Iod(misferstoundelke Skrieuwwiese: Jood) is n chemisk Element mäd dät Elementsymbol I un ju Oardnengstaal 53. In dät Periodesystem stoant et in ju 7. Haudgruppe (17. Gruppe) un heert somäd tou do Halogene. Die Noome lat sik fon dät ooldgriechiske Woud „ioeides“ (ιώο-ειδης) foar „veilchenfaawich, violet“ ou. Bie dät Heetmoakjen fräisätte Dampe sunt charakteristisk violet.
Sowied muugelk un gebruukelk, wäide SI-Eenhaide ferwoand. Wan nit uurs fermäärkt, jäilde do anroate Doaten bie Standoardbedingengen.
Schließen
Iod is bie Ruumtemperatuur n Fääststof, die der sljucht woaterlööselk, oawers goud lööselk in woaterge Kaliumiodid-Löösenge un gjucht goud lööselk in Ethanol un uur organiske Löösengsmiddele is.
Iod ist n Bestanddeel, dät in dän Organismus fon Dierte un Moansken nit mist wäide kon un mäd dät ieten apnuumen wäd. Ap hööchste is ju Konzentration bie Moanskene in dän Skildkäddel un wäd deer in do Hormone Thyroxin un Triiodthyronin un as Diiodtyrosin nutsed. Iodkröäk in dät Drinkwoater un ju Kost is in de Räägel foar dät Aptreeden fon Krop un somäd foar ne Iodunnerfersuurgenge feroantwoudelk. As Foarsuurge wäd dät wieks insen of moormoals Ieten fon Seefisk rät as uk Ferweendenge fon dät sonaamde Iodsoalt (Spiesesoalt mäd Natrium- of Kaliumiodoat fersät) rät. Truch disse individuelle Iodprophylaxe un ju Iodierenge fon Foddermiddele wäd i n Düütsklound dän Kröäk an Iod in den Gruund deelwiese uusgliekt. Der kuud beloanged wäide, dät in ju Gesamtiodfersuurgenge fon ju Befoulkenge do Foargoawen fon ju WHO knap ienheelden wäide (Stand 2007).
