Дабраўляны (Смаргонскі раён)

Дабраўля́ны^[2] — вёска ў Смаргонскім раёне Гарадзенскай вобласьці. Уваходзіць у склад Жодзішкаўскага сельсавету. На поўначы вёскі цячэ рака Вяльля. На захад ад вёскі знаходзяцца тры возеры Буякі^[3].

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Дабраўляны.

Дабраўляны
трансьліт. Dabraŭliany
Палац Гюнтэраў у Дабраўлянах
Былая назва:	Дуброва
Краіна:	Беларусь
Вобласьць:	Гарадзенская
Раён:	Смаргонскі
Сельсавет:	Жодзішкаўскі
Насельніцтва:	83 чал. (2009)[1]
Часавы пас:	UTC+3
Тэлефонны код:	+375 1592
Паштовы індэкс:	231000
СААТА:	4256817069
Нумарны знак:	4
Геаграфічныя каардынаты:	54°47′15″ пн. ш. 26°24′12″ у. д.
Дабраўляны на мапе Беларусі ± Дабраўляны Дабраўляны
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы

У другім разьдзеле краязнаўчай кнігі Чэслава Янкоўскага «Ашмянскі павет: матэрыялы па гісторыі зямлі і народа» (1897) ёсьць зьвесткі, што Дабраўляны (Дубровляны) першапачаткова называліся Дуброва^[4].

Гісторыя

Першыя зьвесткі пра вёску адносяцца да XVI стагодзьдзя, калі ім валодалі ашмянскія абывацелі Зяновічы. Ад іх Дабраўляны перайшлі да Ашмянскага падкаморніка Адама Роскага. У 1526 годзе Дабраўляны згадваюцца як валоданьне Леона Роскага Барэйшы.^[5]. Потым вёскай валодалі Сьвірскія (1529, 1534, 1545, 1554); пасьля ізноў Роскія (1567, 1573, 1584; 1590, 1595); Стаброўскія (1647); Войцех Жабінскі (1650); Падбіпяткі (1650).

У 1719 годзе маёнткам валодаў Якуб Дунін з Скрына (каля 1680—1730), гербу «Лебедзь», у якога былі дзеці Аляксей Дунін (пам. 1750) і Варвара Ўршуля з Дуніных княгіня Сангушка (1718—1791). У 1744 Якуб Дунін прадае маёнтак за чвэрць мільёну злотых свайму зяцю — князю Паўлу Каралю Сангушку (1685—1730), гербу «Літоўская Пагоня». З 1775 году маёнткам валодаў яго сын — князь Геранім Сангушка (1743—1812), апошні ваявода валынскі.

У 1785 годзе ён прадаў маёнтак Марыяне Абрамовіч і яе сынам — Андрэю і Яўхіму. У 1787 годзе маёнткам валодаў Яахім Абрамовіч. З 1811 году яго сын — Ігнат Абрамовіч. У 1818 годзе Ігнат Абрамовіч, які дасягнуў паўналецьця, прадаў у растэрміноўку маёнтак графу Адаму Гюнтэру фон Гэйльдэльшэйму, а сам зьехаў жыць у Парыж.

У 1824 г. граф Адам Гюнтэр і яго жонка Аляксандра Канстанцыя Гюнтэр з Тызэнгаўзаў (пам. у 1843) заклалі вуглавы камень пад новы палац у Дабраўлянах. Дзякуючы іх намаганьням, сядзіба Гюнтэраў ператварылася ў сапраўдны культурны цэнтар для мясцовага дваранства. Правінцыйная жыцьцё ў Дабраўлянах першай паловы ХІХ стагодзьдзя добра апісаны ў мэмуарах іх малодшай дачкі — Альбіны Габрыелы Пузыны з Гюнтэр (1815, Вільня — 16.08.1869, Гарадзілава). Падчас паўстаньня 1831 году граф Адам Гюнтэр увайшоў у склад паўстанцкага Часовага ўраду Сьвянцянскага павету, за што пазьней паўстаў перад судом^[6].

У 1851 годзе Адам Гюнтэр падзяліў сваю маёмасьць паміж трыма дочкамі: Мацільдай Бучынскай, Ідай Мастоўскай і Габрыеляй Пузына. У грашовым эквіваленце на долю кожнай зь сясьцёр прыпадала па 116 992 рублі срэбрам і 33 ¹/₃ капеек. Тады Мацільда ​​ўзяла сабе Дабраўляны і фальварак Надбрэзьзе з даплатай сёстрам па 21 326 рублёў срэбрам. Іда Мастоўская ўзяла сабе Старыцу ў Ігуменскім павеце, якую бацька набыў у Стэфаніі Радзівіл. Габрыеле Пузына дасталіся маёнткі Забалаць і Нястанішкі ў Сьвянцянскім павеце, зь вёскамі і засьценкамі, а таксама Ігумен у Дзісенскім павеце. У Нястанішках, за чвэрць вёрсты ад парафіяльнага касьцёлу, Габрыеля пабудавала сабе сядзібу і назвала яе Патулін.

З сакавіка 1862 і да 22 лютага 1864 году ў Дабраўлянах хаваўся ад перасьледу царскай адміністрацыі Вінцэнт Дунін-Марцінкевіч. У сакавіку 1862 году часовы ваенны губэрнатар Менскай губэрні генэрал-маёр Кушаль разаслаў цыркуляр, у якім было напісана: «Па атрыманых мною праўдзівых зьвестках высьвятляецца, што памешчыкам Марцінкевічам напісаны на народнай беларускай мове абуральны верш пад назвай „Гутарка старога дзеда“, што мае на мэце ўзбудзіць сялянаў заходніх губэрняў супраць урада, … і што г. Марцінкевіч стараецца распаўсюджваць свой твор… сярод простага народу». Вінцэнт Дунін-Марцінкевіч знайшоў прытулак у Дабраўлянах у Мацільды Бучынскай. Пасьля таго як маёнтак Дабраўляны быў сэквэстраваны, з 22 лютага 1864 году вымушаны быў пераехаць у найбліжэйшае мястэчка Сьвір, дзе пражываў паўгоду да самага свайго арышту^[7].

У 1881 годзе Дабраўляны належалі генэрал-лейтэнанту сьвіты Яго Імпэратарскай Вялікасьці Станіславу Хамінскаму (1804—1886)^[8], гербу «Ліс», уладальніку маёнтку ў Альшэва (цяпер вёска ў Мядзельскім раёне). У 1886 годзе Дабраўляны дасталіся яго сыну Зыгмунту Хамінскаму на Бакштах (1860—1888), які гэты маёнтак разам зь іншымі ў Сьвіры і Сідорышках прайграў у карты^[9]. Першая жонка Зыгмунта памерла 9 лютага 1888 году ў Дабраўлянах. Францішцы Хамінскай (у дзявоцтве Горват) было 24 гады і яе пахавалі ў Канстанцінава каля Сьвіру. Ад гэтага шлюбу ў яго быў сын Станіслаў Караль Юзэф Хамінскі (нар. у 1886 г.). Другой жонкай была Юзэфа Скірмунт (1863—1899), зь якой абвянчаўся 6 жніўня 1889 гаду ў Вільні. Ад гэтага шлюбу нарадзіўся сын Жыгімонт. Каля 1910 гады ён ажаніўся ў трэці раз на Канстанцыі Фокс-Патоцкай (1890—1982).

Да 2016 году ўваходзіла ў склад Лылойцінскага сельсавету^[10].

Насельніцтва

• 2009 год — 83 чалавекі^[1]
• 1999 год — 136 чалавек