Նիլս Բոր (դան․՝ Niels Henrik David Bohr, հոկտեմբերի 7, 1885(1885-10-07)[1][2][3][…], Կոպենհագեն, Դանիա[4][5][2][…] - նոյեմբերի 18, 1962(1962-11-18)[1][2][3][…], Կոպենհագեն, Դանիա[6][7][8]), դանիացի ականավոր ֆիզիկոս և հասարակական - քաղաքական գործիչ։ Ստեղծել է ատոմի առաջին քվանտային տեսությունը և հետագայում ամենաակտիվ մասնակցություն է ունեցել քվանտային մեխանիկայի հիմունքների մշակման գործում, որի համար էլ 1922 արժանացել է Նոբելյան մրցանակի ֆիզիկայի բնագավառում։ Բորը միաժամանակ մեծ ավանդ ունի նաև ատոմային միջուկի և միջուկային ռեակցիաների տեսության մեջ։ Նա, մասնավորապես, զարգացրել է ատոմային միջուկների բաժանման տեսությունը։
Արագ փաստեր Նիլս Բորդան․՝ Niels Bohr, Ծնվել է ...
|
---|
|
Ծնվել է | հոկտեմբերի 7, 1885(1885-10-07)[1][2][3][…] Կոպենհագեն, Դանիա[4][5][2][…] |
---|
Մահացել է | նոյեմբերի 18, 1962(1962-11-18)[1][2][3][…] (77 տարեկան) Կոպենհագեն, Դանիա[6][7][8] |
---|
Գերեզման | Ասիստենս գերեզմանատուն[9] |
---|
Բնակության վայր(եր) | Դանիա, Շվեդիա, Անգլիա, ԱՄՆ և Կոպենհագեն |
---|
Քաղաքացիություն | Դանիա[10] |
---|
Մասնագիտություն | ֆիզիկոս, համալսարանի դասախոս, միջուկային ֆիզիկոս, գիտության փիլիսոփա, ֆուտբոլիստ և քիմիկոս |
---|
Գործակից | Մանչեսթերի Վիկտորիայի համալսարան, Նիլս Բորի ինստիտուտ, Քեմբրիջի համալսարան և Ընդլայնված հետազոտությունների ինստիտուտ[11] |
---|
Հաստատություն(ներ) | Կոպենհագենի համալսարան, Մանչեսթերի Վիկտորիայի համալսարան, Քեմբրիջի համալսարան և Նիլս Բորի ինստիտուտ |
---|
Գործունեության ոլորտ | ատոմային ֆիզիկա և տեսական ֆիզիկա |
---|
Պաշտոն(ներ) | պրոֆեսոր |
---|
Անդամակցություն | Լոնդոնի թագավորական ընկերություն[12], Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիա, Բեռլինի գիտությունների ակադեմիա, Լեոպոլդինա, Լինչեի ազգային ակադեմիա, Պապական գիտությունների ակադեմիա[13], ԽՍՀՄ գիտությունների ակադեմիա, Շվեդիայի թագավորական գիտությունների ակադեմիա, Հունգարիայի գիտությունների ակադեմիա, Նիդերլանդական արվեստների և գիտությունների թագավորական ակադեմիա, Թագավորական Դանիական գիտությունների ակադեմիա, Գիտության և գրականության նորվեգական թագավորական հասարակություն, ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա[14], Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիա, Հնդկաստանի գիտությունների ազգային ակադեմիա, Ամերիկական փիլիսոփայական ընկերություն[14], Իտալիայի գիտությունների ազգային ակադեմիա, Բավարիական գիտությունների ակադեմիա, Լեհական գիտությունների ակադեմիա և BBAW?[15] |
---|
Ալմա մատեր | Կոպենհագենի համալսարան (1911)[16][17], Թրինիթի քոլեջ և Քեմբրիջի համալսարան |
---|
Տիրապետում է լեզուներին | անգլերեն և դանիերեն[18][19] |
---|
Գիտական ղեկավար | Քրիստիան Քրիստիանսեն[20] և Ջոզեֆ Թոմպսոն[21] |
---|
Եղել է գիտական ղեկավար | Օգե Բոր, Robert Bruce Lindsay?[22] և Svein Rosseland?[22] |
---|
Հայտնի աշակերտներ | Hans Kramers?, Լև Լանդաու, Oskar Klein?, Օգե Բոր և Ջոն Ուիլեր |
---|
Պարգևներ | |
---|
Ամուսին(ներ) | Մարգրեթ Նորլունդ[2][5][14] |
---|
Երեխա(ներ) | Էրնեստ Բոր[14], Էրիկ Բոր[14], Հանս Բոր[14] և Օգե Բոր[40][5][2][…] |
---|
Հայր | Քրիստիան Բոր[5][2][14] |
---|
Մայր | Էլեն Բոր[5][2][14] |
---|
Ստորագրություն
|
Niels Bohr Վիքիպահեստում |
Փակել
Կոպենհագենում Բորը ստեղծել է ֆիզիկոսների մեծ բազմազգ դպրոց և շատ բան է արել ամբողջ աշխարհի ֆիզիկոսների համագործակցության զարգացման համար։ Բորն ակտիվորեն մասնակցել է ատոմային սպառնալիքի դեմ պայքարին։