Шӯрои сарони давлатҳои ИДМ

Шӯрои сарони кишварҳои ИДМ (русӣ: Совет глав государств СНГ) – органи олии Иттиҳоди Давлатҳои Мустақил, ки ба он ҳамаи сарони давлатҳои аъзои ИДМ шомиланд.

Ҷаласаи Шӯро 16 сентябри соли 2016 дар Бишкек, Қирғизистон

Бо масъалаҳои бунёдӣ, аз қабили тағйирот дар оинномаи ИДМ, тағирот дар сохтори мақомоти ИДМ ишғол аст. Маҷлисҳои мунтазами шӯро ҳамасола баргузор мешаванд. Қарорҳои ^[1] шӯро танҳо бо мувофиқаи умумӣ қабул карда мешаванд, аммо аъзои шӯро ҳуқуқ доранд, ки аз муҳокимаи ин қарор худдорӣ кунанд ^[2].

Дар рӯзҳои охири соли 1991 таъсис ёфтааст ^[3]. Дар асл Шӯрои давлатии ИҶШС-ро иваз кард.

Раисони Шӯрои сарони давлатҳо

№	Кишвар	Ном	Акс	Мӯҳлати ҳуқуқ		Сарчашмаҳо
				Аввал	Охир
1	Федератсияи Русия	Борис Елтсин		1 январи 1994	31 декабри 1999
2	Федератсияи Русия	Владимир Владимирович Путин		25 январи 2000	29 январи 2003
3	Украина	Леонид Данилович Кучма		29 январи 2003	16 сентябри 2004
4	Федератсияи Русия	Владимир Владимирович Путин		16 сентябри 2004	20 майи 2006
5	Ҷумҳурии Қазоқистон	Нурсултон Абишевич Назарбоев		20 майи 2006	5 октябри 2007
6	Ҷумҳурии Қирғизистон	Қурмонбек Салиевич Боқиев		5 октябри 2007	31 декабри 2008
7	Ҷумҳурии Молдова	Владимир Николаевич Воронин		1 январи 2009	11 сентябри 2009
8		<i id="mwwQ">Михай Фёдорович Гимпу</i>		11 сентябри 2009	31 декабри 2009
9	Федератсияи Русия	Дмитрий Анатолйевич Медведев		1 январи 2010	31 декабри 2010
10	Ҷумҳурии Тоҷикистон	Эмомалӣ Раҳмон		1 январи 2011	31 декабри 2011
11	Туркманистон	Қурбонқулӣ Бердимуҳаммадов		1 январи 2012	31 декабри 2012
12	Ҷумҳурии Белорус	Александр Григорйевич Лукашенко		1 январи 2013	31 декабри 2013
13	Украина	Виктор Фёдорович Янукович		1 январи 2014	4 апрели 2014
14	Ҷумҳурии Белорус	Александр Григорьевич Лукашенко		4 апрели 2014	31 декабри 2014
15	Ҷумҳурии Қазоқистон	Нурсултон Абишевич Назарбоев		1 январи 2015	31 декабри 2015
16	Ҷумҳурии Қирғизистон	Алмосбек Отамбоев		1 январи 2016	31 декабри 2016
17	Федератсияи Русия	Владимир Владимирович Путин		1 январи 2017	31 декабри 2017
18	Ҷумҳурии Тоҷикистон	Эмомалӣ Раҳмон		1 январи 2018	31 декабри 2018
19	Туркманистон	Қурбонқулӣ Бердимуҳаммадов		1 январи 2019	31 декабри 2019
20	Ҷумҳурии Ӯзбекистон	Шавкат Миромонович Мирзиёев		1 январи 2020	31 декабри 2020

Ҳайати Шӯро

Давлат	Намоянда	Вазифа	Эътимоднома бо
Ӯзбекистон	Шавкат Миромонович Мирзиёев	Раиси Шӯрои сарони давлатҳои ИДМ. Президенти Ӯзбекистон	14 декабри соли 2016
Озарбойҷон	Илҳом Ҳайдарович Алиев	Президенти Озарбойҷон	31 октябри 2003
Арманистон	Никол Воваевич Пашинян	Сарвазири Арманистон	8 майи соли 2018
Беларус	Александр Григоревич Лукашенко	Президенти Беларус	20 июли соли 1994
Қазоқистон	Қосим-Ҷӯмард Тӯқаев	Президенти Қазоқистон	20 марти 2019
Қирғизистон	Сооронбай Шарипович Ҷеенбеков	Президенти Қирғизистон	24 ноябри соли 2017
Молдова	Игор Николаевич Додон	Президенти Молдова	23 декабри соли 2016
Русия	Владимир Владимирович Путин	Президенти Федератсияи Русия	7 майи соли 2012
Тоҷикистон	Эмомалӣ Раҳмон	Президенти Тоҷикистон	16 ноябри соли 1994
Туркманистон	Қурбонқулӣ Бердимуҳаммадов	Президенти Туркманистон	14 феврали соли 2007

Маҷлисҳо

• 1991
  • 8 декабр — Минск, пас аз мулоқот дар Вискули ^[4]
  • 21 декабр – Алма-Ато. Эъломияи Алма-Ато қабул карда шуд ^[5]
  • 30 декабр – Минск. Як қатор ҳуҷҷатҳо оид ба масъалаҳои ҳарбӣ ба имзо расиданд ^[6]
• 1992
  • 16 январ – Маскав. Ҳуҷҷатҳо дар бораи рамзҳои баҳрӣ имзо карда шуданд
  • 14 феврал – Минск. Созишномаҳо оид ба ҳуқуқи хизматчиёни ҳарбии аз кор озодшуда ва аъзои оилаи онҳо қабул шуданд.
  • 20 март – Киев. Созишнома дар бораи тартиби ҳалли баҳсҳои байни субъектҳои хоҷагидорӣ ба имзо расид
  • 15 май – Тошканд. Имзои созишнома дар бораи тартиб додани нафақа барои хизматчиёни ҳарбӣ ва оилаҳои онҳо ва дар бораи суғуртаи давлатии хизматчиёни ҳарбӣ
  • 6 июл – Москва. Имзои созишнома дар бораи мақоми Суди иқтисодии ИДМ
  • 9 октябр – Бишкек. Имзои созишнома дар бораи эътирофи мутақобилаи ҳуқуқҳо ва танзими муносибатҳои амволӣ. Дар бораи таъсиси Ширкати байнидавлатии телевизион ва радиои МИР созишнома ба имзо расид
• 1993
  • 22 январ – Минск. Конвенсия оид ба ёрии ҳуқуқӣ ва муносибатҳои ҳуқуқӣ дар масъалаҳои шаҳрвандӣ, оила ва ҷиноятӣ ба имзо расид. Бонки байнидавлатӣ таъсис дода шуд.
  • 16 апрел – Минск. Дар бораи таҳкими минбаъдаи Иттиҳоди Давлатҳои Мустақил қарори протоколӣ қабул карда шуд
  • 14 май – Москва.
  • 24 сентябр – Москва. Созишнома дар бораи таъсиси Иттиҳоди иқтисодӣ ба имзо расид. Қарор дар бораи узвияти Озарбойҷон ба ИДМ қабул шуд. Қарор дар бораи аз нав ташкил кардани ГК ОВС СНГ ба имзо расид.
  • 24 декабр – Ашқобод. Қарор дар бораи медали солгарди "50-солагии Ғалаба" қабул карда шуд
• 1994
  • 15 апрел – Москва.
  • 21 октябр – Москва. Конвенсия дар бораи таъмини ҳуқуқи шахсони мансуб ба ақаллиятҳои миллӣ ба имзо расид
• 1995
  • 10 феврал – Алма-Ато.
  • 26 май – Минск. Конвенсияи ИДМ дар бораи ҳуқуқҳои инсон ва озодиҳои асосӣ ба имзо расид
• 1996
  • 19 январ – Маскав. Нишони Иттиҳоди Давлатҳои Мустақил тасдиқ карда шуд
  • 17 май – Москва.
• 1997
  • 28 март – Москва.
  • 23 октябр – Кишинёв.
• 1998
  • 29 апрел – Москва.
• 1999
  • 2 апрел – Москва.
• 2000
  • 25 январ – Москва.
  • 21 июн – Москва. Маркази зиддитеррористии ИДМ таъсис дода шуд.
  • 1 декабр – Минск.
• 2001
  • 1 июн – Минск.
  • 30 ноябр – Москва.
• 2002
  • 7 октябр – Кишинёв. Конвенсия дар бораи стандартҳои интихоботи демократӣ, ҳуқуқҳо ва озодиҳои интихоботӣ ба имзо расид
• 2003
  • 19 сентябр – Ялта.
• 2004
  • 16 сентябр – Остона.
• 2005
  • 26 август – Қазон.
• 2006
  • 28 ноябр – Минск.
• 2007
  • 5 октябр – Душанбе. Сергей Николаевич Лебедев котиби иҷроияи ИДМ интихоб карда шуд
• 2008
  • 10 октябр – Бишкек ^[7]
• 2009
  • 9 октябр – Кишинёв.
• 2010
  • 10 октябр – Москва.
  • 10 декабр – Москва ^[8]
• 2011
  • 3 сентябр – Душанбе.
  • 20 декабр (ғайрирасмӣ) – Маскав ^[9]
• 2012
  • 15 май (ғайрирасмӣ) – Москва ^[10]
  • 5 декабр – Ашқобод. Шӯрои сарони воҳидҳои иктишофи молиявии кишварҳои узви ИДМ таъсис дода шуд, созишномаҳо оид ба ҳамкорӣ дар соҳаи тарбияи нерӯҳои зиддитеррористӣ ба имзо расиданд ^[11]
• 2013
  • 25 октябр – Минск ^[12]
• 2014
  • 10 октябр – Минск ^[13]
• 2015
  • 16 октябр – Бурабай ^[14]
• 2016
  • 16 сентябр – Қароргоҳи давлатии Ала-Арча ^[15]
• 2017
  • 11 октябр – Сочи ^[16]
• 2018
  • 1 июн – Душанбе ^[17]
• 2019
  • 11 октябр – Ашқобод ^[18]

Ҳамчунон мулоқотҳои ғайрирасмии сарони давлатҳо низ баргузор мешаванд.

Дар ҷараёни нишастҳо, ширкаткунандагон изҳороти мухталифро қабул мекунанд ва инчунин андешаҳои мухталифро баён мекунанд.^[19]