Вуліца Свярдлова (Мінск)

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Вуліца Свярдлова.

Вуліца Свярдлова — вуліца ў цэнтральнай частцы Мінска. Названа ў гонар Якава Свярдлова, расійскага дзяржаўнага дзеяча, старшыні Усерасійскага цэнтральнага выканаўчага камітэта, аднаго з арганізатараў разгону Усерасійскага ўстаноўчага сходу, расказачвання, чырвонага тэрору.

Вуліца Свярдлова Мінск
Агульная інфармацыя
Краіна	Беларусь
Горад	Мінск
Раён	Ленінскі Кастрычніцкі
Працягласць	1,6 км[1]
Найбліжэйшыя станцыі метро	Плошча Леніна
Тралейбусныя маршруты	3, 6, 16, 20, 30
Аўтобусныя маршруты	79, 81э, 102, 123
Назва ў гонар	Якава Свярдлова
Навучальныя ўстановы	Беларускі дзяржаўны тэхналагічны ўніверсітэт Беларускі дзяржаўны эканамічны ўніверсітэт
Паркі	Міхайлаўскі сквер
Паштовы індэкс	220006 і 220030
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Размяшчэнне

Пачынаецца ад перасячэння з праспектам Незалежнасці, перасякае вуліцы Ленінградскую, Карла Маркса, Кірава, Ульянаўскую, Бабруйскую і пасля скрыжавання з вуліцай Аранскай пераходзіць у вуліцу Маякоўскага. Працягласць — 1,6 км.

Гісторыя

Да 1922 года называлася Каломенская^[2], у 1919—1920 гадах — Ігуменская^[3], з 1945 года — Свярдлова^[4].

Забудова

Няцотны бок

Будынкі № 3 і 5

• * (праспект Незалежнасці, 11/2) — новы корпус гасцініцы «Мінск» (архітэктары С. Мусінскі, Г. Сысоеў, Д. Кудраўцаў)^[5].
• № 3 — будынак Мінскага абласнога суда (1953) —  Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 713Г000240шыфр 713Г000240
• № 5 (Карла Маркса № 1) — будынак (1953 год, арх. Р. Гегарт^[6]) —  Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 713Г000242шыфр 713Г000242. Раней на гэтым месцы размяшчалася Мінская абшчына сясцёр міласэрнасці Чырвонага Крыжа, заснаваная губернатарам А. А. Трубяцкім. Пачала працаваць з 1903 года. У склад абшчыны ўваходзілі старэйшая і 14 штатных сясцёр міласэрнасці, якія даглядалі за хворымі ў бальніцах, ваенным лазарэце і на прыватных кватэрах. У 1904 годзе на існуючых пры абшчыне курсах адбыўся першы выпуск сясцёр міласэрнасці. У тым жа годзе выпускніцы адправіліся на Далёкі Усход і ў Самару, куды прыбывалі параненыя з руска-японскага фронту. Атрад мінскіх сясцёр міласэрнасці ў 1908 годзе ўдзельнічаў у барацьбе з халерай у Мазырскім павеце, у 1910 годзе змагаўся з тыфам, шкарлятынай і воспай у Мінскай губерні, у 1911 годзе выехаў на дапамогу якія галадалі ў Акмалінскую, Табольскую і Закаспійскую губерні. Мінская абшчына сясцёр міласэрнасці Чырвонага Крыжа ў 1911 годзе арганізавала ў горадзе хуткую дапамогу, у 1914 годзе пабудавала для лякарні новы двухпавярховы каменны будынак на 40 месцаў. З пачаткам першай сусветнай вайны сфарміравала і адправіла на фронт шпіталь на дзвесце коек, пазней пашырыла яго да васьмісот^[6].

Пасля Вялікай Айчыннай вайны на месцы абшчыны сясцёр міласэрнасці па праекце архітэктара Р. Гегарта ўзведзены чатырохпавярховы будынак. у якім цяпер знаходзяцца Мінскі абласны суд і прыёмная Камітэта дзяржаўнага кантролю Рэспублікі Беларусь^[6].

Будынак № 7

• № 7 (Карла Маркса № 2) — будынак (1930-я) —  Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 713Г000243шыфр 713Г000243

Фантан каля БДТУ

На рагу з вул. Ульянаўскай невялікі сквер з фантанам.

• № 11 (Ульянаўская № 33) — Інтэрнат № 2 БДТУ.
• № 13 (Ульянаўская № 35) — корпус БДТУ № 1.
• № 13а — карпусы БДТУ № 3 і № 4
• № 17 — корпус БДТУ № 2.
• № 19а — корпус БДТУ № 5.
• № 19 — Інтэрнат № 4 БДТУ.
• № 21 — Інтэрнат № 5 БДТУ.

Цотны бок

• № 2 — будынак былой фабрыкі-кухні (1936) —  Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 712Г000239шыфр 712Г000239
• № 4 — будынак (пачатак ХХ стагоддзя) —  Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 713Г000241шыфр 713Г000241
• № 22 (Кірава № 6) — будынак (1940 — 1950-я) —  Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 713Г000065шыфр 713Г000065
• № 24 — будынак (1947—1953) —  Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 713Г000289шыфр 713Г000289
• № 26 (Ульянаўская № 30) — будынак (1947—1953) —  Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 713Г000290шыфр 713Г000290
• № 32 — будынак (1950-я) —  Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 713Г000367шыфр 713Г000367
• № 36 — Інтэрнат № 3 БДТУ.

Зноскі

1. Вуліца Свярдлова — Google Карты
2. Якаў Міхайлавіч Свярдлоў (руск.)
3. Сацукевіч І. Гісторыя і сучаснасць урбананімікі Гродна і Мінска (параўнаўчы аналіз) // Гарады Беларусі ў кантэксце палітыкі, эканомікі, культуры: зборнік навук. артыкулаў / Гродз.дзярж. ун-т; рэдкалегія: І. П. Крэнь, І. В. Соркіна (адк. рэдактары) [і інш.]. — Гродна: ГрДУ, 2007.
4. Вуліца Свярдлова ў Мінску Архівавана 24 жніўня 2019. (руск.)
5. Архитекторы Советской Белоруссии: Биогр. справочник / Союз архитекторов БССР; Сост. В. И. Аникин и др. — Мн.: Беларусь, 1991. — 262 с. — ISBN 5-338-00611-1. (руск.)
6. Карла Маркса (Подгорная) от Свердлова (Коломенской) до Володарского (Серпуховской) Архівавана 5 сакавіка 2016.