Avrupa Birliği coğrafyası

Avrupa Birliği coğrafyası, genel olarak birliğe üye yirmi yedi ülke ve onların gerek Avrupa'daki, gerekse Avrupa kıtası dışındaki topraklarının coğrafi özelliklerinden oluşmaktadır. Avrupa Birliği toprakları Batı ve Orta Avrupa'nın büyük bölümünü ve Doğu Avrupa'nın bir kısmını ve bazı üye ülkelerin denizaşırı aidiyetlerini kaplar. Bu hâlde Avrupa Birliği'nin toplam yüzölçümü 4.233.262 kilometrekaredir. Birlik toprakları, kıta Avrupasında kuzeydoğuda Finlandiya'dan kuzeybatıda İrlanda'ya, güneydoğuda Kıbrıs Cumhuriyeti'nden kuzeydoğuda İber Yarımadası'na uzanır. Avrupa Birliği tek bir ülke olarak sayıldığında dünyanın en büyük yedinci toprak parçasıdır.

Avrupa

Ülkelere göre coğrafya

Avrupa Birliği coğrafyası onu oluşturan yirmi sekiz ülkenin coğrafyasından müteşekkildir. Avrupa Birliği coğrafyasını ayrıntılı bir biçimde incelemek için:

Hırvatistan Avusturya Belçika Bulgaristan Kıbrıs

Çek Cumhuriyeti Danimarka Estonya Finlandiya

Fransa Almanya Yunanistan Macaristan

İrlanda İtalya Letonya Litvanya

Lüksemburg Malta Hollanda Polonya

Portekiz Romanya Slovakya Slovenya

İspanya İsveç

Birlik coğrafyası

Yunanistan kıyıları

Azor Adaları AB'nin en batıdaki takımadalarıdır

Avrupa Birliği, Avrupa kıtasını büyük ölçüde kaplıyor olsa da Avrupa kıtasında yer alan pek çok ülke birliğe dâhil değildir. Norveç, İsviçre, Rusya ve bazı Balkan ülkeleri Avrupa kıtasında olmalarına karşın henüz birlik üyesi değillerdir. Avrupa Birliği'nin toplam yirmi bir değişik ülkeyle kara sınırı bulunmaktadır.

Avrupa Birliği'nin kıyılarının toplam uzunluğunun 66 bin kilometre olduğu sanılmaktadır.^[1] Bu kıyılar, Akdeniz, Atlas Okyanusu, Karadeniz, Baltık Denizi ve Adriyatik Denizi boyunca uzanır. Alpler, Karpat Dağları, Balkan Dağları ve İskandinav Dağları Avrupa Birliği içinde bulunan yüksek yer şekilleridir. Avrupa Birliği'nin en yüksek dağı Mont Blanc'tır.

Avrupa Birliği üyesi ülkelerin pek çok denizaşırı bölge ve toprağı da resmî olarak Avrupa Birliği üyesi sayılır. Azorlar, Kanarya Adaları, Fransız Guyanası, Guadeloupe, Madeira, Martinik, Réunion, Saint Barthélemy ve Saint Martin gibi coğrafi olarak Avrupa toprakları içinde olmasa da ait oldukları ülkeler aracılığıyla birliğe dâhil sayılmaktadır. Bununla birlikte, bazı üye ülkelerin de topraklarının bir bölümünü oluşturan yerler; örneğin Danimarka'nın Faroe Adaları birliğin dışındadır. Birliğin üyelerine bağlı, coğrafi olarak Avrupa dışında kalan, Grönland, Aruba ve Hollanda Antilleri gibi pek çok bölge de birliğin dışındadır.^[2][3][4]

Denizaşırı ülke toprakları da işin içine katıldığında Avrupa genel olarak kutup ikliminden tropikal iklime kadar geniş yelpazeye yayılan bir iklim çeşitliliği yaşar. Bu durum da Avrupa için genel bir iklimsel değerlendirme yapmayı olanaksız kılar. Nüfusun hemen hemen hepsi ya Akdeniz ikliminin (Güney Avrupa) ya okyanusal iklimin (Batı Avrupa) ya da kuzey iklimine geçiş öncesi karasal iklimin egemen olduğu bölgelerde (Kuzey Avrupa) yaşar.^[5]

  Avrupa Birliği

  Dış bölgeler (part of the EU)

  Denizaşırı bölgeler (AB'ye dâhil değil)

En büyük kentler

Berlin

Madrid

Roma

Paris

Avrupa Birliği'nde nüfusu 2 milyonu aşan şehir bölgeleri	Kentsel bölge 2007 nüfusu(tahminî)	Şehir merkezi 2007 nüfusu (tahminî)
Paris (Fransa)	11 367 000	2 153 000
Milano (İtalya)	7 320 000	1 324 000
Madrid (İspanya)	6 098 000	3 183 000
Barselona (İspanya)	4 853 000	1 606 000
Berlin (Almanya)	4 026 000	3 405 000
Napoli (İtalya)	3 833 000	978 000
Atina (Yunanistan)	3 799 000	721 000
Roma (İtalya)	3 776 000	2 548 000
Hamburg (Almanya)	3 280 000	1 748 000
Amsterdam (Hollanda)	2 310 000	751 329
Lizbon (Portekiz)	2 800 000	564 000
Budapeşte (Macaristan)	2 572 000	1 692 000
Katowice (Polonya)	2 566 000	312 000
Kopenhag-Malmö megapolü Kopenhag (Danimarka) Malmö (İsveç)	2 379 000 - -	1 094 000 249 000
Ştutgart (Almanya)	2 344 000	591 000
Münih (Almanya)	2 325 000	1 282 000
Varşova (Polonya)	2 251 000	1 619 000
Bükreş (Romanya)	2 209 000	1 849 000
Brüksel (Belçika)	2 129 000	1 044 000
Viyana (Avusturya)	2 082 000	1 573 000