Клуж-Напока

From Wikipedia, the free encyclopedia

Клуж-Напокаmap
Remove ads

|Клуж-Напо́ка}} (румын. Cluj-Napoca [ˈkluʒ naˈpoka]), до 1974 йыл — Клуж, шулай уҡ Коложвар (мадьярса  Kolozsvár [ˈkoloʒvaːr]), Клаузенбург (нем. Klausenburg) — Румыния ҡалаһы, илдең төньяҡ-көнбайышында урынлашҡан, Румынияның жудец административ үҙәге Клуж ҡалаһынан һуң ҙурлығы буйынса икенсе ҡалаһы.

Ҡыҫҡа факттар Нигеҙләү датаһы, Рәсми атамаһы ...

Remove ads

Тарих

Дакияны баҫып алғандан һуң II быуатта Рим империяһы императоры Траян рим легионы базаһына нигеҙ һала, базаны Напока тип атай. Халыҡтарҙың бөйөк күсеше ваҡытында Напока емерелә, әммә унда ниндәйҙер аморф роман телле мәҙәниәт һаҡланып ҡала. VI—X быуаттарҙа роман телле валахтар славян ҡәбиләләре менән йылдам аралаша, ә XII быуаттан һуң роман телле Дакия (Трансильвания) венгрҙар тарафынан баҫып алына. Ҡала Клуж исемен ала, шулай уҡ быға тиклем венгрса — Коложвар тип йөрөтөлгән була. Ҡала тарихи рим исемен Чаушесску ваҡытында 1970 йылда ала.

Урта быуаттар

Thumb
Венгрия королел Матьяш I һәйкәле. Коложвар ҡалаһы(хәҙерге Клуж-Напока). 1900 йыл

Төбәк венгрҙартарафынан баҫып алына һәм Венгрия короллеге состьавына инә. Король V Иштван трансильвания сакстарына рим емереклектәре янында Напока колонияһын булдырырға ярҙам итә. 1270 йылда Клуж ҡала статусын ала һәм тиҙ үҫә башлай.

Яңы заман

XIX—XX быуат башында ҡала мадьярлашыуҙың мөһим үҙәгенә әүерелә. 1910 йылда венгрҙар уның 81,6%-ын (51.192 кеше) тәшкил итә. Румыния юғары ҡатламы Урта быуаттарҙа уҡ мадьярлаштырыла, ә ҡала округының румын телле ябай халҡы массаһы социаль баҫҡыста иң түбән торған дәрәжәлә була..

Ҡала Австро-Венгрия составында немецсә Клаузенбург тип атала.

Иң яңы тарих

1918 йылда ҡала Румыния идаралығы аҫтына күсә, румынлаштырыу сәйәсәте башлана, ә Румыния венгрҙары милли аҙсылыҡ була. 1940—1944 йылдарҙа ҡала яңынан Венгрияға, Төньяҡ Трансильванияға, күсә, унда румындарға ҡаршы мөнсәбәттәр яңынан башлана. Ҡалала венгрҙар һаны 85,7 %-ҡа (98.502 кеше) етә (1941 йылда). 1945 йылдан һуң ҡала тулыһынса румын ҡалаһы булып ҡала. Унда венгрҙар ныҡ кәмеһә лә, улар һаман төп аҙсылыҡта ҡалған милләт булып тора.

Remove ads

Халыҡ

Мәғлүмәттәр буйынса 2011 йылда ҡала халҡы 309,1 мең кеше тәшкил итә. Милли составы:

Ентеклерәк мәғлүмәт Перепись, Этническая структура ...
Remove ads

Климат

Ентеклерәк мәғлүмәт Климат Клуж-Напока, Күрһәткестәре ...
Remove ads

Иҫтәлекле урын

  • Лютеран сиркәүе

Туғанлашҡан ҡалалары

Remove ads

Иҫкәрмәләр

Һылтанмалар

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads