Белае (Бельскі сельсавет)

Белае (з 14 ліпеня 1975 году — Азіна^[a]) — вёска ў Беларусі, на беразе Белага возера. Цэнтар сельсавету Полацкага раёну Віцебскай вобласьці. Знаходзіцца за 18 км на паўночны захад ад Полацку, за 115 км ад Віцебску; за 5 км ад чыгуначнай станцыі Баравуха, на аўтамабільнай дарозе Лепель — Полацак.

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Белае.

Белае лац. Biełaje
Краіна:	Беларусь
Вобласьць:	Віцебская
Раён:	Полацкі
Сельсавет:	Бельскі
Насельніцтва:	▼559 чал. (2009)
Часавы пас:	UTC+3
Тэлефонны код:	+375 214
СААТА:	2238808001
Нумарны знак:	2
Геаграфічныя каардынаты:	55°37′25″ пн. ш. 28°38′35″ у. д.
Белае на мапе Беларусі ± Белае Белае
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы

Гісторыя

Вялікае Княства Літоўскае

Упершыню ўпамінаецца ў Полацкай рэвізіі 1552 году як стан Белае.

Пад уладай Расейскай імпэрыі

У выніку першага падзелу Рэчы Паспалітай (1772 год) Белае апынулася ў складзе Расейскай імпэрыі, у Віцебскай губэрні. На 1821 годзе ў мястэчку Белым існавалі мураваны касьцёл і карчма. На 1837 год сяло Белае знаходзілася ў складзе Замшанскай воласьці Полацкага павету, тут дзеяла царква Ўшэсьця Гасподняга, працавала валасная ўправа, праводзіліся два кірмашы на сьвята Ўшэсьця і 26 верасьня.

Найноўшы час

25 сакавіка 1918 году згодна з Трэцяй Устаўной граматай Белае абвяшчалася часткай Беларускай Народнай Рэспублікі. 1 студзеня 1919 году згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі яно ўвайшло ў склад Беларускай ССР. З 21 жніўня 1925 году цэнтар сельсавету Полацкага раёну Полацкай акругі, тут працавалі працоўная школа і народны дом. 13 красавіка 1927 году савецкія ўлады стварылі ў Белым калгас «Авангард». На 1940 год у вёсцы было 45 двароў.

За часамі Другой сусьветнай вайны ў Белым зьнішчылі 30 двароў. На 1946 год у вёсцы было 72 двары, на 1968 год — 186 двароў, на 1979 год — 339 двароў, на 1994 год — 347 двароў. 14 ліпеня 1975 году савецкія ўлады перайменавалі вёску ў Азіна.

Насельніцтва

Дэмаграфія

• XIX стагодзьдзе: 1886 год — 120 чал.
• XX стагодзьдзе: 1923 год — 140 чал.; 1940 год — 208 чал.; 1946 год — 261 чал.; 1968 год — 559 чал.; 1979 год — 619 чал.; 1994 год — 743 чал.^[1]

Турыстычная інфармацыя

У Белым дзее створаны савецкімі ўладамі музэй бальшавіка Ўладзімера Азіна; месьціцца Брацкая магіла савецкіх воінаў і партызанаў.

Асобы

• Уладзімер Воднеў (1937—1997) — беларускі матэматык

Заўвагі

1. Зьнішчэньне традыцыйнай гістарычнай тапаніміі — адзін з захадаў палітыкі гвалтоўнай русіфікацыі і дэнацыяналізацыі Беларусі (расейскага этнацыду беларусаў)