1666.

Ovo je članak o godini 1666.

Kratke činjenice Milenijum:, Vjekovi: ...

Kratke činjenice

1. 2. - Kralj Čarls II se vratio u London, nakon što je Velika londonska kuga uminula.
1. 3. - Jelena Zrinska se udala za nominalnog erdeljskog kneza Franju I. Rákóczija, koji se time priključuje uroti plemstva.

5. 4. - Palatin Ferenc Wesselényi i hrvatski ban Petar Zrinski sklopili savez sa plemstvom u Turčianskim Teplicama.
april - Uskoci izginuli na Cetini, zarobljen Stojan Janković koji će provesti 14 meseci u carigradskoj tamnici. Turci zatim upadaju u Ravne kotare, ali Vuk Močivuna ih odbija i goni do Zvečeva, gde je u zasedi poginuo sa 300 drugova^[1].
maj, početkom - Buljubaša Bajo Pivljanin opljačkao trgovački brod pod Koločepom, nekoliko dana kasnije oplenio i jedan trgovački karavan iz Dubrovnika^[2].
4. 6. - Praizvedba Molièrovog "Mizantropa" u Parizu.
11 - 14. 6. - Drugi anglo-holandski rat: pomorska Četvorodnevna bitka je holandska pobeda.

2. 7. - Hibridno pomračenje Sunca, u sh. krajevima prekriveno od 83% diska (Međimurje) do 97% (Vranje)^[3].
13. 7. - Poljski magnat Jerzy Sebastian Lubomirski porazio trupe kralja Jana II Kazimira kod Montvija (Mątwy) čime je osujetio njegove reformske planove.
jul - Limo Barjaktar opljačkao trgovački karavan u Hercegovini, krajem leta još jedan^[4].
4. 8. (25. 7. po j.k.) - Bitka na dan svetog Jakova je engleska pomorska pobeda nad Holanđanima.
19 - 20. 8. - Holmesova lomača: Englezi uništili 140 holandskih trgovačkih brodova.

12 - 15. 9. (2 - 5. 9. po j.k.) - Veliki londonski požar, uništen veći deo grada.
16. 9. - Samozvani jevrejski mesija Šabtaj Cvi prešao u islam nakon sultanovog ultimatuma; neki sledbenici čine isto čime nastaje zajednica dönme.

oktobar? - Opsada Kandije: veliki vezir Ahmed-paša Ćuprilić stigao na Krit.
1. 11. - Sulejman I (ili Safi II) je novi safavidski šah Persije (do 1694).
28. 11. - Bitkom kod Rullion Greena ugušen kratki Pentlandski ustanak u Škotskoj.
12. 12. - Car Leopold I. se venčao svojom nećakom i sestrom od strica, španskom princezom Margaritom Teresom (pre 10 godina plava devojčica sa slike "Las Meninas").
12. 12. - Svrgnut patrijarh moskovski Nikon, ali su potvrđene njegove reforme u crkvi.
22. 12. - Prvi sastanak Francuske akademije nauka (osnovana na Colbertovu inicijativu); ove godine je osnovana i umetnička Francuska akademija u Rimu.

Podgeneral Herberstein ugušio pobunu Stefana Osmokruhovića u Slavoniji posle osmodnevne bitke, pogubljena šestorica kolovođa, sravnjena pobunjenička sela^[5].
Ivan Lučić tiskao De regno Dalmatiae et Croatiae u Amsterdamu.

Newtonova "čudesna godina" (Annus Mirabilis): diferencijalni račun, gravitacija, spektar svetlosti.
Leibnizova De Arte Combinatoria.
Vermeerova "Umetnost slikanja".
Nakon što je Petro Dorošenko, hetman Desnoobalne Ukrajine, priznao sultana za sizerena, počinje Poljsko-kozačko-tatarski rat (1666-71).
Juraj Pohronec-Slepčiansky (Szelepcsényi György) novi ugarski primas.
Mulai al-Rashid ulazi u Fes i ustanovljava marokansku dinastiju Alauita koja je i danas na vlasti.

Događaji