Карпаратыўная калекцыя Белгазпрамбанка

Карпаратыўная калекцыя Белгазпромбанка — збор твораў мастацтва Белгазпрамбанка, які налічвае больш за 100 артэфактаў^[1]. Ядро калекцыі складаюць творы мастакоў Парыжскай школы — ураджэнцаў Беларусі^[2][3]. Калекцыя фарміруецца ў рамках рэалізацыі нацыянальнага гісторыка-культурнага праекта «Арт-Беларусь». 35 экспанатаў збору ўключаны ў Дзяржаўны спіс гісторыка-культурных каштоўнасцяў Рэспублікі Беларусь^[4][5].

Гісторыя

Пачатак фарміравання калекцыі быў пакладзены ў 2011 годзе, калі Белгазпрамбанк у цесным узаемадзеянні з Нацыянальнай камісіяй па справах ЮНЕСКА (тагачасны старшыня камісіі — Уладзімір Шчасны) набыў у Надзін Нешавер, эксперта па Парыжскай школе 1905—1939 гг.^[6], шэраг твораў Пінхус Крэменя, Міхаіла Кікоіна, Восіпа Любіча, Шрага Царфіна^[7] — мастакоў Парыжскай школы яўрэйскага паходжання, якія нарадзіліся на Беларусі.

Далейшае папаўненне калекцыі банк ажыццяўляў праз пакупкі на сусветных аўкцыёнах («Крысціс», «Сотбіс», «Артк’юрыал», «Макдугалс») і ў прыватных уладальнікаў. У 2012 годзе на таргах «Крысціс» у Лондане Белгазпрамбанк набыў працы Марка Шагала «Закаханыя» (1981) і Хаіма Суціна «Вялікія лугі ў Шартры з віядукам» (каля 1934)^[8] — першыя ў Беларусі арыгінальныя жывапісныя творы гэтых сусветна вядомых мастакоў. Аднак, найбольш каштоўным набыццём Белгазпрамбанка стала карціна Суціна «Ева»^[9], набытая на аўкцыёне «Сотбіс» у 2013 годзе за 1 805 000 долараў — самы дарагі мастацкі твор, набыты за гады незалежнасці Беларусі^[10].

У 2018 годзе ў Беларусі з’явілася трэцяя праца Суціна — палатно «Заснулая з кнігай. Мадлен Кастэн».^[11] Партрэт набыты банкам у Вялікабрытаніі за £ 359 тыс.^[12]

Мастакі калекцыі

Мастакі Парыжскай школы з Беларусі

• Леон Індэнбаум
• Міхаіл Кікоін
• Пінхус Крэмень
• Восіп Любіч
• Аскар Мешчанінаў
• Хаім Саламонавіч Суцін
• Восіп Цадкін
• Файбіш-Шрага Царфін
• Марк Шагал

Аўтары, блізкія да мастакоў Парыжскай школы

• Леон Бакст
• Рыгор Глюкман
• Дзмітрый Сцялецкі

Аўтары праекта «Арт-Беларусь»

• Валянцін Ваньковіч
• Сімяон Полацкі
• Рыгор Баброўскі

Выставы

Дата правядзення	Назва выставы	Музей	Горад	Краіна
верасень 2012 — студзень 2013	Мастакі Парыжскай школы з Беларусі[13]	Нацыянальны мастацкі музей Рэспублікі Беларусь	Мінск	Беларусь
люты 2013 — красавік 2013	Мастакі Парыжскай школы з Беларусі	Палац Румянцавых — Паскевічаў	Гомель	Беларусь
май 2013 — ліпень 2013	Мастакі Парыжскай школы з Беларусі	Віцебскі мастацкі музей	Віцебск	Беларусь
март 2014 — ліпень 2014	Дзесяць стагоддзяў мастацтва Беларусі	Нацыянальны мастацкі музей Рэспублікі Беларусь	Мінск	Беларусь
верасень 2014 — лістапад 2014	Мастакі Парыжскай школы з Беларусі[14]	Віленская карцінная галерэя	Вільнюс	Літва
кастрычнік 2015 — лістапад 2015	Восеньскі салон з Белгазпрамбанкам	Палац мастацтва	Мінск	Беларусь
люты 2016 — красавік 2016	Час і творчасць Леона Бакста	Нацыянальны мастацкі музей Рэспублікі Беларусь	Мінск	Беларусь
красавік 2016 — чэрвень 2016	Час і творчасць Леона Бакста[15]	Віленская карцінная галерэя	Вільнюс	Літва
ліпень 2016 — кастрычнік 2016	Час і творчасць Леона Бакста[16]	Мастацкі музей «Рыжская біржа»	Рыга	Латвія

Галерэя

• 
  Хаім Суцін «Ева». Палатно, алей. 65×54 см. 1928. З карпаратыўнай калекцыі Белгазпрамбанка
• 
  Леон Бакст «Эскіз касцюма Жар-птушкі да балета „Жар-птушка”». Папера; аловак, акварэль і гуаш, узмоцненыя срэбрам і золатам. 68x49 см. 1922. З карпаратыўнай калекцыі Белгазпрамбанка
• 
  Валянцін Ваньковіч «Партрэт Тамаша Зана». Палатно, алей. 85,2 х 69 см. 1837-1839. З карпаратыўнай калекцыі Белгазпрамбанка
• 
  Іосіф Аляшкевіч «Партрэт дамы ў сіняй шалі». Палатно, алей. 65 х 56 см. 1810-я. З карпаратыўнай калекцыі Белгазпрамбанка
• 
  Францыск Скарына «Малая падарожная кніжка» (каля 1522). З карпаратыўнай калекцыі Белгазпрамбанка
• 
  Сімяон Полацкі «Жазло праўлення» (1667). З карпаратыўнай калекцыі Белгазпрамбанка