Wilaya ya Kilwa

^{Kwa matumizi mengine ya jina hili tazama Kilwa}

Mahali pa Kilwa (kijani) katika mkoa wa Lindi.

Wilaya ya Kilwa iko katika Mkoa wa Lindi, takriban kilometa 220 kusini mwa Dar es Salaam. Kilwa imepakana na Mkoa wa Pwani upande wa kaskazini, Bahari ya Hindi upande wa mashariki, wilaya ya Lindi Vijijini upande wa kusini na wilaya ya Liwale upande wa magharibi. Wakati wa sensa ya nwaka 2012, wilaya hii ilikuwa na wakazi 190,744^[1] (mwaka 2002 waliohesbiwa 171,850 ).

Makao makuu ya wilaya ni Kilwa Masoko.

Historia

Wilaya hii ina sehemu za kihistoria ambazo ni hasa

• Kilwa Kisiwani - ambayo ni mfano bora wa miji ya Waswahili wa kale uliojulikana kimataifa tangu karne ya 13 BK
• Kilwa Kivinje - iliyokuwa makao makuu ya eneo chini ya masultani wa Zanzibar na wakati wa ukoloni
• Songo Mnara - maghofu ya mji wa Waswahili wa kale

Uchumi

Wakazi wengi hutegemea kilimo na uvuwi. Mazao yanayolimwa hasa ni pamoja na muhogo, mahindi, mtama na mpunga. Hata hivyo uzalishaji wa chakula hautoshelezi mahitaji ya wakazi. Sababu za upungufu ni kuongezeka kwa watu pamoja mitindo ya kilimo cha kimila ambako mashamba ni madogo, kwa wastani ekari 2, yakilimwa kwa mkono tu. Sehemu kubwa za wilaya kuna ardhi isiyo na rutba kubwa ambayo haushiki maji vizuri. Penye udongo mweusi mzuri karibu na Makangaga, Liwiti, Matandu, na Mbwemkuru inawezekana kulima mpunga. Kuna maeneo katika Milima ya Matumbi ambako miti ya matunda kutunzwa, hasa minazi na michungwa. Karibu na Likawage, Nanjirinji, Nainokwe, Njinjo na Singino Hill watu wanavuna pia korosho. Upatikanaji wa inzi za tsetse ni kizuizi kwa ufugaji.^[2]

Kuna pia majaribio ya kupana vchaka vya Jatropha curcas kama zao la nishati^[3].

Gesi asilia huzalishwa kwenye Kisiwa cha Songosongo. Gesi hii inapelekwa hasa Dar es Salaam kwa uzalishaji wa umeme; lakini kuna pia kituo cha umeme kinachoendedhwa na gesi ya Songosongo kilichopo kwenye kata ya Somanga kikihudumia wilaya hii.

Utawala

Wilaya hii ina kata zifuatazo (idadi ya wakazi 2012 katika mabano):

• Chumo (13,879),
• Kandawale (5,040),
• Kibata (8,730)
• Kijumbi (14,426),
• Kikole (4,294),
• Kilwa Kivinje Singino (19,376),
• Kilwa Masoko (13,601)
• Kipatimu (14,606),
• Kiranjeranje (9,752),
• Lihimalyao (10,434),
• Likawage (3,569
• Mandawa (13,192),
• Miguruwe (3,381),
• Mingumbi (9,948),
• Miteja (6,157),
• Mitole (3,352),
• Nanjirinji (7,491),
• Njinjo (8,904),
• Pande Mikoma (11,569),
• Songosongo (3,062),
• Tingi (6,782),

Kata za Namayuni na Somanga zilianzishwa baada ya sensa ya 2012 kwa hiyo hakuna namba za kulingana.