En İyi Sorular
Zaman Çizelgesi
Sohbet
Bakış Açıları
Storm Shadow
Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Remove ads
Storm Shadow, 1994 yılından bu yana Matra ve British Aerospace tarafından geliştirilen ve şu anda MBDA tarafından üretilen bir İngiliz-Fransız uzun menzilli, stealth havadan fırlatılan seyir füzesidir. "Storm Shadow" silahın İngilizcedeki adıdır; Fransa'da SCALP-EG olarak bilinir. Füze Fransızlar tarafından geliştirilen Apache seyir füzesine dayanmaktadır, ancak parça tesirli mühimmat yerine tek bir savaş başlığı taşıması bakımından farklılık göstermektedir.[1]
Matra ve British Aerospace Temmuz 1996'da Konvansiyonel Silahlı Standoff Füzesi (CASOM) için ana yüklenici olarak seçilmiştir. Storm Shadow'un tasarımı Matra'nın Apache anti-pist seyir füzesine dayanıyordu. Matra ve BAE, Şubat 1997'de Matra BAe Dynamics'i oluşturmak üzere birleşmelerini tamamladılar. Fransa Ocak 1998'de 500 SCALP füzesi için sipariş verdi.[2]
Storm Shadow/SCALP EG füzesinin ilk başarılı güdümlü atışı Aralık 2000'de Fransa'da bir Mirage 2000'den ve Mayıs 2001'de İngiltere'de bir Tornado uçağından yapıldı. Füze ayrıca Kasım 2013'te Eurofighter Typhoon üzerinde de test edilmiştir.[3]
Storm Shadow füzesi çeşitli çatışmalarda muharebe kullanımı görmüştür. RAF Tornadoları tarafından 2003 Irak işgali sırasında kullanılmış ve 2011 Libya müdahalesinde de Fransız Rafales ve İtalyan/İngiliz Tornadoları tarafından kullanılmıştır. Füzenin başarı oranı yüksekti ve İtalyan Tornadoları savaşta %97'lik bir başarı oranı elde etti.[4] Fransız uçakları SCALP füzelerini Suriye'de IŞİD'e karşı kullanırken, İngiltere de Suudi Arabistan tarafından Yemen'deki çatışmalarda kullanıldığını doğruladı. Storm Shadow füzeleri 2018 yılında ABD ve Fransız füzeleri ile birlikte Suriye'deki bir kimyasal silah tesisini vurmak için kullanıldı.[5][6]
Mayıs 2023'te Birleşik Krallık, Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sırasında Ukrayna ordusuna Storm Shadow füzeleri sağladığını duyurdu. Fransa da Ukrayna'ya SCALP-EG füzeleri sağlama sözü verdi. Füzeler modifiye edilmiş Su-24 uçaklarından fırlatıldı. Çelişkili raporlara rağmen Ukrayna Savunma Bakanı füzelerin yüksek bir başarı oranına ulaştığını belirtti.Storm Shadow füzelerinin, bir Rus Tümgeneralin öldürülmesi ve stratejik altyapıya yönelik saldırılar da dahil olmak üzere önemli etkilere neden olduğu iddia edildi.[7][8][9][10]
Remove ads
Özellikler
Özetle
Bakış açısı

Storm Shadow füzesi yaklaşık 1,300 kilogram (2,900 lb) ağırlığa sahiptir ve 450 kilogramlık (990 lb) bir konvansiyonel savaş başlığı barındırır. Fiziksel boyutları arasında maksimum gövde çapı 48 santimetre (19 inç) ve kanat açıklığı üç metre (120 inç) bulunmaktadır. 0.8 Mach hızında çalışan Microturbo TRI 60-30 turbojet motorundan güç alır ve yaklaşık 560 kilometre (300 deniz mili; 350 mil) operasyonel menzile sahiptir.
Saab Gripen, Dassault Mirage 2000, Dassault Rafale, Panavia Tornado, İtalyan Tornado IDS ve daha önce İngiliz Tornado GR4 (şimdi emekliye ayrılmıştır) dahil olmak üzere çeşitli uçaklardan fırlatılabilmektedir. Özellikle, Eurofighter Typhoon ile entegrasyon 2015 yılında Faz 2 İyileştirme (P2E) yoluyla gerçekleşirken, F-35 Lightning II programından hariç tutulduğu ise teyit edilmiştir.
Storm Shadow'un savaş başlığı konfigürasyonu iki aşamalı bir mekanizmaya sahiptir: sığınak delmek veya toprağa girmek için ilk delici şarj, ardından ana savaş başlığının patlamasını kontrol eden değişken bir gecikme tapası. Birincil hedefleri komuta merkezleri, iletişim merkezleri, hava alanları, limanlar, elektrik santralleri, mühimmat depoları, su üstü gemileri, limandaki denizaltılar, köprüler ve stratejik varlıkları kapsar.
Füze, fırlatılmadan önce önceden programlanmış, uçuş sırasında kontrol veya hedef bilgilerinin değiştirilmesi mümkün olmayan bir ateşle ve unut tarzında çalışır. GPS ve arazi haritası aracılığıyla yarı otonom olarak yönlendirilen füze, hedef bölgeye doğru alçak bir uçuş yolu izler. Hedefe yaklaşan füze, son dalışını başlatmadan önce kayıtlı hedef görüntüsünü eşleştirmek için bir kızılötesi kamera kullanarak görünürlüğü artırmak için yükselir.
Tırmanış, hedefin tanımlanmasını ve nüfuzunu optimize etmeyi amaçlar ve son aşamada füze, yüksek çözünürlüklü bir termografik kameranın (kızılötesi güdümlü) hedef bölgeyi incelemesini sağlamak için burun konisini fırlatır. Eğer hedefin yeri tespit edilemezse ve ikincil hasar riski yüksekse, füze bir çarpışma noktasına yönlendirilebilir.
2005'teki geliştirmeler arasında çarpışmadan hemen önce hedef bilgisi aktarımı ve savaş hasarı değerlendirmesinin ana uçağa iletilmesi için tek yönlü bir veri bağlantısı yer almaktadır. İki yönlü bir veri bağlantısı ile uçuş sırasında yeniden hedefleme için planlar devam etmekteydi. Selective Precision Effects At Range 4 (SPEAR 4) füze projesi kapsamında bir yenileme 2016 yılında duyurulmuştur.
Muhtemelen Birleşik Arap Emirlikleri'ne ihraç edilmek üzere, Füze Teknolojisi Kontrol Rejimi (MTCR) kısıtlamalarına uygun bir ihraç versiyonunun geliştirildiği söylenmektedir.[11][12][13][14]
Remove ads
İhracat varyantı
Black Shaheen
Fransa tarafından Mirage 2000 ile birlikte kullanılmak üzere Birleşik Arap Emirlikleri'ne ihraç edilmek üzere geliştirilmiş, Füze Teknolojisi Kontrol Rejimi kurallarına uymak amacıyla menzilini 290 km (160 nmi; 180 mi)'a düşürmek için değişiklikler yapılmıştır.
Operatörler

Mısır- 100+ Mısır Hava Kuvvetleri için Dassault Rafale anlaşmasının bir parçası olarak teslim edildi. Menzili 300 km'nin altında.[15][16][17][18][19]
Fransa- 1998 yılında Fransız Hava ve Uzay Kuvvetleri için 500 SCALP füzesi sipariş edilmiştir. 2006 yılında 50 adet MdCN ve 2009 yılında Fransız Donanması için 150 adet daha sipariş edilmiştir.[20]
Yunanistan- 2000 ve 2003 yıllarında Yunan Hava Kuvvetleri için 90 adet sipariş edilmiştir.[21][22] Dassault Rafale F3R anlaşmasının bir parçası olarak daha fazla sipariş verildi ve 2022'de teslim edildi.[23]
İtalya- 1999 yılında Aeronautica Militare için 200 adet sipariş edilmiştir.[kaynak belirtilmeli]
Hindistan- Dassault Rafale anlaşmasının bir parçası olarak 2016 yılında Hindistan Hava Kuvvetleri için sipariş edilen bilinmeyen sayı.[24]
Katar- 2015 yılında Katar Hava Kuvvetleri için 140 adet sipariş verildi.[25]
Suudi Arabistan- Bilinmeyen sayıda Suudi Kraliyet Hava Kuvvetleri için sipariş edildi.[26][27]
Ukrayna- İngiliz ve Fransız hükümetleri, sırasıyla Mayıs ve Temmuz 2023'te, Storm Shadow'ların 2022'den itibaren Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sonrasındaki çatışmalar sırasında Ukrayna'ya tedarik edileceğini duyurdu.[28][29]
Birleşik Arap Emirlikleri- 1997'de Birleşik Arap Emirlikleri Hava Kuvvetleri için bilinmeyen sayıda sipariş edildi. Black Shaheen olarak bilinir.[26][30][31]
Birleşik Krallık- The Independent Kraliyet Hava Kuvvetleri için siparişin 700 ila 1.000 arasında olduğunu tahmin etti.[32]
Ayrıca bakınız
- 3M14A (Rusya)
- AGM-129 ACM (Amerika Birleşik Devletleri)
- AGM-158 JASSM (Amerika Birleşik Devletleri)
- BrahMos-A (Hindistan & Rusya)
- CVS401 Perseus (Fransa & Birleşik Krallık)
- Delilah füzesi (İsrail)
- HN-1 (Çin)
- HOPE/HOSBO (Almanya)
- Joint Strike Missile (Norveç)
- KD-88 (Çin)
- Kh-55 (Rusya)
- Kh-61/P-800 (Rusya)
- MTC-300 (Brezilya)
- Popeye missile (İsrail)
- Ra'ad-II (Pakistan)
- Saber (Birleşik Arap Emirlikleri)
- SOM (füze) (Türkiye)
- TAURUS KEPD 350 (Almanya, İspanya & İsveç)
- Wan Chien (Tayvan)
- YJ-12 (Çin)
Remove ads
Kaynakça
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads