Maroni (rijeka)

Maroni (francuski: Maroni, nizozemski: Marowijne) je granična rijeka između Francuske Gvajane i Surinama duga 611.75 km.^[1]

Maroni
Lokacija
Kontinenti	Južna Amerika
Države	Francuska Gvajana  Surinam
Gradovi	Saint-Laurent-du-Maroni, Albina
Hidrografija
Izvor   – koordinate	Gvajanski štit 2°34′45″N 54°57′08″W
Ušće   – koordinate   – vrsta	Atlanski ocean ispod Albine 5°44′49″N 53°58′06″W Estuarij
Dužina	611.75[1]
Pritoke	Tapanahoni, Sparouine, Beiman, Lawa, Inini
Hidrologija
Protok   – srednji	1,700[2] m³/s
Sliv   – površina	atlanski 65,000[2] km²
Ulijeva se u	Atlanski ocean
Karta
Karta porječja

On je najveća rijeka u Surinamu.^[2]

Hidrologija i historija

Maroni izvire u Gvajanskom štitu, nedaleko od brazilske granice. Od tamo teče prema sjeveru preko Amazonske prašume. U svom donjem dijelu formira granicu između Francuske Gvajane i Surinama.^[2] Estuarij rijeke počinje kod gradova; Albina i Saint-Laurent-du-Maroni.

Iako većim dijelom nije plovna Maroni je i danas jedini put prema unutrašnjosti, njome se i danas manjim čamcima preveze više od 20, 000 ljudi i 10,000 tona robe.^[2]

Porječje Maronija prostire se po površini od 1,700 km², a prosječni godišnji protok na ušću je 36 m³/s. To je tropski kraj poznat po endemskoj malariji i epidemijama denga groznice.^[2]

Historija

Rijeka je postala granica između tadašnjih kolonija Nizozemske i Francuske Gvajane, nakon sklapanja francusko-nizozemskog sporazuma u Utrechtu 1713. Ali je i nadalje ostala predmet spora pa je ona konačno definirana tek 1935., odtad je samo donji tok rijeke zvan Litani - granica.

Kako dobrim dijelom protiče kroz Amazonsku prašumu, ona je samo hipotetski granica, jer je lokalni indijanci, šverceri i krivolovci prelaze bez problema.^[2]

Procjenjuje se da je zlatne groznice između 6,000 do 10,000 ilegalnih kopača uglavnom iz Brazila, iskopalo oko 10 tona zlata na terenu velikom gotovo 7,5 milion hektara, i napravilo veliku ekološku štetu deforestacijom i pretjeranim korištenjem žive.^[2]