భారతదేశ రాజకీయ పార్టీల జాబితా

భారతదేశ రాజకీయ పార్టీలు From Wikipedia, the free encyclopedia

Remove ads

భారతదేశంలో బహుళ-పార్టీ వ్యవస్థ ఉంది. భారత ఎన్నికల సంఘం, జాతీయ స్థాయి, రాష్ట్ర స్థాయి రాజకీయ పార్టీలకు ఆబ్జెక్టివ్ ప్రమాణాల ఆధారంగా గుర్తింపునిస్తుంది. గుర్తింపు పొందిన రాజకీయ పార్టీ రిజర్వు చేయబడిన పార్టీ చిహ్నం, ప్రభుత్వ టెలివిజన్, రేడియోలో ఉచిత ప్రసార సమయం, ఎన్నికల తేదీల సెట్టింగ్‌లో సంప్రదింపులు, ఎన్నికల నియమాలు, నిబంధనలను రూపొందించడం, ఇన్‌పుట్ ఇవ్వడం వంటి అధికారాలను పొందుతుంది.

త్వరిత వాస్తవాలు

స్థానిక, రాష్ట్ర లేదా జాతీయ ఎన్నికలలో పోటీ చేయాలనుకునే ఇతర రాజకీయ పార్టీలు భారత ఎన్నికల సంఘంచే నమోదు చేయబడాలి. లోక్‌సభ లేదా రాష్ట్ర శాసనసభ ఎన్నికల తర్వాత సంబంధిత ప్రమాణాలకు అనుగుణంగా రిజిస్టర్ చేయబడిన పార్టీలు ఎన్నికల సంఘం ద్వారా గుర్తింపు పొందిన జాతీయ పార్టీ లేదా రాష్ట్ర పార్టీగా అప్‌గ్రేడ్ చేయబడతాయి. గుర్తింపు పొందిన పార్టీ స్థితిని ఎన్నికల సంఘం క్రమానుగతంగా సమీక్షిస్తుంది.

2016లో సవరణకు ముందు (2014 జనవరి 1 నుండి అమల్లోకి వచ్చింది), ఒక రాజకీయ పార్టీ తదుపరి లోక్‌సభ లేదా రాష్ట్ర శాసనసభ ఎన్నికలలో ప్రమాణాలను నెరవేర్చడంలో విఫలమైతే, వారు గుర్తింపు పొందిన పార్టీ హోదాను కోల్పోయారు.

2016లో, ప్రతి ఎన్నికలకు బదులుగా వరుసగా రెండు ఎన్నికల తర్వాత ఇటువంటి సమీక్ష జరుగుతుందని కేంద్ర ఎన్నికల సంఘం ప్రకటించింది. కాబట్టి, ఒక రాజకీయ పార్టీ తదుపరి ఎన్నికలలో ప్రమాణాలకు అనుగుణంగా లేకపోయినా గుర్తింపు పొందిన పార్టీ హోదాను కలిగి ఉంటుంది. అయితే, వచ్చే ఎన్నికల తర్వాత జరిగే ఎన్నికల్లో ప్రమాణాలను అందుకోవడంలో విఫలమైతే, వారు తమ హోదాను కోల్పోతారు.

భారత ఎన్నికల సంఘం నుండి 2021 సెప్టెంబరు 23 నాటి తాజా ప్రచురణ ప్రకారం, 8 జాతీయ పార్టీలు, 54 రాష్ట్ర పార్టీలు, 2796 గుర్తింపు లేని పార్టీలతో కలిపి మొత్తం పార్టీల సంఖ్య 2858 నమోదైంది. ఎన్నికల్లో పోటీ చేసే అన్ని నమోదిత పార్టీలు ఎన్నికల సంఘం అందించే అందుబాటులో ఉన్న చిహ్నాల జాబితా నుండి గుర్తును ఎంచుకోవాలి. కొన్ని షరతులలో రాష్ట్రపతి పాలన విధించకపోతే, జమ్మూ కాశ్మీర్, జాతీయ రాజధాని ఢిల్లీ, పుదుచ్చేరి కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలతో పాటు దేశంలోని మొత్తం 28 రాష్ట్రాలు ప్రభుత్వాలను ఎన్నుకున్నాయి.

Remove ads

జాతీయ పార్టీలు

నమోదిత పార్టీ క్రింద ఈ దిగివ జాబితా చేయబడిన మూడు షరతుల్లో దేనినైనా నెరవేర్చినట్లయితే మాత్రమే జాతీయ పార్టీగా గుర్తించబడుతుంది:

  • కనీసం మూడు వేర్వేరు రాష్ట్రాల నుండి లోక్‌సభలో పార్టీ 2% సీట్లు గెలుచుకుంటుంది.
  • లోక్‌సభ లేదా శాసనసభకు జరిగే సాధారణ ఎన్నికలలో, పార్టీ ఏదైనా నాలుగు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ రాష్ట్రాల్లో 6% ఓట్లను పోల్ చేస్తుంది. అదనంగా అది నాలుగు లోక్‌సభ స్థానాలను గెలుచుకుంటుంది.
  • ఆ పార్టీకి నాలుగు రాష్ట్రాల్లో రాష్ట్ర పార్టీగా గుర్తింపు వస్తుంది.
Remove ads

రాష్ట్ర పార్టీ హోదా పార్టీలు

క్రింద జాబితా చేయబడిన ఐదు షరతులలో దేనినైనా నెరవేర్చినట్లయితే మాత్రమే ఒక నమోదిత పార్టీ రాష్ట్ర పార్టీగా గుర్తింపు పొందుతుంది:[1]

  1. ఒక పార్టీ రాష్ట్ర శాసనసభకు జరిగిన ఎన్నికల్లో పోలైన చెల్లుబాటు అయ్యే ఓట్లలో కనీసం ఆరు శాతం పొందాలి. ఆ రాష్ట్ర అసెంబ్లీలో కనీసం రెండు సీట్లు గెలుచుకోవాలి.
  2. లోక్‌సభకు జరిగిన ఎన్నికల్లో పోలైన చెల్లుబాటు అయ్యే ఓట్లలో కనీసం ఆరు శాతం పొందాలి. లోక్‌సభలో కనీసం ఒక సీటు గెలుచుకోవాలి.
  3. ఒక పార్టీ ఆ రాష్ట్రానికి కేటాయించిన మొత్తం సీట్ల సంఖ్యలో లేదా దానిలో ఏదైనా భిన్నంలో కనీసం మూడు శాతం గెలుచుకోవాలి.
  4. లోక్‌సభలో ప్రతి 25 మంది సభ్యులకు లేదా రాష్ట్రానికి కేటాయించిన ఏదైనా భిన్నంలో కనీసం ఒక ఎంపీని కలిగిఉండాలి.[2]
  5. సరళీకృత ప్రమాణాల ప్రకారం, రాష్ట్రంలో పోలైన మొత్తం చెల్లుబాటు అయ్యే ఓట్లలో ఎనిమిది శాతం లేదా అంతకంటే ఎక్కువ పొందినట్లయితే అది రాష్ట్ర పార్టీగా గుర్తింపు పొందేందుకు అర్హత పొందుతుందని మరో నిబంధన.
మరింత సమాచారం పార్టీ, జెండా ...
Remove ads

ప్రాంతీయ పార్టీలు

ఒక పార్టీ రాష్ట్ర పార్టీగా గుర్తింపు పొందాలంటే కింది షరతుల్లో ఏదైనా ఒక దానిని నెరవేర్చాలి:

  1. రాష్ట్ర శాసనసభకు జరిగే ఎన్నికల్లో పోల్ చేయబడిన చెల్లుబాటు అయ్యే ఓట్లలో కనీసం 6% ఓట్లను పార్టీ సాధించాలి.
  2. ఆ రాష్ట్ర అసెంబ్లీలో కనీసం 2 సీట్లు గెలుచుకోవాలి.
  3. ఒక పార్టీ లోక్‌సభకు జరిగే ఎన్నికల్లో పోలైన చెల్లుబాటు అయ్యే ఓట్లలో కనీసం 6% ఓట్లను పొందాలి. లోక్‌సభలో కనీసం 1 సీటు గెలుచుకోవాలి.
  4. ఒక పార్టీ మొత్తం సీట్లలో కనీసం 3% లేదా శాసనసభలో కనీసం మూడు సీట్లు గెలవాలి, ఇది ఎప్పుడూ ఎక్కువ.
  5. ఒక పార్టీ లోక్‌సభలో ప్రతి 25 స్థానాలకు కనీసం ఒక సీటు లేదా ఆ రాష్ట్రానికి కేటాయించిన దానిలో ఏదైనా భాగాన్ని గెలుచుకోవాలి.
  6. సరళీకృత ప్రమాణాల ప్రకారం, రాష్ట్రంలో పోలైన మొత్తం చెల్లుబాటు అయ్యే ఓట్లలో 8% లేదా అంతకంటే ఎక్కువ ఉంటే అది రాష్ట్ర పార్టీగా గుర్తింపు పొందేందుకు అర్హత పొందుతుంది.
మరింత సమాచారం వ.సంఖ్య, పార్టీ ...
Remove ads

గుర్తింపుపొందని ఇతర పార్టీలు

Remove ads

మూలాలు

వెలుపలి లంకెలు

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads
Remove ads