1532.

Godina 1532 (MDXXXII) bila je prijestupna godina koja počinje u ponedjeljak (1. jan./sij. po julijanskom kalendaru).

Ovo je članak o godini 1532.

Milenijum:	2. milenijum
Vjekovi:	15. vijek – 16. vijek – 17. vijek
Decenija:	1500-e  1510-e  1520-e  – 1530-e –  1540-e  1550-e  1560-e
Godine:	1529 1530 1531 – 1532 – 1533 1534 1535

Bitka u Kahamarci

1532.. po kalendarima

Gregorijanski	1532.. (MDXXXII)
Ab urbe condita	2285.
Islamski	938–939.
Iranski	910–911.
Hebrejski	5292–5293.
Bizantski	7040–7041.
Koptski	1248–1249.
Hindu kalendari
• Vikram Samvat	1587–1588.
• Shaka Samvat	1454–1455.
• Kali Yuga	4633–4634.
Kineski
• Kontinualno	4168–4169.
• 60 godina	Yang Voda Zmaj (od kineske Ng.)
Holocenski kalendar	11532.
p • r • u
Podrobnije: Kalendarska era

Događaji

• 1. 1. - Sabor ugarske i hrvatske "srednje stranke" na Balatonu, na čelu sa Tamás Nádasdyjem, Ivan Zapolja zabranio dolazak svojim pristalicama, a Ferdinand I naprotiv.
• 22. 1. - São Vicente je prvo portugalsko naselje u Brazilu (Martim Afonso de Sousa).
• 13. 3. - Crkveni sabor u Ohridu - isključen iz crkve smederevski episkop Pavle, čelnik srpske opozicije Ohridskoj arhiepiskopiji, kao i svi episkopi i sveštenici koje je rukopoložio, ali on to ne priznaje i proglasiće se za patrijarha ^[1].
• 18. 3. - Engleski parlament zabranio isplate engleske crkve Rimu.
• april - Bitka kod Quipaipana, Atahualpa porazio brata Huáscara u inkanskom građanskom ratu.
• 25. 4. - Začetak Vojne krajine: ugarsko-hrvatski kralj Ferdinand dao doseljenicima iz turskih krajeva da besplatno žive na zemljištu, koje će sami kultivisati, i odobrio im je da sami sebi biraju svoje starešine (na leto dobili i pravo nasleđivanja i oslobođenje od poreza na 20 godina)^[2].
• 26. 4. - Sultan Sulejman krenuo s vojskom iz Carigrada (treći pohod na Ugarsku, drugi na Beč).
• proleće - Turci pripremaju Herceg Novi za mogući napad Andrea Dorije (admiral svetog rimskog cara Karla V).
• 1. 5. - Mali rat u Ugarskoj: isteklo primirje, Zapolja opseda Višegrad.
• 13. 5. - Francisco Pizzaro se iskrcao u severnom Peruu.
• 16. 5. - Thomas More dao ostavku na položaj lorda kancelara Engleske (protivi se raskidu sa Rimom).
• 4. 6. - Turska vojska na čelu sa Mlečaninom Nikolom Querinijem ušla u Klis, uz pomoć subverzije lažnog redovnika.
• 13. 6. - Ferdinandovi poslanici pred Sulejmanom u Nišu (on stiže 21. 6. u Beograd).
• 19-20. 7. - Sulejmanova vojska prešla Dravu kod Osijeka^[3], ide jugozapadnom Ugarskom prema Beču.
• 27. 7. - Constitutio Criminalis Carolina je prvi korpus krivičnog zakona u Nemačkoj.
• 13. 8. - Vojvodstvo Bretanja stavljeno pod francusku krunu.
• 5 - 30. 8. - Opsada Kisega (Kesega - Kőszeg, Güns) - Nikola Jurišić dugom odbranom osujetio Sulejmanov pohod na Beč.
• 24. 8. - Hrvatski sabor u Kladuši, kralj Ferdinand poslao iz tamnice senjskog biskupa Franju Jožefića da obnovi red u Hrvatskoj.
• avgust i kasnije - Hajrudin Barbarosa krenuo iz Alžira u Carigrad, usput hara obalama Italije, pobedio Dorijinu flotu kod Preveze.
• lipanj - rujan? - Petar Kružić povratio Klis doplovivši iz Ankone, dok je Querini bio odsutan iz grada^[4].
• septembar - Sulejman prelazi Dravu kod Maribora, ide Slavonijom, razorena Rasinja (zarobljen Juraj Hus Rasinjanin), dva krila (sultanovo i velikog vezira Ibrahim-paše) haraju oblast^[5].

+ Vlaški vojvoda Vlad VI Înecatul se udavio u reci, nasleđuje ga Vlad VII Vintilă.

• 18. 9. - Kružić osvojio i turski kaštel u Solinu.
• 19. 9. - Kasim-beg poražen i ubijen u Donjoj Austriji (protiv Turaka se u ovoj oblasti bori i Pavle Bakić^[6]).
• 23. 9. - Car Karlo V. stigao sa vojskom u Beč (Sulejman već odustao od opsade).
• 16. 11. - Bitka u Kahamarci: Pizzarovi ljudi masakrirali Atahualpinu pratnju i zarobili ga.

Tokom/tijekom godine

• Carski admiral Andrea Doria osvojio Koroni, Patras i Naupakt.
• De origine successibusque Slavorum ("O poreklu i zgodama Slovena") Vinka Pribojevića.
• Kotorski biskup Trifun Bizanti se odrekao položaja.
• Svetački podigli utvrdu u Novskoj.
• Bezvlašće u Hrvatskoj (1532-37): Stjepan Blagajski "zatire" plemiće Smrčkoviće i Siraviće, kmetovi iz Hrvatske bježe u Kranjsku i Štajersku^[7].
• Objavljen Makijavelijev "Vladalac", pet godina nakon autorove smrti.
• Orlando furioso dobio konačan oblik.
• pribl. - Objavljen "Pantagruel" François Rabelais-a.
• Počinje Osmansko-safavidski rat (1532–1555) (emir Bitlisa ranije prešao na stranu Safavida).
• Ankona priključena Papinskoj Državi.
• Prvi zapis na gornjolužičkosrpskom jeziku.

Rođenja

Glavni članak: :Kategorija:Rođeni 1532.

• pribl. - Martin Rota-Kolunić, bakrorezac, grafičar i kartograf († ca. 1583)

Smrti

Glavni članak: :Kategorija:Umrli 1532.

• septembar - Vlad VI Înecatul, vlaški vojvoda (* ca. 1508)
• 1. 10. - Jan Mabuse, slikar (* ca. 1478)
• 19. 11. - Jakov Banićević, humanist i diplomat (* ca. 1490)
• Huáscar, vladar Inka