From Wikipedia, the free encyclopedia
Малави рәсми рәвештә Малави Республикасы Көньяк-Көнчыгыш Африкада урнашкан элек Ньясалэнд буларак мәгълүм булган диңгезгә чыгуы булмаган дәүләт. Көнбатышта ул Замбия белән, төньякта һәм төньяк-көнчыгышта Танзания белән һәм көнчыгышта, көньякта һәм көньяк-көнбатышта Мозамбик белән чиктәш. Малави 118 484 км² мәйдан били һәм аның халык саны фараз иткәнчә (2021 елның январена) 19 431 566 кеше. Малавиның башкаласы (һәм иң зур шәһәре) - Лилонгве. Аның зурлыгы буенча икенче шәһәре Блантайр, өченчесе Мзузу һәм дүртенчесе элеккеге башкаласы Зомба. Малави атамасы Маравидан килеп чыккан, бу даирәдә яшәгән Чева халкының борынгы атамасы.
Малави | |
ингл. Republic of Malawi | |
Байрак[d] | Илтамга[d] |
Нигезләнү датасы | 6 июль 1964 |
---|---|
Рәсми исем | Malawi, Malawi һәм la République du Malawi[1] |
Кыскача исем | 🇲🇼 |
Гомер озынлыгы | 63,223 ел[2] |
... хөрмәтенә аталган | Ньяса күле |
Демоним | Malawian, malawi, Malawiano, Malaviyänan, ملاوي, ملاوية, ملاويون, מלאווי, מלאווית, malawieni, malawian, malawiană, মালাউইয়ীয়, malawiano, malawiana, malawiani, malawiane, malaui, malauianu, malauiana, Malaviano, マラウイ人, 말라위인, Malawite[1], maławiana, maławiane, maławiani, maławian, malawià, malawiana, malawians, malawianes, مالاوي, مالاوية, مالاويين, مالاويات, Malavijec һәм Malavijka |
Рәсми тел | инглиз теле һәм чева теле |
Гимн | Малави гимны[d] |
Мәдәният | Малави мәдәнияте[d] |
Шигарь тексты | Unity and Freedom, The warm heart of Africa һәм Undod a Rhyddid |
Дөнья кисәге | Африка |
Дәүләт | Малави |
Башкала | Лилонгве[d][3] |
Сәгать поясы | UTC+02:00 һәм Africa/Blantyre[d][4] |
Табигый-георафик объект эчендә урнашкан | Көньяк Африка |
Иң көнчыгыш ноктасы | 14°53′43″ к. к. 35°55′07″ кч. о. |
Иң төньяк ноктасы | 9°22′ к. к. 33°00′ кч. о. |
Иң көньяк ноктасы | 17°07′46″ к. к. 35°05′50″ кч. о. |
Иң көнбатыш ноктасы | 13°37′15″ к. к. 32°40′21″ кч. о. |
Геомәгълүматлар | Data:Malawi.map |
Иң югары ноктасы | Муландже[d] |
Иң түбән ноктасы | Шире[d] |
Дәүләт башлыгы вазыйфасы | Малави президенты[d] |
Ил башлыгы | Лазарус Чаквера[d][5] |
Хөкүмәт башлыгы вазыйфасы | Малави президенты[d] |
Хөкүмәт башлыгы | Лазарус Чаквера[d] |
Башкарма хакимият | Малави министрлар кабинеты[d] |
Канунбирү органы | Малави милли ассамблеясе[d] |
Үзәк банкы | Малави резерв банкы[d] |
Дипломатик мөнәсәбәтләр | Австралия, Исраил, Мозамбик, Нигерия, Руанда, Көньяк Африка Җөмһүрияте, Малайзия, Кытай Җөмһүрияте, Замбия, Америка Кушма Штатлары, Кытай, Бангладеш, Германия һәм Корея Халык Демократик Җөмһүрияте[6] |
Әгъзалык | Берләшкән Милләтләр Оешмасы, Милләтләр Дуслыгы[7], АБ, Бөтендөнья сәүдә оешмасы, Халыкара реконструкция һәм үсеш банкы[d], Халыкара үсеш ассоциациясе[d], Халыкара финанс корпорациясе[d], Инвестицияләр иминлеген гарантияләү буенча күпъяклы агентлык[d], Инвестицион бәхәсләрне хәл итү буенча халыкара үзәк[d], Африка үсеш банкы[d], ЮНАМИД[d], Африка, Кариб диңгезе һәм Тын океан дәүләтләре[d], Интерпол[8][9], ХКТО[d][10][11], Мәгариф, фән һәм мәдәният сораулары буенча Берләшкән Милләтләр Оешмасы, Африка көньягын үстерү җәмгыяте[d], Бөтендөнья почта берлеге[12][13], Халыкара телекоммуникацияләр берлеге[d][14], Бөтендөнья метеорология оешмасы[15], Бөтендөнья сәламәтлек оешмасы[16] һәм Бөтендөнья таможня оешмасы[d][17] |
Халык саны | 18 622 104 (2017)[18] |
Административ бүленеше | Үзәк төбәге[d], Төньяк төбәге[d] һәм Көньяк төбәге[d] |
Акча берәмлеге | Малави квачасы[d] |
Номиналь тулаем эчке продукт | 12 602 334 124 $[19] һәм 13 164 667 627 $[19] |
Кеше потенциалы үсеше индексы | 0,512[20] |
Inequality-adjusted Human Development Index | 0,377[21] |
Эшсезлек дәрәҗәсе | 8 процент[22] |
Нәрсә белән чиктәш | Замбия, Танзания һәм Мозамбик |
Автомобил хәрәкәте ягы | сул[d][23] |
Челтәр көчәнеше | 230 вольт[24] |
Электр аергычы төре | BS 1363[d][24] |
Әүвәлгесе | Малави[d] |
Алыштырган | Малави[d] |
Кулланылган тел | инглиз теле[25], Ndali[d], Малави ломве теле[d], Tonga[d], Nyakyusa[d], Lambya[d], яо теле, чева теле, тумбука теле[d], Malawi Sena[d], Kokola[d], Shinyiha[d] һәм Nyika[d] |
Кайда өйрәнелә | Malawian studies[d] |
Мәйдан | 118 484 км²[26][27] |
Рәсми веб-сайт | malawi.gov.mw |
Һәштәге | Malawi |
Югары дәрәҗәле Интернет домены | .mw |
Тематик география | Малави географиясе[d] |
Феноменның икътисады | Малави икътисады[d] |
Феноменның демографиясе | Малави халкы[d] |
Мәктәптә укымаган балалар саны | 764 717[28] |
Джини коэффициенты | 38,5[29] |
Өстәлгән кыйммәт салымы күләме | 16,5 процент |
Тулаем туулар коэффициенты | 5,129[30] |
Демократия индексы | 5,74[31] |
BTI Governance Index | 4,72[32], 5,5[32], 5,66[32], 5,86[32], 5,99[32], 5,63[32], 5,61[32], 5,7[32] һәм 5,64[33] |
BTI Status Index | 4,89[32], 5,35[32], 5,56[32], 5,57[32], 5,77[32], 5,55[32], 5,49[32], 5,41[32] һәм 5,47[33] |
Happy Planet Index score | 38,7[34] |
Илнең мобиль коды | 650 |
Илнең телефон коды | +265 |
Гадәттән тыш хәлләрдә ярдәм телефоны | 9-9-9[d][35], 998[d][35], 997[d][35] һәм 990[d][35] |
Номер тамгасы коды | MW |
Диңгездәге идентификацияләү номеры | 655 |
Бу якта төшерелгән фильмнар төркеме | Төркем:Малавида төшерелгән фильмнар[d] |
Малави Викиҗыентыкта |
Малавида 2018 елгы халык санын алу мәгълүматлары буенча, ил халкының (19 млн кеше, 2020 елга) 82,3 % ы ―христианнар (протестантлар 58,5 %, католиклар 17,2 % һ. б. христиан диннәре). 13, 8 % ы ― мөселманнар (күпчелеге ― сөнниләр, калганнары ― шигыйлар).[36].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.