stron[61].
W 2018 brał udział w protestach Komitetu Obrony Demokracji przeciwko nowemu rządowi sformułowanemu przez Prawo i Sprawiedliwość[62].
Kontrowersje
- W czerwcu 2008 w „Dzienniku” ukazał się tekst Luizy Zalewskiej, w którym dziennikarka przywołała opinie reporterów i pracowników redakcji Wydarzeń, oskarżających Tomasza Lisa i Hannę Smoktunowicz o nieetyczne praktyki, wulgarne zachowanie i regularne poniżanie odwołujące się do ich życia osobistego. Dziennikarze nie zdecydowali się pozwać „Dziennika” ani samej Zalewskiej za wysunięte oskarżenia[63].
- W ocenie Rady Etyki Mediów w odcinku programu Tomasz Lis na żywo wyemitowanym 7 grudnia 2009 dopuścił się manipulacji i złamania zasad bezstronnego, obiektywnego dziennikarstwa, wykorzystując antenę TVP do prywatnych spraw i zapraszając do studia, w charakterze niezależnego eksperta, adwokata reprezentującego go przed sądem w sprawie pozostającej w toku[64].
- W 2013 Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich nominowało go do antynagrody „Hiena Roku” za „przekroczenie standardów dziennikarskich poprzez publikację okładki opartej na wulgarnych skojarzeniach, obrażającej uczucia religijne i tworzącej negatywne stereotypy”[65]. Nominacja związana była z okładką numeru 9/13 tygodnika „Newsweek” przedstawiającą chłopca klęczącego przed księdzem[66][67].
- 7 września 2015 w kierowanym wówczas przez Tomasza Lisa tygodniku „Newsweek Polska” opublikowano artykuł Wojciecha Cieśli i Michała Krzymowskiego[68] na temat przewodniczącego NSZZ Solidarność Piotra Dudy. W okładkowym tekście opisywano luksusowe wakacje związkowca, zasugerowano również, że część kosztów pobytu pokrywana była z pieniędzy związku, a za część standardowo płatnych usług wypoczywający nie płacił w związku z zajmowanym stanowiskiem i powiązań organizacji z hotelem. W toczącej się przez trzy lata batalii sądowej[69], 5 lipca 2018 zapadł ostateczny wyrok nakazujący Lisowi opublikowanie sprostowania do tekstu, którego wcześniej jako naczelny tygodnika odmawiał[70].
- Podczas prezydenckiej kampanii wyborczej w 2015 w programie Tomasz Lis na żywo w TVP2 dziennikarz powołał się na wpis na profilu twitterowym, który według Lisa miał należeć do córki przyszłego prezydenta Andrzeja Dudy; Kinga Duda miała zapowiedzieć, że jeśli jej ojciec wygra wybory, to podejmie starania, by reżyser Paweł Pawlikowski zwrócił nagrodę Oskara za film Ida[71]. Informacji nie sprawdzono i szybko się okazało, że profil nie należy do Kingi Dudy, a sama pomówiona nigdy takiego nie prowadziła[72]. Sprawa nie zakończyła się procesem, ponieważ Lis podczas krótkiej rozmowy przed wejściem do TVP przeprosił kandydata[73][74][74][75]. TVP przeprosiła Andrzeja Dudę za zachowanie Lisa w głównym wydaniu Wiadomości[76].
- 24 czerwca 2022 na stronach Wirtualnej Polski ukazał się artykuł Szymona Jadczaka pt. "Płakałam, miałam ataki paniki". Ujawniamy zarzuty podwładnych wobec Tomasza Lisa. Dlaczego zwolniono naczelnego "Newsweeka"?[77]. Jak wynikało z materiału, Lis jako redaktor naczelny „Newsweeka” dopuszczał się praktyk, które mogły nosić znamiona mobbingu, o czym wielokrotnie przełożonych informowali pracownicy gazety[78]. W emitowanej tego samego dnia audycji Trzódka w radiu Tok.FM Lis określił zarzuty mianem „zestawu półprawd i bzdur”[79]. Wydawnictwo Ringier Axel Springer Polska, wydawca „Newsweek Polska”, nie zaprzeczyło, że w sprawie Lisa działała powołana w firmie specjalna komisja[80]. W reakcji na doniesienia radio Tok FM zawiesiło współpracę z dziennikarzem[81]. Kontrola Państwowej Inspekcji Pracy nie potwierdziła doniesień o mobbingu, nieprawidłowościach w „Newsweeku”[82].
- W październiku 2022 Rafał Kalukin opublikował w tygodniku Polityka artykuł[83], w którym poinformował, że oprócz zarzutów mobbingu, powodem zwolnienia Tomasza Lisa z funkcji redaktora naczelnego tygodnika Newsweek była napaść seksualna na jedną z kobiet pracujący w wydawnictwie Ringier Axel Springer. Zarzut molestowania seksualnego kobiet pracujących z Tomaszem Lisem potwierdził w maju 2024 Szymon Jadczak. Dziennikarz opublikował w portalu Wirtualna Polska tekst „Złapał ją za twarz, przycisnął do ściany, pocałował”. Ujawniamy ustalenia prokuratury w sprawie Tomasza Lisa[84], w którym przedstawił zeznania kobiet złożone w prokuraturze przeciwko Lisowi. Z dokumentu, do którego dotarła Wirtualna Polska, wynika, że Lis stracił funkcję tuż po zgłoszeniu przez jedną z kobiet naruszenia nietykalności o podłożu seksualnym. Ostatecznie prokuratura umorzyła ten wątek w śledztwie ze względu na jego przedawnienie[85].
- 4 lipca 2025 w reakcji na nocne spotkanie Marszałka Sejmu Szymona Hołowni oraz Michała Kamińskiego z europosłem Adamem Bielanem, Tomasz Lis napisał na portalu X ponad 40 wpisów[86], z czego znaczną część stanowiły inwektywy skierowane w stronę Marszałka Sejmu (m.in. "Zabrać gówniarzowi i zdrajcy funkcje marszałka!"[87], czy obrazek sugerujący stosunek homoseksualny z prezesem PiS Jarosławem Kaczyńskim[88]). 5 lipca przeprosił Hołownię za te wpisy, podtrzymując jednak opinię o "zdradzie i kolaboracji"[89].
Remove ads
Antynagroda
W 2015 Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich przyznało Lisowi antynagrodę „Hiena Roku”, podając jako uzasadnienie „wielokrotne łamanie zasady etyki dziennikarskiej”[90]. Wbrew wcześniejszym zapowiedziom[91] dziennikarz nie odebrał antynagrody[92][93].
Życie prywatne
Podsumowanie
Perspektywa
Matka Tomasza Lisa pracowała w administracji szpitala w Zielonej Górze, a ojciec był inżynierem zootechnikiem w zielonogórskiej Wojewódzkiej Stacji Hodowli Zwierząt[94]. Ojciec pochodził z rodziny od pokoleń osiadłej w Krotoszynie, a matka urodziła się w rodzinie pochodzącej ze Święcian na Wileńszczyźnie, skąd przyjechała – jako ekspatriantka – do Polski w 1946. Dziadek dziennikarza, Józef Adamkiewicz, z zawodu nauczyciel, zmarł w 1946 w wyniku postrzelenia przez funkcjonariusza MO[94].
3 czerwca 1994 poślubił dziennikarkę Kingę Rusin, z którą ma dwie córki: Polę (ur. 15 listopada 1996)[95] i Igę (ur. 2000). 27 czerwca 2006 małżeństwo zakończyło się rozwodem. 19 października 2007 w polskim konsulacie w Rzymie ożenił się z dziennikarką Hanną Lis[96][97]. W styczniu 2018 media poinformowały o rozpadzie ich małżeństwa[98]. W 2022 rozwiedli się[99]. Jest katolikiem i jednocześnie zwolennikiem rozdziału Kościoła od państwa[100].
Jest fanem sportu żużlowego[101] i kibicuje drużynie Falubazu Zielona Góra[102]. Pasjonuje się także piłką nożną, czemu daje wyraz w tekstach prasowych, a po uruchomieniu profilu na Twitterze również licznymi wpisami[16][103]. Jest kibicem Realu Madryt[104]. W młodości przez kilka lat uprawiał pływanie w klubie „Transbud Zielona Góra”[105]. Jest również maratończykiem i popularyzatorem biegania. Przebiegł co najmniej 10 maratonów[106], również za granicą, m.in. w Nowym Jorku[107][108]. Interesuje się również Bliskim Wschodem[109].
Przeszedł cztery udary mózgu[110], w wyniku których cierpi na szczękościsk[14] i zaburzenia mowy[111].
Remove ads
Nagrody i odznaczenia
- Dziewięć Wiktorów[112], w tym Super Wiktor w 2006[113]
- Tytuł Dziennikarza Roku w latach 1999, 2007 i 2009[114][115]
- Laureat konkursu Telekamery w latach 2002 (za „Fakty”)[116] i w 2006 (za „Co z tą Polską?”)[117]
- Laureat Nagrody Kisiela w 2005[118]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski za wybitne osiągnięcia w działalności na rzecz wolności słowa w Polsce, za wkład w rozwój wolnych mediów i niezależnego dziennikarstwa[119][120]; odznaczony postanowieniem prezydenta RP Bronisława Komorowskiego z 30 maja 2014.
Remove ads
Książki
- 1994: Jak to się robi w Ameryce
- 1997: Zawód korespondent
- 1998: LISt z Ameryki
- 1999: Wielki finał. Kulisy wejścia Polski do NATO
- 2002: ABC dziennikarstwa, współautor – wraz z Krzysztofem Skowrońskim i Mariuszem Ziomeckim[121][122]
- 2003: Co z tą Polską?
- 2004: Nie tylko Fakty
- 2006: Polska, głupcze!
- 2007: PIS-neyland
- 2008: My, Naród
- 2016: A nie mówiłem?
- 2018: Historia prywatna
- 2019: Umrzeć za Gdańsk
- 2023: Tomasz Lis. Na żywo
Remove ads
Pozostałe informacje
- W październiku 2017 wraz z byłą żoną Kingą Rusin wydali oświadczenie o próbie szantażu wobec starszej córki – Poli[123].
- W związku z licznymi próbami podszywania się pod dziennikarza, co skutkowało szeregiem nieporozumień[124], w październiku 2015 Lis opublikował na stronie internetowej tygodnika Newsweek Polska nagranie wideo o swoim jedynym profilu w mediach społecznościowych – na Twitterze – i jedynym nicku, jakim się tam posługuje – „lis_tomasz”[125]. Profil Lisa jest najpopularniejszym wśród profili twitterowych polskich dziennikarzy (908 tysięcy obserwujących – w czerwcu 2020)[126].
- Oprócz komentarzy dla innych mediów od 22 lutego 2012 do 13 grudnia 2016[127] Tomasz Lis pisał również jedynego w swojej dotychczasowej działalności bloga. Wpisy – często emocjonalne – publikował w portalu naTemat.pl, którego jest współwłaścicielem, przez co dziennikarz miał pełną kontrolę nad ich formą. W czasie odejścia z TVP w 2016 było to jedyne medium, w którym Lis opisał swoją wersje okoliczności związanych z nieprzedłużeniem z nim kontraktu. Przedstawił koszty produkcji programu i szacunki co do zysku TVP2 z reklam nadawanych przed i po programie[128][108].
- W 2010 wziął udział w postprodukcji polskiej wersji filmu animowanego Biała i Strzała podbijają kosmos, gdzie użyczył głosu postaci prezydenta Stanów Zjednoczonych Johna F. Kennedy’ego[129][130][130].
Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads