Recep Tayyip Erdoğan
12. Türkiye cumhurbaşkanı (2014–görevde) / From Wikipedia, the free encyclopedia
Recep Tayyip Erdoğan (d. 26 Şubat 1954, İstanbul), Türk siyasetçi, Türkiye Cumhuriyeti'nin 12. ve şu anki cumhurbaşkanı ve Adalet ve Kalkınma Partisi'nin genel başkanıdır. Daha önce 1994-1998 yılları arasında İstanbul büyükşehir belediye başkanı ve 2003-2014 yılları arasında Türkiye başbakanı olarak görev yapmıştır. Cumhurbaşkanını halkın seçmesi referandumu sonrası 2014'te ilk defa doğrudan halk oyuyla cumhurbaşkanı olmuştur. 2018'de ikinci defa ve 2023'te üçüncü defa cumhurbaşkanı seçilmiştir.
Recep Tayyip Erdoğan | |
---|---|
Ocak 2024'te Erdoğan | |
12. Türkiye Cumhurbaşkanı | |
Görevde | |
Makama geliş 28 Ağustos 2014 | |
Başbakan | Ahmet Davutoğlu (2014-2016) Binali Yıldırım (2016-2018) |
Yardımcı | Fuat Oktay (2018-2023) Cevdet Yılmaz (2023-günümüz) |
Yerine geldiği | Abdullah Gül |
25. Türkiye başbakanı | |
Görev süresi 14 Mart 2003 - 28 Ağustos 2014 | |
Cumhurbaşkanı | Ahmet Necdet Sezer (2000-2007) Abdullah Gül (2007-2014) |
Yardımcı | II. Kabine (2007-2011)
III. Kabine (2011-2014)
|
Yerine geldiği | Abdullah Gül |
Adalet ve Kalkınma Partisi genel başkanı | |
Görevde | |
Makama geliş 21 Mayıs 2017 | |
Başkan Yardımcısı | Efkan Ala (2023-Günümüz) Mustafa Elitaş (2023-Günümüz) |
Yerine geldiği | Binali Yıldırım |
Görev süresi 14 Ağustos 2001 - 27 Ağustos 2014 | |
Yardımcı | Mehmet Ali Şahin |
Yerine geldiği | Makam oluşturuldu |
İstanbul Büyükşehir Belediye başkanı | |
Görev süresi 27 Mart 1994 - 6 Kasım 1998 | |
Yerine geldiği | Nurettin Sözen |
Yerine gelen | Ali Müfit Gürtuna |
Türkiye Büyük Millet Meclisi 22, 23 ve 24. dönem milletvekili | |
Görev süresi 11 Mart 2003[1] - 28 Ağustos 2014 | |
Seçim bölgesi | 2003 - Siirt 2007 - İstanbul (I) 2011 - İstanbul (I) |
Türk Devletleri Teşkilatı dönem başkanı | |
Görev süresi 12 Kasım 2021 - 11 Kasım 2022 | |
Yerine geldiği | İlham Aliyev |
Yerine gelen | Şevket Mirziyoyev |
Görev süresi 28 Ağustos 2014 - 11 Eylül 2015 | |
Yerine geldiği | Abdullah Gül |
Yerine gelen | Nursultan Nazarbayev |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | Recep Tayyip Erdoğan 26 Şubat 1954 (70 yaşında) Beyoğlu, İstanbul, Türkiye |
Milliyeti | Türk |
Partisi | Millî Selamet Partisi (1975-1981) Refah Partisi (1983-1998) Fazilet Partisi (1998-2001) Bağımsız (2014-2017) Adalet ve Kalkınma Partisi (2001-2014, 2017-günümüz) |
Diğer siyasi bağlantıları |
Cumhur İttifakı (2018-günümüz) |
Evlilik(ler) | |
Çocuk(lar) | Ahmet Burak Erdoğan (d. 1979) Bilal Erdoğan (d. 1981) Esra Erdoğan (d. 1983) Sümeyye Erdoğan (d. 1985) |
Yaşadığı yer | Kavacık Subayevleri, Keçiören, Ankara[2] (2002-2014) Cumhurbaşkanlığı Sarayı, Ankara (2014-günümüz) |
Bitirdiği okul | |
Mesleği | Siyasetçi |
Hükûmeti | 59, 60, 61, 66. ve 67. hükûmetler |
Dini | İslam |
Ödülleri | Tam liste |
İmzası | |
Takma adı |
1994 ve 1998 yılları arasında Refah Partisi'nden İstanbul büyükşehir belediye başkanlığı görevini yürüttü. Kurucuları arasında yer aldığı Adalet ve Kalkınma Partisi'nin Ağustos 2014'e kadar 13 yıl boyunca genel başkanlığı görevini sürdürdü, 2017 Türkiye anayasa değişikliği referandumu sonrası tekrar Adalet ve Kalkınma Partisi genel başkanı oldu. Genel başkanlığını yaptığı günden 2024'e dek katıldığı seçimlerin tamamında partisi, birinci parti olmuş ve katıldığı beş genel seçimin üçünde (2002, 2007 ve 2011) tek başına iktidar olmuştur.[6]
1976 yılında Millî Selamet Partisi Beyoğlu gençlik kolu başkanlığına ve aynı yıl İstanbul il gençlik kolları başkanlığına seçilen Erdoğan, Aksaray İktisadi ve Ticari İlimler Yüksek Okulu'ndan 1981 yılında mezun oldu. Millî Selamet Partisi'nin 1981'de kapatılması sonrasında, 1983'te kurulan Refah Partisi ile siyasi hayatına devam etti. 1986 milletvekili ara seçimlerinde milletvekili, 1989 yerel seçimlerinde ise Beyoğlu belediye başkanı adayı olarak seçimlere girse de her iki seçimde de seçilemedi. Milletvekili adayı olduğu 1991 genel seçimlerinde ise milletvekili olmasına rağmen tercihli oy sistemi sebebiyle Yüksek Seçim Kurulu milletvekilliğini iptal etti. 1994 yerel seçimlerinde elde ettiği %25,19'luk oy oranı ile İstanbul büyükşehir belediye başkanı seçildi. 6 Aralık 1997'de Siirt'te düzenlenen bir açık hava toplantısı sırasında topluluğa yaptığı konuşmada kullandığı ifadeler sebebiyle "halkı sınıf, ırk, din, mezhep veya bölge farklılığı gözeterek kin ve düşmanlığa tahrik ettiği" gerekçesiyle kendisine açılan dava sonucunda 10 ay hapis cezasına çarptırıldı. Belediye başkanlığı görevinden ayrılarak 26 Mart 1999'da girdiği cezaevinde dört ay on gün kaldıktan sonra 24 Temmuz 1999'da tahliye edildi.
14 Ağustos 2001'de kurulan Adalet ve Kalkınma Partisi'nin kurucuları arasında yer aldı ve partinin genel başkanlığına seçildi. Parti, girdiği ilk seçimler olan 2002 genel seçimlerinde %34,43'lük oy oranı ile Abdullah Gül'ün başbakanlığında 58. hükûmeti kurarken, siyasi yasağı süren Erdoğan seçimlere girememişti. Siyasi yasağının kaldırılması için Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulan yasa değişikliği talebinin uygulamaya girmesiyle siyasi yasağı kalktı. 9 Mart 2003'te gerçekleştirilen ara seçimlerde Siirt milletvekili olarak meclise girdi. Başbakan Gül'ün istifasını sunmasıyla, 14 Mart 2003'te başbakanlık görevine geldi. Genel başkanlığını yürüttüğü Adalet ve Kalkınma Partisi, 2007 genel seçimlerinde oyların %46,58, 2011 genel seçimlerinde ise oyların %49,83'ünü alarak Erdoğan'ın başbakanlığında sırasıyla 60. ve 61. hükûmetleri kurdu. Sonraki süreçte yapılan genel seçimlerde partisi 2018'de %42,56,[7] 2023'te ise %35,62[8][9] oy alarak en yüksek milletvekili sayısına ulaştı. Parti ayrıca, oyların %41,67'sini aldığı 2004 yerel seçimleri, oyların %38,39'unu aldığı 2009 yerel seçimleri, oyların %43,40'ını aldığı 2014 yerel seçimlerinde ve oyların %42,56'sını aldığı 2019 yerel seçimlerinde[10] de en çok oy toplamayı başaran parti konumundaydı. 2007 anayasa değişikliği referandumu sonrasında anayasada yapılan değişiklikle birlikte cumhurbaşkanının ilk defa doğrudan halk oyuyla seçilmesinin önü açılırken, adaylığını koyduğu 10 Ağustos 2014'te yapılan seçimlerde aldığı %51,79'luk oy oranıyla cumhurbaşkanı seçildi ve başbakanlık ile partisindeki görevinden ayrılarak cumhurbaşkanlığı görevine 28 Ağustos 2014'te başladı. 2018 cumhurbaşkanlığı seçiminde oyların %52,59'unu aldı ve ikinci kez cumhurbaşkanı seçildi.[11] 2023 cumhurbaşkanlığı seçiminde de oyların %52,18'ini alarak üçüncü kez cumhurbaşkanı seçildi.[12] 3 Haziran 2023 tarihinde Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde yapılan göreve başlama töreni sonrasında görevine başladı.[13]