Беларуськалій

горнаруднае і хімічнае прадпрыемства Беларусі From Wikipedia, the free encyclopedia

Беларуськалійmap
Remove ads

Беларуськалій — прадпрыемства па здабычы калійнай солі, заснаванае ў 1963 годзе на аснове Старобінскага радовішча (Салігорскі раён). Мае 4 руднікі і прадстаўніцтвы ў Аўстрыі (Вена) і Літве (Вільнюс). Вырабляе калійныя ўгнаенні і харчовую соль, якія большасцю пастаўляе за мяжу. На долю прадпрыемства ў 2010 г. прыпадала 16 % сусветнай вытворчасці калію (8,6 млн тон)[5].

Хуткія факты ААТ «Беларуськалій», Тып ...
Хуткія факты Вонкавыя відэафайлы ...
Remove ads

Гісторыя

Thumb
Міхаіл Блішч. «Капры Салігорска», пачатак 1960-х

У 1949 г. было адкрыта адно з найбуйнейшых у свеце радовішчаў калійнай солі — Старобінскае калійнае радовішча. У 1949—1952 гг. на радовішчы праводзіліся першапачатковыя геалагаразведачныя работы для вызначэння формы і аб’ёму здабычы. Першая чарга Першага Салігорскага калійнага камбіната, была ўведзена ў эксплуатацыю ў снежні 1963 г. З пускам астатніх двух (1965 і 1969 гг.) у краіне быў створаны Беларускі калійны басейн, які здабываў каля трэці ўсіх калійных угнаенняў у СССР[6].

З 25 верасня 2005 г. замежныя пастаўкі ажыццяўляе праз сумеснае з расійскім «Уралкаліем» (Бярэзнікі, Пермскі край) ЗАТ «Беларуская калійная кампанія».

Thumb
Другое рудаўпраўленне
Thumb
Адвалы Другога рудаўпраўлення

У 2012 г. чысты прыбытак прадпрыемства склаў 965 млн долараў ЗША.

6 лістапада 2014 года пасаду кіраўніка заняў Іван Галаваты[7].

12 красавіка 2017 г. на 1-м рудаўпраўленні адбыўся стыхійны страйк. Паводле інфармацыі Беларускага незалежнага прафсаюза работнікі трэста «Раммантажбуд» адмовіліся выконваць сваю працу з-за памяншэння фактычнай зарабатнай платы ў два разы[8]. 14 красавіка з прадстаўнікамі незадаволеных заробкамі салігорскімі будаўнікамі сустрэўся гендырэктар «Беларуськалія» І. Галаваты, які паабяцаў «вырашаць такія пытанні ў працоўным парадку»[9].

У 2020 годзе Беларуськалій стаў адным з цэнтраў усебеларускіх стачак, якія адбыліся пасля фальсіфікацыі выбараў і гвалту праваахоўных органаў супраць пратэстоўцаў[10]. 19 лістапада «Беларуськалій» звольніў 49 бастуючых работнікаў за «прагулы»[11].

27 жніўня 2021 афіцыйна ўведзены ў эксплуатацыю Петрыкаўскі горна-абагачальны комплекс ААТ «Беларуськалій». Яго будавалі амаль 10 гадоў, на работы было патрачана каля $1,25 млрд. Запасаў калійнай руды тут хопіць на 100 гадоў[12].

У жніўні 2024 года выйшла расследаванне Беларускага расследавальніцкага цэнтра, Белсата, украінскай службы Радыё «Свабода», Кіберпартызан і іншых арганізацый, паводле якога для абыходу санкцыяў супраць «Беларуськалія» выкарыстоўваецца кампанія, зарэгістраваная на Кіпры і звязаная з асяроддзем Віктара Шэймана[13].

4 лістапада 2024 года новым генеральным дырэктарам «Беларуськалія» стаў Андрэй Рыбакоў, які раней узначальваў «Белнафтахім»[14]. У снежні 2024 года Рыбакоў быў дададзены ў санкцыйныя спісы Еўрапейскага саюза[15] і Швейцарыі[16][17]. Таксама Рыбакоў яшчэ падчас кіраўніцтва «Белнафтахімам» быў уключаны ў спіс спецыяльна пазначаных грамадзян і заблакаваных асоб ЗША[18][19].

Згодна з новым расследаваннем Беларускага расследавальніцкага цэнтра, выпушчаным у сакавіку 2025 года, вырабленая «Беларуськаліем» тэхнічная соль насуперак санкцыям прадаецца ў ЕС як антыгалалёдны рэагент[20].

Remove ads

Санкцыі

У чэрвені 2021 года Еўрапейскі Саюз увёў сектаральныя санкцыі ў адносінах Беларусі, якія прадугледжваюць, у тым ліку, забарону на гандаль і транзіт асобных відаў калійных угнаенняў[21]. 9 жніўня 2021 года ЗША ўнеслі Беларуськалій у спіс спецыяльна прызначаных грамадзян і заблакіраваных асоб[22][23]. У той жа дзень Вялікабрытанія і Канада ўвялі абмежаванні на пэўныя калійныя ўгнаенні з Беларусі[24][25].

2 снежня 2021 года «Беларуськалій» трапіў пад санкцыі Вялікабрытаніі, а Міністэрства фінансаў ЗША ўключыла «Беларускую калійную кампанію» ў амерыканскі санкцыйны спіс[26]. У чэрвені 2022 года прадпрыемства было ўнесена ў санкцыйны спіс ЕС[27].

У 2022 годзе Канада, ЕС і Швейцарыя ўвялі санкцыі супраць «Беларуськалія», яго генеральнага дырэктара Івана Галаватага, а таксама Беларускай калійнай кампаніі[28][29][17]. У студзені 2023 года прадпрыемства было ўнесена ў санкцыйны спіс Украіны[30]. У верасні 2024 года Суд Еўрапейскага саюза адмовіўся зняць санкцыі ЕС з Галаватага, Беларуськалія і Беларускай калійнай кампаніі[31].

22 мая 2025 года Еўрапарламент прагаласаваў за павышэнне пошлін на ўгнаенні з Беларусі і Расіі. Павышэнне пошлін на беларускія і расійскія ўгнаенні пачне дзейнічаць з 1 ліпеня. Раней гэты праект ужо быў ухвалены камітэтам Еўрапарламента. Тады паведамлялася, што павышэнне будзе паступовым, і да 2028 года пошліны дасягнуць 430 еўра за тону.[32]

Remove ads

Вытворчасць калійных угнаенняў

Вытворчасць калійных угнаенняў, тыс. т[33][34][35][36]:

Зноскі

  1. [1]
    https://www.bcse.by/stock/securitydirectory/600122610/6-430-01-14436 — 2025. Праверана 25 мая 2025.
  2. [2]
    https://belaruskali.by/by/company/history/ — 2025. Праверана 25 мая 2025.
  3. [3]
    https://epfr.gov.by/organizations/4601 — 2020. Праверана 25 мая 2025.
  4. [4]
    https://job.kali.by/ — 2025. Праверана 25 мая 2025.
  5. [5]
    Ганна Кот. «Беларуськалій» за I паўгоддзе павялічыў чысты прыбытак у 4,2 раза да Br2,5 трлн.. Эканоміка. Беларускае тэлеграфнае агентва (6 лютага 2012).
  6. [6]
    Гісторыя Беларусі: у 6 т. / [рэдкалегія: М. Касцюк (гал. рэд.) і інш.]. Т. 6: Беларусь у 1946—2009 гг. / [Н. Васілеўская, У. Завальнюк, М. Касцюк і інш.; рэд. тома У. Навіцкі]. — Мн.: Современная школа; Экоперспектива, 2011. — 727 с.: іл. — С. 245. — ISBN 978-985-539-243-0 (Современная школа); ISBN 978-985-469-337-8 (Экоперспектива).
  7. [7]
    Президент Беларуси дал согласие на назначение Ивана Головатого гендиректором ОАО «Беларуськалий» (руск.). БелТА (6 лістапада 2014).
  8. [8]
    В Солигорске прошло стихийное собрание монтажников Треста «Реммонтажстрой» Архівавана 20 красавіка 2017.
  9. [9]
    С недовольными зарплатами солигорскими строителями встретился гендиректор «Беларуськалия» (руск.)(недаступная спасылка). TUT.BY (14 красавіка 2017). Архівавана з першакрыніцы 20 красавіка 2017.
  10. [10]
    Алина Исаченко. Что происходит на предприятии «Беларуськалий» — основном поставщике валюты для Александра Лукашенко? (руск.). BBC World Service (6 мая 2021). Праверана 20 верасня 2021.
  11. [11]
    «Беларуськалій» звольніў 49 страйкоўцаў за «прагулы». Наша Ніва (19 лістапада 2020). Праверана 20 верасня 2021.
  12. [12]
    "Без перабольшання гістарычны дзень". Петрыкаўскі ГАК афіцыйна ўведзены ў эксплуатацыю
  13. [13]
    Шэйман, Кіпр, санкцыі: як рэжым Лукашэнкі зарабляе на каліі і люксавых аўто. Еўрапейскае радыё для Беларусі (8 жніўня 2024).
  14. [14]
    Лукашенко заявил о проблемах на «Беларуськалии» (руск.). Reform.news (4 лістапада 2024).
  15. [15]
    COUNCIL IMPLEMENTING DECISION (CFSP) 2024/3175 (англ.). EUR-Lex (16 снежня 2024).
  16. [16]
    Ukraine: Switzerland adopts further sanctions (англ.). Дзяржаўны сакратарыят па эканамічных пытаннях[de] (23 снежня 2024).
  17. [17]
    Searching for subjects of sanctions (англ.). Дзяржаўны сакратарыят па эканамічных пытаннях[de].
  18. [18]
    Treasury Holds the Belarusian Regime to Account on Anniversary of Fraudulent Election (англ.). Міністэрства фінансаў ЗША (9 жніўня 2021). Архівавана з першакрыніцы 9 жніўня 2021. Праверана 10 жніўня 2021.
  19. [19]
    США расширили санкции в отношении официального Минска. Полный список (руск.). Zerkalo.io (9 жніўня 2021). Архівавана з першакрыніцы 9 жніўня 2021. Праверана 10 жніўня 2021.
  20. [20]
    Прадукцыю «Беларуськалія» перайменавалі і прадаюць ЕС у абыход санкцый. Наша Ніва (26 сакавіка 2025).
  21. [21]
    ЕС афіцыйна ўхваліў сектаральныя санкцыі супраць Беларусі. Наша Ніва (24 чэрвеня 2021). Праверана 20 верасня 2021.
  22. [22]
    Treasury Holds the Belarusian Regime to Account on Anniversary of Fraudulent Election (англ.). Міністэрства фінансаў ЗША (9 жніўня 2021). Архівавана з першакрыніцы 9 жніўня 2021. Праверана 10 жніўня 2021.
  23. [23]
    США расширили санкции в отношении официального Минска. Полный список (руск.). Zerkalo.io (9 жніўня 2021). Архівавана з першакрыніцы 9 жніўня 2021. Праверана 10 жніўня 2021.
  24. [24]
    US, Along With UK and Canada, Slaps More Sanctions on Belarus (англ.). Голас Амерыкі (9 жніўня 2021). Праверана 20 верасня 2021.
  25. [25]
    UK, US and Canada impose fresh sanctions on Belarus (англ.). Politico (9 жніўня 2021). Праверана 20 верасня 2021.
  26. [26]
    Адзіным фронтам. Што трэба ведаць пра новыя санкцыі супраць рэжыму Лукашэнкі. Белсат (3 снежня 2021). Архівавана з першакрыніцы 5 снежня 2021. Праверана 8 снежня 2021.
  27. [27]
    Восемь белорусских компаний попали под санкции Евросоюза (руск.). Белорусы и рынок (3 чэрвеня 2022).
  28. [28]
    Канада расширила санкции против белорусских властей (руск.). Архівавана з першакрыніцы 13 сакавіка 2022. Праверана 26 красавіка 2022.
  29. [29]
    ЕС ввел санкции против Москвы и Минска. В списке основатель "Яндекса" Волож, Алина Кабаева и глава ЦИК Беларуси (руск.). Настоящее Время (3 чэрвеня 2022). Праверана 20 студзеня 2023.
  30. [30]
    Беларуськалій, Белчыгунка і іншыя. Новы ўдар па рэжымных прадпрыемствах. Новы Час (29 студзеня 2023).
  31. [31]
    Суд ЕС не зняў санкцыі з "Беларуськалія", яго гендырэктара і БКК. Еўрапейскае радыё для Беларусі (18 верасня 2024).
  32. [32]
    the 🇪🇺 parliament overwhelmingly voted in favour. X (22 мая 2025).
  33. [33]
    Промышленность Республики Беларусь. Статистический сборник. — Мн.: Национальный статистический комитет Республики Беларусь, 2013. — С. 144.
  34. [34]
    Промышленность Республики Беларусь. Статистический сборник. — Мн.: Национальный статистический комитет Республики Беларусь, 2019. — С. 113.
  35. [35]
    Социально-экономическое положение Республики Беларусь в январе – декабре 2019 г.. Праверана 21 ліпеня 2020.
  36. [36]
    Mineral Commodity Summaries. National Minerals Information Center.
Remove ads

Спасылкі

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads
Remove ads