Čehoslovačka Socijalistička Republika

Čehoslovačka Socijalistička Republika (ČSSR; češki i slovački: Československá socialistická republika (ČSSR)) je bila država u centralnoj Evropi, koja je postojala od 1960. do 1990. godine.

Čehoslovačka Republika Československá socialistická republika Satelitska država Sovjetskog Saveza (do 1989.) ←   1948. – 1990.   → Zastava Državni grb (1961–1990) Geslo: Pravda vítězí / Pravda víťazí Himna: "Kde domov můj?" • "Nad Tatrou sa blýska" Lokacija Čehoslovačke Glavni grad Prag Jezik/ci češki, slovački Vlada Unitarna narodna republika (1948–1960) Marksističko-lenjinistička jednopartijska socijalistička republika (1960–1990) Predsjednik  • 1948. – 1953. Klement Gottwald  • 1953. – 1957. Antonín Zápotocký  • 1957. – 1968. Antonín Novotný  • 1968. – 1975. Ludvík Svoboda  • 1975. – 1989. Gustáv Husák  • 1989. – Václav Havel Generalni sekretar KSČ  • 1948. – 1953. Klement Gottwald  • 1953. – 1968. Antonín Novotný  • 1968. – 1969. Alexander Dubček  • 1969. – 1987. Gustáv Husák  • 1987. – 1989. Miloš Jakeš  • 1989. Karel Urbánek  • 1989. – 1990. Ladislav Adamec Vasil Mohorita Premijer  • 1948. – 1953. Antonín Zápotocký  • 1953. – 1963. Viliam Široký  • 1963. – 1968. Jozef Lenárt  • 1968. – 1970. Oldřich Černík  • 1970. – 1988. Lubomír Štrougal  • 1988. – 1989. Ladislav Adamec  • 1989. – Marián Čalfa Historija Hladni rat  • Komunistički puč 25. veljače 1948.  • Ustav 9. maja 9. svibnja 1948.  • Uspostava ČSR 11. srpnja 1960.  • Baršunasta revolucija 1989.  • Formirana ČSFR 23. travnja 1990. Valuta čehoslovačka kruna Pozivni broj +42 Danas dio  Češka  Slovačka

Zamenila je dotadašnju Čehoslovačku Republiku (ČSR) (1918—1960), a nju je nasledila Češka i Slovačka Federativna Republika (ČSFR) (1990—1992).

Zvanično je stvorena donošenjem novog ustava 11. jula 1960, mada je to u suštini bilo samo promena imena ('socijalistička') u več ranije socijalističku državu.

Ustavnim odredbama koje su stupile na snagu 1. januara 1969. ČSSR je federalizovana - stvorene su Češka Socijalistička Republika (ČSR) i Slovačka Socijalistička Republika (SSR).

Ustavnim zakonom federalnog parlamenta Čehoslovačke, koji je stupio na snagu 29. marta 1990. „O promeni naziva Čehoslovačke Socijalističke Republike「 ime je promenjeno u kratkotrajno Čehoslovačka Federativna Republika (koji je ubrzo zamenjen sa Češka i Slovačka Federativna Republika (ČSFR).

Istorijat

Istorijska pozadina

Nakon što je Crvena armija oslobodila Čehoslovačku od nemačke okupacije, u aprilu 1945. godine je proglašena Treća republika, a na vlast je došao Narodni front unutar kojeg je delovalo šest stranaka. na višestranačkim izborima 1946. godine, uverljivu pobedu odneli su komunisti. Na izborima u maju 1947. godine, komunisti nisu osvojili većinu u Parlamentu, zbog čega su Sovjeti zahtevali odstranjenje „buržoazije i reakcionarnih elemenata「 iz vlade.

Februara 1948. godine, komunisti su izvršili puč i preuzeli vlast u Čehoslovačkoj. Edvard Beneš, dotadašnji predsednik, dao je ostavku. nakon usvajanja novog ustava u maju 1948, Čehoslovačka je zvanično postala Narodna republika, iako je zadržano staro ime Čehosloavčka Republika, te stari grb i zastava.

Dana 11. jula 1960. godine, bio je usvojen novi ustav, u kojem je ime zemlje promenjeno u Čehoslovačka Socijalistička Republika.

Socijalistička Republika

Postojanje Socijalističke republike najviše je obeležilo Praško proleće 1968. godine i njegovo gušenje od strane Varšavskog pakta. U duhu politike Normalizacije, Čehosloavčka je postala federacija Češke i Slovačke Socijalističke Republike.

Tokom 1970-ih, primećeno je jačanje opozicije, među kojom je jedan od istaknutijih predstavnika bio i Vaclav Havel.

U procesu raspadanja istočnog bloka, komunisti su sišli s vlasti tokom Plišane revolucije 1989. godine. Počekom 1990. godine, usvojeno je novo ime države – Češka i Slovačka Federalna Republika. Dana 1. januara 1993. godine, federacija je ukinuta, a Češka i Slovačka su postale nezavisne republike.

Politika

Na vlasti u Čehoslovačkoj je zvanično bio Narodni front, unutar kojeg je najviše uticaja imala Komunistička partija Čehoslovačke. Nakon razlaza Tito-Staljin 1948. godine, u duhu antititoističke politike, iz partije je isključeno oko 500.000 dotdašnjeg članstva^[1][2]. Neki uticajniji komunisti su zatvoreni tokom ovih čistki, pod optužbom da su titoisti, poput Rudolfa Slanskog, Vladimira Klementisa, Gustava Husaka i ostalih.

Sekretar partije od 1953. do 1968. bio je Antonjin Novotni, a nakon njega 1969. Gustav Husak, koji je postao i predsednik Republike 1975. godine.

Ekonomija

Federalizacija Čehoslovačke 1969.

Ekonomija Čehoslovačke u ovom periodu zasnivala se na planiranoj komandnoj ekonomiji, po uzoru na Sovjetski Savez. Prevladavala je teška prerađivačka industrija, metalurgija, proizvodnja hemikalija, hrane i tekstila. Poljoprivreda je zauzimala manji deo sektora, ali je stanovništvo uvek bilo opskrbljeno dovoljnom količinom hrane. Godine 1986, 80 % čehoslovačke trgovine išlo je sa zemljama socijalističkog bloka.

Povezano

• Čehoslovačka