Wiwera malajska

Wiwera malajska^[5], cyweta malajska, cyweta orientalna^{[potrzebny przypis]} (Viverra tangalunga) – gatunek drapieżnego ssaka z podrodziny wiwer (Viverrinae) w obrębie rodziny wiwerowatych (Viverridae). Jest wymieniony przez IUCN jako gatunek „najmniejszej troski”, ponieważ jest stosunkowo szeroko rozpowszechniony, wydaje się tolerować zdegradowane siedliska i występuje na wielu obszarach chronionych^[4].

Wiwera malajska

Viverra tangalunga[1]
J.E. Gray, 1832[2]
Viverra tangalunga z Borneo
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	drapieżne
Podrząd	kotokształtne
Rodzina	wiwerowate
Podrodzina	wiwery
Rodzaj	wiwera
Gatunek	wiwera malajska
Synonimy
Viverra tangalunga lancavensis H.C. Robinson & Kloss, 1920[3]
Podgatunki
V. t. tangalunga J.E. Gray, 1832 V. t. lankavensis H.C. Robinson & Kloss, 1920
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]
najmniejszej troski
Zasięg występowania

Taksonomia

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1832 roku brytyjski zoolog John Edward Gray nadając mu nazwę Viverra tangalunga^[2]. Holotyp pochodził z Sumatry Zachodniej^[6]. Podgatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisali w 1920 roku brytyjscy zoolodzy Herbert Christopher Robinson i Cecli Boden Kloss nadając mu nazwę Viverra tangalunga lancavensis^[3]. Holotyp pochodził z wyspy Langkawi^[3].

Konieczna jest rewizja systematyczna V. tangalunga^[7]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World rozpoznają dwa podgatunki^[7].

Kladogram za Patou et al., 2008 (uproszczono)^[8]

Viverridae	Paradoxurinae Arctogalidia trivirgata Arctictis binturong Paguma larvata Paradoxurus hermaphroditus Paradoxurus jerdoni Hemigalinae Cynogale bennettii Chrotogale owstoni Hemigalus derbyanus Viverrinae Viverra tangalunga Genettinae Genetta genetta Genetta servalina

Etymologia

• Viverra: łac. viverra „fretka”^[9].
• tangalunga: malajski těnggalong „wiwera”^[10].
• lankavensis: Langkawi, Malezja^[3].

Zasięg występowania

Wiwera malajska występuje w południowo-wschodniej Azji zamieszkując w zależności od podgatunku^[7]:

• V. tangalunga tangalunga – Półwysep Malajski, Sumatra, Borneo, Celebes i kilka mniejszych indonezyjskich wysp (archipelag Rhio-Lingga, Bangka, Belitung, Karimata, Banggi, Buton i Ambon) oraz Filipiny; dwie obserwacje z Jawy, ale brak dowodów by była to rodzima populacja.
• V. tangalunga lankavensis – Malezja (Langkawi).

Został także wprowadzona na wyspy Sulawesi i Maluku. Dokumenty muzealne wskazują, że cyweta malajska występowała również na indonezyjskich wyspach Jawa, Bawal i Telok Pai oraz na filipińskiej wyspie Leyte^[11]. W 2012 roku osobnik został sfotografowany w Singapurze^[12].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 54–77,3 cm, długość ogona 26–39,5 cm, obwód szyi 18–23,1 cm, długość ucha 2,5–4,8 cm, długość tylnej stopy 8,2–11,6 cm; masa ciała 3–7 kg^[13].

Ekologia

Wiwera malajska zamieszkuje wiele różnych siedlisk, w tym lasy, siedliska wtórne, grunty uprawne i obrzeża wiosek^[14].

Ochrona

Wiwera malajska jest chroniona w Malezji zgodnie z ustawą o ochronie przyrody (WPA) z 1972 r. Jednak na wielu obszarach wiejskich półwyspu Malezja cywety są uważane za szkodniki, ponieważ polują na małe zwierzęta gospodarskie i plądrują sady owocowe. Sekcja 55 WPA z 1972 r. pozwala rolnikom zastrzelić każde dzikie zwierzę, które powoduje uszkodzenie ich mienia, o ile podjęto uzasadnione wysiłki, aby odstraszyć zwierzę^[15].