1912 ел

1912 (бер мең тугыз йөз уникенче) ел — кәбисә ел, милади тәкъвим буенча дүшәмбе көнне башлана. Бу безнең эраның 1912 елы, II меңьеллыкның 912 елы, XX гасырның 12 елы, XX гасырның 2 унъеллыгының 2 елы, 1910 елларның 3 елы. 1912 елдан бирле 113 ел үтте.

Еллар
1908 · 1909 · 1910 · 1911 — 1912 — 1913 · 1914 · 1915 · 1916
Унъеллык
1890-еллар · 1900-еллар — 1910-еллар — 1920-еллар · 1930-еллар
Гасырлар
XIX гасыр — XX гасыр — XXI гасыр

2 меңьеллык

XVIII гасыр — XIX гасыр — XX гасыр — XXI гасыр — XXII гасыр

1890-еллар 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900-еллар 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910-еллар 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920-еллар 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930-еллар 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940-еллар 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950-еллар 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960-еллар 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970-еллар 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980-еллар 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990-еллар 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000-еллар 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009

Хронологик таблица

Вакыйгалар

• 1 гыйнвар — Нанкинга тантаналы рәвештә Сунь Ятсен керде. Кытай республика дип, ә Нанкин — аның вакытлы башкаласы дип игълан ителде. Кытайның башка провинцияләре вәкилләре җыелышы Сунь Ятсенны сайлады.
• 17 гыйнвар:
  • Никарагуаның яңа Конституциясе басылып чыкты. 1 мартта үз көченә керде.
  • Британ сәяхәтчесе Роберт Скотт Көньяк полюсына җитә (Руаль Амундсен экспедициясеннән соң бер ай үтә).
• 29 март — Антарктидада сәяхәт кылган Роберт Скотт көндәлегендә соңгы язу калдыра.
• 2 апрель — «Титаник» лайнеры диңгезгә сынауга чыга. Ул аны уңышлы үтә.
• 14 апрель — «Титаник» айсбергка бәрелә.
• 8 октябрь — Беренче Балкан сугышы барышында Черногория Төркиягә сугыш игълан итә.
• 18 декабрь — АКШ конгрессы наданнарны илгә кертмәү турында канун кабул итә.

Туулар

Шулай ук карагыз: Төркем:1912 елда туганнар

• 7 гыйнвар — Александр Калган, чуаш язучысы.
• 12 гыйнвар — Динмөхәммәт Кунаев, Казахстан ССР җитәкчесе, КПСС ҮК әгъзасы.
• 20 гыйнвар — Галимҗан Латыйпов, татар шагыйре.
• 22 гыйнвар — Әмрулла Аги, Сталин лагерльлары турында истәлекләр китабын чыгарган мөһаҗир татар.
• 31 гыйнвар — Мансур Абдрахманов, татар фәлсәфәчесе һәм җәмәгать эшлеклесе.
• 19 февраль — Фәхрази Галиев, Советлар Берлеге Каһарманы (1944).
• 7 март — Әдилә Айда, Төркиянең беренче хатын-кыз дипломаты.
• 8 март — Абдурәим Рәшидов, хәрби очучы, Советлар Берлеге Каһарманы.
• 10 март — Ян Винецкий, язучы.
• 12 май — Чыңгыз Әхмәров, татар рәссамы.
• 27 март — Джеймс Каллаган, Бөекбритания сәясәтчесе, премьер-министр.
• 15 июнь — Гата Сөләйманов, курайчы, җырчы, артист
• 11 июль — Кирәй Мәргән, язучы, фольклорчы, әдәбият белгече.
• 15 июль — Мәгубә Сыртланова, Советлар Берлеге каһарманы.
• 15 август — Рәхим Саттар, җәлилче-шагыйрь.
• 14 сентябрь — Хәсән Заманов, Советлар Берлеге Каһарманы.
• 19 сентябрь — Нури Арсланов, татар шагыйре, Г. Тукай исемендәге Дәүләт премиясе лауреаты.
• 1 октябрь — Лев Гумилев, тарихчы, фәлсәфәче.
• 17 октябрь — Гали Хуҗиев, татар шагыйре.
• 17 октябрь — Иоанн Павел I, Рим папасы.
• 21 октябрь — Фәйзи Гаскәров, биюче һәм хореограф.
• 14 ноябрь — Әхмәт Тимер (чын исеме Әхмәт Рәшит улы Яруллин), күренекле татар галиме, дөньякүләм танылган төрки телләр белгече.
• 15 декабрь — Рәшит Нәҗметдинов, Татарстан шахматчысы, халыкара мастер.
• 22 декабрь — Мостафа Ногман, шагыйрь, тел галиме.

Вафатлар

Шулай ук карагыз: Төркем:1912 елда вафатлар

• 29 март — Роберт Скотт (Robert Falcon Scott) (1868 елда туган), инглиз Антарктида өйрәнүче, Көньяк полюсны Руаль Амундсеннан 33 көнгә соңрак ачкан.
• 14 май — Август Стриндберг, швед язучысы.
• 13 август — Жюль Массне, француз композиторы.
• 5 ноябрь — Мөхәммәт-Хәнәфия Батыршин, Ташкәнтның беренче шәһәр табибы.