Bor

Bor of Borium is n chemisk Element mäd Symbol B un Atomnummer 5. Dät is n swot Metalloid.

SIMS Spektrum fon do Isotope

Oainskuppe
He 2s2 2p1 5 B Periodensystem . . . . . . . . . . Klik ap sun litje Blok foar n uur Element
Algemeen
Noome, Symbol, Oardnengstaal	Bor, B, 5
Serie	Hoolichmetalle
Gruppe, Periode, Blok	13, 2, p
Uutsjoon	swot
Massenandeel an ju Äidhülle	1 · 10−3 %
Atomar
Atommasse	10,811 u
Atomradius (bereekend)	85 (87) pm
Kovalenten Radius	82 pm
Elektronekonfiguration	He 2s2 2p1
Elektrone pro Energieniveau	2, 3
1. Ionisierungsenergie	800,6 kJ/mol
2. Ionisierungsenergie	2427,1 kJ/mol
3. Ionisierungsenergie	3659,7 kJ/mol
Physikalisk
Aggregoattoustand	fest
Kristallstruktuur	rhomboedrisk
Tichte	2,460 g/cm3
Mohshädde	9,3
Smiltpunkt	2349 K (2076 °C)
Sjoodepunkt	4200 K (3927 °C)
Molar Volumen	4,39 · 10−6 m3/mol
Ferdampengswaarmte	489,7 kJ/mol
Smiltwaarmte	50,2 kJ/mol
Dampdruk	0,348 Pa bei 2573 K
Skalgauegaid	16200 m/s bei 293,15 K
Spezifiske Waarmtekapazität	1026 J/(kg · K)
Elektriske Laitfäiegaid	1,0 · 10−4 S/m
Waarmtelaitfäiegaid	27,4 W/(m · K)
Chemisk
Oxidationstoustande	3
Oxide (Basizität)	B2O3 (licht suur)
Normoalpotentioal
Elektronegativität	2,04 (Pauling-Skala)
Isotope
Isotop NH t1/2 ZM ZE MeV ZP 8B {syn.} 770 ms ε 17,979 8Be 9B {syn.} 8,465 · 10−19 s p 0,185 8Be 10B 19,9 % Stabil 11B 80,1 % Stabil 12B {syn.} 20,20 ms β- 13,369 12C 13B {syn.} 17,36 ms β- 13,437 13C
NMR-Oainskuppe
Spin γ in rad·T−1·s−1 E fL bei B = 4,7 T in MHz 10B 3[1] 2,875 · 107[1] 21,5[1] 11B 3/2[1] 8,584 · 107[1] 64,2[1]
Sicherhaidswaiwiesengen
Gefoarstofkänteekenge
Xn Suundhaids- schoadelk
R- und S-Sätze	R: Foarloage:R-Sätze[2]
	S: Foarloage:S-Sätze[2]
Sowied muugelk un gebruukelk, wäide SI-Eenhaide ferwoand. Wan nit uurs fermäärkt, jäilde do anroate Doaten bie Standoardbedingengen.

Äntdäkkenge

Borferbiendengen wieren al in dät Oaler bekoand. Die Noome kumt fon dät Arabiske Buraq foar Borax, n Mineroal dät dät wichtichste Arst foar ju Borgewinnenge is. Borax is n Boroat, n Soalt fon Borsuur. Dät Element is deeruut nit so eenfach fräitoumoakjen, deeruum dät deerfoar stäärke Reduktore nöödich sunt, as Magnesium of Aluminium. Dät Element wuud deeruum eerste 1808 fon Sir Humphry Davy, Louis Gay-Lussac un Louis Jacques Thénard deerstoald. Ap disse Wiese wäd dät Bor oawers keetich moaked truch dät Metal. Truch Uutnunnerhoaljen fon fluchtige Halogeniden kon dät Element oawers mäd min Keete deerstoald wäide.

Anweendenge

Borsuur wäd fuul anwoand in ju Textilindustrie. Borsilikoatgleese sunt technisk gjucht wichtich. In Fjuurwierk rakt Bietouföigenge fon dät Element in amorphe Foarm ne flugge gräine Faawe. Borferbiendengen wäide unnersoacht un anwoand in n breed Spektrum fon biochemiske Seeken, as sukkertruchläitende Membroane, Sensore foar Koolehydroate, Bekampenge fon Arthritis un in ju Neutronetherapie. ¹⁰B häd n grooten Wierkengstwäärssnit foar Neutronefang un wäd deeruum uk in ju Atomindustrie anwoand. Borane sunt wäil foarsloain as Raketenfjuurenge, deeruum dät bie dät Ferbaadenjen deerfon ne groote Masse Energie fräi wäd. Bor is fääre in gans skeene Foarm wichtich as "Keetegaid" (Dope) in Hoolichlaitere.

kristallin Bor