Слоенае цеста

Слоенае цеста^[1] — цеста, здольнае распластоўвацца пры запяканьні.

Слоенае цеста
2015 год
Тып	цеста
Нацыянальная страва	француская
Паходжаньне	Францыя
Рэгіён	Заходняя Эўропа
Аўтар	Кляўдый Геле
Дата зьяўленьня	1612 (413 гадоў таму)
Час прыгатаваньня	2 гадзіны
Асноўны складнік	мука
Распаўсюджаныя складнікі	масла, вада
Падобныя стравы	ліставое цеста
Слоенае цеста ў Вікісховішчы

Выпечка зь яго атрымліваецца храбусткай і рассыпістай, а знутры застаецца мяккай і элястычнай. Гэта абумоўлена даданьнем кулінарнага тлушчу да гатовага прэснага або дражджавога цеста. Пры гэтым цеста шматкроць раскачваюць, складваюць, ахалоджваюць і зноў раскачваюць да ўтварэньня ўнутры кожнага пласту прынамсі 10 найтанчэйшых праслоек тлушчу. Праслойкі хутка плавяцца пры награваньні і імгненна змушаюць закіпаць вільгаць па баках, што абумоўлівае распластоўваньне^[2].

Складнікі

Для прыгатаваньня слоенага цеста выкарыстоўваюць 600 грамаў мукі, 400 грамаў масла, яйка, сталовую лыжку воцату, 250 мілілітраў вады і драбок солі^[3].

Прыгатаваньне

Масла на 15 хвілінаў кладуць у маразільнік, а іншыя складнікі ахалоджваюць у лядоўні. Муку прасейваюць у міску. Масла наразаюць кубікамі і дадаюць да мукі. Атрыманую сумесь сякуць нажом да атрыманьня масьляна-мучнога крышыва. Яйка разьбіваюць у мерную шклянку, дзе ўскалмачваюць відэльцам. Затым да яйка дадаюць соль і воцат. Пасьля гэтага ўліваюць 250 мл ледзяной вады і перамешваюць. Атрыманую сумесь дадаюць да масьляна-мучной і зьбіраюць цеста ў адну горку без вымешваньня. Цеста дзеляць на 10 роўных частак. Кожную частку загортваюць у харчовую плеўку і кладуць у лядоўню на 2 гадзіны^[3].

Духоўку праграюць да +200 °C. Часткі цеста дастаюць зь лядоўні па чарзе. Кожную частку раскачваюць у тонкі пласт і выразаюць круг прамерам на 3—4 см больш за патрэбны. Кругі наколваюць відэльцам і выпякаюць у духоўцы 10 хвілінаў да залацістага адценьня. Абрэзкі цеста таксама сьпякаюць, каб пакрышыць і пасыпаць верх і бакі торта. Астылыя каржы прамазваюць крэмам пасьля астываньня^[3].

Мінуўшчына

Круасан са слоенага цеста (2011 год)

У Старажытнай Грэцыі вынайшлі выцяжное ліставое цеста (грэц. φύλλο — ліст) з мукі і вады, што было папярэднікам слоенага. Гэтае цеста мела таўшчыню з аркуш паперы. Ліставое цеста стала асновай для шматлікіх страваў балканскай, азіяцкай і афрыканскай кухні, у тым ліку піражкоў бурэкаў, чабурэкаў і ласунка пахлава^[2].

Слойкі з цукрам (2015 год)

У 1612 годзе вучань францускага кандытара Кляўдый Геле вынайшаў слоенае цеста, бо хворы бацька мог есьці хлеб з мукі і масла, але без дрожджаў і цукру. Ён укачаў у масла цеста з мукі і вады. У выніку ўтварыліся аб’ёмныя і лёгкія аладкі, што сталі рассыпістымі слойкамі. У 1651 годзе шэф-кухар П’ер дэ Ля Варэн выдаў кнігу «Францускі кухар», што зьмяшчала рэцэпт торта мільфёй (франц. mille-feuilles — тысяча лістоў), у якім прапечанае слоенае цеста атрымала крэмавую праслойку. Да 1700 году слоена-крэмавы ласунак сталі гатаваць у большасьці краінаў Эўропы. Ён складаецца з трох слоеных храбусткіх пластоў, падзеленых двума слаямі ванільнага заварнога крэму. Зьверху яго пакрываюць цукровай пудрай або памадкай. У Беларусі такі мяккі, цалкам умоклы торт назвалі шматслойным. У 1912 годзе ў Расейскай імпэрыі на сьвяткаваньні 100-годзьдзя перамогі над Напалеонам падавалі трохкутныя пірожныя ў выглядзе галаўнога ўбору французаў. Таму слоена-крэмавы торт назвалі «Напалеон»^[2].

• 
  Слоеныя вушкі (2007 год)