Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
United Rugby Championship
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
United Rugby Championship (dawniej Pro14, Guinness Pro14, Liga Celtycka oraz Pro12) – profesjonalna liga rugby union, w której rywalizują najlepsze drużyny z Irlandii, Szkocji, Walii, Włoch i Południowej Afryki. Uważana jest za jedną z trzech najlepszych lig rugby union w Europie obok angielskiej Premiership i francuskiej Top 14[1].
Remove ads
Format i uczestnicy rozgrywek
Podsumowanie
Perspektywa
Liga została założona jako Liga Celtycka w 2001 dla najlepszych drużyn z Irlandii, Szkocji i Walii. W pierwszym sezonie wzięło udział piętnaście drużyn: cztery irlandzkie zespoły prowincjonalne (Connacht, Leinster, Munster i Ulster), dwie drużyny szkockie (Edinburgh Reivers i Glasgow) oraz dziewięć walijskich klubów (Bridgend, Caerphilly, Cardiff, Ebbw Vale, Llanelli, Neath, Newport, Pontypridd i Swansea). Zespoły podzielono na dwie grupy (7- i 8-zespołową), w których rozgrywki były toczone systemem ligowym (każda drużyna rozgrywała z pozostałymi drużynami w grupie po jednym meczu), a po cztery najlepsze zespoły awansowały do fazy play-off, która kończyła się spotkaniem finałowym. W pierwszym sezonie część spotkań stanowiła jednocześnie część rozgrywek powstałej w 1999 roku Welsh-Scottish League. W drugim sezonie rozgrywek liczba drużyn została powiększona do 16 – dołączył do nich trzeci szkocki zespół, The Borders[2][3].
Pierwsza poważniejsza zmiana formatu ligi nastąpiła w sezonie 2003/2004 i związana była z reformą rozgrywek rugby union w Walii – wprowadzono tam system zespołów prowincjonalnych na wzór Irlandii oraz Szkocji i zamiast dotychczasowych dziewięciu drużyn z tego kraju, w rozgrywkach wzięło udział pięć nowo utworzonych zespołów: Cardiff Blues, Celtic Warriors, Llanelli Scarlets, Neath-Swansea Ospreys i Newport Gwent Dragons. Łączna liczba uczestników ligi wynosiła dwanaście, zrezygnowano z podziału na dwie grupy i fazy play-off – rozgrywki toczyły się systemem ligowym, w którym każda drużyna rozgrywała z wszystkimi pozostałymi po dwa spotkania (w domu i na wyjeździe). Liga Celtycka stała się jedyną zawodową ligą rugby w krajach, z których pochodziły uczestniczące w niej kluby[2][3]. System ten obowiązywał także w kolejnych latach, zmieniała się jednak liczba drużyn: już w 2004 rozgrywki opuścił jeden z niedawno powstałych walijskich zespołów prowincjonalnych Celtic Warriors, a w 2007 szkocki Border Reivers (dawniej The Borders), w ten sposób liczba uczestników została ograniczona do 10[4].
Od sezonu 2009/2010 powrócono do rozgrywania fazy play-off, w której uczestniczyły cztery najlepsze drużyny w tabeli ligowej po sezonie zasadniczym[5]. W 2010 do ligi dopuszczono dwa zespoły włoskie (Benetton i Aironi)[4], a celem tej inicjatywy było m.in. podniesienie poziomu rugby union we Włoszech[6]. Od 2011 wprowadzono nową nazwę ligi: Pro12[7]. W 2012 nastąpiła zmiana w składzie ligi – włoskie Aironi zostało zastąpiono przez inną drużynę z tego kraju, Zebre[4].
Kolejna zmiana formatu rozgrywek nastąpiła w sezonie 2017/2018 i związana była z poszerzeniem ligi o kolejne dwa zespoły. Tym razem do rozgrywek dołączyły dwie drużyny z RPA, które zostały usunięte z rozgrywek Super Rugby (Cheetahs i Southern Kings). Nazwa ligi została tym samym zmieniona na Pro14[8]. W sezonie drużyny podzielone były na dwie konferencje (w każdej po dwie drużyny irlandzkie i walijskie oraz po jednej szkockiej, włoskiej i południowoafrykańskiej). Drużyny z jednej konferencji grały pomiędzy sobą mecz i rewanż, a ponadto rozgrywały dziewięć spotkań z drużynami z drugiej konferencji, w tym dwa o charakterze regionalnych derby. Także faza play-off została zmodyfikowana: uczestniczyły w niej po trzy najlepsze zespoły z każdej konferencji (zespoły z miejsc 2 i 3 rozgrywały ćwierćfinały, których stawką był awans do półfinałów, w których ich przeciwnikami byli zwycięzcy konferencji)[9].
Sezon 2019/2020 z powodu pandemii COVID-19 został skrócony: nie rozegrano części fazy zasadniczej oraz ćwierćfinałów; sezonu nie dokończyły też drużyny z Południowej Afryki[10]. Z tego samego powodu drużyny południowoafrykańskie nie mogły przystąpić do kolejnego sezonu[11]. We wrześniu 2020 ogłoszono rozwiązanie jednej z nich (Southern Kings)[12][13]. W końcu 2020 podjęto decyzję o wycofania także drugiej południowoafrykańskiej drużyny, Cheetahs, i wprowadzeniu do ligi czterech drużyn uczestniczących dotąd w rozgrywkach Super Rugby: Bulls, Lions, Sharks i Stormers[14][15]. W związku z tym zmieniono także format trwającego sezonu 2020/2021: postanowiono, że każda drużyna w fazie zasadniczej zagra tylko 16 meczów, a następnie zwycięzcy obu konferencji spotkają się w finale ligi (nie odbyły się ćwierćfinały i półfinały). Dzięki skróceniu w ten sposób czasu trwania rozgrywek ligowych w końcu wiosną 2021 został rozegrany dodatkowy turniej o nazwie Rainbow Cup z udziałem dotychczasowych drużyn Pro14 oraz nowo przyjętych drużyn z Południowej Afryki[15].
Od sezonu 2021/22 rozgrywki zmieniły nazwę na United Rugby Championship. Zmienił się format rozgrywek: drużyny podzielono na cztery grupy – irlandzką, walijską, południowoafrykańską oraz szkocko-włoską. W fazie zasadniczej każda drużyna rozgrywa 6 spotkań z rywalami ze swojej grupy (mecz i rewanż z każdym) oraz 12 spotkań z pozostałymi (po jednym spotkaniu, bez rewanżów, połowa w domu, połowa na wyjeździe). 8 najlepszych drużyn w łącznej tabeli rozgrywek awansuje do fazy play-off składającej się z ćwierćfinałów, półinałów i finału[16].
Remove ads
Wyniki rozgrywek
Podsumowanie
Perspektywa
Najlepsze drużyny ligi w sezonach 2001/2002–2002/2003 (wyniki finałów):
Najlepsze drużyny ligi w sezonach 2003/2004–2008/2009 (w tych latach nie rozgrywano fazy play-off)[19]:
Najlepsze drużyny ligi w sezonach od 2009/2010 (wyniki finałów):
Remove ads
Zespoły uczestniczące w rozgrywkach
Zespoły uczestniczące w rozgrywkach:
| Kluby z Wysp Brytyjskich | Kluby z Włoch |
 |
 |
| Kluby z Południowej Afryki | |
 |
Celtic Cup
W sezonach 2003/2004 i 2004/2005 zorganizowano także dodatkowe rozgrywki pucharowe dla zespołów występujących w lidze pod nazwą Celtic Cup.
Wyniki finałów:
Remove ads
Rainbow Cup
Wiosną 2021 zorganizowano dodatkowe rozgrywki dla zespołów występujących w lidze pod nazwą Rainbow Cup.
Wynik finału:
Kwalifikacja do europejskich pucharów
Podsumowanie
Perspektywa
Początkowo rozgrywki Ligi Celtyckiej nie miały wpływu na to, jakie drużyny uczestniczą w rozgrywkach Pucharu Heinekena[40]. Kraje uczestniczące w Lidze miały zapewnione co najmniej 8 miejsc (a po przyłączeniu się Włoch – 10) w 24-zespołowych rozgrywkach europejskich (po 3 – Irlandia i Walia, po 2 – Szkocja i Włochy). Z czasem wprowadzono zasadę, że w przypadku drużyn irlandzkich i walijskich o awansie do Pucharu decyduje kolejność miejsc w poprzednim sezonie Ligi Celtyckiej[41][42].
Do istotnej zmiany zasad kwalifikacji doszło wraz z reformą formatu rozgrywek europejskich w 2014 (w ramach której Puchar Heinekena został zastąpiony przez European Rugby Champions Cup). Liczbę miejsc w rozgrywkach pucharowych najwyższego poziomu zagwarantowanych dla uczestników Pro12 ograniczono do siedmiu. O kwalifikacji decydowała klasyfikacja zespołów w poprzednim sezonie Pro12: awansowały najlepsze drużyny z każdego kraju uczestniczącego w Pro12 oraz trzy najlepsze drużyny spośród pozostałych[43].
Począwszy od 2018 zrezygnowano z gwarantowania miejsca dla poszczególnych federacji, a do European Rugby Champions Cup awansowało siedem najlepszych drużyn Pro14 (po trzy najlepsze z każdej konferencji oraz zwycięzca barażu między drużynami z czwartych miejsc) – przy czym pomijane były drużyny z Południowej Afryki[44][45]. W 2020 w związku z powiększeniem liczby drużyn w Champions Cup uzgodniono, że będzie tam występować osiem drużyn z Pro14 (po cztery najlepsze z Europy z każdej konferencji)[46]. Począwszy od sezonu 2021/2022 wprowadzono nowe zasady awansu: zdobywali go zwycięzcy czterech grup, a liczba drużyn jest uzupełniona przez kolejne cztery najlepsze drużyny w tabeli ogólnej sezonu zasadniczego[16] – przy czym od sezonu 2022/2023 dopuszczono drużyny z Południowej Afryki do europejskich pucharów[47]. Następną zmianę wprowadzono od 2024 – awans uzyskiwało osiem najlepszych drużyn sezonu zasadniczego (z zastrzeżeniem, że musi znaleźć się miejsce dla zdobywców europejskich pucharów w poprzednim sezonie, jeśli będą pochodzić z URC, a zajmą miejsce niższe niż ósme)[48].
Drużyny ligowe, które nie zakwalifikują się do Champions Cup, uczestniczą w kolejnym sezonie z rozgrywkach europejskich o niższej randze – European Rugby Challenge Cup[45].
Remove ads
Sponsorzy tytularni rozgrywek
W latach 2006–2011 sponsorem tytularnym były browary Magners, w latach 2011–2014 Rabobank[49][50], a w latach 2014–2021 browar Guinness[51][52].
Uwagi
- Sezon rozpoczęło 14 drużyn, jednak po przerwie spowodowanej pandemią COVID-19 do rozgrywek powróciło 12.
Przypisy
Linki zewnętrzne
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads