Hidrogliser

Hidrogliser (talijanski: Aliscafo) ili hidrokrilac, vodokrilac ili aliskaf je brzi brod dizajniran tako da kliže po voda na skijama odnosno na krilima.^[1]

Hidrogliser Aliscafo
Hidrogliser Krila Istre iz Hrvatske Hidrogliser Krila Istre iz Hrvatske

Karakteristike

Hidrogliser u punoj brzini

Krila hidroglisera imaju istu funkciju kao i avionska, da stvore dinamički uzgon koji uzdiže trup broda iz vode kako on povećava brzinu. Na taj način smanjuju otpor i mogu ploviti znatno brže od brodova klasičnog dizajna čak do 80 čvorova (148,16 km/h)^[2].

Tipovi krila

Kako je voda puno gušća od zraka, krila za razliku od avionskih mogu biti puno manja. Montiraju se na pramcu i krmi.

Danas postoje dva glavna sistema krila koja se koriste; površinski i potopljeni;

• Površinski imaju formu slova V, i koriste se na čamcima najčešće vojnim i sportskim koji trebaju razviti veliku brzinu.
• Potopljena krila ima većina hidroglisera koji se koriste za prevoz putnika. Ona mogu biti ravna ili konveksna.^[2]

Hidrogliseri su manji od klasičnih putničkih brodova, najčešće imaju deplasman do 300 tona, i koriste se za prijevoz putnika po jezerima, rijekama i zatvorenim morima, gdje nema velikih valova.^[1]

Historija

Crtež hidroglisera

Prvi prototip hidroglisera napravio je talijanski inženjer Enrico Forlanini 1898.^[3] Njegov protutip iz 1906. postigao brzinu od 38 čvorova^[1], američki prototip iz 1918., jurio je 60 čvorova (111 km/h).^[3] U komercijalnu upotrebu su ušli tek nakon Drugog svjetskog rata

U SFR Jugoslaviji su se počeli koristiti od kraja 1950-ih, kako po Jadranu, tako i po rijekama, najčešće su bili proizvedeni brodogradilištima SSSR-a. Većina je 1990-ih rashodovana ili prodana.