Умбэрта Эка

Умбэ́рта Э́ка (па-італьянску: Umberto Eco; 5 студзеня 1932 — 19 лютага 2016) — італьянскі вучоны-мэдыевіст, сэміётык, філёзаф ды пісьменьнік. Аўтар шэрагу раманаў, навуковых твораў па сэміётыцы, па культуры Сярэднявечча, і вялікае колькасьці эсэ на грамадзка-палітычныя тэмы. Атрымаў Эўрапейскую літаратурную прэмію ў 2001 годзе.

Умбэрта Эка
Umberto Eco
Імя пры нараджэньні	Umberto Eco
Дата нараджэньня	5 студзеня 1932 (93 гады)
Месца нараджэньня	Алесандрыя, Італія
Дата сьмерці	19 лютага 2016
Месца сьмерці	Мілян, Італія[1][2]
Прычына сьмерці	рак падстраўнікавай залозы[d]
Грамадзянства	Італія
Месца вучобы	Турынскі ўнівэрсытэт (1954)[3][4]
Занятак	філёзаф, навэліст, эсэіст, пэдагог, сцэнарыст, перакладнік, прафэсар унівэрсытэту, сэміётык, пісьменьнік, літаратурны крытык, мэдыявіст, літаратуразнаўца, гісторык
Навуковая сфэра	сярэднявечная філязофія[d], мэдыякультура[d], semiology[d][5], структурная лінгвістыка[d], дакумэнтальная літаратура[d], гістарычны раман[d], мовазнаўства[6], сэміётыка[d][6], італьянская літаратура[d][6] і літаратурная крытыка[6]
Месца працы	Балёнскі ўнівэрсытэт[5] Калеж дэ Франс
Псэўданімы	Dedalus[6]
Папярэднік	Джэймз Джойс, Хорхэ Люіс Борхэс, Тамаш Аквінскі, Артур Конан Дойл, Чарлз Сандэрс Пірс[d] і Імануіл Кант
Сябра ў	Коледж патафізыкі[d], Нацыянальная акадэмія дэі Лінчэі[d], CICAP[d], Каралеўская акадэмія навук, літаратуры і прыгожых мастацтваў Бельгіі[d], Амэрыканская акадэмія мастацтваў і літаратуры[d] і International Association for Semiotic Studies[d]
Жанры	эсэ
Школа/традыцыя	Сэміётыка
Пэрыяд	Філязофія XX—XXI стагодзьдзяў
Кірунак	Заходняя філязофія
Асноўныя зацікаўленасьці	Сэміётыка, філязофія, літаратурная крытыка
Значныя ідэі	«свабодная праца»
Вучні	Марка Бэлпаліці[d] і Christos Thivaios[d]
Узнагароды	ганаровы доктар Вольнага ўнівэрсытэту Бэрліну[d] ганаровы доктар Льескага ўнівэрсытэту[d] ганаровы доктар Тэль-Авіўскага ўнівэрсытэту[d] ганаровы доктар Упсальскага ўнівэрсытэту[d] ганаровы доктар Унівэрсытэту Глазга[d] ганаровы доктар Атэнскага ўнівэрсытэту[d] ганаровы доктар Універсітэта Буэнас-Айрэса[d] honorary doctor of Loyola University Chicago[d] ганаровы доктар Універсітэта Кента[d] Q109986273? прэмія Стрэга[d] (1981) Прэмія Мэдычы за найлепшы твор на замежнай мове[d] (1982) ганаровы доктар Лёвенскага каталіцкага ўніверсітэта[d] (1985) ганаровы доктар Браўнаўскага ўніверсітэта[d] (1985) honorary doctor of the Sorbonne Nouvelle University[d] (1989) Bancarella Prize[d] (1989) ганаровы доктар Сафійскага ўнівэрсытэту[d] (15 кастрычніка 1990) ганаровы доктар Мадрыдзкага ўнівэрсытэту Камплютэнсэ[d] (1990) ганаровы доктар[d] (8 траўня 1993, 15 верасьня 2001) honorary doctor of the University of Tartu[d] (1996) honorary doctorate of Grenoble-III University[d] (23 студзеня 1997) The VIZE 97 Prize[d] (2000) Аўстрыйская дзяржаўная прэмія па эўрапейскай літаратуры (2001) ганаровы доктар унівэрсытэта Рутгерса[d] (23 траўня 2002) honorary doctor of the Marie and Louis Pasteur University[d] (28 студзеня 2004) honorary doctor of the University of Belgrade[d] (2009) honorary doctorate from University of Paris-II[d] (2010) Cesare Pavese Prize[d] (2011) honorary doctorate of the University of Burgos[d] (2013)
Сайт	Інфармацыйная старонка (анг.)
Подпіс
Умбэрта Эка ў Вікісховішчы

Біяграфія

Нарадзіўся 5 студзеня 1932 году ў горадзе Алесандрыя, Італія. У 1980 годзе быў надрукаваны ягоны першы мастацкі твор — раман «Імя ружы», які адразу набыў сусьветную вядомасьць. З таго часу Эка напісаў ды выдаў яшчэ пяць раманаў.

Умбэрта Эка займаў пасаду прафэсара сэміётыкі ва ўнівэрсытэце гораду Балёньні. Ён актыўна ўдзельнічаў ў грамадзкім і палітычным жыцьці Італіі, зьвяртаў шмат увагі на праблему развіцьця Сусьветнага Сеціва, у якім бачыў сродак, каб зрабіць інфармацыю агульнадаступнай. З гэтае нагоды Ўмбэрта Эка зьяўляўся каардынатарам праекту «Мультымэдыйная аркада» — унікальнага інтэрнэт-цэнтру ў Балёньні.

Бібліяграфія

Навуковыя творы

• «Эвалюцыя сярэднявечнае эстэтыкі» (Sviluppo dell’estetica medievale, 1959)
• «Адсутная структура» (La struttura assente, 1968)
• «У пошуках дасканалай мовы ў эўрапейскай культуры» (La ricerca della lingua perfetta nella cultura europea, 1993)
• «Сказаць амаль тое самае. Вопыты перакладаньня» (Dire quasi la stessa cosa. Esperienze di traduzione, 2003)
• і шмат іншых.

Мастацкія творы

• «Імя ружы» (Il nome della rosa, 1980)
• «Ківач Фуко» (Il pendolo di Foucault, 1988)
• «Востраў напярэдадні» (L’isola del giorno prima, 1994)
• «Баўдаліна» (Baudolino, 2000)
• «Таямнічы агеньчык каралевы Лааны» (La misteriosa fiamma della regina Loana, 2004)
• «Праскія могілкі» (2010)