Zygmunt Rust

Zygmunt Rust (ur. 7 maja^?/19 maja 1887 w Horodecu, zm. 27 czerwca 1963 w Poznaniu) – oficer armii rosyjskiej i pułkownik piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Zygmunt Rust

pułkownik piechoty
Data i miejsce urodzenia	19 maja 1887 Horodec
Data i miejsce śmierci	27 czerwca 1963 Poznań
Przebieg służby
Siły zbrojne	Armia Imperium Rosyjskiego Wojsko Polskie
Formacja	I Korpus Polski
Jednostki	26 pułk piechoty 27 pułk piechoty 52 pułk piechoty 57 pułk piechoty 69 pułk piechoty PKU Gniezno Okręg Korpusu Nr VII
Stanowiska	dowódca batalionu dowódca pułku komendant PKU inspektor poborowy
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka kampania wrześniowa
Odznaczenia

Życiorys

Urodził się w rodzinie Andrzeja i Zofii z d. Arnold^[1]. Absolwent szkoły realnej w Pińsku. Pracował na kolei skąd został karnie zwolniony za działalność wywrotową^[1]. Od 12 sierpnia 1906 uczeń w Szkole Wojskowej w Wilnie. Po jej zakończeniu mianowany podporucznikiem pozostał w armii rosyjskiej. 8 stycznia 1916 został oddelegowany do Bobrujska w celu formowania Brygady Strzelców Polskich^[1]. Od sierpnia 1917 w składzie I Korpusu Polskiego, a po jego rozwiązaniu wrócił do kraju. Po zakończeniu I wojny światowej i odzyskaniu przez Polskę niepodległości, jako były oficer armii rosyjskiej został przyjęty 2 listopada 1918^[1] do Wojska Polskiego i zatwierdzony do stopnia kapitana^[2]. 14 grudnia 1918 został dowódcą III, a następnie I batalionu 26 pułku piechoty^[1]. Od 27 kwietnia do 5 grudnia 1919 był dowódcą 27 pułku piechoty. Od 4 grudnia 1919 do 15 lipca 1920 dowódca batalionu zapasowego 52 pułk piechoty^[1]. 16 lipca 1920 został przydzielony do 14 Dywizji Piechoty, gdzie zajmował stanowisko dowódcy batalionu, a następnie dowódcy całego 57 pułku piechoty podczas wojny polsko-bolszewickiej

Szczególnie odznaczył się 12 listopada 1920 w akcji na Kobryń, gdzie „mimo bardzo silnego ognia km, z zimną krwią, stojąc w niebezpiecznym miejscu na linii bojowej, wydawał rozkazy, a nawet prowadził do ataku czołowego swoją kompanię, która chwilowo zachwiała się, ale zachęcona przykładem ppłk. Rusta energicznym uderzeniem wyrzuciła nieprzyjaciela z silnie umocnionych pozycji. Po śmierci ppłk. Szyllinga objął dowództwo 57 pp. /.../ atakami utrzymuje najbardziej zagrożony odcinek przyczyniając się do rozbicia wielkich sił nieprzyjaciela, zgrupowanych na odcinku dywizjii”^[1]. Za tę postawę otrzymał Order Virtuti Militari.

15 lipca 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu majora, w piechocie, w grupie oficerów byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej. Był wówczas odkomenderowany do dyspozycji Naczelnego Dowództwa WP^[3].

1 czerwca 1921 w stopniu podpułkownika, nadal pełnił służbę w 57 pp^[4]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu podpułkownika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 134. lokatą w korpusie oficerów piechoty, a jego oddziałem macierzystym był nadal 57 pp^[5]. W latach 1923–1924 pełnił służbę na stanowisku komendanta Powiatowej Komendy Uzupełnień Gniezno, pozostając oficerem nadetatowym 69 pułku piechoty^[6][7]. 1 grudnia 1924 został mianowany pułkownikiem ze starszeństwem z 15 sierpnia 1924 i 15. lokatą w korpusie oficerów piechoty^[8]. W marcu 1925 powierzono mu czasowe pełnienie obowiązków inspektora poborowego w Dowództwie Okręgu Korpusu VII w Poznaniu z pozostawieniem na stanowisku komendanta PKU Gniezno^[9]. W tym samym miesiącu został przydzielony do DOK VII na stanowisko inspektora poborowego^[10]. W 1928 był inspektorem poborowym Okręgu Korpusu VII i Okręgu Korpusu VIII^[11], a w 1932 inspektorem poborowym OK VII^[12]. Z dniem 31 sierpnia 1935 został przeniesiony w stan spoczynku w wyniku inwalidztwa wojennego^[1][13].

Zamieszkał w Kiekrzu^[14]. Brał udział w kampanii wrześniowej po której został aresztowany przez Rosjan. Udało mu się jednak uciec i wraz z rodziną zamieszkał w Lublinie^[14]. Po zakończeniu wojny wrócił do Kiekrza gdzie pracował m.in. jako kierownik młynów^[14]. Zmarł 27 czerwca 1963 w Poznaniu i został pochowany na Cmentarzu na Junikowie (pole 21-1-1-14)^[15][14].

Grób płka Zygmunta Rusta na Cmentarzu Junikowskim

Życie prywatne

Żonaty z Aleksandrą Kwapiszewską. Mieli dzieci: Ludwikę (ur. 1924), Jerzego (ur. 1922 żołnierz MW) i Marię (ur. 1926)^[14].

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 748^[1]
• Krzyż Walecznych (dwukrotnie)^[14]
• Złoty Krzyż Zasługi (19 marca 1935)^[16][17]
• Medal Międzyaliancki