ఇంగ్లాండు
యూరోపే లోని ఒక భాగము From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
ఇంగ్లాండ్ అనేది యునైటెడ్ కింగ్‌డమ్ లో భాగమైన దేశం.[1] ఇది గ్రేటు బ్రిటను ద్వీపంలో ఉంది. దీనిలో ఇది దాదాపు 62% కవరు చేస్తుంది. జాతీయ గణాంకాల జాబితా ఇంగ్లాండు దీవులు 100 కంటే ఎక్కువ చిన్న ప్రక్కనే ఉన్న ద్వీపాలు. ఇది ఉత్తరాన స్కాట్లాండుతో, పశ్చిమాన మరొక భూ సరిహద్దును వేల్సుతో పంచుకుంటుంది. తూర్పున ఉత్తర సముద్రం, దక్షిణాన ఇంగ్లీషు ఛానలు, నైరుతిలో సెల్టికు సముద్రం, పశ్చిమాన ఐరిషు సముద్రం చుట్టూ ఉంది. కాంటినెంటలు యూరపు ఆగ్నేయంలో, పశ్చిమాన ఐర్లాండు ఉంది. 2021 జనాభా లెక్కలు ప్రకారం జనాభా 5,64,90,048.[2] లండన్ అనేది అతిపెద్ద నగరం, రాజధాని.
ఇప్పుడు ఇంగ్లాండు అని పిలువబడే ప్రాంతంలో మొదట ఎగువ పాతరాతియుగం సమయంలో ఆధునిక మానవులు నివసించారు. దీనికి 5వ, 6వ శతాబ్దాలలో స్థిరపడిన జర్మనికు తెగ కోణాలు నుండి ఈ పేరు వచ్చింది. 10వ శతాబ్దంలో ఇంగ్లాండు ఒక ఏకీకృత రాష్ట్రంగా మారింది. 15వ శతాబ్దంలో ప్రారంభమైన ఆవిష్కరణ యుగం నుండి విస్తృత ప్రపంచం మీద విస్తృతమైన సాంస్కృతిక, చట్టపరమైన ప్రభావాన్ని కలిగి ఉంది.[3] 1535 తర్వాత వేల్సు‌ను కలిగి ఉన్న ఇంగ్లాండు రాజ్యం, యూనియను చట్టాలు గ్రేటు బ్రిటను రాజ్యంను సృష్టించిన స్కాట్లాండు రాజ్యంతో రాజకీయ యూనియనును అమలులోకి తెచ్చినప్పుడు 1707 మే 1న ప్రత్యేక సార్వభౌమ రాజ్యంగా నిలిచిపోయింది.[4]
ఇంగ్లీషు భాష, ఇంగ్లీషు న్యాయ వ్యవస్థ (ఇది అనేక ఇతర దేశాల సాధారణ చట్టం వ్యవస్థలకు ఆధారం), అసోసియేషను ఫుట్బాలు,ఇంగ్లీషు క్రైస్తవ మత శాఖకు ఇంగ్లాండు మూలం; దాని పార్లమెంటరీ ప్రభుత్వ వ్యవస్థ ఇతర దేశాలు విస్తృతంగా స్వీకరించాయి.[5] పారిశ్రామిక విప్లవం 18వ శతాబ్దపు ఇంగ్లాండులో ప్రారంభమైంది. దాని సమాజాన్ని ప్రపంచంలోని మొట్టమొదటి పారిశ్రామిక దేశంగా మార్చింది.[6] ఇంగ్లాండు ఇంగ్లీషు మాట్లాడే ప్రపంచంలో రెండు పురాతన విశ్వవిద్యాలయాలు కలిగి ఉంది: 1096లో స్థాపించబడిన ఆక్స్‌ఫర్డ్ విశ్వవిద్యాలయం, 1209లో స్థాపించబడిన కేంబ్రిడ్జ్ విశ్వవిద్యాలయం. రెండు విశ్వవిద్యాలయాలు ప్రపంచంలోనే అత్యంత ప్రతిష్టాత్మకమైన వాటిలో ఒకటిగా నిలిచాయి.[7][8]
ఇంగ్లాండు భూభాగం ప్రధానంగా తక్కువ కొండలు, మైదానాలు కలిగి ఉంటుంది. ముఖ్యంగా మధ్య, దక్షిణలో. డార్టు‌మూరు, లేక్ డిస్ట్రిక్టు, పెన్నైన్సు, ష్రాపు‌షైరు హిల్సుతో సహా ఉత్తర, పశ్చిమ ప్రాంతాలలో ఎత్తైన, పర్వత భూభాగం ఎక్కువగా కనిపిస్తుంది. లండను మెట్రోపాలిటను ప్రాంతం 2021 నాటికి 14.2 మిలియన్ల జనాభాను కలిగి ఉంది. ఇది యునైటెడు కింగ్డంలో అతిపెద్ద మెట్రోపాలిటను ప్రాంతాన్ని సూచిస్తుంది. ఇంగ్లాండు జనాభా 56.3 మిలియన్లు. ఇది యునైటెడు కింగ్డం జనాభాలో 84%,[9] ఎక్కువగా లండన్, ఆగ్నేయం మిడ్‌ల్యాండ్సు, వాయవ్యం,ఈశాన్యం, యార్కు‌షైరు, ఇవి 19వ శతాబ్దంలో ప్రధాన పారిశ్రామిక ప్రాంతాలుగా అభివృద్ధి చెందాయి.[10]
Remove ads
పేరు వెనుక చరిత్ర
"ఇంగ్లాండు" అనే పేరు పాత ఇంగ్లీషు పేరు ఇంగ్లాండు నుండి ఉద్భవించింది. దీని అర్థం "కోణాల భూమి".[11] ప్రారంభ మధ్య యుగాలలో గ్రేటు బ్రిటను‌లో స్థిరపడిన జర్మనికు తెగలులో యాంగిల్సు ఒకరు. వారు ఇప్పుడు జర్మనీ దేశమైన చ్లెస్విగు-హోల్‌స్టెయిను లోని ఏంజిలును ప్రాంతం నుండి వచ్చారు.[12] "ఎంగ్లా లాండె" గా ఈ పదం మొట్టమొదటి నమోదు చేయబడిన ఉపయోగం తొమ్మిదవ శతాబ్దపు చివరిలో బెడె ఆంగ్ల ప్రజల మతపరమైన చరిత్ర '’ పాత ఆంగ్లంలోకి అనువాదంలో ఉంది. ఈ పదాన్ని అప్పుడు "ఇంగ్లీషువారు నివసించే భూమి" అని అర్థం చేసుకోవడానికి ఉపయోగించారు. ఇది ఇప్పుడు ఆగ్నేయ స్కాట్లాండు‌లో ఉన్న ఆంగ్ల ప్రజలను కలిగి ఉంది. కానీ అప్పుడు నార్తంబ్రియా ఆంగ్ల రాజ్యంలో భాగంగా ఉండేది. ఆంగ్లో-సాక్సను క్రానికలు 1086 నాటి డోమ్సు‌డే బుకు మొత్తం ఇంగ్లాండు‌ను కవరు చేసిందని. అంటే ఇంగ్లీషు రాజ్యాన్ని కవరు చేసిందని నమోదు చేసింది. కానీ కొన్ని సంవత్సరాల తరువాత క్రానికలు రాజు 3వ మాల్కం "స్కాట్లాండు నుండి ఇంగ్లాండు‌లోని లోథియనులోకి వెళ్ళాడని" పేర్కొంది. అందువలన దీనిని మరింత పురాతన అర్థంలో ఉపయోగించారు.[13]
కోణాలకు సంబంధించిన తొలి ధృవీకరించబడిన సూచన 1వ శతాబ్దపు టాసిటసు రచన జర్మేనియాలో కనిపిస్తుంది. దీనిలో లాటిన్ పదం ఆంగ్లి ఉపయోగించబడింది.[14] గిరిజన పేరు శబ్దవ్యుత్పత్తి శాస్త్రాన్ని మేధావులు వివాదం చేస్తున్నారు; ఇది ఏంజెల్ను ద్వీపకల్పం ఆకారం నుండి ఉద్భవించిందని సూచించబడింది. ఇది కోణీయ ఆకారం.[15] సాక్సన్సు వంటి ఇతర తెగల పేరు నుండి కాకుండా ఈ తెగ పేరు నుండి ఉద్భవించిన పదం మొత్తం దేశానికి ఎలా, ఎందుకు ఉపయోగించబడిందో తెలియదు. కానీ ఇది బ్రిటను‌లోని జర్మనీ ప్రజలను ఖండాంతర సాక్సన్సు నుండి వేరు చేయడానికి ఆంగ్లీ సాక్సన్సు లేదా ఇంగ్లీషు సాక్సన్సు అని పిలిచే ఆచారానికి సంబంధించినదిగా అనిపిస్తుంది. జర్మనీలోని ఓల్డు సాక్సోనీకి చెందిన (ఈల్డు-సియాక్సు).[16] స్కాటిషు గేలికులో, సాక్సను తెగ ఇంగ్లాండు (సాసను) అనే పదానికి వారి పేరును ఇచ్చింది;[17] అదేవిధంగా, ఆంగ్ల భాషకు వెల్షు పేరు Saesneg. ఇంగ్లాండు‌కు ఒక రొమాంటికు పేరు లొయిగ్రియా, ఇది ఇంగ్లాండు‌కు వెల్షు పదం లోయిగ్రుకి సంబంధించినది. ఆర్థూరియను లెజెండులో దాని ఉపయోగం ద్వారా ప్రజాదరణ పొందింది. అల్బియాను అనే పదం ఇంగ్లాండు‌కు మరింత కవితాత్మక సామర్థ్యంలో కూడా వర్తించబడుతుంది.[18] అయితే దాని అసలు అర్థం మొత్తం బ్రిటను ద్వీపం.
Remove ads
చరిత్ర
చరిత్రపూర్వ
ఇప్పుడు ఇంగ్లాండు అని పిలువబడే ప్రాంతంలో మానవ ఉనికికి తెలిసిన తొలి సాక్ష్యం హోమో పూర్వీకుడు, ఇది సుమారు 780,000 సంవత్సరాల క్రితం నాటిది. ఇంగ్లాండులో కనుగొనబడిన పురాతన ప్రోటో-మానవ ఎముకలు 5,00,000 సంవత్సరాల క్రితం నాటివి.[19] ఆధునిక మానవులు ఎగువ పాతరాతియుగం కాలంలో ఈ ప్రాంతంలో నివసించినట్లు తెలిసింది. అయితే శాశ్వత స్థావరాలు గత 6,000 సంవత్సరాలలో మాత్రమే స్థాపించబడ్డాయి.[20] చివరి మంచు యుగం తర్వాత మమ్మూతు, బైసను, ఉన్ని ఖడ్గమృగం వంటి పెద్ద క్షీరదాలు మాత్రమే మిగిలి ఉన్నాయి. దాదాపు 11,000 సంవత్సరాల క్రితం మంచు పలకలు తగ్గడం ప్రారంభించినప్పుడు మానవులు ఈ ప్రాంతంలో తిరిగి జనాభాను పెంచుకున్నారు; జన్యు పరిశోధన ప్రకారం వారు ఐబీరియను ద్వీపకల్పం ఉత్తర భాగం నుండి వచ్చారు.[21] సముద్ర మట్టం నేటి కంటే తక్కువగా ఉంది. బ్రిటను భూ వంతెన ద్వారా ఐర్లాండు, యురేషియా లకు అనుసంధానించబడి ఉంది.[22] సముద్రాలు పెరగడంతో, ఇది 10,000 సంవత్సరాల క్రితం ఐర్లాండ్ నుండి మరియు రెండు సహస్రాబ్దాల తరువాత యురేషియా నుండి వేరు చేయబడింది.
బీకరు సంస్కృతి క్రీ.పూ. 2,500 ప్రాంతంలో వచ్చింది. మట్టితో నిర్మించిన తాగు, ఆహార పాత్రలను, అలాగే రాగి ఖనిజాలను కరిగించడానికి తగ్గింపు కుండలుగా ఉపయోగించే పాత్రలను పరిచయం చేసింది.[23] ఈ సమయంలోనే స్టోన్‌హెంజ్ (3వ దశ), అవెబరీ వంటి ప్రధాన నియోలిథిక్ స్మారక చిహ్నాలు నిర్మించబడ్డాయి. ఈ ప్రాంతంలో సమృద్ధిగా ఉన్న టిన్, రాగిని కలిపి వేడి చేయడం ద్వారా బీకరు సంస్కృతి ప్రజలు ఇనుప ఖనిజాల నుండి కాంస్య తరువాత ఇనుమును తయారు చేశారు. ఇనుము స్మెల్టింగు అభివృద్ధి మెరుగైన నాగలిల నిర్మాణానికి వీలు కల్పించింది. వ్యవసాయాన్ని (ఉదాహరణకు, సెల్టికు ఫీల్డులతో) అభివృద్ధి చేసింది. అలాగే మరింత ప్రభావవంతమైన ఆయుధాల ఉత్పత్తిని కూడా ప్రారంభించింది.[24]
ఇనుప యుగం సమయంలో హాల్‌స్టాటు, లా టెనే సంస్కృతిల నుండి ఉద్భవించిన సెల్టికు సంస్కృతి మధ్య ఐరోపా నుండి వచ్చింది. ఈ సమయంలో బ్రిథోనికు మాట్లాడే భాష. సమాజం గిరిజన ప్రాంతం; టోలెమీ, జియోగ్రాఫియా ప్రకారం ఈ ప్రాంతంలో దాదాపు 20 తెగలు ఉన్నాయి. సామ్రాజ్యం అంచున ఉన్న ఇతర ప్రాంతాల మాదిరిగానే బ్రిటను చాలా కాలంగా రోమన్లతో వాణిజ్య సంబంధాలను కలిగి ఉంది. రోమను రిపబ్లికు జూలియసు సీజరు క్రీపూ 55 లో రెండుసార్లు దాడి చేయడానికి ప్రయత్నించాడు; పెద్దగా విఫలమైనప్పటికీ ఆయన ట్రినోవాంటెసు నుండి క్లయింటు రాజు ఏర్పాటు చేయగలిగాడు.
ప్రాచీన చరిత్ర
క్రీ.శ. 43లో చక్రవర్తి క్లాడియసు పాలనలో రోమన్లు బ్రిటన్‌ను ఆక్రమించారు, తదనంతరం బ్రిటను‌లో ఎక్కువ భాగాన్ని జయించారు. ఆ ప్రాంతం రోమన్ సామ్రాజ్యంలో బ్రిటానియా ప్రావిన్సుగా విలీనం చేయబడింది.[25] ప్రతిఘటించడానికి ప్రయత్నించిన స్థానిక తెగలలో బాగా తెలిసినవారు కారటకసు నేతృత్వంలోని కాటువెల్లౌని. తరువాత, ఐసెని రాణి బౌడికా నేతృత్వంలో జరిగిన తిరుగుబాటు, వాట్లింగు స్ట్రీటు యుద్ధంలో బౌడికా ఓటమి తర్వాత ఆమె ఆత్మహత్యతో ముగిసింది.[26] రోమను బ్రిటను ఒక అధ్యయన రచయిత 43 ఎడి నుండి 84 ఎడి వరకు రోమను ఆక్రమణదారులు బహుశా 2,000,000 జనాభా నుండి 100,000, 250,000 మధ్య ఎక్కడో ప్రజలను చంపారని సూచించారు.[27] ఈ యుగంలో రోమను చట్టం, రోమను వాస్తుశిల్పం, జలచరాలు, మురుగునీటి కాలువలు, అనేక వ్యవసాయ వస్తువులు, పట్టు ప్రవేశపెట్టడంతో గ్రీకో-రోమను సంస్కృతి ప్రబలంగా ఉంది.[28] 3వ శతాబ్దంలో చక్రవర్తి సెప్టిమియసు సెవెరసు ఎబోరాకం (ఇప్పుడు యార్కు)లో మరణించాడు. అక్కడ కాన్స్టాంటైను ఒక శతాబ్దం తర్వాత చక్రవర్తిగా ప్రకటించబడ్డాడు.[29]
క్రైస్తవ మతం మొదట ఎప్పుడు ప్రవేశపెట్టబడిందనే దానిపై చర్చ జరుగుతోంది; ఇది 4వ శతాబ్దం తరువాత కాదు బహుశా చాలా ముందుగానే జరిగింది. బెడే ప్రకారం చర్చిని కలవరపెడుతున్న తూర్పు, పాశ్చాత్య ఆచారాలకు సంబంధించిన తేడాలను పరిష్కరించడానికి క్రీ.శ. 180లో ఎలుథెరియసు అధిపతి బ్రిటను లూసియసు అభ్యర్థన మేరకు మిషనరీలను రోమ్ నుండి పంపారు. జోసెఫు ఆఫ్ అరిమథియా ద్వారా పరిచయం ఉందని గ్లాస్టను‌బరీ చెప్పుకుంటుండగా, మరికొందరు బ్రిటను లూసియసు ద్వారా పరిచయం చేసుకున్నారని చెబుతున్నారు.[30] 410 నాటికి రోమను సామ్రాజ్యం పతనం సమయంలో ఖండాంతర ఐరోపాలోని సరిహద్దులను రక్షించడానికి, అంతర్యుద్ధాలలో పాల్గొనడానికి బ్రిటను‌లో రోమను పాలన ముగింపు, రోమను సైనిక విభాగాల ఉపసంహరణ ద్వారా బ్రిటను బహిర్గతమైంది.[31] సెల్టికు క్రైస్తవ సన్యాసులు, మిషనరీ ఉద్యమాలు వృద్ధి చెందాయి. ఈ క్రైస్తవ మత కాలం దాని సున్నితత్వం, రాజకీయాలు, ఆచారాలు, వేదాంతశాస్త్రంలో పురాతన సెల్టికు సంస్కృతిచే ప్రభావితమైంది. స్థానిక "సంఘాలు" సన్యాసుల సమాజంలో కేంద్రీకృతమై ఉన్నాయి. సన్యాసుల నాయకులు రోమను ఆధిపత్య చర్చి మరింత క్రమానుగత వ్యవస్థలో కాకుండా, సహచరులుగా అధిపతుల వలె ఉండేవారు.[32]
మధ్య యుగం
.jpg)
రోమను సైనిక ఉపసంహరణలు బ్రిటను‌ను వాయువ్య ఖండాంతర ఐరోపా నుండి వచ్చిన అన్యమత, సముద్రయాన యోధులు, ప్రధానంగా సాక్సన్లు, కోణాలు, జూట్సు, రోమను ప్రావిన్సు తీరాలను చాలా కాలంగా ఆక్రమించిన ఫ్రిసియన్ల దండయాత్రకు తెరతీశాయి. ఈ సమూహాలు ఐదవ, ఆరవ శతాబ్దాల కాలంలో దేశంలోని తూర్పు భాగంలో అధిక సంఖ్యలో స్థిరపడటం ప్రారంభించాయి.[31] మౌంటు బాడాను యుద్ధంలో బ్రిటన్లు విజయం సాధించిన తర్వాత వారి పురోగతి కొన్ని దశాబ్దాల పాటు అదుపులో ఉంది. కానీ తరువాత తిరిగి ప్రారంభమైంది. బ్రిటను సారవంతమైన లోతట్టు ప్రాంతాలను ఆక్రమించి, బ్రిటను నియంత్రణలో ఉన్న ప్రాంతాన్ని 6వ శతాబ్దం చివరి నాటికి పశ్చిమాన మరింత కఠినమైన దేశంలోని ప్రత్యేక ఎన్‌క్లేవు‌ల శ్రేణికి తగ్గించింది. ఈ కాలాన్ని వివరించే సమకాలీన గ్రంథాలు చాలా అరుదుగా ఉన్నాయి. దీని వలన దీనిని చీకటి యుగంగా వర్ణించారు. బ్రిటను ఆంగ్లో-సాక్సను స్థిరనివాసం వివరాలు తత్ఫలితంగా గణనీయమైన భిన్నాభిప్రాయాలకు లోనవుతున్నాయి; దక్షిణ, తూర్పు ప్రాంతాలలో ఇది పెద్ద ఎత్తున జరిగిందని కానీ ఉత్తర, పశ్చిమ ప్రాంతాలలో ఇది అంతగా లేదని ఏకాభిప్రాయం వ్యక్తమవుతోంది. ఇక్కడ ఆంగ్లో-సాక్సను నియంత్రణలో ఉన్న ప్రాంతాలలో కూడా సెల్టికు భాషలు మాట్లాడటం కొనసాగింది.[33][34] రోమను ఆధిపత్య క్రైస్తవ మతం, సాధారణంగా, జయించిన భూభాగాలలో భర్తీ చేయబడింది. ఆంగ్లో-సాక్సను పాగనిజం, కానీ 597 నుండి అగస్టీను నేతృత్వంలో రోమ్ నుండి మిషనరీలచే తిరిగి ప్రవేశపెట్టబడింది.[35] రోమను, సెల్టికు ఆధిపత్య క్రైస్తవ మతాల మధ్య వివాదాలు కౌన్సిలు ఆఫ్ విట్బీ (664)లో రోమను సంప్రదాయానికి విజయంతో ముగిశాయి. ఇది టోన్సురులు (క్లరికలు హెయిరు కట్సు), ఈస్టరు తేదీ గురించి, కానీ మరింత ముఖ్యంగా, రోమను, సెల్టికు అధికార, వేదాంతశాస్త్రం, అభ్యాస రూపాల్లోని తేడాల ఉన్నాయి.[36]
స్థిరనివాస కాలంలో, ఆదాయదారులు పాలించిన భూములు అనేక గిరిజన భూభాగాలుగా విభజించబడినట్లు అనిపిస్తుంది. కానీ 7వ శతాబ్దం నాటికి పరిస్థితికి గణనీయమైన ఆధారాలు మళ్ళీ అందుబాటులోకి వచ్చినప్పుడు ఇవి నార్తంబ్రియా, మెర్సియా, వెసెక్సు, తూర్పు ఆంగ్లియా, ఎసెక్సు, కెంటు, సస్సెక్సు వంటి దాదాపు డజను రాజ్యాలుగా కలిసిపోయాయి. తరువాతి శతాబ్దాలలో ఈ రాజకీయ ఏకీకరణ ప్రక్రియ కొనసాగింది.[37] 7వ శతాబ్దంలో నార్తుంబ్రియా, మెర్సియా మధ్య ఆధిపత్య పోరాటం జరిగింది. ఇది 8వ శతాబ్దంలో మెర్సియా ఆధిపత్యానికి దారితీసింది.[38] 9వ శతాబ్దం ప్రారంభంలో మెర్సియాను వెసెక్సు అగ్రరాజ్యంగా మార్చింది. ఆ శతాబ్దం తరువాత డేన్సు చేసిన దాడులు ఇంగ్లాండు ఉత్తర, తూర్పు ప్రాంతాలను జయించడంలో ముగిశాయి. నార్తుంబ్రియా, మెర్సియా, తూర్పు ఆంగ్లియా రాజ్యాలను పడగొట్టాయి. ఆల్ఫ్రెడు ది గ్రేటు ఆధ్వర్యంలో వెసెక్సు మనుగడలో ఉన్న ఏకైక ఆంగ్ల రాజ్యంగా మిగిలిపోయింది. ఆయన వారసుల ఆధ్వర్యంలో ఇది డేన్లా రాజ్యాల ఖర్చుతో క్రమంగా విస్తరించింది. దీని వలన ఇంగ్లాండు రాజకీయ ఏకీకరణ జరిగింది. ఇది మొదట 927లో ఎథెలుస్తాను పాలనలో సాధించబడింది. 953లో ఈడ్రెడు మరిన్ని ఘర్షణల తర్వాత ఖచ్చితంగా స్థాపించబడింది. 10వ శతాబ్దం చివరి నుండి స్కాండినేవియను దాడుల కొత్త తరంగం 1013లో స్వేను ఫోర్కు‌బియర్డు, 1016లో ఆయన కుమారుడు క్నటు ఈ ఐక్య రాజ్యాన్ని జయించడంతో ముగిసింది. ఇది స్వల్పకాలిక ఉత్తర సముద్ర సామ్రాజ్యం కేంద్రంగా మారింది. ఇందులో డెన్మార్కు రాజ్యం, నార్వే కూడా ఉన్నాయి. అయితే 1042లో ఎడ్వర్డు ది కన్ఫెసరు ప్రవేశంతో స్థానిక రాజవంశం పునరుద్ధరించబడింది.
ఎడ్వర్డు వారసత్వం మీద వివాదం 1066 సెప్టెంబరులో ఉత్తరాన యార్కు సమీపంలో విఫలమైన నార్వేజియను దండయాత్రకు దారితీసింది. 1066 అక్టోబరులో విజయవంతమైన నార్మను విజయం, నార్మాండీ డ్యూక్ విలియం నేతృత్వంలోని సైన్యం 1066 సెప్టెంబరు చివరలో హేస్టింగ్సు‌ను ఆక్రమించింది.[39] నార్మన్లు తాము స్కాండినేవియా నుండి ఉద్భవించి 9వ శతాబ్దం చివరిలో 10వ శతాబ్దం ప్రారంభంలో నార్మాండీలో స్థిరపడ్డారు.[40] ఈ విజయం ఆంగ్ల ఉన్నత వర్గాలను దాదాపు పూర్తిగా తొలగించి, కొత్త ఫ్రెంచి మాట్లాడే కులీనులచే భర్తీ చేయబడింది. వారి ప్రసంగం ఆంగ్ల భాష మీద లోతైన, శాశ్వత ప్రభావాన్ని చూపింది.[41]
తదనంతరం అంజౌ నుండి వచ్చిన హౌసు ఆఫ్ ప్లాంటజెనెటు 2వ హెన్రీ కింద ఇంగ్లీషు సింహాసనాన్ని వారసత్వంగా పొందింది.అక్విటైనుతో సహా ఫ్రాన్సు‌లో కుటుంబం వారసత్వంగా పొందిన మొగ్గ తొడిగిన ఏంజెవిను సామ్రాజ్యంలో ఇంగ్లాండు‌ను చేర్చింది.[42] వారు మూడు శతాబ్దాలుగా పరిపాలించారు. కొంతమంది ప్రముఖ చక్రవర్తులు; 1వ రిచర్డు, 1వ ఎడ్వర్డు, 3వ ఎడ్వర్డు, 5వ హెన్రీ .[42] ఈ కాలంలో వాణిజ్యం, శాసనాలలో మార్పులు వచ్చాయి. వీటిలో మాగ్నా కార్టా సంతకం చేయడం కూడా ఉంది. ఇది సార్వభౌమాధికారుల అధికారాలను చట్టం ద్వారా పరిమితం చేయడానికి, స్వేచ్ఛావాదుల హక్కులను రక్షించడానికి ఉపయోగించే ఒక ఆంగ్ల చట్టపరమైన చార్టరు. కాథలికు సన్యాసం అభివృద్ధి చెందింది. తత్వవేత్తలను అందించింది. ఆక్సుఫర్డు, కేంబ్రిడ్జు విశ్వవిద్యాలయాలు రాజ పోషణతో స్థాపించబడ్డాయి. వేల్సు ప్రిన్సిపాలిటీ 13వ శతాబ్దంలో ప్లాంటజెనెటు ఫ్యూఫు‌గా మారింది[43], ఐర్లాండు ప్రభువును పోపు ఇంగ్లీషు రాచరికానికి ఇచ్చారు. 14వ శతాబ్దంలో ప్లాంటజెనెట్సు, హౌసు ఆఫ్ వాలాయిసు, హౌసు ఆఫ్ కాపెటు, ఫ్రాన్సు‌కు చట్టబద్ధమైన హక్కుదారులుగా పేర్కొన్నారు; వంద సంవత్సరాల యుద్ధంలో రెండు శక్తులు ఘర్షణ పడ్డాయి.[44] “ బ్లాక్ డెత్ “ మహమ్మారి ఇంగ్లాండు‌ను తాకింది; 1348లో ప్రారంభమై, చివరికి ఇంగ్లాండు‌లోని నివాసులలో సగం మందిని చంపింది.[45]
1453 - 1487 మధ్య రాజకుటుంబంలోని రెండు శాఖలైన యార్కిస్టులు, లాంకాస్ట్రియన్లు, మధ్య గులాబీల యుద్ధం అని పిలువబడే అంతర్యుద్ధం జరిగింది.[46] చివరికి ఇది యార్కిస్టులు సింహాసనాన్ని పూర్తిగా వెల్షు గొప్ప కుటుంబానికి ట్యూడర్లు కోల్పోయారు. ఇది హెన్రీ ట్యూడరు నేతృత్వంలోని లాంకాస్ట్రియన్ల శాఖ, వీరు వెల్షు, బ్రెటను కిరాయి సైనికులతో దాడి చేసి, బోస్వర్తు ఫీల్డు యుద్ధంలో విజయం సాధించారు. ఇక్కడ యార్కిస్టు రాజు 3వ రిచర్డు చంపబడ్డాడు.[47]
ప్రారంభ ఆధునిక కాలం
_-_Henry_VIII_(1491-1547)_-_RCIN_404438_-_Royal_Collection.jpg)
8వ కింగ్ హెన్రీ (1491–1547)
1వ క్వీన్ ఎలిజబెతు (1558–1603)
ట్యూడరు కాలం సమయంలో ఇంగ్లాండు నావికా నైపుణ్యాలను అభివృద్ధి చేయడం ప్రారంభించింది. ఆవిష్కరణ యుగంలో అన్వేషణ తీవ్రమైంది.[48] 8వ హెన్రీ 1534లో ఆధిపత్య చట్టాల ప్రకారం తన విడాకులకు సంబంధించిన సమస్యల కారణంగా కాథలికు చర్చితో సహవాసం నుండి విడిపోయాడు. ఇది చర్చి ఆఫ్ ఇంగ్లాండు చక్రవర్తిని అధిపతిగా ప్రకటించింది. యూరోపియను ప్రొటెస్టంటిజం కి భిన్నంగా విభజన మూలాలు తత్వశస్త్రం కంటే రాజకీయం ఎక్కువగా ఉన్నాయి.[a] ఆయన తన పూర్వీకుల భూమి వేల్సు‌ను ఇంగ్లాండు రాజ్యంలో చట్టబద్ధంగా చేర్చాడు 1535–1542 చట్టాలు. హెన్రీ కుమార్తెలు 1వ మేరీ, 1వ ఎలిజబెతు పాలనలో అంతర్గత మత ఘర్షణలు జరిగాయి. మొదటిది దేశాన్ని కాథలికు మతంలోకి తీసుకువెళ్లగా, రెండవది దాని నుండి విడిపోయి, ఆంగ్లికనిజం ఆధిపత్యాన్ని బలవంతంగా నొక్కి చెప్పింది. ఎలిజబెతను యుగం అనేది క్వీను 1వ ఎలిజబెతు ("వర్జిను క్వీన్") పాలనలోని ట్యూడరు యుగంలో ఒక యుగం. చరిత్రకారులు దీనిని తరచుగా ఆంగ్ల చరిత్రలో స్వర్ణయుగంగా చిత్రీకరిస్తారు. ఇది ఆంగ్ల పునరుజ్జీవనోద్యమ అత్యున్నత స్థాయికి ప్రాతినిధ్యం వహిస్తుంది. గొప్ప కళ, నాటకం, కవిత్వం, సంగీతం, సాహిత్యం పుష్పించేలా చూసింది.[50] ఈ కాలంలో ఇంగ్లాండు కేంద్రీకృతమైన, బాగా వ్యవస్థీకృతమైన, ప్రభావవంతమైన ప్రభుత్వాన్ని కలిగి ఉంది.[51]
స్పెయిన్తో పోటీ పడుతూ, అమెరికాలో మొట్టమొదటి ఇంగ్లీషు కాలనీని 1585లో అన్వేషకుడు వాల్టరు రాలీ వర్జీనియాలో స్థాపించాడు. దీనికి రోనోకు అని పేరు పెట్టాడు. ఆలస్యంగా వచ్చిన సరఫరా ఓడ తిరిగి వచ్చినప్పుడు వదిలివేయబడినట్లు కనుగొనబడిన తర్వాత రోనోకు కాలనీ విఫలమైంది. కోల్పోయిన కాలనీగా పిలువబడుతుంది.[52] ఈస్టు ఇండియా కంపెనీతో, ఇంగ్లాండు తూర్పున డచు, ఫ్రెంచుతో కూడా పోటీ పడింది. ఎలిజబెతను కాలంలో, ఇంగ్లాండు స్పెయిను‌తో యుద్ధంలో ఉంది. ఇంగ్లాండు మీద దండెత్తి కాథలికు రాచరికాన్ని తిరిగి స్థాపించాలనే విస్తృత ప్రణాళికలో భాగంగా 1588లో స్పెయిను నుండి ఆర్మడ నౌకాయానం చేసింది. సమన్వయ లోపం, తుఫాను వాతావరణం, ఎఫింగు‌హాం లార్డు హోవార్డు నేతృత్వంలోని ఇంగ్లీషు నౌకాదళం చేసిన విజయవంతమైన దాడుల కారణంగా ఈ ప్రణాళిక విఫలమైంది. ఈ వైఫల్యం ముప్పును అంతం చేయలేదు: స్పెయిన్ 2వ స్పానిషు ఆర్మడ (1596), 3వ స్పానిషు ఆర్మడ(1597) లలో మరో రెండు ఆర్మడలను ప్రయోగించింది. కానీ రెండూ తుఫానుల వల్ల వెనక్కి తగ్గాయి.
స్కాట్లాండ్ తో యూనియన్
.jpg)
1603లో ద్వీపం రాజకీయ నిర్మాణం మారిపోయింది. స్కాట్సు రాజు 6వ జేమ్సు, ఇంగ్లీషు ప్రయోజనాలకు చాలా కాలంగా ప్రత్యర్థిగా ఉన్న రాజ్యం, 1వ జేమ్సు గా ఇంగ్లాండు సింహాసనాన్ని వారసత్వంగా పొందాడు. తద్వారా వ్యక్తిగత యూనియనును సృష్టించాడు.[53] ఆయన తనను తాను గ్రేటు బ్రిటను రాజు అని చెప్పుకున్నాడు. అయితే దీనికి ఇంగ్లీషు చట్టంలో ఎటువంటి ఆధారం లేదు.[54] 6వ జేమ్సుల ఆధ్వర్యంలో పవిత్ర బైబిలు, అధికారిక కింగ్ జేమ్సు వెర్షను 1611 లో ప్రచురించబడింది. 20 వ శతాబ్దంలో ఆధునిక సవరణలు ఉత్పత్తి అయ్యే వరకు ఇది నాలుగు వందల సంవత్సరాలుగా చాలా మంది ప్రొటెస్టంటు క్రైస్తవులు చదివిన బైబిలు ప్రామాణిక వెర్షను.
రాజకీయ, మత, సామాజిక వైరుధ్యాల మీద ఇంగ్లీషు అంతర్యుద్ధం పార్లమెంటు ఇంగ్లాండు రాజు 1వ చార్లెసు మద్దతుదారుల మధ్య జరిగింది. వీరిని వ్యావహారికంగా రౌండు‌హెడులు, కావలీరులు అని పిలుస్తారు. ఇది స్కాట్లాండు, ఐర్లాండులను కలిగి ఉన్న విస్తృత బహుముఖ మూడు రాజ్యాల యుద్ధాలులో ఒకదానితో ఒకటి ముడిపడి ఉంది. పార్లమెంటేరియన్లు విజయం సాధించారు 1వ చార్లెసు ఉరితీయబడ్డాడు. రాజ్యం కామన్వెల్తు ద్వారా భర్తీ చేయబడింది. పార్లమెంటు దళాల నాయకుడు ఆలివరు క్రోం‌వెలు 1653లో తనను తాను లార్డు ప్రొటెక్టరుగా ప్రకటించుకున్నాడు; వ్యక్తిగత పాలన కాలం కొనసాగింది.[55] క్రోం‌వెలు మరణం, ఆయన కుమారుడు రిచర్డు లార్డు ప్రొటెక్టరు పదవికి రాజీనామా చేసిన తర్వాత 3వ చార్లెసు 1660లో పునరుద్ధరణ అనే చర్యలో చక్రవర్తిగా తిరిగి రావాలని ఆహ్వానించబడ్డాడు. థియేటర్లు తిరిగి తెరవడంతో "మెర్రీ మోనార్కు" 2వ చార్లెసు పునరుద్ధరణ తరువాత లలిత కళలు, సాహిత్యం, ప్రదర్శన కళలు వృద్ధి చెందాయి.[56] 1688 గ్లోరియసు రివల్యూషను తర్వాత, కింగ్, పార్లమెంటు కలిసి పాలించాలని రాజ్యాంగబద్ధంగా స్థాపించబడింది. అయితే పార్లమెంటుకు నిజమైన అధికారం ఉంటుంది. ఇది 1689లో బిల్ ఆఫ్ రైట్సు ద్వారా స్థాపించబడింది. చట్టం పార్లమెంటు ద్వారా మాత్రమే చేయబడుతుందని రాజు దానిని నిలిపివేయలేడని, పార్లమెంటు ముందస్తు అనుమతి లేకుండా రాజు పన్నులు విధించలేడని లేదా సైన్యాన్ని పెంచలేడని కూడా నిర్దేశించబడిన శాసనాలలో ఉన్నాయి.[57] అప్పటి నుండి కూడా ఆ సమయంలో, హౌసు ఆఫ్ కామన్సు సమావేశమైనప్పుడు ఏ బ్రిటిషు చక్రవర్తి కూడా ప్రవేశించలేదు. దీనిని ఏటా పార్లమెంటు రాష్ట్ర ప్రారంభోత్సవంలో బ్రిటిషు చక్రవర్తి స్మరించుకుంటాడు. హౌసు ఆఫ్ కామన్సు తలుపులు చక్రవర్తి దూత ముఖం మీద కొట్టబడినప్పుడు ఇది పార్లమెంటు హక్కులను, చక్రవర్తి నుండి దాని స్వాతంత్ర్యాన్ని సూచిస్తుంది.[58] 1660లో రాయల్ సొసైటీ స్థాపనతో సైన్సు బాగా ప్రోత్సహించబడింది.
1666లో లండను‌లోని గొప్ప అగ్నిప్రమాదం లండను నగరాన్ని తగలబెట్టింది. కానీ అది త్వరలోనే సర్ క్రిస్టోఫరు రెను రూపొందించిన అనేక ముఖ్యమైన భవనాలతో పునర్నిర్మించబడింది.[59] 17వ శతాబ్దం మధ్య నుండి చివరి వరకు, రెండు రాజకీయ వర్గాలు ఉద్భవించాయి -టోరీలు, విగ్సు. టోరీలు మొదట్లో కాథలికు రాజు 2వ జేమ్సుకు మద్దతు ఇచ్చినప్పటికీ వారిలో కొందరు విగ్సుతో పాటు 1688 విప్లవం సమయంలో జేమ్సును ఓడించి రాజు కావాలని డచు ప్రిన్సు విలియం ఆఫ్ ఆరెంజిను ఆహ్వానించారు. కొంతమంది ఆంగ్లేయులు, ముఖ్యంగా ఉత్తరాన, జాకోబైట్లు జేమ్సు, ఆయన కుమారులకు మద్దతు ఇవ్వడం కొనసాగించారు. స్టువర్టు రాజవంశం హౌసు కింద ఇంగ్లాండు వాణిజ్యం, ఆర్థికం, శ్రేయస్సులో విస్తరించింది. రాయల్ నేవీ యూరపు‌లో అతిపెద్ద వ్యాపార నౌకాదళాన్ని అభివృద్ధి చేసింది.[60] ఇంగ్లాండు, స్కాట్లాండు పార్లమెంటు‌లు అంగీకరించిన తర్వాత[61] 1707లో గ్రేటు బ్రిటను రాజ్యాన్ని సృష్టించడానికి రెండు దేశాలు రాజకీయ యూనియనులో చేరాయి.[62] యూనియను‌కు అనుగుణంగా ప్రతి దాని చట్టం, జాతీయ చర్చిలు వంటి సంస్థలు వేరుగా ఉన్నాయి.[63]
ఆధునిక - సమకాలీన కాలాల చివరి భాగం
కొత్తగా ఏర్పడిన గ్రేటు బ్రిటను రాజ్యంలో రాయల్ సొసైటీ ఇతర ఇంగ్లీషు చొరవలు నుండి వచ్చిన ఉత్పత్తులు స్కాటిషు జ్ఞానోదయంతో కలిసి సైన్సు, ఇంజనీరింగులో ఆవిష్కరణలను సృష్టించాయి. అయితే రాయలు నేవీ ద్వారా రక్షించబడిన బ్రిటిషు విదేశీ వాణిజ్యంలో అపారమైన పెరుగుదల బ్రిటిషు సామ్రాజ్యం స్థాపనకు మార్గం సుగమం చేసింది. దేశీయంగా ఇది పారిశ్రామిక విప్లవానికి దారితీసింది. ఇది ఇంగ్లాండు సామాజిక ఆర్థిక, సాంస్కృతిక పరిస్థితులలో తీవ్ర మార్పుల కాలంగా పరిణమించింది. దీని ఫలితంగా పారిశ్రామిక వ్యవసాయం, తయారీ, ఇంజనీరింగు మైనింగు, అలాగే వాటి విస్తరణ అభివృద్ధిని సులభతరం చేయడానికి కొత్త, మార్గదర్శక రహదారి, రైలు, నీటి నెట్వర్కులు ఏర్పడ్డాయి.[64] 1761లో వాయువ్య ఇంగ్లాండు బ్రిడ్జి‌వాటరు కెనాలు ప్రారంభించడం బ్రిటను‌లో కాలువ యుగానికి నాంది పలికింది.[65] 1825లో ప్రపంచంలోనే మొట్టమొదటి శాశ్వత ఆవిరి లోకోమోటివు-హాల్డు ప్యాసింజరు రైల్వే - స్టాక్టను డార్లింగ్టను రైల్వే - ప్రజలకు తెరవబడింది.[65]
పారిశ్రామిక విప్లవం సమయంలో చాలా మంది కార్మికులు ఇంగ్లాండు గ్రామీణ ప్రాంతాల నుండి కొత్త, విస్తరిస్తున్న పట్టణ పారిశ్రామిక ప్రాంతాలకు కర్మాగారాల్లో పనిచేయడానికి వెళ్లారు. ఉదాహరణకు బర్మింగు‌హాం మాంచెస్టరు[66] ప్రపంచంలోనే మొట్టమొదటి పారిశ్రామిక నగరంగా మారింది.[67] 3వ జార్జి, విలియం పిట్ ది యంగరు హయాంలో ఇంగ్లాండు ఫ్రెంచి విప్లవం అంతటా సాపేక్ష స్థిరత్వాన్ని కొనసాగించింది. 4వ జార్జి రీజెన్సీ దాని చక్కదనం, లలిత కళలు, వాస్తుశిల్పంలో సాధించిన విజయాలకు ప్రసిద్ధి చెందింది.[68] నెపోలియను యుద్ధాల సమయంలో నెపోలియన్ ఆగ్నేయం నుండి దండయాత్ర చేయాలని ప్రణాళిక వేశాడు; అయితే, ఇది జరగలేదు. నెపోలియను దళాలను బ్రిటిషు వారు సముద్రంలో హోరాషియో నెల్సను ఓడించారు. భూమి మీద ఆర్థరు వెల్లెస్లీ ఓడించారు. ట్రాఫాల్గరు యుద్ధంలో జరిగిన ప్రధాన విజయం పద్దెనిమిదవ శతాబ్దంలో బ్రిటను స్థాపించిన నావికా ఆధిపత్యాన్ని ధృవీకరించింది.[69] నెపోలియన్ యుద్ధాలు బ్రిటిషు‌నెసు ఇంగ్లీషు, స్కాట్సు వెల్షు‌లతో పంచుకున్న ఐక్య జాతీయ బ్రిటిషు ప్రజలు అనే భావనను పెంపొందించాయి.[70]
.jpg)
విక్టోరియను శకంలో లండను ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద, అత్యంత జనాభా కలిగిన మహానగర ప్రాంతంగా మారింది. బ్రిటిషు సామ్రాజ్యంలో వాణిజ్యం - అలాగే బ్రిటిషు సైనిక, నావికాదళాల స్థానం - ప్రతిష్టాత్మకమైనది.[72] సాంకేతికంగా ఈ యుగం యునైటెడు కింగ్డం శక్తికి కీలకమైన అనేక ఆవిష్కరణలను చూసింది.[73] చార్టిస్టులు, సఫరగెట్టెల వంటి రాడికల్సు నుండి స్వదేశంలో రాజకీయ ఆందోళన శాసన సంస్కరణ, సార్వత్రిక ఓటు హక్కుకు వీలు కల్పించింది.[74]
తూర్పు-మధ్య ఐరోపాలో అధికార మార్పులు మొదటి ప్రపంచ యుద్ధానికి దారితీశాయి; మిత్రదేశాలులో భాగంగా యునైటెడు కింగ్డం కోసం పోరాడుతూ లక్షలాది మంది ఇంగ్లీషు సైనికులు మరణించారు.[b]} రెండు దశాబ్దాల తర్వాత, రెండవ ప్రపంచ యుద్ధంలో, యునైటెడు కింగ్డం మళ్ళీ మిత్రదేశాలులో ఒకటి. యుద్ధ సాంకేతికతలో జరిగిన పరిణామాలు బ్లిట్జు సమయంలో వైమానిక దాడుల వల్ల అనేక నగరాలు దెబ్బతిన్నాయి. యుద్ధం తరువాత, బ్రిటిషు సామ్రాజ్యం వేగంగా డికోలనైజేషనును అనుభవించింది. సాంకేతిక ఆవిష్కరణలు వేగవంతం అయ్యాయి; ఆటోమొబైల్సు ప్రాథమిక రవాణా సాధనాలుగా మారాయి. ఫ్రాంకు విటిలు జెటు ఇంజిను అభివృద్ధి విస్తృత విమాన ప్రయాణానికి దారితీసింది.[76] ప్రైవేటు మోటరింగు ద్వారా 1948లో నేషనలు హెల్తు సర్వీసు సృష్టించడం ద్వారా ఇంగ్లాండులో నివాస నమూనాలను మార్చారు, అవసరమైన సమయంలో అన్ని శాశ్వత నివాసితులకు ప్రజల నిధులతో కూడిన ఆరోగ్య సంరక్షణను ఉచితంగా అందించారు. ఇవన్నీ కలిపి, 20వ శతాబ్దం మధ్యలో ఇంగ్లాండ్‌లోని స్థానిక ప్రభుత్వ సంస్కరణకు దారితీశాయి.[77]
20వ శతాబ్దం నుండి, ఇంగ్లాండు‌కు గణనీయమైన జనాభా తరలింపు జరిగింది. ఎక్కువగా బ్రిటిషు దీవుల ఇతర ప్రాంతాల నుండి, అలాగే కామన్వెల్తు నుండి, ముఖ్యంగా భారత ఉపఖండం నుండి కూడా.[78] 1970ల నుండి తయారీ నుండి పెద్ద ఎత్తున తరలింపు, సేవా పరిశ్రమ మీద ప్రాధాన్యత పెరుగుతోంది.[79] యునైటెడు కింగ్డంలో భాగంగా, ఈ ప్రాంతం యూరోపియను ఎకనామికు కమ్యూనిటీ అని పిలువబడే సాధారణ మార్కెట్టు చొరవలో చేరింది. ఇది యూరోపియన్ యూనియన్గా మారింది.
20వ శతాబ్దం చివరి నుండి యునైటెడు కింగ్డం పరిపాలన స్కాట్లాండు, వేల్సు ఉత్తర ఐర్లాండు‌లలో వికేంద్రీకరణ పాలన వైపు మళ్లింది.[80] ఇంగ్లాండు, వేల్సు యునైటెడు కింగ్డంలో అధికార పరిధిగా కొనసాగుతోంది.[81] అధికార మార్పిడి ఆంగ్ల-నిర్దిష్ట గుర్తింపు, దేశభక్తి మీద ఎక్కువ ప్రాధాన్యతను ప్రేరేపించింది.[82] అధికార మార్పిడి చేయబడిన ఆంగ్ల ప్రభుత్వం లేదు. కానీ ఉప-ప్రాంతీయ ప్రాతిపదికన ఇలాంటి వ్యవస్థను సృష్టించే ప్రయత్నాన్ని ప్రజాభిప్రాయ సేకరణ తిరస్కరించింది.[83]
Remove ads
పాలన
రాజకీయాలు
ఇంగ్లాండు యునైటెడు కింగ్డంలో భాగంగా పార్లమెంటరీ వ్యవస్థ కలిగిన రాజ్యాంగ రాచరికం.[84] 1707 నుండి ఇంగ్లాండు ప్రభుత్వం లేదు. యూనియను చట్టాలు 1707,[85] యూనియను ఒప్పందం నిబంధనలను అమలులోకి తెచ్చి, ఇంగ్లాండు, స్కాట్లాండు‌లను కలిపి గ్రేటు బ్రిటను రాజ్యంను ఏర్పాటు చేసింది.[61] యూనియను‌కు ముందు ఇంగ్లాండు‌ను దాని చక్రవర్తి, ఇంగ్లాండు పార్లమెంటు పాలించాయి.
ఇంగ్లాండు‌ను యునైటెడు కింగ్డం పార్లమెంటు నేరుగా పరిపాలిస్తుంది. అయితే ఇతర యునైటెడు కింగ్డం దేశాలు వికేంద్రీకరణ ప్రభుత్వాలను కలిగి ఉన్నాయి.[86] ఇంగ్లాండులో దీనిని ఎలా సమతుల్యం చేయాలనే దాని మీద చర్చ జరిగింది. మొదట్లో వివిధ ఇంగ్లాండు ప్రాంతాలు అధికార వికేంద్రీకరణకు ప్రణాళిక వేయబడ్డాయి. కానీ 2004 ఈశాన్య ప్రజాభిప్రాయ సేకరణలో ఈశాన్య ఈ ప్రతిపాదనను తిరస్కరించిన తరువాత ఇది అమలు కాలేదు.[87] 2024లో యుకె ప్రభుత్వం, మేయరు ఆఫ్ లండను, సంయుక్త అధికారుల నాయకుల నుండి మంత్రులను ఒకచోట చేర్చడానికి మేయరు కౌన్సిలు ఫర్ ఇంగ్లాండు అని పిలువబడే ఇంగ్లాండు-మాత్రమే అంతర్ ప్రభుత్వ సంస్థగా స్థాపించబడింది.[88]
హౌసు ఆఫ్ కామన్సులో వెస్టు‌మినిస్టరు ప్యాలెసులో ఉన్న బ్రిటిషు పార్లమెంటు దిగువ సభ అయిన యునైటెడు కింగ్డం హౌసు ఆఫ్ కామన్సులో, ఇంగ్లాండు‌లోని మొత్తం 650 నియోజకవర్గాలలో 543 మంది పార్లమెంటు సభ్యులు (ఎంపిలు) ఉన్నారు.[89] ఇంగ్లాండు‌కు లేబరు పార్టీ నుండి 347 మంది ఎంపీలు, కన్జర్వేటివు పార్టీ నుండి 116 మంది. లిబరలు డెమోక్రాట్సు నుండి 65 మంది, రిఫార్ము యుకె కోసం ఐదుగురు, గ్రీను పార్టీ ఆఫ్ ఇంగ్లాండు అండ్ వేల్సు నుండి నలుగురు ప్రాతినిధ్యం వహిస్తున్నారు.
చట్టం
.jpg)
శతాబ్దాలుగా అభివృద్ధి చెందిన ఇంగ్లీషు చట్టం న్యాయ వ్యవస్థ, సాధారణ చట్టంకి ఆధారంగా ఉంది[90] చాలా కామన్వెల్తు దేశాలలో ఉపయోగించే చట్టపరమైన వ్యవస్థలు[91], యునైటెడు స్టేట్సు (లూసియానా తప్ప). ఇప్పుడు యునైటెడు కింగ్డంలో భాగమైనప్పటికీ ఇంగ్లాండు, వేల్సు కోర్టులు న్యాయ వ్యవస్థ స్కాట్లాండు‌లో ఉపయోగించిన చట్టం నుండి ప్రత్యేక న్యాయ వ్యవస్థగా యూనియను ఒప్పందం ప్రకారం కొనసాగింది. ఇంగ్లీషు చట్టం సాధారణ సారాంశం ఏమిటంటే న్యాయస్థానాలలో కూర్చున్న న్యాయమూర్తులు దీనిని తయారు చేస్తారు. వారి సాధారణ జ్ఞానం చట్టపరమైన - స్టేర్ డెసిసిసు - జ్ఞానాన్ని వారి ముందు ఉన్న వాస్తవాలకు వర్తింపజేస్తారు.[92]
కోర్టు వ్యవస్థ ఇంగ్లాండు, వేల్సు సీనియరు కోర్టులచే నిర్వహించబడుతుంది. ఇందులో కోర్టు ఆఫ్ అప్పీలు, సివిలు కేసుల కోసం హైకోర్టు ఆఫ్ జస్టిసు, క్రిమినలు కేసుల కోసం క్రౌన్ కోర్టు ఉంటాయి.[93] యునైటెడు కింగ్డం సుప్రీం కోర్టు ఇంగ్లాండు, వేల్సులో క్రిమినలు, సివిలు కేసులకు అత్యున్నత న్యాయస్థానం. రాజ్యాంగ మార్పుల తర్వాత 2009లో ఇది సృష్టించబడింది. హౌసు ఆఫ్ లార్డ్సు న్యాయ విధులను స్వాధీనం చేసుకుంది.[94] సుప్రీం కోర్టు నిర్ణయం సోపానక్రమంలోని ప్రతి ఇతర కోర్టుకు కట్టుబడి ఉంటుంది. ఇది దాని ఆదేశాలు వర్తింపచేస్తుంది.[95]
న్యాయ కార్యదర్శిగా ఇంగ్లాండు‌లోని న్యాయవ్యవస్థ, కోర్టు వ్యవస్థ, జైళ్లు, ప్రొబేషను కోసం పార్లమెంటుకు బాధ్యత వహించే మంత్రి పనిచేస్తాడు.[96] 1981 - 1995 మధ్య నేరాలు పెరిగాయి కానీ 1995–2006 కాలంలో 42% తగ్గాయి.[97] అదే కాలంలో జైలు జనాభా రెట్టింపు అయ్యింది. పశ్చిమ ఐరోపాలో అత్యధిక ఖైదు రేట్లులో ఒకటిగా నిలిచింది. 1,00,000 మందికి 147.[98] హిస్ మెజెస్టీసు ప్రిజను సర్వీసు, మినిస్ట్రీ ఆఫ్ జస్టిసుకి నివేదిస్తూ, ఇంగ్లాండు వేల్సులో 81,309 మంది ఖైదీలను ఉంచుతూ, చాలా జైళ్లను నిర్వహిస్తుంది 2022 సెప్టెంబరు నాటికి.[99]
ఉపవిభాగాలు
ఇంగ్లాండు ఉపవిభాగాలు నాలుగు స్థాయిల వరకు ఉపజాతీయ విభాగం కలిగి ఉంటాయి. ఇవి స్థానిక ప్రభుత్వం ప్రయోజనాల కోసం సృష్టించబడిన వివిధ రకాల పరిపాలనా సంస్థల ద్వారా నియంత్రించబడతాయి.
లండను ప్రాంతం వెలుపల, ఇంగ్లాండు, అత్యున్నత శ్రేణి 48 సెరిమోనియలు కౌంటీలు.[100] వీటిని ప్రధానంగా భౌగోళిక సూచన ఫ్రేం‌గా ఉపయోగిస్తున్నారు. వీటిలో 38 మధ్య యుగాల నుండి క్రమంగా అభివృద్ధి చెందాయి; వీటిని 1974లో 51కి, 1996లో వాటి ప్రస్తుత సంఖ్యకు సంస్కరించారు.[101] ప్రతిదానికి లార్డు లెఫ్టినెంటు, హై షెరీఫు ఉన్నారు; ఈ పోస్టులు స్థానికంగా బ్రిటిషు చక్రవర్తిని సూచించడానికి ఉపయోగించబడతాయి.[100] హియరు ఫోర్డు‌షైరు వంటి కొన్ని కౌంటీలు పౌర పారిషు‌లుగా మాత్రమే విభజించబడ్డాయి. బెర్కు‌షైరు రాయలు కౌంటీ, మెట్రోపాలిటను కౌంటీలు ఇతర సెరిమోనియలు కౌంటీల కంటే భిన్నమైన హోదాను కలిగి ఉన్నాయి.[102]
రెండవ శ్రేణి సంయుక్త అధికారాలు 27 కౌంటీ-టైరు షైరు కౌంటీలుతో రూపొందించబడింది. 1974లో అన్ని సెరిమోనియలు కౌంటీలు రెండు-స్థాయిలుగా ఉండేవి; మెట్రోపాలిటను కౌంటీ టైరు దశలవారీగా తొలగించబడినందున 1996 సంస్కరణ సెరిమోనియలు కౌంటీ, అడ్మినిస్ట్రేటివు కౌంటీ టైరు‌ను వేరు చేసింది.
ఇంగ్లాండు స్థానిక ప్రభుత్వ జిల్లాలుగా కూడా విభజించబడింది.[103] జిల్లా ఒక ఉత్సవ కౌంటీగా సమలేఖనం చేయబడవచ్చు లేదా షైరు కౌంటీలో జిల్లా స్థాయిగా ఉండవచ్చు, రాయలు లేదా మెట్రోపాలిటను బరో కావచ్చు. బరో లేదా నగర హోదా కలిగి ఉండవచ్చు లేదా ఇంగ్లాండు, యూనిటరీ అథారిటీ కావచ్చు.
కమ్యూనిటీ స్థాయిలో ఇంగ్లాండులో ఎక్కువ భాగం సివిలు పారిషు‌లుగా విభజించబడింది. వాటి స్వంత కౌన్సిల్సుతో; గ్రేటరు లండను‌లో ఒకే ఒక పారిషు, క్వీన్సు పార్కు అవి 1965లో రద్దు చేయబడిన తర్వాత 2007లో నుండి చట్టం వాటి వినోదాన్ని అనుమతించిన తరువాత అవి 2014 నాటికి వరకు ఉన్నాయి.
లండన్
1994 నుండి 2010ల ప్రారంభం వరకు ఇంగ్లాండు కొన్ని ప్రయోజనాల కోసం ప్రాంతాలుగా విభజించబడింది; లండను ప్రాంతం కోసం 1998 ప్రజాభిప్రాయ సేకరణ రెండు సంవత్సరాల తరువాత లండను అసెంబ్లీ ను సృష్టించింది.[104] విఫలమైన 2004 నార్తు ఈస్టు ఇంగ్లాండు వికేంద్రీకరణ ప్రజాభిప్రాయ సేకరణ తదుపరి ప్రాంతీయ అసెంబ్లీ వికేంద్రీకరణను రద్దు చేసింది[87] లండను వెలుపల ప్రాంతీయ నిర్మాణం రద్దు చేయబడింది.
పరిపాలనాపరంగా లండను 33 స్థానిక ప్రభుత్వ జిల్లాలుగా విభజించబడింది: 32 లండను బారోగు‌లు, లండను నగరం.[105] 32 లండను బారోగు‌లు గ్రేటరు లండను, సెరిమోనియలు కౌంటీని ఏర్పరుస్తాయి. లండను నగరం ఒక ప్రత్యేక సెరిమోనియలు కౌంటీగా ఉంటుంది.
Remove ads
భౌగోళికం
ప్రకృతి దృశ్యం - నదులు
భౌగోళికంగా ఇంగ్లాండులో గ్రేట్ బ్రిటను ద్వీపంలోని మధ్య దక్షిణ మూడింట రెండు వంతులు ఉంటుంది. అలాగే ఐల్ ఆఫ్ వైటు, ఐల్స్ ఆఫ్ స్సిల్లీ, వంటి ఆఫ్షోరు దీవులు ఉన్నాయి. ఇది యునైటెడు కింగ్డం లోని మరో రెండు దేశాలతో సరిహద్దులుగా ఉంది: ఉత్తరాన స్కాట్లాండు పశ్చిమన వేల్సు.
బ్రిటను ప్రధాన భూభాగంలోని ఏ ఇతర భాగం కంటే ఇంగ్లాండు యూరోపియను ఖండానికి దగ్గరగా ఉంది. ఇది ఫ్రాన్సు (హౌట్సు-డి-ఫ్రాన్సు) నుండి 21-మైలు (34 కి.మీ.)[106] సముద్ర అంతరం ద్వారా వేరు చేయబడింది. అయితే రెండు దేశాలు ఫోల్కెస్టోను సమీపంలోని ఛానలు టన్నెలు ద్వారా అనుసంధానించబడి ఉన్నాయి.[107] ఇంగ్లాండు ఐరిషు సముద్రం, ఉత్తర సముద్రం, అట్లాంటికు మహాసముద్రంలో కూడా తీరాలను కలిగి ఉంది.
లండను, లివర్‌పూల్, న్యూకాజిలు ఓడరేవులు వరుసగా థేమ్సు, మెర్సీ, టైను అలల నదుల మీద ఉన్నాయి. 220 మైళ్లు (350 కి.మీ.) దూరం సెవెర్ను ఇంగ్లాండు గుండా ప్రవహించే అతి పొడవైన నది.[108] ఇది బ్రిస్టలు ఛానలులోకి ప్రవహిస్తుంది. దాని సెవెర్ను బోరు (ఒక టైడలు బోరు) కు ప్రసిద్ధి చెందింది. ఇది 2 మీటర్లు (6.6 అ.) ఎత్తుకు చేరుకుంటుంది.[109] అయితే ఇంగ్లాండులో పూర్తిగా ప్రవహించే పొడవైన నది థేమ్సు. దీని పొడవు 215 మైళ్లు (346 కి.మీ.).[110] ఇంగ్లాండులో చాలా సరస్సులు ఉన్నాయి; వాటిలో అతిపెద్దది విండరు‌మీరు. ఇది సముచితంగా పేరు పెట్టబడిన లేక్ డిస్ట్రిక్టులో ఉంది.[111]
ఇంగ్లాండు ఎక్కువ భాగం తక్కువ కొండలు, మైదానాలను కలిగి ఉంది. దేశానికి ఉత్తరం, పశ్చిమాన ఎత్తైన, పర్వత భూభాగం ఉంది. ఉత్తర ఎత్తైన ప్రాంతాలలో తూర్పు పశ్చిమాలను విభజించే ఎత్తైన ప్రాంతాల గొలుసు అయిన పెన్నైన్సు, కుంబ్రియాలోని లేక్ డిస్ట్రిక్టు పర్వతాలు, ఇంగ్లాండు, స్కాట్లాండు మధ్య సరిహద్దును దాటి ఉన్న చెవియోటు హిల్సు ఉన్నాయి. ఇంగ్లాండు‌లోని ఎత్తైన ప్రదేశం 978 మీటర్లు (3,209 అ.) తో లేక్ డిస్ట్రిక్టులోని స్కాఫెలు పైకులో ఉంది.[111] ష్రాప్షైరు హిల్సు వేల్సు సమీపంలో ఉన్నాయి, డార్టు‌మూరు, ఎక్స్‌ఉమూరు దేశానికి నైరుతిలో రెండు ఎత్తైన ప్రాంతాలు ఉన్నాయి. భూభాగ రకాల మధ్య సుమారు విభజన రేఖ తరచుగా టీసు -ఎక్సె లైను ద్వారా సూచించబడుతుంది.[112]
"ఇంగ్లాండు వెన్నెముక" అని పిలువబడే పెన్నైన్సు, దేశంలోని పురాతన పర్వత శ్రేణి. ఇవి చివరి నుండి ఉద్భవించాయి పాలియోజోయికు యుగం సుమారు 300 మిలియను సంవత్సరాల క్రితం.[113] వాటి భౌగోళిక కూర్పులో ఇసుకరాయి, సున్నపురాయి, బొగ్గు కూడా ఉన్నాయి. యార్కు‌షైరు, డెర్బీషైరు వంటి కాల్సైటు ప్రాంతాలలో కార్స్టు ప్రకృతి దృశ్యాలు ఉన్నాయి. పెన్నైను ప్రకృతి దృశ్యం ఎత్తైన ప్రాంతాలలో ఎత్తైన మూరు‌ల్యాండు. ఈ ప్రాంతంలోని నదుల సారవంతమైన లోయలతో ఇండెంటు చేయబడింది. వాటిలో ఇంగ్లాండు‌లోని రెండు జాతీయ ఉద్యానవనాలు ఉన్నాయి. యార్కు‌షైరు డేల్సు, పీకు డిస్ట్రిక్టు ఉన్నాయి. పశ్చిమ దేశంలో నైరుతి ద్వీపకల్పంలోని డార్ట్మూరు, ఎక్స్మూరు‌లలో గ్రానైటు మద్దతు ఉన్న అప్ల్యాండు మూరు‌ల్యాండు ఉన్నాయి.[114]
ఇంగ్లీషు లోలాండ్సు దేశంలోని మధ్య, దక్షిణ ప్రాంతాలలో ఉన్నాయి. వీటిలో కోట్సు‌వోల్డు హిల్సు, చిల్టర్ను హిల్సు, నార్తు, సౌతు డౌన్సు వంటి పచ్చని రోలింగు కొండలు ఉన్నాయి; అవి సముద్రంలో కలిసే చోట డోవరు శిఖరాలు వంటి తెల్లటి రాతి బహిర్గతాలను ఏర్పరుస్తాయి. ఇందులో సాలిసు‌బరీ మైదానం, సోమరు‌సెటు స్థాయిలు, సౌతు కోస్టు మైదానం, ది ఫెన్సు వంటి సాపేక్షంగా చదునైన మైదానాలు కూడా ఉన్నాయి.
వాతావరణం
ఇంగ్లాండు సమశీతోష్ణ సముద్ర వాతావరణం కలిగి ఉంటుంది: ఇది తేలికపాటిది, శీతాకాలంలో ఉష్ణోగ్రతలు 0 °C (32 °F) కంటే తక్కువగా ఉండవు. వేసవిలో 32 °C (90 °F) కంటే ఎక్కువగా ఉండవు.[115] వాతావరణం సాపేక్షంగా తరచుగా తడిగా ఉంటుంది. మారుతూ ఉంటుంది. జనవరి, ఫిబ్రవరి అత్యంత చలి నెలలు, తరువాతి నెలలు ముఖ్యంగా ఇంగ్లీషు తీరంలో జూలై సాధారణంగా అత్యంత వెచ్చని నెలగా ఉంటాయి. తేలికపాటి నుండి వెచ్చని వాతావరణం ఉన్న నెలలు మే, జూన్, సెప్టెంబరు, అక్టోబరు.[115] వర్షపాతం ఏడాది పొడవునా చాలా సమానంగా వ్యాపిస్తుంది.
ఇంగ్లాండు వాతావరణం మీద ముఖ్యమైన ప్రభావాలు అట్లాంటికు మహాసముద్రంకి సామీప్యత కారణంగా దాని ఉత్తర అక్షాంశం, గల్ఫు స్ట్రీం ద్వారా సముద్రం వేడెక్కడం ఉంటుంది.[115] పశ్చిమాన వర్షపాతం ఎక్కువగా ఉంటుంది. లేక్ డిస్ట్రిక్టులోని కొన్ని ప్రాంతాలలో దేశంలోని ఇతరప్రాంతాల కంటే ఎక్కువ వర్షాలు కురుస్తాయి.[115] వాతావరణ రికార్డులు ప్రారంభమైనప్పటి నుండి 2022 జూలై 19న లింకను‌షైరులోని కోనింగ్సు‌బై వద్ద అత్యధిక ఉష్ణోగ్రత 40.3 °C (104.5 °F),[116] నమోదైంది. అయితే ఎడ్గ్మండు, ష్రాపు‌షైరు‌లో 1982 జనవరి 10న అత్యల్ప ఉష్ణోగ్రత −26.1 °C (−15.0 °F).[117]నమోదైంది.
ప్రకృతి - వన్యప్రాణులు
,_Icklesham,_Sussex.jpg)
ఇంగ్లాండు‌లోని జంతుజాలం బ్రిటిషు దీవులలో ఇతర ప్రాంతాల మాదిరిగానే ఉంటుంది, ఇక్కడ వివిధ రకాల ఆవాసాలలో సకశేరుకాలు, అకశేరుకాలు విస్తృతంగా ఉన్నాయి.[119] ఇంగ్లాండు‌లోని జాతీయ ప్రకృతి నిల్వలు ఇంగ్లాండు‌లోని వన్యప్రాణులు, సహజ లక్షణాలకు కీలకమైన సహజసిద్ధమైన ప్రదేశాలుగా ఇంగ్లాండు ద్వారా గుర్తించబడ్డాయి. అవి అత్యంత ముఖ్యమైన ఆవాస ప్రాంతాలుగా ఉన్నాయి. భౌగోళిక నిర్మాణాలను రక్షించడానికి స్థాపించబడ్డాయి. ఎన్‌ఎన్‌ఆర్ లను దేశం తరపున నిర్వహిస్తారు. చాలా వరకు నేచురల్ ఇంగ్లాండు ద్వారానే నిర్వహించబడతాయి. అలాగే ది వైల్డు‌లైఫు ట్రస్ట్సు భాగస్వామ్యం నేషనలు ట్రస్టు రాయల్ సొసైటీ ఫర్ ది ప్రొటెక్షను ఆఫ్ బర్డ్సు సభ్యులు సహా ప్రభుత్వేతర సంస్థలు కూడా నిర్వహిస్తాయి. ఇంగ్లాండులో 221 ఎన్‌ఎన్‌ఆర్ లు 110,000 హెక్టారులు (1,100 చదరపు కిలోమీటర్లు) విస్తీర్ణాన్ని కలిగి ఉన్నాయి. తరచుగా అవి అరుదైన జాతులు లేదా జాతీయంగా ముఖ్యమైన మొక్కలు, జంతువుల జనాభాను కలిగి ఉంటాయి.[120]
పర్యావరణ సంస్థ అనేది 1995లో స్థాపించబడిన ఒక నాన్-డిపార్టు‌మెంటలు పబ్లికు బాడీ; ఇది పర్యావరణ, ఆహార, గ్రామీణ వ్యవహారాల శాఖ ద్వారా స్పాన్సరు చేయబడింది. ఇది ఇంగ్లాండులో పర్యావరణ పరిరక్షణ, మెరుగుదలకు సంబంధించిన బాధ్యతలను కలిగి ఉంది.[121] పర్యావరణ, ఆహార, గ్రామీణ వ్యవహారాల కార్యదర్శి ఇంగ్లాండు‌లోని పర్యావరణ పరిరక్షణ, వ్యవసాయం, మత్స్యకార, గ్రామీణ సంఘాలకు బాధ్యత వహించే మంత్రిగా బాధ్యత వహిస్తాడు.[122]
ఇంగ్లాండు చాలా ప్రాంతాలలో సమశీతోష్ణ సముద్ర వాతావరణం కలిగి ఉంది. తీవ్రమైన చలి లేదా వేడి ఉండదు. కానీ సబార్కిటికు కొన్ని చిన్న ప్రాంతాలున్న నైరుతిలో వెచ్చని ప్రాంతాలు ఉన్నాయి. ఇంగ్లాండు ఉత్తరం వైపు వాతావరణం చల్లగా మారుతుంది. ఇంగ్లాండు‌లోని చాలా పర్వతాలు, ఎత్తైన కొండలు ఇక్కడ ఉన్నాయి. వాతావరణం మీద అందువల్ల ఈ ప్రాంతాల స్థానిక జంతుజాలం మీద ప్రధాన ప్రభావాన్ని చూపుతాయి. ఆకురాల్చే అడవులు ఇంగ్లాండు అంతటా సర్వసాధారణంగా కనిపిస్తాయి. ఇంగ్లాండు చాలా వన్యప్రాణులకు గొప్ప ఆవాసాన్ని అందిస్తాయి. కానీ ఇవి ఇంగ్లాండు ఉత్తర, ఎత్తైన ప్రాంతాలలో శంఖాకార అడవులకు (ప్రధానంగా తోటలు) దారితీస్తాయి ఇవి కొన్ని రకాల వన్యప్రాణులకు కూడా ప్రయోజనం చేకూరుస్తాయి. కొన్ని జాతులు విస్తరించిన పట్టణ వాతావరణానికి అనుగుణంగా మారాయి. ముఖ్యంగా గోధుమ ఎలుక తర్వాత అత్యంత విజయవంతమైన పట్టణ క్షీరదం అయిన ఎర్ర నక్క, సాధారణ చెక్క పావురం వంటి ఇతర జంతువులు, రెండూ పట్టణ, శివారు ప్రాంతాలలో వృద్ధి చెందుతాయి.[124]
ప్రధాన నగరాలు
గ్రేటరు లండను బిల్టు-అప్ ఏరియా ఇంగ్లాండులో ఇప్పటివరకు అతిపెద్ద పట్టణ ప్రాంతంగా ఉంది.[125], ప్రపంచంలోని అత్యంత రద్దీగా ఉండే నగరాల్లో ఒకటి. ఇది గ్లోబల్ సిటీగా పరిగణించబడుతుంది. ఇంగ్లాండు‌తో పాటు యునైటెడు కింగ్డం లోని మరే ఇతర దేశం కంటే ఎక్కువ జనాభాను కలిగి ఉంది.[125] గణనీయమైన పరిమాణం, ప్రభావం కలిగిన ఇతర పట్టణ ప్రాంతాలు ఉత్తర ఇంగ్లాండు లేదా ఇంగ్లీషు మిడ్‌ల్యాండ్సులో ఉంటాయి.[125] ఇంగ్లాండులో నగర హోదాని నియమించిన 50 స్థావరాలు ఉన్నాయి. అయితే విస్తృత యునైటెడు కింగ్డంలో 66 ఉన్నాయి.
ఇంగ్లాండు‌లోని అనేక నగరాలు చాలా పెద్దవిగా ఉన్నప్పటికీ, బర్మింగు‌హాం, షెఫీల్డు, మాంచెస్టర్, లివర్‌పూల్, లీడ్సు, న్యూకాజిలు, బ్రాడు‌ఫోర్డు, నాటింగు‌హాం వంటివి, నగర హోదాకు జనాభా పరిమాణం ముందస్తు అవసరం కాదు.[126] సాంప్రదాయకంగా కేథడ్రలు‌ల జాబితా ఉన్న పట్టణాలకు హోదా ఇవ్వబడింది. డయోసెసను కేథడ్రలు‌లు, కాబట్టి వెల్సు, ఎలీ, రిపోను, ట్రూరో చిచెస్టరు వంటి చిన్న నగరాలు ఉన్నాయి.
Remove ads
ఆర్థిక వ్యవస్థ
ఇంగ్లాండు ఆర్థిక వ్యవస్థ ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద, అత్యంత డైనమికు ఆర్థిక వ్యవస్థలలో ఒకటి. 2022లో సగటు తలసరి జిడిపి £37,852.[127] ఖజానా ఛాన్సలరు నేతృత్వంలోని హెచ్‌ఎం ట్రెజరీ, ప్రభుత్వ ప్రజా ఆర్థిక విధానాన్ని, ఆర్థిక విధానాన్ని అభివృద్ధి చేయడానికి, అమలు చేయడానికి బాధ్యత వహిస్తుంది.[128] సాధారణంగా మిశ్రమ మార్కెట్టు ఎకానమీగా పరిగణించబడే ఇది అనేక స్వేచ్ఛా మార్కెట్టు సూత్రాలను అవలంబించింది. అయినప్పటికీ అధునాతన సామాజిక సంక్షేమ మౌలిక సదుపాయాలను నిర్వహిస్తుంది.[129]
ఇంగ్లాండు ఆర్థిక వ్యవస్థ యుకె ఆర్థిక వ్యవస్థలో అతిపెద్ద భాగంగా ఉంది.[130] ఇంగ్లాండు రసాయన, ఔషధ రంగాలలో, కీలకమైన సాంకేతిక పరిశ్రమలలో ముఖ్యంగా ఏరోస్పేసు, ఆయుధ పరిశ్రమ, సాఫ్టు‌వేరు పరిశ్రమలో అగ్రగామిగా ఉంది. యునైటెడు కింగ్డం ప్రధాన స్టాకు ఎక్స్ఛేంజు, ఐరోపాలో అతిపెద్దది అయిన లండను స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజు కి నిలయమైన లండను, ఇంగ్లాండు ఆర్థిక కేంద్రంగా ఉంది. యూరపు‌లోని 500 అతిపెద్ద కార్పొరేషన్లలో 100 ఇక్కడే ఉన్నాయి.[131] లండను అనేది యూరపు‌లో అతిపెద్ద ఆర్థిక కేంద్రంగా ఉంది. 2014 నాటికి ప్రపంచంలో రెండవ అతిపెద్దదిగా గుర్తించబడింది.[132]
లండను యూరపు‌లో అత్యంత వేగంగా అభివృద్ధి చెందుతున్న టెక్నాలజీ కేంద్రంగా కూడా పేరుపొందింది. ఇంగ్లాండులో $1 బిలియను లేదా అంతకంటే ఎక్కువ విలువ కలిగిన 100 కంటే ఎక్కువ ప్రత్యేక టెక్ కంపెనీలు ఉన్నాయి.[133][134] 1694లో ఇంగ్లాండు ప్రభుత్వానికి ప్రైవేటు బ్యాంకరు‌గా 1946 నుండి రాష్ట్ర యాజమాన్యంలోని సంస్థగా స్థాపించబడిన బ్యాంకు ఆఫ్ ఇంగ్లాండు, యునైటెడు కింగ్డం కేంద్ర బ్యాంకు ఉన్నాయి.[135] యుకెలోని ఇతర ప్రాంతాలలో కాకపోయినా ఇంగ్లాండు, వేల్సులో బ్యాంకు నోట్ల జారీ మీద గుత్తాధిపత్యం కలిగి ఉంది. దేశం ద్రవ్య విధానాన్ని నిర్వహించడం, వడ్డీ రేట్లను నిర్ణయించడం కోసం ప్రభుత్వం బ్యాంకు ద్రవ్య విధాన కమిటీకి బాధ్యతను అప్పగించింది.[136]
ఇంగ్లాండు బాగా పారిశ్రామికీకరణ చెందింది. కానీ 1970ల నుండి సాంప్రదాయ భారీ, తయారీ పరిశ్రమలలో క్షీణత ఉంది. మరింత సేవా పరిశ్రమ ఆధారిత ఆర్థిక వ్యవస్థ ప్రాధాన్యత పెరుగుతోంది.[137] పర్యాటకం ఒక ముఖ్యమైన పరిశ్రమగా మారింది. ప్రతి సంవత్సరం ఇంగ్లాండు‌కు మిలియన్ల మంది సందర్శకులను ఆకర్షిస్తోంది. ఆర్థిక వ్యవస్థ ఎగుమతి భాగంలో ఔషధాలు, ఆటోమోటివ్లు, ముడి చమురు, ఉత్తర సముద్ర చమురు ఆంగ్ల భాగాల నుండి పెట్రోలియం, విచ్ ఫాం, విమాన ఇంజినులు, ఆల్కహాలికు పానీయాలు ఆధిపత్యం చెలాయిస్తున్నాయి.[138] సృజనాత్మక పరిశ్రమలు 2005లో 7% జివిఎను కలిగి ఉన్నాయి. సంవత్సరానికి సగటున 6% వృద్ధి చెందాయి 1997 - 2005.[139]
యూరోపియను ప్రమాణాల ప్రకారం వ్యవసాయం ఇంటెన్సివు, అత్యంత యాంత్రిక, సమర్థవంతమైనదిగా ఉంది. కేవలం 2% మంది శ్రామిక శక్తితో 60% ఆహార అవసరాలను ఉత్పత్తి చేస్తుంది.[140] ఉత్పత్తిలో మూడింట రెండు వంతులు పశువులకు, మిగిలినవి వ్యవసాయ పంటలకు అంకితం చేయబడ్డాయి.[141] ఇక్కడ పండించే ప్రధాన పంటలుగా గోధుమ, బార్లీ, వోట్సు, బంగాళాదుంప, చిలగడదుంప ఉన్నాయి. ఇంగ్లాండు గణనీయమైన చేపల వేట పరిశ్రమను కలిగి ఉంది. దాని నౌకాదళాలు ఏకైక నుండి హెర్రింగు, వరకు వివిధ రకాల చేపలను ఇంటికి తీసుకువస్తాయి. ఇంగ్లాండులో బొగ్గు, పెట్రోలియం, సహజ వాయువు, టిన్, సున్నఔరాయి, ఇనుప ఖనిజం, ఉప్పు, మట్టి, జిప్సం, సీసం సిలికా వంటి సహజ వనరులు కూడా పుష్కలంగా ఉన్నాయి.[142]
సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ
సైన్సు, గణిత శాస్త్ర రంగానికి చెందిన ప్రముఖ ఆంగ్ల వ్యక్తులలో సర్ ఐజాక్ న్యూటన్, చార్లెస్ డార్విన్, రాబర్ట్ హుక్, అలాన్ ట్యూరింగ్, స్టీఫెన్ హాకింగ్, ఎడ్వర్డ్ జెన్నర్, ఫ్రాన్సిస్ క్రిక్, జోసెఫ్ లిస్టరు, జోసెఫ్ ప్రీస్ట్లీ, థామసు యంగు, క్రిస్టోఫరు రెను, రిచర్డు డాకిన్సు ఉన్నారు.
17వ శతాబ్దం నుండి ఇంగ్లాండు శాస్త్రీయ విప్లవం ప్రముఖ కేంద్రంగా ఉంది.[143] పారిశ్రామిక విప్లవం జన్మస్థలంగా ఇంగ్లాండు 18వ శతాబ్దం చివరిలో, 19వ శతాబ్దం ప్రారంభంలో అనేక ముఖ్యమైన ఆవిష్కర్తలకు నిలయంగా ఉంది. ప్రసిద్ధ ఆంగ్ల ఇంజనీర్లలో ఇసాంబార్డు కింగ్డం బ్రూనెలు ఉన్నారు. వీరు గ్రేటు వెస్ట్రను రైల్వే, ప్రసిద్ధ స్టీంషిపు శ్రేణి, అనేక ముఖ్యమైన వంతెనల సృష్టికి ప్రసిద్ధి చెందారు. ఇవి ప్రజా రవాణా, ఆధునిక ఇంజనీరింగులో విప్లవాత్మక మార్పులు చేశాయి.[144] థామసు న్యూకోమెను సృష్టించిన ఆవిరి ఇంజిను పారిశ్రామిక విప్లవానికి దారితీసింది.[145]
రైల్వేల పితామహుడు జార్జ్ స్టీఫెన్సన్ ప్రపంచంలోనే మొట్టమొదటి పబ్లికు ఇంటరు-సిటీ రైల్వే లైను, లివర్పూలు మాంచెస్టరు రైల్వేను నిర్మించాడు. ఇది 1830లో ప్రారంభించబడింది. మార్కెటింగు తయారీలో తన పాత్రతో ఆవిరి యంత్రం, ఆధునిక నాణేల ఆవిష్కరణ మాథ్యూ బౌల్టను (జేమ్స్ వాట్ వ్యాపార భాగస్వామి) చరిత్రలో అత్యంత ప్రభావవంతమైన వ్యవస్థాపకులలో ఒకరిగా పరిగణించబడ్డాడు.[146] వైద్యుడు ఎడ్వర్డ్ జెన్నర్ స్మాల్ పాక్స్ టీకా "రికార్డు చేయబడిన చరిత్ర ప్రారంభం నుండి మానవజాతి అన్ని యుద్ధాలలో కోల్పోయిన దానికంటే ఎక్కువ ప్రాణాలను కాపాడిందని చెబుతారు."[147]
ఆంగ్లేయుల ఆవిష్కరణలలో జెట్ ఇంజిను; మొదటి పారిశ్రామిక స్పిన్నింగు మెషిను; మొదటి కంప్యూటరు, మొదటి ఆధునిక కంప్యూటరు; హెచ్‌టిఎంఎల్ తో పాటు వరల్డ్ వైడ్ వెబ్; మొదటి విజయవంతమైన మానవ రక్త మార్పిడి; మోటారుతో నడిచే వాక్యూం క్లీనరు;[148] లాను మోవరు; సీటు బెల్టు; హోవరు‌క్రాఫ్టు; ఎలక్ట్రికు మోటారు; స్టీం ఇంజినులు;, డార్వినియను పరిణామ సిద్ధాంతం, అణు సిద్ధాంతం వంటి సిద్ధాంతాలు. న్యూటను సార్వత్రిక గురుత్వాకర్షణ, న్యూటోనియను మెకానిక్సు, కాలిక్యులసు ఆలోచనలను అభివృద్ధి చేశాడు. రాబర్టు హుకు దానికి స్థితిస్థాపకత నియమం అని పేరు పెట్టాడు. ఇతర ఆవిష్కరణలలో ఇనుప ప్లేటు రైల్వే, థర్మోసిఫోను, టార్మాకు, రబ్బరు బ్యాండు, మౌసు‌ట్రాపు, "కేట్స్ ఐ", రోడ్డు ట్రాపు, లైటు బల్బు ఉమ్మడి అభివృద్ధి చేయబడింది. ఆవిరి లోకోమోటివులు, ఆధునిక సీడ్ డ్రిలు, ప్రెసిషను ఇంజనీరింగులో ఉపయోగించే అనేక ఆధునిక పద్ధతులు, సాంకేతికతలు ఉన్నాయి.[149]
రాయల్ సొసైటీ, అధికారికంగా సహజ జ్ఞానాన్ని మెరుగుపరచడానికి లండను రాయల్ సొసైటీ,[150] అనేది నేర్చుకున్న సమాజం, యునైటెడు కింగ్డం జాతీయ శాస్త్రాల అకాడమీ. 1660 నవంబరు 28న స్థాపించబడిన[150] ఇది ప్రపంచంలోని పురాతన జాతీయ శాస్త్రీయ సంస్థ.[151] గ్రేటు బ్రిటను రాయల్ ఇన్స్టిట్యూషను 1799లో హెన్రీ కావెండిషుతో సహా ప్రముఖ ఆంగ్ల శాస్త్రవేత్తలు స్థాపించారు.[152] కొంతమంది నిపుణులు మెట్రికు వ్యవస్థ, తొలి భావనను జాన్ విల్కిన్సు 1668లో కనుగొన్నారని పేర్కొన్నారు.[153]
ఇంగ్లాండు విశ్వవిద్యాలయాలలో శాస్త్రీయ పరిశోధన, అభివృద్ధి ముఖ్యమైనవిగా ఉన్నాయి. అనేక సంస్థలు ఉత్పత్తి, పరిశ్రమతో సహకారాన్ని సులభతరం చేయడానికి సైన్సు పార్కులను స్థాపించాయి.[154] కేంబ్రిడ్జ్ ప్రపంచంలోనే సైన్సు, టెక్నాలజీకి అత్యంత ఇంటెన్సివు రీసెర్చి క్లస్టరు.[155] 2022లో యుకె ప్రపంచంలోని శాస్త్రీయ పరిశోధన పత్రాలలో 6.3 శాతం ఉత్పత్తి చేసింది. శాస్త్రీయ అనులేఖనాలలో 10.5 శాతం వాటాను కలిగి ఉంది. ఇది ప్రపంచంలో మూడవ అత్యధికం (యునైటెడు స్టేట్సు, చైనా తర్వాత).[156] ఇంగ్లాండులో ఉత్పత్తి చేయబడిన శాస్త్రీయ పత్రికలలో నేచరు, '’బ్రిటిషు మెడికలు జర్నలు, ది లాన్సెటు. సైన్సు, ఇన్నోవేషను అండు టెక్నాలజీ విభాగం, సైన్సు, ఇన్నోవేషను అండు టెక్నాలజీ విభాగం కార్యదర్శి, సైన్సు, రీసెర్చి అండు ఇన్నోవేషను శాఖ మంత్రి, ఇంగ్లాండులో సైన్సు బాధ్యతను కలిగి ఉన్నారు.[157]
రవాణా
రవాణా శాఖ అనేది ఇంగ్లాండులో రవాణాను పర్యవేక్షించే బాధ్యత కలిగిన ప్రభుత్వ సంస్థ. ఈ విభాగాన్ని రవాణా కార్యదర్శి నిర్వహిస్తారు.
ఇంగ్లాండులో దట్టమైన, ఆధునిక రవాణా మౌలిక సదుపాయాలు ఉన్నాయి. ఇంగ్లాండు‌లోని మోటార్వేలు, ఎ1 గ్రేటు నార్తు రోడు వంటి అనేక ఇతర ట్రంకు రోడ్లు ఉన్నాయి. ఇది తూర్పు ఇంగ్లాండు గుండా లండను నుండి న్యూకాజిలు వరకు వెళుతుంది[158] (ఈ విభాగంలో ఎక్కువ భాగం మోటార్వే ), స్కాటిషు సరిహద్దు వరకు ఉంటుంది. ఇంగ్లాండులో అతి పొడవైన మోటార్వే ఎం6, రగ్బీ నుండి నార్తు వెస్టు వరకు ఆంగ్లో-స్కాటిషు సరిహద్దు వరకు, 232 మైళ్లు (373 కి.మీ.) దూరం.[158] ఇతర ప్రధాన మార్గాలు: లండను నుండి లీడ్సు వరకు ఎమ్1, లండను‌ను చుట్టుముట్టే ఎమ్25, మాంచెస్టరు‌ను చుట్టుముట్టే ఎమ్60, లండను నుండి సౌతు వేల్సు‌కు ఎమ్4, లివర్పూలు నుండి మాంచెస్టరు మీదుగా తూర్పు యార్కు‌షైరు‌కు ఎమ్62, బర్మింగు‌హాం నుండి బ్రిస్టలు, నైరుతి వరకు ఎమ్5 ఉన్నాయి.[158]
దేశవ్యాప్తంగా బస్సు రవాణా విస్తృతంగా ఉంది; ప్రధాన కంపెనీలలో అరైవా, ఫస్టుగ్రూపు, గో-అహెడు గ్రూపు, మోబికో గ్రూపు, రోటాలా, స్టేజి‌కోచు గ్రూపు ఉన్నాయి. బస్ రాపిడు ట్రాన్సిటు 1971లో రన్‌కార్ను బసువే ప్రారంభంతో ఇంగ్లాండులో ఉద్భవించింది.[159][160] లండను‌లోని ఎరుపు రంగు డబులు-డెక్కరు బస్సులు ఇంగ్లాండు‌కు చిహ్నంగా మారాయి. నేషనలు సైకిలు రూటు జాతీయంగా సైక్లింగు మార్గాలను అందిస్తుంది.
ఇంగ్లాండులో రైలు రవాణా ప్రపంచంలోనే అత్యంత పురాతనమైనది: ప్యాసింజరు రైల్వేలు 1825లో ఇంగ్లాండులో ఉద్భవించాయి.[161] బ్రిటను 10,000 మైళ్లు (16,000 కి.మీ.) రైలు నెట్వర్కు‌లో ఎక్కువ భాగం ఇంగ్లాండులో ఉంది. ఇది దేశాన్ని విస్తృతంగా కవరు చేస్తుంది. 1994లో పూర్తయిన ఛానలు టన్నెలు అనే సముద్రగర్భ రైలు లింకు ద్వారా ఫ్రాన్సు, బెల్జియంకు రైలు రవాణా సౌకర్యం ఉంది.
గ్రేటు బ్రిటిషు రైల్వేసు అనేది 2024 నుండి గ్రేట్ బ్రిటను‌లో రైలు రవాణాను పర్యవేక్షించే ప్రణాళికాబద్ధమైన ప్రభుత్వ సంస్థ. రైలు అండు రోడు ఆఫీసు ఇంగ్లాండు రైల్వేల ఆర్థిక, భద్రతా నియంత్రణకు బాధ్యత వహిస్తుంది.[162] క్రాస్ రైలు అనేది £15 బిలియన్లు అంచనా వ్యయంతో 2022లో ప్రారంభించబడిన యూరపు‌లోని అతిపెద్ద నిర్మాణ ప్రాజెక్టు.[163] హై స్పీడు 2, ఒక కొత్త హై-స్పీడు ఉత్తర-దక్షిణ రైల్వే లైను, నిర్మాణంలో ఉంది.[164]
రెండు ఇంగ్లీషు నగరాల్లో రాపిడు ట్రాన్సిటు నెట్వర్కు ఉంది: లండను అండర్‌గ్రౌండు, న్యూకాజిలు అపాను టైను, గేట్సు‌హెడు, సుండర్‌ల్యాండులలో టైను అండు వేర్ మెట్రో.[165] దక్షిణ లండను‌లో మాంచెస్టరు మెట్రోలింకు, షెఫీల్డు సూపరు‌ట్రాం, వెస్టు మిడ్‌ల్యాండ్సు మెట్రో, నాటింగు‌హాం ఎక్స్‌ప్రెసు ట్రాన్సిటు, ట్రాం‌లింకు, వంటి అనేక విస్తృతమైన ట్రాం నెట్వర్కులు ఉన్నాయి.[165] ఇంగ్లాండు విస్తృతమైన దేశీయ, అంతర్జాతీయ విమానయాన సంబంధాలను కలిగి ఉంది. అతిపెద్ద విమానాశ్రయం హీత్రో, ఇది అంతర్జాతీయ ప్రయాణీకుల సంఖ్యా పరంగా ప్రపంచంలోనే రెండవ రద్దీగా ఉండే విమానాశ్రయం.[166]
సముద్రం ద్వారా స్థానిక, అంతర్జాతీయ ఫెర్రీ రవాణా ఉంది. లివర్పూలు నుండి ఐర్లాండు, ఐల్ ఆఫ్ మ్యాను‌కు, హల్ నుండి నెదర్లాండ్సు, బెల్జియంకు కూడా.[167] ఇంగ్లాండులో దాదాపు 4,400 మైళ్లు (7,100 కి.మీ.) నౌకాయాన జలమార్గాలు ఉన్నాయి. వీటిలో సగం కెనాలు & రివరు ట్రస్టు యాజమాన్యంలో ఉంది.[167] అయితే జల రవాణా చాలా పరిమితం. థేమ్సు నది ఇంగ్లాండు‌లోని ప్రధాన జలమార్గం, దిగుమతులు, ఎగుమతులు యునైటెడు కింగ్‌డంలోని మూడు ప్రధాన ఓడరేవులలో ఒకటైన థేమ్సు నదీముఖద్వారంలోని టిల్బరీ నౌకాశ్రయం వద్ద కేంద్రీకృతమై ఉన్నాయి.[167]
శక్తి
తరువాతి ప్రభుత్వాలు కార్బను డయాక్సైడు ఉద్గారాలను తగ్గించడానికి అనేక నిబద్ధతలను వివరించాయి. ముఖ్యంగా యుకె యూరపు‌లోని పవన శక్తికి ఉత్తమ ప్రదేశాలలో ఒకటిగా ఉంది. పవన విద్యుత్తు ఉత్పత్తి దాని వేగంగా అభివృద్ధి చెందుతున్న సరఫరా.[170] 2022లో యుకె విద్యుత్తు ఉత్పత్తిలో పవన శక్తి 26.8% దోహదపడింది.[171] ఇంగ్లాండులో హార్న్సీ 2 ఉంది. ఇది యార్కు‌షైరు తీరానికి దాదాపు 89 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉన్న నీటిలో ఉన్న ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద ఆఫ్షోరు విండు ఫాం.[172]గా గుర్తించబడుతుంది.
వాతావరణ మార్పు చట్టం 2008 పార్లమెంటులో అన్ని రాజకీయ పార్టీల మెజారిటీతో ఆమోదించబడింది. ఇది యుకె చట్టబద్ధంగా పాటించాల్సిన ఉద్గార తగ్గింపు లక్ష్యాలను నిర్దేశిస్తుంది. ఇది ఒక దేశం నిర్దేశించిన మొదటి ప్రపంచ చట్టబద్ధమైన వాతావరణ మార్పు తగ్గింపు లక్ష్యాన్ని సూచిస్తుంది.[173] యుకె ప్రభుత్వ శక్తి విధానం ఇంధన డిమాండు‌ను తీర్చడంలో గ్రీన్‌హౌసు వాయు ఉద్గారాలను పరిమితం చేయడంలో కీలక పాత్ర పోషించాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. వనరుల లభ్యతలో మార్పు, సాంకేతిక పరిజ్ఞానాల అభివృద్ధి కూడా ఖర్చులలో మార్పుల ద్వారా దేశం శక్తి మిశ్రమాన్ని మారుస్తాయి.[174]
ప్రస్తుత ఇంధన విధానం శక్తి భద్రత, నికర జీరో శాఖ, శక్తి భద్రత, నికర జీరో శాఖ బాధ్యత.[175] వ్యాపారం, ఇంధనం, స్వచ్ఛమైన వృద్ధి కి రాష్ట్ర మంత్రి గ్రీను ఫైనాన్సు, వాతావరణ శాస్త్రం, ఆవిష్కరణ, తక్కువ కార్బను ఉత్పత్తికి బాధ్యత వహిస్తారు.[176] 2022లో యునైటెడు కింగ్డం పర్యావరణ పనితీరు సూచికలో 180 దేశాలలో 2వ స్థానంలో ఉంది.[177] 2050 నాటికి యుకె గ్రీన్‌హౌసు వాయు ఉద్గారాలు నికర సున్నాగా ఉంటుందని ఒక చట్టం ఆమోదించబడింది.[178]
Remove ads
ఆరోగ్యరక్షణ
నేషనలు హెల్తు సర్వీసు (ఎన్హెచ్ఎస్), దేశంలోని మెజారిటీ ఆరోగ్య సంరక్షణను అందించడానికి బాధ్యత వహించే ప్రభుత్వ నిధులతో కూడిన ఆరోగ్య సంరక్షణ వ్యవస్థ. ఎన్హెచ్ఎస్ 1948 జూలై 5,న ప్రారంభమైంది. నేషనలు హెల్తు సర్వీసు యాక్టు 1946 నిబంధనలను అమలులోకి తెచ్చింది. ఇది ఆర్థికవేత్త, సామాజిక సంస్కర్త విలియం బెవెరిడ్జు తయారుచేసిన బెవెరిడ్జు నివేదిక ఫలితాల ఆధారంగా రూపొందించబడింది.[179] ఎన్హెచ్ఎస్ ఎన్హెచ్ఎస్ ఎక్కువగా సాధారణ పన్నులు జాతీయ బీమా చెల్లింపుల ద్వారా నిధులు సమకూరుస్తుంది;[180] కంటి పరీక్షలు, దంత సంరక్షణ, ప్రిస్క్రిప్షన్లు, వ్యక్తిగత సంరక్షణ అంశాలకు కొంతమందికి ఛార్జీలు ఉన్నప్పటికీ, ఇది దాని సేవలను చాలా వరకు ఉచితంగా అందిస్తుంది.[181]
ఎన్‌హెచ్‌ఎస్‌కు ఆరోగ్య శాఖ బాధ్యత వహిస్తుంది. ఇది ఆరోగ్య రాష్ట్ర కార్యదర్శి కింద ఉంటుంది. ఈ విభాగం ఖర్చులలో ఎక్కువ భాగం ఎన్హెచ్ఎస్ మీదనే ఉంటుంది – £98.6 బిలియన్లు 2008–2009లో ఖర్చు చేయబడ్డాయి.[182] జనరలు మెడికలు కౌన్సిలు, నర్సింగు, మిడ్‌వైఫరీ కౌన్సిలు యుకె వ్యాప్తంగా నిర్వహించబడతాయి. అలాగే రాయలు కాలేజిలు వంటి ప్రభుత్వేతర సంస్థలు కూడా నిర్వహించబడతాయి.
పురుషుల సగటు ఆయుర్దాయం 77.5 సంవత్సరాలు, స్త్రీల సగటు ఆయుర్దాయం 81.7 సంవత్సరాలు. ఇది నాలుగు యునైటెడు కింగ్డం దేశాలలో అత్యధికం.[183] ఇంగ్లాండు దక్షిణ ప్రాంతంలో ఉత్తరం కంటే ఎక్కువ ఆయుర్దాయం ఉంది. కానీ ప్రాంతీయ వ్యత్యాసాలు నెమ్మదిగా తగ్గుతున్నట్లు కనిపిస్తున్నాయి: 1991–1993 - 2012–2014 మధ్య ఈశాన్యంలో ఆయుర్దాయం 6.0 సంవత్సరాలు, వాయువ్యంలో 5.8 సంవత్సరాలు పెరిగింది.[183]
Remove ads
గణాంకాలు
జనాభా
.png)
56 మిలియన్లకు పైగా నివాసితులతో, ఇంగ్లాండు ఇప్పటివరకు యునైటెడు కింగ్డంలో అత్యధిక జనాభా కలిగిన దేశంగా ఉంది. ఇది మొత్తంలో 84% వాటా కలిగి ఉంది.[184] ఇంగ్లాండు‌ను ఒక యూనిటు‌గా తీసుకొని అంతర్జాతీయ రాష్ట్రాలతో కొలిస్తే ప్రపంచంలో 26వ అతిపెద్ద జనాభా ద్వారా దేశం అవుతుంది.[185]
ఇంగ్లీషు ప్రజలు, బ్రిటిషు ప్రజలు.[186] బ్రిటిషు సామ్రాజ్యం పూర్వ భాగాలలో ఒక ఆంగ్లేయుల వలస ఉంది; ముఖ్యంగా యునైటెడు స్టేట్సు, కెనడా, ఆస్ట్రేలియా, దక్షిణాఫ్రికా, న్యూజిలాండ్.[c] 1990ల చివరి నుండి, చాలా మంది ఇంగ్లీషు ప్రజలు వలస వెళ్ళారు.[191] ముఖ్యంగా ఆగ్నేయ ఇంగ్లాండు ఆర్థిక శ్రేయస్సు కారణంగా ఇది యునైటెడు కింగ్‌డంలోని ఇతర ప్రాంతాల నుండి అనేక ఆర్థిక వలసదారులను స్వీకరించింది.[186] గణనీయమైన ఐరిషు వలస జరిగింది.[192] జాతిపరంగా యూరోపియను నివాసితుల నిష్పత్తి మొత్తం 81.7%,[193] తెల్ల బ్రిటిషు, జర్మన్లు[194], పోల్సు,[186]తో 1991 నాటికి సహా 94.1% తగ్గింది.[186] 1950ల నుండి పూర్వ బ్రిటిషు కాలనీలలో చాలా దూరం నుండి ఇతర వ్యక్తులు వచ్చారు: ముఖ్యంగా, ఇంగ్లాండులో నివసిస్తున్న దాదాపు 7% మందికి కుటుంబాలు ఉన్నాయి. భారత ఉపఖండంలో మూలాలకు చెందిన ప్రజలు ఎక్కువగా భారతదేశం, పాకిస్తాన్, బంగ్లాదేశ్ కు చెందిన వారున్నారు.[193][194] దాదాపు 0.7% మంది చైనీయులు,[193][194] 0.6% మంది అరబ్బులు.[193] జనాభాలో 4.0% మంది నల్లజాతీయులు, ఆఫ్రికా, కరేబియను, ముఖ్యంగా మాజీ బ్రిటిషు కాలనీలు,[193][194], 2.9% మంది బహుళజాతి లేదా మిశ్రమగా గుర్తించబడ్డారు.[193]
2007లో ఇంగ్లాండు‌లోని ప్రాథమిక పాఠశాల పిల్లలలో 22% మంది జాతి మైనారిటీ కుటుంబాలకు చెందినవారున్నారు.[195] 2011లో ఆ సంఖ్య 26.5%[196] 1991 - 2001 మధ్య జనాభా పెరుగుదలలో దాదాపు సగం వలసల కారణంగా జరిగింది.[197]
ఇంగ్లాండులో ఒక స్వదేశీ (కార్నిషు ప్రజలు) జాతీయ మైనారిటీ ఉంది. దీనిని 2014లో జాతీయ మైనారిటీల రక్షణ కోసం ఫ్రేంవర్కు కన్వెన్షను కింద యుకె ప్రభుత్వం గుర్తించింది.[198]
భాషలు
ఇంగ్లీషు ప్రస్తుతం ప్రపంచవ్యాప్తంగా విస్తృతంగా మాట్లాడబడుతోంది.[200] ఇది ప్రస్తుత ఇంగ్లాండులో ఉద్భవించింది. అక్కడ అది ప్రధాన భాషగా మిగిలిపోయింది. 2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం జనాభాలో 98% మంది దీనిని బాగా లేదా చాలా బాగా మాట్లాడుతున్నారు.[201]
ఇంగ్లీషు భాష నేర్చుకోవడం, బోధించడం అనేది ఒక ముఖ్యమైన ఆర్థిక కార్యకలాపంగా ఉంది్. ఇంగ్లాండు‌కు అధికారిక భాష తప్పనిసరి చేసే చట్టం లేద.,[202] కానీ అధికారిక వ్యాపారం కోసం ఇంగ్లీషు మాత్రమే ఉపయోగింబడుతుంది్ష. దేశం సాపేక్షంగా చిన్న పరిమాణంలో ఉన్నప్పటికీ అనేక విభిన్న ప్రాంతీయ స్వరాలు ఉన్నాయి.
18వ శతాబ్దంలో కార్నిషు ఒక కమ్యూనిటీ భాషగా అంతరించిపోయింది. కానీ పునరుద్ధరించబడుతోంది.[203] ఇప్పుడు ప్రాంతీయ లేదా మైనారిటీ భాషల కోసం యూరోపియను చార్టరు కింద రక్షించబడింది.[204] కార్ు్‌వాలులో 0.1% మంది దీనిని మాట్లాడుతున్నారు.[205], అనేక ప్రాథమిక, మాధ్యమిక పాఠశాలల్లో కొంతవరకు బోధించబడుతోంది.[206]
రాష్ట్ర పాఠశాలలు ఏడు సంవత్సరాల వయస్సు నుండి విద్యార్థులకు రెండవ భాష లేదా మూడవ భాషగా నేర్పుతాయి. సాధారణంగా ఫ్రెంచి, స్పానిషు లేదా జర్మనీ.[207] 2007లో దాదాపు 800,000 మంది పాఠశాల విద్యార్థులు ఇంట్లో విదేశీ భాష మాట్లాడుతారని నివేదించబడింది.[195] అత్యంత సాధారణమైనవి పంజాబీ, ఉర్దూ. అయితే ఆఫీసు ఫర్ నేషనలు స్టాటిస్టిక్సు విడుదల చేసిన 2011 జనాభా లెక్కల డేటాను అనుసరించి ఇప్పుడు గణాంకాలు ఇంగ్లాండులో ఇంగ్లీషు తర్వాత పోలిషు ప్రధాన భాష అని చూపిస్తున్నాయి.[208] 2022లో బ్రిటిషు సంజ్ఞా భాష చట్టం 2022 అమల్లోకి వచ్చినప్పుడు బ్రిటిషు సంజ్ఞా భాష ఇంగ్లాండు అధికారిక భాషగా మారింది.[209]
మతం
2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం ఇంగ్లాండు జనాభాలో 59.4% మంది తమ మతాన్ని క్రైస్తవ మతంగా పేర్కొన్నారు, 24.7% మంది తాము నాస్థికులమని మతం లేదని సమాధానం ఇచ్చారు, 5% మంది తాము ముస్లిం అని పేర్కొన్నారు, అయితే జనాభాలో 3.7% మంది ఇతర మతాలకు చెందినవారు, 7.2% మంది సమాధానం ఇవ్వలేదు.[210] ఇంగ్లాండులో క్రైస్తవ మతం అత్యంత విస్తృతంగా ఆచరించబడుతున్న మతం. ఇంగ్లాండులో స్థాపించబడిన చర్చి, ఇంగ్లాండు చర్చి,[211] ఇది 1530లలో 8వ హెన్రీ కేథరీను ఆఫ్ అరగానుతో తన వివాహాన్ని రద్దు చేసుకోలేకపోయినప్పుడు రోమ్తో సహవాసాన్ని విడిచిపెట్టింది. ఈ చర్చి తనను తాను కాథలికు, ప్రొటెస్టంటు రెండింటినీ పరిగణిస్తుంది.[212]
హై చర్చి, లో చర్చి సంప్రదాయాలు ఉన్నాయి. కొంతమంది ఆంగ్లికన్లు తమను తాము ట్రాక్టేరియను ఉద్యమాన్ని అనుసరిస్తూ ఆంగ్లో-కాథలిక్కులుగా భావిస్తారు. యునైటెడు కింగ్డం చక్రవర్తి ఇంగ్లాండు చర్చి సుప్రీం గవర్నరు. ఇది దాదాపు 26 మిలియన్ల మంది బాప్టిజం పొందిన సభ్యులను కలిగి ఉంది (వీరిలో అత్యధికులు క్రమం తప్పకుండా చర్చికి వెళ్లేవారు కాదు). ఇది ఆంగ్లికను కమ్యూనియనులో భాగంగా ఉంది. ఆర్చి బిషపు ఆఫ్ కాంటర్బరీ దాని ప్రతీకాత్మక ప్రపంచవ్యాప్త అధిపతిగా వ్యవహరిస్తున్నారు.[213] అనేక కేథడ్రలు‌లు, పారిషు చర్చిలు వెస్టు‌మినిస్టరు అబ్బే, యార్కు మిన్స్టరు, డర్హాం కేథడ్రలు, సాలిసు‌బరీ కేథడ్రలు వంటి ముఖ్యమైన నిర్మాణ ప్రాముఖ్యత కలిగిన చారిత్రాత్మక భవనాలు ఉన్నాయి.
రెండవ అతిపెద్ద క్రైస్తవ వర్గం కాథలిక్ చర్చి. కాథలికు విముక్తి తర్వాత తిరిగి ప్రవేశపెట్టబడినప్పటి నుండి ఇంగ్లాండు వేల్సు ప్రాతిపదికన మతపరంగా నిర్వహించబడింది. ఇక్కడ 4.5 మిలియన్ల మంది సభ్యులు ఉన్నారు (వీరిలో ఎక్కువ మంది ఆంగ్లేయులు).[214] ఇప్పటివరకు ఇంగ్లాండు నుండి ఒక పోపు ఉన్నాడు. ఆయన 4వ అడ్రియను అయితే సెయింట్సు బెడే, అన్సెల్ము, చర్చి వైద్యులుగా పరిగణించబడ్డారు.
మెథడిజం అని పిలువబడే ప్రొటెస్టంటిజం ఒక రూపం మూడవ అతిపెద్ద క్రైస్తవ ఆచారంగా ఉంది. బ్జాన్ వెస్లీ ద్వారా ఆంగ్లికనిజం నుండి ఉద్భవించింది.[215] ఇది లాంకాషైరు, యార్కు‌షైరు మిల్ టౌనులలో, కార్ను‌వాలులోని టిన్ మైనర్లలో ప్రజాదరణ పొందింది.[216] బాప్టిస్టులు, క్వేకర్లు, కాంగ్రిగేషనలిస్టులు, యూనిటేరియన్లు, ది సాల్వేషను ఆర్మీ వంటి ఇతర నాన్ కన్ఫార్మిస్టు మైనారిటీలు ఉన్నారు.[217]
ఇంగ్లాండు పోషకుడు సెయింటు జార్జి; ఆయన సింబాలికు శిలువ ఇంగ్లాండు జెండాలో చేర్చబడింది.[218] కత్‌బర్టు, ఎడ్మండు, ఆల్బను, విల్ఫ్రిడు, ఐడాను, ఎడ్వర్డు ది కన్ఫెసరు, జాన్ ఫిషరు, థామసు మోరు, పెట్రోకు, పిరాను, మార్గరెటు క్లిథెరో, థామసు బెకెటూ వంటి అనేక ఇతర ఆంగ్ల, అనుబంధ సాధువులు ఉన్నారు. క్రైస్తవేతర మతాలు కూడా ఉన్నాయి. యూదులు 1070 నుండి ఈ ద్వీపంలో ఒక చిన్న మైనారిటీ చరిత్రను కలిగి ఉన్నారు.[219] వారు 1290లో బహిష్కరణ శాసనం తర్వాత ఇంగ్లాండు నుండి బహిష్కరించబడ్డారు. 1656లో తిరిగి అనుమతించబడ్డారు.[219]
ముఖ్యంగా 1950ల నుండి పూర్వ బ్రిటిషు కాలనీలు నుండి మతాలు వలసల కారణంగా సంఖ్యలో పెరిగాయి. ఇస్లాం వీటిలో సర్వసాధారణం, ప్రస్తుతం ఇంగ్లాండు జనాభాలో దాదాపు 5% మంది ఉన్నారు.[220] హిందూ మతం, సిక్కు మతం, బౌద్ధమతం తరువాతి స్థానంలో ఉంది. భారతదేశం, ఆగ్నేయాసియా నుండి ప్రవేశపెట్టబడిన 2.8% వరకు కలిపితే [220].[220]
జనాభాలో ఒక చిన్న మైనారిటీ పురాతన పాగను మతంలను ఆచరిస్తుంది. యునైటెడు కింగ్డంలో నియోపాగనిజం ప్రధానంగా విక్కా, నియోపాగనిజం, డ్రూయిడ్రీ, హెథెన్రీ ద్వారా ప్రాతినిధ్యం వహిస్తుంది. 2011 సెన్ససు ప్రకారం ఇంగ్లాండులో పాగను‌లుగా గుర్తించే వారు దాదాపు 53,172 మంది ఉన్నారు.[d] 11,026 విక్కాలు సహా.[e] ఇంగ్లాండులో 24.7% మంది నాస్థికులు అని ప్రకటించారు. 2001లో ఇది 14.6%గా ఉంది.[222] నార్విచు అత్యధికంగా 42.5% నిష్పత్తిని కలిగి ఉంది. తరువాత బ్రైటను హోవు 42.4% నిష్పత్తిని కలిగి ఉన్నారు.
Remove ads
విద్య
విద్యా శాఖ అనేది ఇంగ్లాండు‌లోని 19 సంవత్సరాల వయస్సు వరకు ప్రజలను ప్రభావితం చేసే సమస్యలకు బాధ్యత వహించే ప్రభుత్వ విభాగంగా పనిచేస్తుంది. [223] రాష్ట్ర నిధులతో నడిచే పాఠశాలల్లో దాదాపు 93% మంది ఇంగ్లీషు పాఠశాల పిల్లలు చదువుతున్నారు.[224] విద్య విద్యా కార్యదర్శి బాధ్యత.[225]
3 నుండి 5 సంవత్సరాల వయస్సు గల పిల్లలు నర్సరీ లేదా ప్రారంభ సంవత్సరాల ఫౌండేషను స్టేజి రిసెప్షను యూనిటులో చదువుతారు ప్రాథమిక పాఠశాల. 5 నుండి 11 సంవత్సరాల మధ్య వయస్సు గల పిల్లలు ప్రాథమిక పాఠశాలకు హాజరవుతారు. 11 నుండి 16 సంవత్సరాల మధ్య వయస్సు గల వారు మాధ్యమిక పాఠశాలకు హాజరవుతారు. రాష్ట్ర నిధులతో నడిచే పాఠశాలలు చట్టం ప్రకారం జాతీయ పాఠ్యాంశాలు బోధించడానికి బాధ్యత వహిస్తాయి; ప్రాథమిక అభ్యాస రంగాలలో ఆంగ్ల సాహిత్యం, ఆంగ్ల భాష, గణితం, సైన్సు, కళ & డిజైను, పౌరసత్వం, చరిత్ర, భౌగోళికం, మత విద్య, డిజైను & టెక్నాలజీ, కంప్యూటింగు, పురాతన & ఆధునిక భాషలు, సంగీతం, శారీరక విద్య ఉన్నాయి.[226]
ఒఇసిడి ద్వారా సమన్వయం చేయబడిన అంతర్జాతీయ విద్యార్థి అంచనా కోసం కార్యక్రమం. ప్రస్తుతం బ్రిటిషు 15 ఏళ్ల పిల్లల మొత్తం జ్ఞానం, నైపుణ్యాలను అక్షరాస్యత, గణితం, సైన్స్‌లో ప్రపంచంలో 13వ స్థానంలో ఉంచింది. సగటు బ్రిటిషు విద్యార్థి 503.7 స్కోరు చేశాడు. ఇది ఒఇసిడి సగటు 493 కంటే చాలా ఎక్కువ.[227]
చాలా ఇంగ్లీషు సెకండరీ పాఠశాలలు సమగ్రమైనవి అయినప్పటికీ వ్యాకరణ పాఠశాలలలో ప్రవేశం పొందాలంటే ఎలెవెను-ప్లస్ పరీక్షలో ఉత్తీర్ణత సాధించాలి. ఇంగ్లీషు పాఠశాల విద్యార్థులలో దాదాపు 7.2 శాతం మంది ప్రైవేటు పాఠశాలలకు హాజరవుతారు. వీటికి ప్రైవేటు వనరుల నుండి నిధులు సమకూరుతాయి.[228] రాష్ట్ర పాఠశాలల్లో ప్రమాణాలను ఆఫీసు ఫర్ స్టాండర్డ్సు ఇన్ ఎడ్యుకేషను పర్యవేక్షిస్తుంది. ప్రైవేటు పాఠశాలల్లో ఇండిపెండెంటు స్కూల్సు ఇన్స్పెక్టరేటు.[229]
తప్పనిసరి విద్యను పూర్తి చేసిన తర్వాత, విద్యార్థులు జిసిఎస్‌ఇ పరీక్షలకు హాజరవుతారు. ఆ తర్వాత విద్యార్థులు రెండు సంవత్సరాల పాటు తదుపరి విద్యలో కొనసాగడానికి ఎంచుకోవచ్చు. తదుపరి విద్యా కళాశాలలు (ముఖ్యంగా ఆరవ ఫారం కళాశాలలు) తరచుగా మాధ్యమిక పాఠశాల సైటు‌లో భాగంగా ఉంటాయి. ఎ-స్థాయి పరీక్షలను పెద్ద సంఖ్యలో తదుపరి విద్య విద్యార్థులు రాస్తారు. తరచుగా విశ్వవిద్యాలయానికి దరఖాస్తుకు ఆధారం అవుతారు. తదుపరి విద్య విస్తృతమైన అధ్యయన పాఠ్యాంశాలను, అప్రెంటిసు‌షిపులను కలిగి ఉంటుంది. వీటిలో టి-స్థాయిలు,బిటిఇసి, ఎంవిక్యూ ఇతరాలు ఉన్నాయి. తృతీయ కళాశాలలు విద్యా. వృత్తిపరమైన కోర్సులు రెండింటినీ అందిస్తాయి.[230]
ఉన్నత విద్య
ఉన్నత విద్య అభ్యసించే విద్యార్థులు సాధారణంగా 18 సంవత్సరాల వయస్సు నుండి విశ్వవిద్యాలయంలోకి ప్రవేశిస్తారు. అక్కడ వారు విద్యా డిగ్రీ కోసం చదువుతారు. ఇంగ్లాండులో 90కి పైగా విశ్వవిద్యాలయాలు ఉన్నాయి. వాటిలో ఒకటి తప్ప మిగిలినవన్నీ ప్రభుత్వ సంస్థలు. డిపార్ట్మెంటు ఫర్ బిజినెసు, ఇన్నోవేషను అండు స్కిల్సు అనేది ఇంగ్లాండులో ఉన్నత విద్యకు బాధ్యత వహించే ప్రభుత్వ విభాగం.[231] విద్యార్థులు సాధారణంగా ట్యూషను ఫీజులు, జీవన వ్యయాలను కవరు చేయడానికి విద్యార్థి రుణం పొందేందుకు అర్హులు.[f] అండర్ గ్రాడ్యుయేట్లకు అందించే మొదటి డిగ్రీ బ్యాచిలరు డిగ్రీ, ఇది సాధారణంగా పూర్తి కావడానికి మూడు సంవత్సరాలు పడుతుంది. అప్పుడు విద్యార్థులు సాధారణంగా ఒక సంవత్సరం పట్టే పోస్టు గ్రాడ్యుయేటు డిగ్రీ లేదా మూడు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ సంవత్సరాలు పట్టే డాక్టరేటు కోసం పని చేయగలరు.[233]
ఇంగ్లాండు విశ్వవిద్యాలయాలులో ప్రపంచస్థాయిలో అత్యున్నత ర్యాంకు పొందినవి కొన్ని ఉన్నాయి. ఇంగ్లాండు లోని విశ్వవిద్యాలయాలలో ప్రపంచంస్థాయి గుర్తింపు పొందిన విశ్వవిద్యాలయాలు; 2024 నాటికి ఇంగ్లాండు‌కు చెందిన నాలుగు విశ్వవిద్యాలయాలు యూనివర్శిటీ ఆఫ్ కేంబ్రిడ్జి, యూనివర్శిటీ ఆఫ్ ఆకక్సుఫర్డు, ఇంపీరియలు కాలేజి లండను, యూనివర్శిటీ కాలేజి లండను, 2024 క్యూఎస్ వరల్డు యూనివర్సిటీ ర్యాంకింగ్సులో మొదటి పది స్థానాల్లో ఉన్నాయి. 1209లో స్థాపించబడిన కేంబ్రిడ్జి విశ్వవిద్యాలయం 1096లో స్థాపించబడిన ఆక్సుఫర్డు విశ్వవిద్యాలయం, రెండు ఇంగ్లీషు మాట్లాడే ప్రపంచంలో అత్యంత పురాతన విశ్వవిద్యాలయాలు.[234]
లండను స్కూలు ఆఫ్ ఎకనామిక్సు బోధన, పరిశోధన రెండింటికీ ప్రపంచంలోనే అగ్రగామి సామాజిక శాస్త్ర సంస్థగా వర్ణించబడింది.[235] లండను బిజినెసు స్కూలు ప్రపంచంలోని ప్రముఖ బిజినెసు స్కూలు‌లలో ఒకటిగా పరిగణించబడుతుంది. 2010లో దీని ఎంబిఎ ప్రోగ్రాం‌ను ఫైనాన్షియలు టైమ్సు ప్రపంచంలోనే అత్యుత్తమంగా ర్యాంకు చేసింది.[236] ఇంగ్లాండులో విద్యా డిగ్రీలను సాధారణంగా తరగతులుగా విభజించారు: ఫస్టు క్లాసు, అప్పరు సెకండు క్లాసు, లోయరు సెకండు క్లాసు, థర్డు, అన్‌క్లాసిఫైడు.[233] ది కింగ్సు స్కూలు, కాంటరు‌బరీ కింగ్సు స్కూలు, రోచెస్టరు ఇంగ్లీషు మాట్లాడే ప్రపంచంలో అత్యంత పురాతన పాఠశాలలుగా ఉన్నాయి.[237] వించెస్టరు కాలేజి, ఎటను, సెయింటు పాల్సు స్కూలు, హారో స్కూలు, రగ్బీ స్కూలు వంటి ఇంగ్లాండు‌లోని అనేక ప్రసిద్ధ పాఠశాలలు ఫీజు చెల్లించే సంస్థలు ఉన్నాయి.[238]
Remove ads
సంస్కృతి
నిర్మాణం
చాలా పురాతన నిలబడి ఉన్న రాయి స్మారక చిహ్నాలు చరిత్రపూర్వ కాలంలో నిర్మించబడ్డాయి; బాగా తెలిసిన వాటిలో స్టోన్‌హెంజ్, డెవిల్సు బాణాలు, రుడు‌స్టను మోనోలితు, కాస్ట్లెరిగు ఉన్నాయి.[239] ప్రాచీన రోమను వాస్తుశిల్పం పరిచయంతో బాసిలికాలు, స్నానాలు, యాంఫిథియేటర్లు, ట్రైయంఫాలు ఆర్చి, విల్లాలు, రోమను దేవాలయాలు, రోమను రహదారి, రోమను కోట, స్టాకేడు అక్వెడక్టు అభివృద్ధి చెందాయి.[240] లండను, బాతు, యార్కు, చెస్టరు, సెయింటు ఆల్బన్సు వంటి మొదటి నగరాలు, పట్టణాలను స్థాపించినది రోమన్లే. బహుశా దీనికి బాగా తెలిసిన ఉదాహరణగా ఉత్తర ఇంగ్లాండు అంతటా హాడ్రియన్సు వాలు విస్తరించి ఉంది.[240] మరొక బాగా సంరక్షించబడిన ఉదాహరణ బాత్, సోమర్సెటు వద్ద ఉన్న రోమను బాత్‌లు.[240]
ప్రారంభ మధ్యయుగ ఆర్కిటెక్చరు లౌకిక భవనాలు సరళమైన నిర్మాణాలు, ప్రధానంగా పైకప్పు కోసం తాటితో కలపను ఉపయోగించాయి. హిబెర్నో–సాక్సను, సన్యాసం,[241][242] ప్రారంభ క్రైస్తవ బాసిలికా, పైలాస్టరు-స్ట్రిప్సు, ఖాళీ ఆర్కేడింగు, బ్యాలస్టరు షాఫ్టు‌లు, త్రిభుజాకార తల గల ఓపెనింగు‌లతో వర్గీకరించబడిన వాస్తుశిల్పం వరకు మతపరమైన నిర్మాణం విస్తరించింది. 1066లో నార్మను ఆక్రమణ తర్వాత వివిధ కోటలు సృష్టించబడ్డాయి; బాగా తెలిసిన వాటిలో లండను టవరు, పార్వికు కోట, డర్హాం కోట, విండ్సరు కోట ఉన్నాయి.[243]
ప్లాంటజెనెటు శకం అంతటా ఇంగ్లీషు గోతికు ఆర్కిటెక్చరు అభివృద్ధి చెందింది. కాంటర్బరీ కేథడ్రలు, వెస్టు‌మినిస్టరు అబ్బే, యార్కు మిని‌స్టరు వంటి మధ్యయుగ కేథడ్రలు‌లు వంటి ప్రధాన ఉదాహరణలు ఉన్నాయి.[243] నార్మను బేసు మీద విస్తరించడం ద్వారా కోటలు, ప్యాలెస్లు, గొప్ప గృహాలు, విశ్వవిద్యాలయాలు, పారిషు చర్చిలు కూడా ఉన్నాయి. మధ్యయుగ వాస్తుశిల్పం 16వ శతాబ్దపు ట్యూడరు శైలితో పూర్తయింది; ఇప్పుడు ట్యూడరు ఆర్చి అని పిలువబడే నాలుగు-కేంద్రీకృత ఆర్చి దేశీయంగా వాటిలు, డౌబు ఇళ్ళు వలె నిర్వచించే లక్షణం. పునరుజ్జీవనం తరువాత క్రైస్తవ మతంతో సంశ్లేషణ చేయబడిన క్లాసికలు పురాతనత్వాన్ని ప్రతిధ్వనించే ఒక రకమైన నిర్మాణ శైలి కనిపించింది. ఇంగ్లీషు బరోకు శైలి వాస్తుశిల్పి క్రిస్టోఫరు రెను ప్రత్యేకంగా సమర్థించబడ్డాడు.[244]
జార్జియను వాస్తుశిల్పం మరింత శుద్ధి చేసిన శైలిని అనుసరించింది. ఇది సరళమైన పల్లాడియను రూపాన్ని రేకెత్తిస్తుంది; బాత్ వద్ద రాయల్ క్రెసెంటు దీనికి ఉత్తమ ఉదాహరణలలో ఒకటి. విక్టోరియను కాలంలో రొమాంటిసిజం ఆవిర్భావంతో, గోతికు పునరుజ్జీవనం ప్రారంభించబడింది. దీనికి అదనంగా, దాదాపు అదే సమయంలో పారిశ్రామిక విప్లవం ది క్రిస్టలు ప్యాలెసు వంటి భవనాలకు మార్గం సుగమం చేసింది. 1930ల నుండి వివిధ ఆధునికవాది రూపాలు కనిపించాయి. వీటికి తరచుగా వివాదాస్పద స్పందన ఉంటుంది. అయితే సాంప్రదాయవాద ప్రతిఘటన ఉద్యమాలు ప్రభావవంతమైన ప్రదేశాలలో మద్దతుతో కొనసాగుతున్నాయి.[g]
తోటలు
కెపాబిలిటీ బ్రౌను అభివృద్ధి చేసిన ల్యాండు‌స్కేపు తోటపని, ఇంగ్లీషు తోటపని తోటకి అంతర్జాతీయ ధోరణిని సెట్ చేసింది. తోటపని, సందర్శించే తోటలను సాధారణంగా ఆంగ్లేయుల అన్వేషణలుగా పరిగణిస్తారు. ఇంగ్లీషు తోట ప్రకృతి ఆదర్శవంతమైన వీక్షణను ప్రదర్శించింది. పెద్ద గ్రామీణ గృహాల వద్ద, ఇంగ్లీషు గార్డెను‌లో సాధారణంగా సరస్సులు, చెట్ల తోటలకు వ్యతిరేకంగా మెల్లగా వంకరగా ఉండే పచ్చిక బయళ్ళు, క్లాసికలు దేవాలయాల వినోదాలు, గోతిక్ శిథిలాలు, వంతెనలు, ఇతర సుందరమైన వాస్తుశిల్పాలు ఉన్నాయి. ఇవి ఒక అందమైన పాస్టోరలు ల్యాండు‌స్కేపు‌ను పునఃసృష్టించడానికి రూపొందించబడ్డాయి.[247]
18వ శతాబ్దం చివరి నాటికి ఇంగ్లీషు గార్డెను‌ను ఫ్రెంచి ల్యాండు‌స్కేపు గార్డెను అనుకరించడం ప్రారంభించింది. పావ్లోవ్స్కు, సెయింటు పీటర్సు‌బర్గు వరకు, భవిష్యత్తు పాల్ చక్రవర్తి తోటలు ఇంగ్లీషు గార్డెను‌ను అనుకరించడం ప్రారంభించాయి. 19వ శతాబ్దంలో ప్రపంచవ్యాప్తంగా కనిపించిన పబ్లికు పార్కులు తోటల మీద కూడా ఇది ప్రధాన ప్రభావాన్ని చూపింది.[248] ఇంగ్లీషు ల్యాండు‌స్కేపు గార్డెను ఇంగ్లీషు కంట్రీ హౌసు, మేనరు హౌసుల మీద కేంద్రీకృతమై ఉంది.[247]
ఇంగ్లీషు హెరిటేజు, నేషనలు ట్రస్టు దేశవ్యాప్తంగా గొప్ప తోటలు, ప్రకృతి దృశ్య ఉద్యానవనాలను సంరక్షిస్తున్నాయి.[249] ఆర్‌హెచ్‌ఎస్ చెల్సియా ఫ్లవరు షో ప్రతి సంవత్సరం రాయల్ హార్టికల్చరలు సొసైటీ నిర్వహిస్తుంది. ఇది ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద తోటపని ప్రదర్శనగా చెప్పబడింది.[250]
జానపదాలు
ఇంగ్లీషు జానపద కథలు అనేక శతాబ్దాలుగా అభివృద్ధి చెందాయి. కొన్ని పాత్రలు, కథలు ఇంగ్లాండు అంతటా ఉన్నాయి, కానీ చాలా వరకు నిర్దిష్ట ప్రాంతాలకు చెందినవి. సాధారణ జానపద కథలలో పిక్సీలు, జెయింట్సు. ఎల్వ్స్, బోగీమెను, ట్రోలులు, గోబ్లినులు, మరగుజ్జులు, ఉన్నాయి. ఆఫా ఆఫ్ ఏంజెలు, వేలాండు ది స్మితు కథలు వంటి అనేక ఇతిహాసాలు జానపద ఆచారాలు పురాతనమైనవిగా భావించబడుతున్నప్పటికీ [251] మరికొన్ని నార్మను దండయాత్ర తర్వాత నాటివి. రాబిను హుడు,ఆయన షెర్వుడు మెర్రీ మెన్, షెరిఫ్ ఆఫ్ నాటింగు‌హాం తో వారి యుద్ధాలు ఉన్న ఇతిహాసాలు వీటిలో బాగా ప్రసిద్ధి చెందినవి.[252]
హై మిడిలు ఏజెసు సమయంలో బ్రైథోనికు సంప్రదాయాల నుండి ఉద్భవించిన కథలు ఆంగ్ల జానపద కథలలోకి ప్రవేశించి ఆర్థూరియను పురాణంగా అభివృద్ధి చెందాయి.[253][254][255] ఇవి ఆంగ్లో-నార్మను, వెల్షు ఫ్రెంచి మూలాల నుండి తీసుకోబడ్డాయి.[254] కింగ్ ఆర్థరు, కామెలోటు, ఎక్స్కాలిబరు, మెర్లిను, లాన్సెలాటు వంటి నైట్సు ఆఫ్ ది రౌండు టేబులు వంటి వారిని కలిగి ఉంది. ఈ కథలు జియోఫ్రీ ఆఫ్ మోన్‌మౌతు హిస్టోరియా రెగం బ్రిటానియే (బ్రిటన్ రాజుల చరిత్ర)లో కేంద్రంగా కలిసి వచ్చాయి.[h]
కొంతమంది జానపద వ్యక్తులు శతాబ్దాలుగా చరిత్ర సృష్టించిన పాక్షిక లేదా వాస్తవ చారిత్రక వ్యక్తులపై ఆధారపడి ఉన్నారు.[257] నవంబరు 5న గై ఫాక్సు మీద కేంద్రీకృతమై ఉన్న గన్‌పౌడరు ప్లాటు విఫలమవడాన్ని గుర్తుచేసుకోవడానికి ప్రజలు బోన్‌ఫైరు నైటు జరుపుకుంటారు. మోరిసు డ్యాన్సు, మేపోలు డ్యాన్సు, నార్తు ఈస్టులో రాపరు కత్తి, యార్కు‌షైరు‌లో లాంగు స్వోర్డు డ్యాన్సు, మమ్మర్సు ప్లేలు, లీసెస్టరు‌షైరు‌లో బాటిలు-కికింగు, వివిధ జాతీయ ప్రాంతీయ జానపద కార్యకలాపాలు నేటికీ పాల్గొంటున్నాయి.[258] అధికారిక జాతీయ దుస్తులు లేవు. కానీ కొన్ని బాగా స్థిరపడ్డాయి. ఉదాహరణకు పెర్లీ కింగ్సు, క్వీన్సు కాక్నీలతో సంబంధం కలిగి ఉంటాయి. రాయల్ గార్డు, మోరిసు కాస్ట్యూం, బీఫీటరులు.[259]
వంటకాలు
ఆధునిక తొలి కాలం నుండి ఇంగ్లాండు ఆహారం చారిత్రాత్మకంగా దాని సరళత విధానం. సహజ ఉత్పత్తుల అధిక నాణ్యత మీద ఆధారపడటం ద్వారా వర్గీకరించబడింది.[260]మధ్య యుగాలు పునరుజ్జీవనోద్యమంలో, ఇంగ్లీషు వంటకాలు అద్భుతమైన ఖ్యాతిని పొందాయి. అయితే పారిశ్రామిక విప్లవం సమయంలో పెరుగుతున్న పట్టణీకరణతో క్షీణత ప్రారంభమైంది. అయితే ఇంగ్లాండు వంటకాలు ఇటీవల పునరుజ్జీవనాన్ని పొందాయి. దీనిని రెస్టారెంటు' ప్రపంచంలోని ఉత్తమ రెస్టారెంటు చార్టులలో కొన్ని మంచి రేటింగు‌లతో ఆహార విమర్శకులు గుర్తించారు.[261]
ఇంగ్లీషు ఆహారం సాంప్రదాయ ఉదాహరణలలో ఆదివారం రోస్టు ఉన్నాయి. ఇందులో రోస్టెడు జాయింటు (సాధారణంగా గొడ్డు మాంసం,గొర్రె, చికెన్ లేదా పంది మాంసం) వివిధ రకాల కూరగాయలు, యార్కు‌షైరు పుడ్డింగు, గ్రేవీతో వడ్డిస్తారు.[262] ఇతర ప్రముఖ భోజనంలో చేప, చిప్సు, పూర్తి ఇంగ్లీషు అల్పాహారం (సాధారణంగా బేకను, సాసేజు‌లు, కాల్చిన టమోటాలు, వేయించిన బ్రెడు, నల్ల పుడ్డింగు, కాల్చిన బీన్సు, పుట్టగొడుగులు గుడ్లు).[263] స్టీకు కిడ్నీ పై, స్టీకు ఆలే పై, కాటేజి వంటి వివిధ మాంసం పైలను వినియోగిస్తారు. పంది మాంసం పై (సాధారణంగా చల్లగా తింటారు)[262] కార్నిషు పేస్టీ.
సాసేజు‌లను సాధారణంగా బ్యాంగరు‌లు, మాషు లేదా టోడు ఇన్ ది హోలుగా తింటారు. లాంకాషైరు హాట్‌పాటు అనేది వాయువ్యంలో ఉద్భవించే ప్రసిద్ధ వంటకం. అత్యంత ప్రజాదరణ పొందిన చీజు‌లలో కొన్ని చెడ్డారు, రెడ్ లీసెస్టరు, వెన్స్లీడేలు, డబులు గ్లౌసెస్టరు, బ్లూ స్టిల్టను. చికెను టిక్కా మసాలా, బాల్టి వంటి అనేక ఆంగ్లో-ఇండియను హైబ్రిడు వంటకాలు, కూరలు సృష్టించబడ్డాయి. సాంప్రదాయ ఆంగ్ల డెజర్టు వంటలలో ఆపిల్ పై లేదా ఇతర పండ్ల పైస్ ఉన్నాయి; మచ్చల డిక్ - అన్నీ సాధారణంగా కస్టర్డుతో వడ్డిస్తారు; ఇటీవల, స్టిక్కీ టోఫీ పుడ్డింగు. తీపి పేస్ట్రీలలో జామ్ లేదా క్రీమ్‌తో వడ్డించే స్కోను‌లు, డ్రైఫ్రూటు రొట్టెలు, ఎక్లెసు కేకులు, మిన్సు పైలు అలాగే తీపి లేదా కారంగా ఉండే బిస్కెట్లు ఉంటాయి.
సాధారణ మద్యపానరహిత పానీయాలలో టీ [264]కాఫీ ఉన్నాయి; తరచుగా తీసుకునే మద్య పానీయాలలో వైన్, సైడరులు, ఇంగ్లీషు బీరులు ఉన్నాయి. అవి బిట్టరు, మైల్డు, స్టౌటు, బ్రౌను ఆలే.[265]
విజువల్ ఆర్ట్సు
నార్తు యార్కు‌షైరు, నార్తంబరు‌ల్యాండు, కుంబ్రియాలలో అత్యంత ప్రముఖమైన చరిత్రపూర్వ శిల, గుహ కళ ముక్కలు తెలిసిన తొలి ఉదాహరణలుగా ఉన్నాయి. కానీ క్రెసు‌వెలు క్రాగ్సు వంటి దక్షిణాన కూడా కనిపిస్తాయి.[266] 1వ శతాబ్దంలో రోమను సంస్కృతి రాకతో, విగ్రహాలు, విగ్రహాలు, గాజుపని, మొజాయికు‌లు వంటి వివిధ రకాల కళలు సాధారణం. లుల్లింగు‌స్టోను, ఆల్డ్బరో వంటి అనేక మనుగడలో ఉన్న కళాఖండాలు ఉన్నాయి.[267] ప్రారంభ మధ్య యుగాలలో శైలి శిల్పకళా శిలువలకు ప్రాధాన్యత ఇచ్చింది. 2009లో కనుగొనబడిన స్టాఫోర్డు‌షైరు హోర్డు వంటి సంక్లిష్టమైన, అల్లుకున్న డిజైన్ల పట్ల ప్రేమను ప్రదర్శించే దంతాలు, మాన్యుస్క్రిప్టు పెయింటింగు, బంగారం, ఎనామెలు ఆభరణాలు. లిండిస్ఫార్ను సువార్తలు, వెస్పాసియను సాల్టరు వంటి ఈ మిశ్రమ గేలికు, ఆంగ్లియను, శైలులలో కొన్ని.[268] తరువాత గోతిక్ కళ వించెస్టరు, కాంటర్బరీలలో ప్రజాదరణ పొందింది. సెయింటు ఎథెల్వోల్డు బెనెడిక్షనలు, లుట్రెలు సాల్టరు వంటి ఉదాహరణలు మనుగడలో ఉన్నాయి.[269]
ట్యూడరు శకం ప్రముఖ కళాకారులను వారి ఆస్థానంలో భాగంగా చూసింది; ఇంగ్లీషు కళలో శాశ్వత భాగంగా మిగిలిపోయిన పోర్ట్రెయిటు పెయింటింగు‌ను జర్మనీ హాన్సు హోల్బీను, నికోలసు హిలియార్డు వంటి స్థానికులు దీని మీద నిర్మించారు.[269] కింద స్టువర్ట్సు, కాంటినెంటలు కళాకారులు ముఖ్యంగా ఫ్లెమిషు‌ను ప్రభావితం చేశారు. ఈ కాలంలోని ఉదాహరణలలో ఆంథోనీ వాన్ డైకు, పీటరు లెలీ, గాడ్‌ఫ్రే క్నెల్లరు, విలియం డాబ్సను ఉన్నారు.[269] 18వ శతాబ్దంలో రాయల్ అకాడమీ స్థాపించబడింది; హై రినైసాన్సు ఆధారంగా ఒక క్లాసిసిజం ప్రబలంగా ఉంది. థామసు గెయిన్సు‌బరో, జాషువా రేనాల్డ్సు, ఇంగ్లాండు అత్యంత విలువైన కళాకారులలో ఇద్దరు అయ్యారు.[269]
19వ శతాబ్దంలో జాన్ కానిస్టేబులు, జె. ఎం. డబ్ల్యూ. టర్నరు, ప్రధాన ప్రకృతి దృశ్య కళాకారులు. నార్విచు స్కూలు ప్రకృతి దృశ్య సంప్రదాయాన్ని కొనసాగించింది. హోల్మాను హంటు, డాంటే గాబ్రియేలు రోసెట్టి, జాన్ ఎవెరెటు మిల్లైసు, వంటి కళాకారుల నేతృత్వంలోని ప్రీ-రాఫెలైటు బ్రదర్హుడు, ప్రారంభ పునరుజ్జీవనోద్యమ శైలిని వారి స్పష్టమైన, వివరణాత్మక శైలితో పునరుద్ధరించింది.[269] 20వ శతాబ్దపు కళాకారులలో ప్రముఖుడు హెన్రీ మూరు, బ్రిటిషు శిల్పకళకు, సాధారణంగా బ్రిటిషు ఆధునికవాదానికి స్వరంగా పరిగణించబడ్డాడు.[270] రాయల్ సొసైటీ ఆఫ్ ఆర్ట్సు అనేది కళలకు కట్టుబడి ఉన్న సంస్థ.[271]
సాహిత్యం, కవిత్వం - తత్వశాస్త్రం
.jpg)
బెడే అల్కుయిను వంటి ప్రారంభ రచయితలు లాటిన్‌లో రాశారు.[272] పాత ఆంగ్ల సాహిత్యం కాలం బియోవుల్ఫు అనే ఇతిహాస కవితను ఆంగ్లో-సాక్సను లౌకిక గద్యాన్ని అందించింది. క్రానికలు,[273] జుడితు, కాడ్మోను హైం హాజియోగ్రఫీలు వంటి క్రైస్తవ రచనలతో పాటు.[272] నార్మను విజయం తరువాత లాటిను విద్యావంతులైన వర్గాలలో కొనసాగింది. అలాగే ఆంగ్లో-నార్మను సాహిత్యం కూడా కొనసాగింది.
మధ్య ఆంగ్ల సాహిత్యం ది కాంటర్బరీ టేల్సు రచయిత గోవరు, పెర్లు కవి, లాంగ్లాండు లతో పాటు ఉద్భవించింది. ఫ్రాన్సిస్కాన్లు అయిన విలియం ఆఫ్ ఓక్హాం రోజరు బేకను మధ్య యుగాలకు చెందిన ప్రధాన తత్వవేత్తలు. రివిలేషన్సు ఆఫ్ డివైను లవ్ రాసిన జూలియను ఆఫ్ నార్విచు ఒక ప్రముఖ క్రైస్తవ ఆధ్యాత్మికవేత్త. ప్రారంభ ఆధునిక ఆంగ్ల శైలిలో ఇంగ్లీషు పునరుజ్జీవనోద్యమ సాహిత్యం కనిపించింది. హామ్లెటు, రోమియో అండు జూలియటు, మక్బెతు, ఎ మిడ్‌సమ్మరు నైట్సు డ్రీం వంటి రచనలను కలిగి ఉన్న విలియం షేక్స్పియరు, ఆంగ్ల సాహిత్యంలో అత్యంత విజయవంతమైన రచయితలలో ఒకరిగా మిగిలిపోయారు.[274]
క్రిస్టోఫరు మార్లో, ఎడ్మండు స్పెన్సరు, ఫిలిపు సిడ్నీ, థామసు కైడు, జాన్ డోను, బెన్ జాన్సను, ఎలిజబెతు యుగంలో స్థిరపడిన రచయితలు.[275] ఫ్రాన్సిసు బేకను, థామసు హాబ్సు, శాస్త్రీయ పద్ధతి, సామాజిక ఒప్పందంతో సహా అనుభవవాదం భౌతికవాదం మీద రాశారు.[275] ఫిల్మరు రాజుల దైవిక హక్కు మీద రాశారు. ఆండ్రూ మార్వెలు కామన్వెల్తు అత్యంత ప్రసిద్ధ కవి,[276] జాన్ మిల్టను పునరుద్ధరణ సమయంలో పారడైజు లాస్టును రచించారు.
రాజుల ఈ రాజ సింహాసనం, ఈ రాజదండం ద్వీపం, ఈ ఘనమైన భూమి, ఈ అంగారకుడి స్థానం, ఈ ఇతర ఈడెన్, డెమి-స్వర్గం; ఈ కోట, ప్రకృతి తనకోసం తాను నిర్మించుకుంది. ఈ దీవించిన ప్లాట్, ఈ భూమి, ఈ రాజ్యం, ఈ ఇంగ్లాండ్.
జ్ఞానోదయ యుగం లోని ప్రముఖ తత్వవేత్తలలో కొందరు జాన్ లాక్, థామసు పైన్, సామ్యూలు జాన్సను, జెరెమీ బెంథం. తరువాత సంప్రదాయవాద స్థాపకుడిగా పరిగణించబడే ఎడ్మండు బర్కు మరిన్ని రాడికలు అంశాలను ప్రతిఘటించారు.[278] కవి అలెగ్జాండరు పోపు తన వ్యంగ్య పద్యంతో బాగా గుర్తింపు పొందాడు. రొమాంటిసిజంలో ఆంగ్లేయులు ముఖ్యమైన పాత్ర పోషించారు: సామ్యూలు టేలరు కోల్రిడ్జి, లార్డు బైరాను, జాన్ కీట్సు, మేరీ షెల్లీ, పెర్సీ బైషే షెల్లీ, విలియం బ్లేక్, విలియం వర్డ్స్ వర్త్ ప్రధాన వ్యక్తులు.[279]
పారిశ్రామిక విప్లవంకు ప్రతిస్పందనగా వ్యవసాయ రచయితలు స్వేచ్ఛ, సంప్రదాయం మధ్య ఒక మార్గాన్ని అన్వేషించారు; విలియం కోబెటు, జి. కె. చెస్టర్టను, హిలైరు బెలోకు ప్రధాన ప్రతినిధులు, గిల్డు సోషలిజం స్థాపకుడు, ఆర్థరు పెంటీ, సహకార ఉద్యమం న్యాయవాది జి.డి.హెచ్. కోలు దీనితో కొంతవరకు సంబంధం కలిగి ఉన్నారు.[280] అనుభవవాదం జాన్ స్టువర్టు మిల్, బెర్ట్రాండ్ రస్సెల్ వరకు కొనసాగింది. అయితే బెర్నార్డు విలియమ్సు విశ్లేషణలో పాల్గొన్నాడు. విక్టోరియను యుగం నుండి వచ్చిన రచయితలలో చార్లెసు డికెన్సు, బ్రాంటే సిస్టర్సు, జేన్ ఆస్టెను, జార్జి ఎలియటు, రుడ్యార్డ్ కిప్లింగ్, థామసు హార్డీ, హెచ్.జి. వెల్సు లూయిసు కారోలు ఉన్నారు.[281] అప్పటి నుండి ఇంగ్లాండు జార్జ్ ఆర్వెల్, డి. వంటి నవలా రచయితలను ఉత్పత్తి చేస్తూనే ఉంది. హెచ్. లారెన్సు, వర్జీనియా వూల్ఫు, సి. ఎస్. లూయిసు, ఎనిడు బ్లైటను, ఆల్డసు హక్స్లీ, అగాథా క్రిస్టీ, టెర్రీ ప్రాట్చెటు, జె. ఆర్. ఆర్. టోల్కీను, జె. కె. రౌలింగు.[282]
ప్రదర్శన కళలు
ఈ శ్రావ్యకాలని వినే ప్రయత్నంలో మీకు ఇబ్బంది ఎదురైందా? మీడియా సహాయాన్ని చూడండి.
సాంప్రదాయ ఇంగ్లాండు జానపద సంగీతం శతాబ్దాల నాటిది, అనేక శైలులకు ప్రముఖంగా దోహదపడింది; ఎక్కువగా సముద్రపు గుడిసెలు, జిగులు, హార్ను పైపులు నృత్య సంగీతం. దీనికి దాని స్వంత విభిన్న వైవిధ్యాలు, ప్రాంతీయ ప్రత్యేకతలు ఉన్నాయి. 16వ శతాబ్దంలో విన్కిను డి వోర్డే ముద్రించిన రాబిను హుడు నటించిన బల్లాడు‌లు ఒక ముఖ్యమైన కళాఖండం. అలాగే జాన్ ప్లేఫోర్డు ది డ్యాన్సింగు మాస్టరు రాబర్టు హార్లే రాక్సు‌బర్గు బల్లాడ్సు సేకరణలు కూడా ముఖ్యమైనవి.[283] కొన్ని ప్రసిద్ధ పాటలు గ్రీన్‌స్లీవ్సు, పాస్టైం విత్ గుడ్ కంపెనీ, మాగీ మే, స్పానిషు లేడీసు. మేరీ, మేరీ, క్వైటు కాంట్రీ, రోజెసు ఆర్ రెడ్, జాక్ అండ్ జిలు, లండను బ్రిడ్జి ఈజు ఫాలింగు డౌను, ది గ్రాండు ఓల్డు డ్యూకు ఆఫ్ యార్కు, హే డిడిలు డిడిలు హంప్టీ డంప్టీ వంటి అనేక నర్సరీ రైమ్సు ఆంగ్ల మూలానికి చెందినవి.[284] సాంప్రదాయ ఇంగ్లీషు క్రిస్మసు కరోల్సు‌లో "వీ విషు యు ఎ మెర్రీ క్రిస్మసు", "ది ఫస్టు నోయెలు", "ఐ సా త్రీ షిప్సు" "గాడు రెస్ట్ యే మెర్రీ, జెంటిల్మెను" ఉన్నాయి.
శాస్త్రీయ సంగీతంలో తొలి ఆంగ్ల స్వరకర్తలలో పునరుజ్జీవనోద్యమ కళాకారులు థామసు టాలిసు, విలియం బైర్డు ఉన్నారు. తరువాత బరోక్ కాలం నుండి హెన్రీ పర్సెలు, థామసు ఆర్నే తన దేశభక్తి గీతానికి రూలు, బ్రిటానియా ప్రసిద్ధి చెందారు. జర్మనీ‌లో జన్మించిన జార్జి ఫ్రిడెరికు హాండెలు తన సంగీత రచన జీవితంలో ఎక్కువ భాగం లండను‌లో గడిపాడు. బ్రిటను‌లో జాతీయ చిహ్నంగా మారాడు. ముఖ్యంగా ఆయన ఆంగ్ల వక్తృత్వ రచనలు, ది మెస్సీయ, సోలమను, వాటరు మ్యూజికు, రాయల్ బాణసంచా కోసం సంగీతంలను సృష్టించాడు.[285]
18వ శతాబ్దంలో బర్మింగ్హాం ట్రైనియలు మ్యూజికు ఫెస్టివలు ఏర్పాటుతో శాస్త్రీయ సంగీతం చాలా మంది దృష్టిని ఆకర్షించింది. ఇది 1912లో చివరి కచేరీలు జరిగే వరకు ఈ రకమైన శాస్త్రీయ సంగీత ఉత్సవం అత్యంత సుదీర్ఘంగా కొనసాగింది. ఇంగ్లీషు మ్యూజికలు రినైసాన్సు అనేది 19వ శతాబ్దం చివరిలో 20వ శతాబ్దం ప్రారంభంలో ఒక ఊహాత్మక అభివృద్ధి జరిగింది. ఆ సమయంలో ఆంగ్ల స్వరకర్తలు, తరచుగా రాయలు కాలేజి ఆఫ్ మ్యూజికులో ఉపన్యాసాలు ఇచ్చేవారు లేదా శిక్షణ పొందినవారు విదేశీ సంగీత ప్రభావాల నుండి విముక్తి పొందారని చెప్పబడింది. 20వ శతాబ్దంలో ఇంగ్లాండు నుండి వచ్చిన స్వరకర్తల ప్రొఫైలు‌లో ఎడ్వర్డు ఎల్గారు, బెంజమిను బ్రిటను, ఫ్రెడరికు డెలియసు, గుస్తావు హోల్స్టు, రాల్ఫు వాఘను విలియమ్సు, ఇతరుల నేతృత్వంలో పునరుద్ధరణ జరిగింది.[287] ఇంగ్లాండు నుండి వచ్చిన ప్రస్తుత స్వరకర్తలలో ది పియానోకు ప్రసిద్ధి చెందిన మైఖేలు నైమాను, ఆండ్రూ లాయిడు వెబ్బరు ఉన్నారు. వీరి సంగీతాలు వెస్టు ఎండు ప్రపంచవ్యాప్తంగా అపారమైన విజయాన్ని సాధించాయి.
ప్రజాదరణ పొందిన సంగీతంలో, అనేక ఆంగ్ల బ్యాండు‌లు సోలో కళాకారులు అన్ని కాలాలలో అత్యంత ప్రభావవంతమైన, అత్యధికంగా అమ్ముడైన సంగీతకారులుగా పేర్కొనబడ్డారు. ది బీటిల్సు, లెడ్ జెప్పెలిను, పింకు ఫ్లాయిడు, ఎల్టను జాన్, క్వీను, రాడు స్టీవర్టు, డేవిడు బోవీ, ది రోలింగు స్టోన్సు, డెఫ్ లెప్పార్డు వంటి కళాకారులు ప్రపంచంలో అత్యధికంగా అమ్ముడైన రికార్డింగు కళాకారులలో ఉన్నారు.[288] బ్రిటిషు దండయాత్ర, ప్రోగ్రెసివు రాకు, హార్డు రాకు, మోడు, గ్లాం రాక్, హెవీ మెటలు, బ్రిటు‌పాప్, ఇండీ రాక్, గోతిక్ రాక్, షూగేజింగు, యాసిడు హౌసు, గ్యారేజు, ట్రిపు హాప్, డ్రం బాసు, డబ్‌స్టెపు.[289]
సినిమా
ఇంగ్లాండు సినిమా చరిత్ర మీద గణనీయమైన ప్రభావాన్ని చూపింది. ఆల్ఫ్రెడు హిచ్కాక్, చార్లీ చాప్లిన్, డేవిడ్ లీన్, లారెన్సు ఆలివరు, వివియను లీ, జాన్ గీల్గుడు, పీటరు సెల్లెర్సు, జూలీ ఆండ్రూసు, మైఖేలు కెయిను, గ్యారీ ఓల్డ్మన్, హెలెను వంటి అన్ని కాలాలలోనూ గొప్ప నటులు, దర్శకులు, చలన చిత్రాలను నిర్మించారు. మిర్రెను, కేటు విన్స్లెటు, డేనియలు డే-లూయిసు. హిచ్కాక్, లీన్ విమర్శకుల ప్రశంసలు పొందిన చిత్రనిర్మాతలలో ఉన్నారు.[290] హిచ్కాక్ ది లాడ్జరు: ఎ స్టోరీ ఆఫ్ ది లండను ఫాగ్ (1926) థ్రిల్లర్ శైలిని రూపొందించడంలో సహాయపడింది. అయితే ఆయన 1929 బ్లాక్‌మెయిలు అనేది తరచుగా మొదటి ధ్వని ఫీచరు ఫిల్ము‌గా పరిగణించబడుతుంది.[291]
ఇంగ్లాండు‌లోని ప్రధాన ఫిల్ము స్టూడియోలలో పైన్‌వుడు, ఎల్‌స్ట్రీ, షెప్పర్టను ఉన్నాయి. అన్ని కాలాలలో అత్యంత వాణిజ్యపరంగా విజయవంతమైన కొన్ని చిత్రాలు ఇంగ్లాండులో నిర్మించబడ్డాయి. వాటిలో అత్యధిక వసూళ్లు చేసిన ఫిల్ము ఫ్రాంచైజీలు (హ్యారీ పాటర్’’ జేమ్స్ బాండ్) ఉన్నాయి.[292] లండను‌లోని ఈలింగు స్టూడియోలు ప్రపంచంలోనే అత్యంత పురాతనమైన నిరంతరం పనిచేస్తున్న ఫిల్ము స్టూడియోగా పేరు పొందింది.[293] అనేక చలనచిత్ర చిత్ర స్కోరు‌లు రికార్డు చేయడంలో ప్రసిద్ధి చెందిన లండను సింఫనీ ఆర్కెస్ట్రా 1935లో మొదటిసారిగా చలనచిత్ర సంగీతాన్ని ప్రదర్శించింది.[294] క్రిస్టోఫరు లీ నటించిన హామరు హార్రరు చిత్రాలలో రక్తం, ధైర్యాన్ని రంగులో చూపించే మొదటి రక్తపాత భయానక చిత్రాలు నిర్మించబడ్డాయి.[295]
బిఎఫ్‌ఐ టాప్ 100 బ్రిటిషు సినిమాలులో మాంటీ పైథాన్సు లైఫ్ ఆఫ్ బ్రియాను (1979) ఉంది. ఈ చిత్రాన్ని యుకె ప్రజలు ఎప్పటికప్పుడు అత్యంత హాస్యాస్పదిగా ఓటు వేస్తారు.[296] ఇంగ్లీషు నిర్మాతలు అంతర్జాతీయ సహ-నిర్మాణాలలో కూడా చురుకుగా ఉన్నారు. ఇంగ్లీషు నటులు, దర్శకులు, సిబ్బంది అమెరికను చిత్రాలలో క్రమం తప్పకుండా కనిపిస్తారు. యుకె ఫిల్ము కౌన్సిలు డేవిడు యేట్సు, క్రిస్టోఫరు నోలను, మైక్ న్యూవెలు, రిడ్లీ స్కాటు, పాల్ గ్రీన్‌గ్రాసు లను 2001 నుండి వాణిజ్యపరంగా అత్యంత విజయవంతమైన ఐదుగురు ఆంగ్ల దర్శకులుగా ర్యాంకు ఇచ్చింది.[297] ఇతర సమకాలీన ఆంగ్ల దర్శకులు సాం మెండిసు, గై రిచీ, రిచర్డు కర్టిసు. ప్రస్తుత నటులలో టాం హార్డీ, డేనియలు క్రెయిగు, బెనెడిక్టు కంబరు‌బ్యాచు, లీనా హెడీ, ఫెలిసిటీ జోన్సు, ఎమిలియా క్లార్కు, లషానా లించు, ఎమ్మా వాట్సను ఉన్నారు. తన మోషను క్యాప్చరు పనికి ప్రశంసలు పొందిన ఆండీ సెర్కిసు 2011లో లండన్‌లో ది ఇమాజినారియం స్టూడియోసును ప్రారంభించారు.[298] లండను‌లోని విజువలు ఎఫెక్ట్సు కంపెనీ ఫ్రేమ్‌స్టోరు ఆధునిక చలనచిత్రంలో అత్యంత విమర్శకుల ప్రశంసలు పొందిన కొన్ని స్పెషలు ఎఫెక్టు‌లను నిర్మించింది.[299] అనేక విజయవంతమైన హాలీవుడు చిత్రాలు ఆంగ్లేయుల కథలు లేదా సంఘటనల ఆధారంగా రూపొందించబడ్డాయి. డిస్నీ యానిమేటెడు చిత్రాల 'ఇంగ్లీషు సైకిలు ‘ లో ఆలిసు ఇన్ వండర్ల్యాండు, ది జంగిల్ బుక్కు విన్నీ ది ఫూ ఉన్నాయి.[300]
సైట్లు - సంస్థలు
ఇంగ్లీషు హెరిటేజు అనేది ఇంగ్లాండు‌లోని చారిత్రాత్మక ప్రదేశాలు, కళాఖండాలు, పర్యావరణాలను నిర్వహించే విస్తృత బాధ్యత కలిగిన ప్రభుత్వ సంస్థ. దీనిని ప్రస్తుతం డిపార్ట్మెంటు ఫర్ కల్చరు, మీడియా అండు స్పోర్టు స్పాన్సరు చేస్తోంది. ప్రభుత్వేతర స్వచ్ఛంద సంస్థ, నేషనలు ట్రస్టు ప్రకృతి దృశ్యాలు, కంట్రీ హౌసెసు మీద దృష్టి సారించి పరిపూరక పాత్రను కలిగి ఉంది. 25 యునైటెడు కింగ్డం యునెస్కో ప్రపంచ వారసత్వ ప్రదేశాలలో 17 ఇంగ్లాండు పరిధిలోకి వస్తాయి.[301] వీటిలో కొన్ని బాగా తెలిసినవి: హాడ్రియన్సు వాలు, స్టోంహెంజు, అవెబరీ, అసోసియేటెడు సైట్లు, లండను టవరు, జురాసికు కోస్టు, సాల్టైరు, ఐరను‌బ్రిడ్జి జార్జి, బ్లెన్హీం ప్యాలెసు, లేక్ డిస్ట్రిక్టు.[302]
లండను బ్రిటిషు మ్యూజియం ఏడు మిలియన్లకు పైగా వస్తువులను కలిగి ఉంది.[303] ప్రపంచంలోని అతిపెద్ద, అత్యంత సమగ్రమైన సేకరణలలో ఒకటి.[304] ప్రపంచ మానవ సంస్కృతిని దాని ప్రారంభం నుండి ఇప్పటి వరకు వివరించడం, డాక్యుమెంటు చేయడం. లండను‌లోని బ్రిటిషు లైబ్రరీ, జాతీయ లైబ్రరీ, ప్రపంచంలోని అతిపెద్ద పరిశోధన లైబ్రరీలలో ఒకటి. దాదాపు 25 మిలియను పుస్తకాలు సహా దాదాపు అన్ని తెలిసిన భాషలు, ఫార్మాట్లలో 150 మిలియన్లకు పైగా వస్తువులను కలిగి ఉంది.[305][306] ట్రాఫాల్గరు స్క్వేరు లోని నేషనలు గ్యాలరీ 13వ శతాబ్దం మధ్యకాలం నుండి 1900 వరకు నాటి 2,300 కంటే ఎక్కువ చిత్రాల సేకరణను కలిగి ఉంది.[307] టేటు గ్యాలరీలు బ్రిటిషు, అంతర్జాతీయ ఆధునిక కళల జాతీయ సేకరణలను కలిగి ఉన్నాయి; వారు టర్నరు ప్రైజును కూడా నిర్వహిస్తారు.[308]
సంస్కృతి, మీడియా, క్రీడల రాష్ట్ర కార్యదర్శి సాంస్కృతిక ఆస్తి, వారసత్వానికి మొత్తం బాధ్యత వహిస్తారు.[309][310] ప్రపంచంలోని పురాతన చారిత్రక మార్కరు పథకం అయిన నీలి ఫలకం, ఇంగ్లాండు‌లోని ఒక ప్రజా ప్రదేశంలో ఒక లింకు‌ను స్మరించుకోవడానికి ఏర్పాటు చేయబడిన శాశ్వత చిహ్నం. ఆ స్థానం, ప్రసిద్ధ వ్యక్తి లేదా సంఘటన మధ్య. 2011 లో ఇంగ్లాండులో దాదాపు 1,600 మ్యూజియంలు ఉన్నాయి.[311] చాలా మ్యూజియంలు, గ్యాలరీలకు ప్రవేశం ఉచితం.[312] లండన్ ప్రపంచంలో అత్యధికంగా సందర్శించే నగరాల్లో ఒకటిగా ఉంది. యూరప్లో అత్యధికంగా సందర్శించే మొదటి ఐదు నగరాల్లో క్రమం తప్పకుండా స్థానం పొందుతుంది. ఇది ప్రపంచ ఆర్థిక, కళ, సంస్కృతి కేంద్రంగా పరిగణించబడుతుంది.[313]
మీడియా
1922లో స్థాపించబడిన బిబిసి, యుకె ప్రభుత్వ నిధులతో పనిచేసే రేడియో, టెలివిజను, ఇంటర్నెటు ప్రసార సంస్థ, ప్రపంచంలోనే పురాతనమైనది. అతిపెద్ద ప్రసార సంస్థ.[315][316] ఇది యుకె, విదేశాలలో అనేక టెలివిజను, రేడియో స్టేషన్లను నిర్వహిస్తుంది. దాని దేశీయ సేవలకు టెలివిజను లైసెన్సు నిధులు సమకూరుస్తుంది.[317][318] బిబిసి వరల్డు సర్వీసు అనేది బిబిసి యాజమాన్యంలోని, నిర్వహించబడుతున్న అంతర్జాతీయ ప్రసార సంస్థ. ఇది ప్రపంచంలోనే అతిపెద్దది.[319] ఇది 40 కంటే ఎక్కువ భాషలలో రేడియో వార్తలు, ప్రసంగం, చర్చలను ప్రసారం చేస్తుంది.[320][321]
ఇంగ్లాండు‌లోని మీడియా రంగంలో లండను ఆధిపత్యం చెలాయిస్తుంది: జాతీయ వార్తాపత్రికలు, టెలివిజను, రేడియోలు ఎక్కువగా అక్కడే ఉన్నాయి. అయినప్పటికీ మాంచెస్టరు కూడా ఒక ముఖ్యమైన జాతీయ మీడియా కేంద్రం. పుస్తకాలు, డైరెక్టరీలు, డేటాబేసు‌లు, జర్నల్సు, మ్యాగజైను‌లు, వ్యాపార మాధ్యమాలు, వార్తాపత్రికలు, వార్తా సంస్థలు సహా యుకె ప్రచురణ రంగం దాదాపు £20 బిలియన్ల టర్నోవరు‌ను కలిగి ఉంది. దాదాపు 1,67,000 మందికి ఉపాధి కల్పిస్తోంది.[322] ఇంగ్లాండులో ఉత్పత్తి అయ్యే జాతీయ వార్తాపత్రికలలో ది టైంసు, ది గార్డియను, ది డైలీ టెలిగ్రాఫు, ఫైనాన్షియలు టైమ్సు.[323]
ఇంగ్లాండులో ప్రచురించబడిన పత్రికలు, జర్నలు‌లలో నేచరు, న్యూ సైంటిస్టు, ది స్పెక్టేటరు, ప్రాస్పెక్టు, ఎన్‌ఎంఇ మరియు ది ఎకనామిస్టు ఉన్నాయి. సంస్కృతి, మీడియా, క్రీడల రాష్ట్ర కార్యదర్శి ఇంగ్లాండ్‌లో మీడియా ప్రసారం మీద మొత్తం బాధ్యతను కలిగి ఉంటారు.[309]
క్రీడ
ఇంగ్లాండు 19వ శతాబ్దంలో క్రోడీకరించబడిన బలమైన క్రీడా వారసత్వాన్ని కలిగి ఉంది. ఇప్పుడు ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఆడుతున్న అనేక క్రీడలలో కొన్ని ఇంగ్లాండులోనే ఆరంభం అయ్యాయి. ఇంగ్లాండులో పుట్టిన క్రీడలలో అసోసియేషను ఫుట్బాలు,[324] క్రికెట్, రగ్బీ యూనియను, రగ్బీ లీగు, టెన్నిస్, బాక్సింగు, బ్యాడ్మింటను, స్క్వాష్,[325] రౌండర్లు,[326] హాకీ, స్నూకర్, బిలియర్డ్సు, డార్ట్సు, టేబుల్ టెన్నిస్, బౌల్స్, నెట్బాల్, థొరఫ్‌బ్రెడు, గుర్రపు పందాలు, గ్రేహౌండు రేసింగు, ఫాక్సు హంటింగు. ఇది గోల్ఫ్, సెయిలింగు, ఫార్ములా వన్ ఉన్నాయి. ఇంగ్లాండు అనేక ప్రధాన క్రీడలలో ప్రపంచ ఛాంపియను‌గా నిలిచింది: క్రికెట్, రగ్బీ, అసోసియేషను ఫుట్బాలు.
ఈ క్రీడలలో ఫుట్బాలు అత్యంత ప్రజాదరణ పొందిన క్రీడ. వెంబ్లీ స్టేడియం స్వస్థలంగా ఉన్న ఇంగ్లాండు జాతీయ ఫుట్బాలు జట్టు, 1872లో జరిగిన మొట్టమొదటి అంతర్జాతీయ ఫుట్బాలు మ్యాచు‌లో స్కాట్లాండ్ లో ఆడింది.[327] ఫిఫా ద్వారా "ఫుట్బాలు నిలయం"గా సూచించబడిన ఇంగ్లాండు 1966 ఫిఫా కప్పు ప్రపంచాన్ని నిర్వహించి గెలుచుకుంది.[328] బ్రిటిషు టెలివిజను ప్రేక్షకుల గరిష్ట సంఖ్య 32.30 మిలియన్ల వీక్షకులతో, ఫైనలు యుకెలో ఎప్పటికప్పుడు వీక్షించిన టెలివిజను ఈవెంటు.[329] ఇంగ్లాండు‌ను క్లబ్బు ఫుట్బాలు జన్మస్థలంగా ఫిఫా గుర్తించింది: షీఫీల్డు ఎఫ్.సి., 1857లో స్థాపించబడింది. ఇది ప్రపంచంలోనే అత్యంత పురాతన క్లబ్బు.[330] ఇంగ్లాండు మహిళల జాతీయ ఫుట్బాలు జట్టు ఇంగ్లాండు ఆతిథ్యం ఇచ్చిన యుఇఎఫ్‌ఎ యూరో 2022ను గెలుచుకుంది.[331]
.jpg)
క్రికెట్ సాధారణంగా వీల్డ్ వ్యవసాయ, లోహపు పనిచేసే వర్గాలలో ప్రారంభ మధ్యయుగ కాలంలో అభివృద్ధి చేయబడిందని భావిస్తారు.[332] ఇంగ్లాండ్ క్రికెట్ జట్టు అనేది ఇంగ్లాండు, వేల్సు, మిశ్రమ జట్టు. ఈ ఆటలో అత్యంత పోటీతత్వ పోటీలలో ఒకటి ఇంగ్లాండు, ఆస్ట్రేలియా మధ్య జరుగుతున్న ది యాషెసు సిరీసు. ఇది 1882 నుండి పోటీ పడుతోంది. లండను‌లో ఉన్న లార్డ్సు క్రికెట్టు గ్రౌండును కొన్నిసార్లు "క్రికెట్టు మక్కా" అని పిలుస్తారు.[333] 2019 క్రికెట్ ప్రపంచ కప్ గెలిచిన తర్వాత ఇంగ్లాండు ఫుట్బాలు, రగ్బీ యూనియను, క్రికెట్టు‌లో ప్రపంచ కప్పులను గెలుచుకున్న మొదటి దేశంగా అవతరించింది.[334]
విలియం పెన్నీ బ్రూక్సు ఆధునిక ఒలింపికు క్రీడల ఫార్మాటు‌ను నిర్వహించడంలో ప్రముఖుడు.[335] లండను సమ్మరు ఒలింపికు క్రీడలను మూడుసార్లు నిర్వహించింది. 1908, 1948, 2012. ఇంగ్లాండు ప్రతి నాలుగు సంవత్సరాలకు ఒకసారి జరిగే కామన్వెల్తు క్రీడలలో పోటీపడుతుంది. స్పోర్టు ఇంగ్లాండు అనేది ఇంగ్లాండులో క్రీడా కార్యకలాపాలకు నిధులను పంపిణీ చేయడానికి, వ్యూహాత్మక మార్గదర్శకత్వాన్ని అందించడానికి బాధ్యత వహించే పాలక సంస్థగా ఉంది.
రగ్బీ యూనియను 19వ శతాబ్దం ప్రారంభంలో వార్వికు‌షైరు‌లోని రగ్బీ స్కూలులో ఉద్భవించింది.[336] క్లబ్బు భాగస్వామ్యంలో అగ్ర స్థాయి ఇంగ్లీషు ప్రీమియర్షిప్పు. రగ్బీ లీగు 1895లో హడర్స్ఫీల్డులో జన్మించింది. 2008 నుండి ఇంగ్లాండు జాతీయ రగ్బీ లీగు జట్టు మూడు ప్రపంచ కప్పులనుగెలుచుకున్న గ్రేటు బ్రిటను జాతీయ రగ్బీ లీగు జట్టు, స్థానంలో పూర్తి టెస్టు దేశంగా ఉంది. క్లబ్బు జట్లు సూపరు లీగులో ఆడతాయి. ఇది ప్రస్తుత రగ్బీ ఫుట్బాలు లీగు ఛాంపియంషిపు అవతారం. లాంకాషైరు, యార్క్షైరు, కుంబ్రియా ఉత్తర ఇంగ్లీషు కౌంటీలలోని పట్టణాలలో రగ్బీ లీగు అత్యంత ప్రజాదరణ పొందింది.[337]
గోల్ఫ్ ఇంగ్లాండులో ప్రముఖంగా ఉంది. దీనికి కారణం స్కాట్లాండుతో సాంస్కృతిక, భౌగోళిక సంబంధాలు.[338] పురుషులు, మహిళలకు రెండు ప్రధాన పర్యటనలలో ప్రొఫెషనలు పర్యటనలు ఉన్నాయి: పిజిఎ, యూరోపియను టూరు, ప్రపంచంలోని పురాతన గోల్ఫు టోర్నమెంటు. గోల్ఫు మొదటి ప్రధాన ది ఓపెన్ ఛాంపియను‌షిపు ఇది ఇంగ్లాండు, స్కాట్లాండు రెండింటిలోనూ నిర్వహించబడుతుంది. ద్వైవార్షిక గోల్ఫు పోటీ, రైడరు కపు, ఇంగ్లీషు వ్యాపారవేత్త సామ్యూలు రైడరు పేరు మీద పెట్టబడింది.[339]
టెన్నిస్ 19వ శతాబ్దం చివరలో బర్మింగు‌హాం‌లో సృష్టించబడింది. వింబుల్డను ఛాంపియను‌షిప్సు ప్రపంచంలోనే అత్యంత పురాతనమైన టెన్నిసు టోర్నమెంటు, దీనిని అత్యంత ప్రతిష్టాత్మకమైనదిగా విస్తృతంగా పరిగణిస్తారు.[340] వింబుల్డను‌కు ఇంగ్లీషు సాంస్కృతిక క్యాలెండరు‌లో ప్రధాన స్థానం ఉంది.[341]
బాక్సింగులో, మార్క్వెసు ఆఫ్ క్వీన్స్‌బెర్రీ రూల్సు కింద ఇంగ్లాండు అంతర్జాతీయంగా పాలక సంస్థలచే గుర్తించబడిన బరువు విభాగాలలో అనేక మంది ప్రపంచ ఛాంపియను‌లను ఉత్పత్తి చేసింది.[342]
17వ - 18వ శతాబ్దపు గుర్రపు పందాలలో ఉపయోగించటానికి ప్రసిద్ధి చెందిన “ తొరఫ్ బ్రెడ్ “ అనే జాతికి చెందిన గుర్రాలు ఇంగ్లాండులో ఉద్భవించాయి. వార్షికంగా ఏప్రిల్ ప్రారంభంలో ఐంట్రీ రేసు‌కోర్సులో నేషనలు హంటు గుర్రపు పందెం గ్రాండు నేషనలు, జరుగుతుంది. ఇది యుకెలో అత్యధికంగా వీక్షించబడిన గుర్రపు పందెం, మూడుసార్లు విజేతగా నిలిచిన రెడ్ రం ఈ ఈవెంటు చరిత్రలో అత్యంత విజయవంతమైన రేసుగా ఇది గుర్తించబడుతుంది.[343]
డార్ట్సు ఇంగ్లాండులో విస్తృతంగా ప్రజాదరణ పొందిన క్రీడ; ఒక ప్రొఫెషనలు పోటీ క్రీడ, ఇది ఒక సాంప్రదాయ పబ్ గేం.[344][345] పబ్ గేం‌లతో సాధారణంగా అనుబంధించబడిన మరో ప్రసిద్ధ క్రీడ స్నూకర్, ఇంగ్లాండు అనేక ప్రపంచ ఛాంపియను‌లను ఉత్పత్తి చేసింది.
ఇంగ్లీషు వారు ఆసక్తిగల నావికులు, పోటీ సెయిలింగును ఆస్వాదిస్తారు; మ్యాచు రేసు, రెగట్టా, అమెరికాసు కప్పుతో సహా వివిధ రేసు ఫార్మాటు‌లలో ప్రపంచంలోని అత్యంత ప్రసిద్ధ అంతర్జాతీయ పోటీ టోర్నమెంటు‌లలో కొన్నింటిని స్థాపించి గెలుపొందారు.
Remove ads
జాతీయ చిహ్నాలు
13వ శతాబ్దం నుండి సెయింటు జార్జి శిలువ ఇంగ్లాండు జాతీయ జెండాగా ఉంది. వాస్తవానికి ఈ జెండాను సముద్ర రిపబ్లికు ఆఫ్ జెనీవా నగరంలో ఉపయోగించింది. 1190 నుండి ఇంగ్లీషు చక్రవర్తి జెనోవా డాగుకి నివాళి అర్పించాడు. తద్వారా ఇంగ్లీషు ఓడలు మధ్యధరా సముద్రంలోకి ప్రవేశించేటప్పుడు రక్షణ సాధనంగా జెండాను ఎగురవేయగలవు. 12వ - 13వ శతాబ్దాలలో అనేక క్రూసేడర్లకు ఎర్ర శిలువ ఒక చిహ్నంగా ఉండేది సెయింటు జార్జితో అనుబంధం కలిగి ఉంది.[346] 1606 నుండి సెయింటు జార్జి క్రాసు యూనియను ఫ్లాగు రూపకల్పనలో భాగంగా ఉంది. ఇది ఇంగ్లాండు రాజు 1వ జేమ్సు రూపొందించిన పాన్-బ్రిటిషు జెండా.[218] ఇంగ్లీషు అంతర్యుద్ధం, ఇంటరు‌రెగ్నం సమయంలో, న్యూ మోడలు ఆర్మీ ప్రమాణాలు, కామన్వెల్తు, గ్రేటు సీలు రెండూ సెయింటు జార్జి జెండాను కలిగి ఉన్నాయి.[347][348]
అధికారిక, అనధికారిక రెండింటిలోనూ అనేక ఇతర చిహ్నాలు, సంకేత కళాఖండాలు ఉన్నాయి. వీటిలో టుడూరు రోస్, దేశం పుష్ప చిహ్నం, రాయలు ఆర్మ్సు ఆఫ్ ఇంగ్లాండు మీద ప్రదర్శించబడిన మూడు సింహాలు ఉన్నాయి. వార్సు ఆఫ్ ది రోజెస్ సమయంలో శాంతికి చిహ్నంగా ట్యూడరు గులాబీని ఇంగ్లాండు జాతీయ చిహ్నంగా స్వీకరించారు.[349] ఇది యార్కిస్టులు తెల్ల గులాబీని, లాంకాస్ట్రియన్లు, ఎర్ర గులాబీని విలీనం చేయడం ద్వారా సింక్రెటికు చిహ్నం. దీనిని ఇంగ్లాండు గులాబీ అని కూడా పిలుస్తారు.[350] ఓక్ చెట్టు ఇంగ్లాండు చిహ్నం: రాయల్ ఓక్ చిహ్నం, ఓక్ ఆపిల్ డే తన తండ్రిని ఉరితీసిన తర్వాత రాజు 2వ చార్లెసు తప్పించుకున్నందుకు గుర్తుగా ఆయన సురక్షితంగా బహిష్కరణకు చేరుకునే ముందు ఒక ఓక్ చెట్టులో దాక్కున్నాడు.
.svg)
మూడు సింహాలను కలిగి ఉన్న జాతీయ కోటు ఆఫ్ ఆర్మ్సు అయిన రాయల్ ఆర్మ్సు ఆఫ్ ఇంగ్లాండు, 1198లో రిచర్డు ది లయను హార్టుతో ఉద్భవించింది. దీనిని బ్లేజోను గుల్సు, త్రీ లయన్సు పాసెంటు గార్డెంటు లేదా అని పిలుస్తారు. ఇది ఇంగ్లాండు అత్యంత ప్రముఖ చిహ్నాలలో ఒకటిగా ఉంటుంది. యునైటెడు కింగ్డం మొత్తం గాడ్ సేవ్ ది కింగ్ కలిగి ఉన్నందున ఇంగ్లాండు‌కు అధికారిక జాతీయ గీతం లేదు. అయితే, జెరూసలేం హోప్ అండ్ గ్లోరీ ల్యాండు (2002 కామన్వెల్తు గేమ్సు సమయంలో ఇంగ్లాండు కోసం ఉపయోగించబడింది),[351] నా దేశం, నీకు ప్రతిజ్ఞ తరచుగా అనధికారిక ఇంగ్లీషు జాతీయ గీతాలుగా పరిగణించబడతాయి. ఇంగ్లాండు జాతీయ దినోత్సవం ఏప్రిల్ 23, ఇది సెయింటు జార్జి దినోత్సవం: సెయింటు జార్జి ఇంగ్లాండు పోషకుడు.[352]
Remove ads
ఇవి కూడా చూడండి
మూలాలు
ఇతర మూలాలు
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads