Галынка (Гарадзенскі раён)

Галы́нка^[1] — вёска ў Беларусі, каля ракі Ваўкушанкі. Уваходзіць у склад Сапоцкінскага сельсавету Гарадзенскага раёну Гарадзенскай вобласьці. Знаходзіцца за 21 км на паўночны захад ад Горадні, за 1 км ад граніцы з Польшчай.

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Галынка.

Галынка лац. Hałynka
Касьцёл Узвышэньня Сьвятога Крыжа
Краіна:	Беларусь
Вобласьць:	Гарадзенская
Раён:	Гарадзенскі
Сельсавет:	Сапоцкінскі
Насельніцтва:	74 чал. (2010)
Часавы пас:	UTC+3
Тэлефонны код:	+375 152
Паштовы індэкс:	231724
СААТА:	4220762021
Нумарны знак:	4
Геаграфічныя каардынаты:	53°46′33″ пн. ш. 23°34′6″ у. д.
Галынка на мапе Беларусі ± Галынка Галынка
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы

Галынка — даўняе мястэчка^[2] гістарычнай Гарадзеншчыны (частка Троччыны).

Гісторыя

Вялікае Княства Літоўскае

Царква, каля 1900 г.

Гісторыя Галынкі пачалася ў 1506 годзе, калі Фёдар Храптовіч атрымаў ад вялікага князя Аляксандра кавалак лесу, дзе пазьней узьнік двор Ліпск^[3]. Існуе меркаваньне, што ў 1546 годзе вялікая княгіня Бона Сфорца заснавала на месцы сучаснай Галынкі места Жыгімонтава, якое аднак, зь цягам часу зьнікла^[4]. Да 1572 году ў Ліпску з фундацыі Храптовічаў збудавалі царкву.

Першы пісьмовы ўпамін пра Галынку датуецца 1586 годам^[5]. Яна ўваходзіла ў склад Гарадзенскага павету Троцкага ваяводзтва. Па Храптовічах мястэчкам валодалі Юндзілы.

Пад уладай Расейскай імпэрыі

У выніку трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай (1795 год) Галынка апынулася ў складзе Прусіі, з 1815 году — у складзе Расейскай імпэрыі, у Аўгустоўскі павеце Аўгустоўскай, з 1867 году Сувальскай губэрні Царства Польскага. На 1827 год у мястэчку было 57 двароў. У 1870-я гады ў Галынцы пачалося будаваньне новай уніяцкай мураванай царквы.

За часамі Першай сусьветнай вайны ў 1915 годзе Галынку занялі войскі Нямецкай імпэрыі.

Найноўшы час

25 сакавіка 1918 году згодна з Трэцяй Устаўной граматай Галынка абвяшчалася часткай Беларускай Народнай Рэспублікі. 1 студзеня 1919 году ў адпаведнасьці з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі яна ўвайшла ў склад Беларускай ССР^[6]. Згодна з Рыскай мірнай дамовай 1921 году Галынка апынулася ў складзе міжваенннай Польскай Рэспублікі, дзе стала цэнтрам гміны Аўгустоўскага павету Беластоцкага ваяводзтва. У 1922 годзе ў мястэчку пачала дзеяць рымска-каталіцкая парафія, якой перадалі будынак царквы.

У 1939 годзе Галынка ўвайшла ў БССР, у Сапоцкінскім раёне Беластоцкай, з 1944 году — Гарадзенскай вобласьці. З 1959 году вёска ўваходзіць у склад Гарадзенскага раёну.

Насельніцтва

• XIX стагодзьдзе: 1827 год — 367 чал.; 1882 год — 896 чал.^[7]
• XX стагодзьдзе: 1999 год — 124 чал.
• XXI стагодзьдзе: 2010 год — 74 чал.

Турыстычная інфармацыя

Славутасьці

• Капліца (пачатак XX ст.)
• Касьцёл Узвышэньня Сьвятога Крыжа (1870-я)
• Могілкі каталіцкія; помнік жыхарам мястэчка — ахвярам савецкай і нямецкай акупацыі 1939—1945 гадоў^[8]

Страчаная спадчына

• Царква (1714; Сьвяты Пасад)