Нільс Бор

Нільс Бор (па-дацку: Niels Henrik David Bohr‎) (7 кастрычніка 1885 — 18 лістапада 1962) — дацкі фізык, адзін з заснавальнікаў квантавай мэханікі.

Нільс Бор
па-дацку: Niels Bohr‎
Альбэрт Айнштайн і Нільс Бор
Дата нараджэньня	7 кастрычніка 1885(1885-10-07)[1][2][3][…]
Месца нараджэньня	Капэнгаген, Данія
Дата сьмерці	18 лістапада 1962(1962-11-18)[1][2][3][…] (77 гадоў)
Месца сьмерці	Капэнгаген, Данія
Прычына сьмерці	сэрцавая няздатнасьць
Месца пахаваньня	Асыстэнс[d][4]
Месца вучобы	Капэнгагенскі ўнівэрсытэт
Занятак	фізык, прафэсар унівэрсытэту, ядзерны фізык, філосаф навукі, футбаліст, хімік
Навуковая сфэра	атамная фізыка[d] і тэарэтычная фізыка[5]
Месца працы	Капэнгагенскі ўнівэрсытэт
Вядомы як	бацька квантавай мэханікі
Псэўданімы	Nicholas Baker
Сябра ў	Лёнданскае каралеўскае таварыства[6], Пруская акадэмія навук[d], Акадэмія навук НДР[d], Нямецкая акадэмія навук Леапальдына[d], Нацыянальная акадэмія дэі Лінчэі[d], Папская акадэмія навук[d][7], Акадэмія навук СССР[d], Швэдзкая каралеўская акадэмія навук, Вугорская акадэмія навук, Нідэрляндзкая каралеўская акадэмія навук[d], Дацкая каралеўская акадэмія навук[d], Каралеўскае нарвэскае таварыства навукі і літаратуры[d], Нацыянальная акадэмія навук ЗША[8], Амэрыканская акадэмія мастацтваў і навук[d], Расейская акадэмія навук, Індыйская нацыянальная акадэмія навук[d], Амэрыканскае філязофскае таварыства[d][8], Нацыянальная акадэмія навук Італіі[d], Баварская акадэмія навук[d], Польская акадэмія навук і BBAW[d][9]
Навуковы кіраўнік	Крысьціян Крысьціянсэн[d][10] і Джозэф Джон Томсан[11]
Вучні	Гендрык Антоні Крамэрс[d], Леў Ландаў, Оскар Клейн[d], Оге Нільс Бор[d] і Джон Арчыбалд Ўілер[d]
Бацька	Хрысціян Бор[d][12][1][8]
Маці	Элен Бор[d][12][1][8]
Дзеці	Ernest Bohr[d][8], Erik Bohr[d][8], Hans Bohr[d][8] і Оге Нільс Бор[d][13][12][1][…]
Узнагароды	мэдаль Франкліна[d] (1926) Прэмія «Атамы для міру»[d] (1957) Міжнародны залаты мэдаль Нільса Бора[d] (1955) Фарадэеўская лекцыя[d] (1930) Мэдаль імя Макса Плянка[d] (1930) Мэдаль Г’юза[d] (1921) Мэдаль Гельмгольца[d] (1961) мэдаль Матэўччы[d] (1923) ганаровы доктар Загрэбскага ўнівэрсытэту[d] Ганаровы доктар Тэхніёну[d] Ганаровы доктар Дацкага тэхнічнага ўнівэрсытэту[d] (1929) лекцыя Гатры[d] (1922) замежны сябра Лёнданскага каралеўскага таварыства[d] (29 красавіка 1926) Сыліманаўская лекцыя[d] (1923) ганаровы доктар Варшаўскага ўнівэрсытэту[d] ганаровы сябра Каралеўскага таварыства Тэ Апарангі[d] (1946) ганаровы доктар Парыскага ўнівэрсытэту[d] (1945) Прэмія Сонінга[d] (1961)
Подпіс
Нільс Бор у Вікісховішчы

Бацька Нільса Бора, Крыстыян Бор, быў прафэсарам фізыялёгіі. Разам са сваім бацькам і братам Гаральдам Бор рэгулярна вёў дыскусіі на навуковыя тэмы, гэтыя дыскусіі ўзмацнялі ў абодвух братоў цікавасьць да прыродазнаўчых навук, а таксама значна паўплывалі на іх далейшы жыцьцёвы шлях. Гаральд Бор стаў празь некаторы час прафэсарам матэматыкі, а Нільс Бор аддаў перавагу вывучэньню фізыкі. Яго брат быў акрамя таго вядомым і папулярным дацкім футбалістам і гуляў за зборную Даніі. Нільс Бор таксама гуляў у футбол і быў брамнікам першай дацкай футбольнай лігі. У 1903 годзе Нільс Бор паступіў на прыродазнаўчы факультэт Капэнгагэнскага ўнівэрсытэту^[14].

У 1922 годзе Нільс Бор атрымаў Нобэлеўскую прэмію за выдатныя дасягненьні ў галіне фізыкі: вывучэньне структуры атаму.