Маршалак надворны літоўскі

Марша́лак надворны літоўскі (да Люблінскай уніі 1569 маршалак дворны літоўскі) — дзяржаўная пасада ў Вялікім Княстве Літоўскім. Загадваў гаспадарчымі справамі вялікага князя, кіраваў маршалкамі гаспадарскімі. Быў намеснікам маршалка вялікага.

Герб маршалка

Пачынаючы з часоў Уладзіслава Вазы засядаў у Сенаце.

Спіс надворных маршалкаў літоўскіх

Год прыняцця пасады	Год складання пасады альбо смерці	Асоба	Выява	Заўвагі
Дворныя маршалкі літоўскія
1494	1500	Рыгор Осцік (Grzegorz Stankowicz Ościk)		Трапіў у палон у бітве на Ведрашы
1500	1506	Міхаіл Львовіч Глінскі (Michał Gliński)		Зняты з пасады новым каралём Жыгімонтам Старым
1518	1526	Юрый Іванавіч Іллініч (Jerzy Iwanowicz Ilinicz)		Памёр на пасадзе дворнага маршалка
1528	1541	Юрый Радзівіл (Jerzy Radziwiłł)		Адначасова польны, з 1531 вялікі гетман літоўскі і кашталян віленскі. Памёр на пасадзе дворнага маршалка
1542	1551	Іван Гарнастай (Iwan Hornostaj)		Адначасова падскарбі земскі літоўскі. Паступіў на новагародскага ваяводу
1552	1569	Астафій Валовіч (Ostafi Wołłowicz)		Адначасова з 1561 вялікі падскарбі літоўскі, а з 1566 падканцлер літоўскі. Паступіў на троцкага кашталяна
Надворныя маршалкі літоўскія
1569	1579	Мікалай Крыштаф Радзівіл Сіротка (Mikołaj Krzysztof Radziwiłł Sierotka)		Паступіў на вялікага маршалка літоўскага
1579	1586	Альбрэхт Радзівіл (Albrecht Radziwiłł)		Брат папярэдняга. Паступіў на вялікага маршалка літоўскага
1588	1596	Мікалай Тальваш (Mikołaj Talwosz)		Паступіў на троцкага кашталяна
1596	1597	Крыштаф Дарагастайскі (Krzysztof Dorohostajski)		Паступіў на вялікага маршалка літоўскага
1598	1615	Пётр Весялоўскі (Piotr Wiesiołowski)		Паступіў на вялікага маршалка літоўскага
1617	1621	Ян Станіслаў Сапега (Jan Stanisław Sapieha)		Паступіў на вялікага маршалка літоўскага
1622	1635	Крыштаф Весялоўскі (Krzysztof Wiesiołowski)		Паступіў на вялікага маршалка літоўскага
1635	1637	Аляксандр Людвік Радзівіл (Aleksander Ludwik Radziwiłł)		Паступіў на вялікага маршалка літоўскага
1637	1645	Казімір Леў (Казімір Леан) Сапега (Kazimierz Leon Sapieha)		Паступіў на падканцлера літоўскага
1645	1649	Антоні Ян Тышкевіч (Antoni Jan Tyszkiewicz)		Памёр на пасадзе надворнага маршалка
1649	1654	Крыштаф Завіша (Krzysztof Zawisza)		Паступіў на вялікага маршалка літоўскага
1654	1683	Тэадор Аляксандр Ляцкі (Teodor Aleksander Lacki)		Памёр на пасадзе надворнага маршалка
1683	1685	Юзаф Багуслаў Слушка (Józef Bogusław Słuszka)		Паступіў на троцкага кашталяна
1685	1691	Ян Караль Дольскі (Jan Karol Dolski)		Паступіў на вялікага маршалка літоўскага
1692	1699	Аляксандр Павел Сапега (Aleksander Paweł Sapieha)		Паступіў на вялікага маршалка літоўскага
1699	1702	Януш Антоні Вішнявецкі (Janusz Antoni Wiśniowiecki)		Паступіў на віленскага кашталяна
1702	1706	Казімір Антоні Сангушка (Kazimierz Antoni Sanguszko)		Памёр на пасадзе надворнага маршалка
1706	1713	Юзаф Мнішак (Józef Wandalin Mniszech)		Паступіў на вялікага маршалка кароннага
1708	1709	Казімір Міхал Пац (Kazimierz Michał Pac)		Прызначаны Станіславам Ляшчынскім
1713	1734	Павел Караль Сангушка (Paweł Karol Sanguszko)		Паступіў на вялікага маршалка літоўскага
1734	1735	Міхал Казімір Радзівіл Рыбанька (Michał Kazimierz Radziwiłł Rybeńko)		Паступіў на троцкага кашталяна і польнага гетмана літоўскага
1736	1738	Ігнацы Завіша (Ignacy Zawisza)		Памёр на пасадзе надворнага маршалка
1739		Фердынанд Плятэр (Ferdynand Plater)		Памёр на пасадзе надворнага маршалка
1739	1743	Юзаф Сцыпіён (Сцыпіё дэль Кампа) (Józef Scipio del Campo)		Памёр на пасадзе надворнага маршалка
1744	1750	Ігнацы Агінскі (Ignacy Ogiński)		Паступіў на вялікага маршалка літоўскага
1750	1760	Януш Аляксандр Сангушка (Janusz Aleksander Sanguszko)		Адмовіўся ад пасады
1760	1768	Юзаф Паўлін Сангушка (Józef Sanguszko)		Брат папярэдняга. Паступіў на вялікага маршалка літоўскага
1768	1781	Уладзіслаў Гуроўскі (Władysław Gurowski)		Паступіў на вялікага маршалка літоўскага
1781	1783	Міхал Ежы Мнішак (Michał Jerzy Wandalin Mniszech)		Паступіў на вялікага маршалка кароннага
1783	1791	Ігнацы Патоцкі (Ignacy Potocki)		Паступіў на вялікага маршалка літоўскага
1791	1792	Станіслаў Солтан (Stanisław Sołtan)		Адмовіўся ад пасады
1792	1795	Міхал Гелгуд (Michał Giełgud)		Склаў урад у сувязі са спыненнем існавання Рэчы Паспалітай

Гл. таксама

• Вялікія маршалкі літоўскія
• Вялікія маршалкі каронныя
• Маршалкі надворныя каронныя

Літаратура

• Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш.; маст. З. Э. Герасімовіч. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 2: Кадэцкі корпус — Яцкевіч. — 792 с. — ISBN 985-11-0378-0 (т. 2), ISBN 985-11-0315-2.
• Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 5: М — Пуд / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (галоўны рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн. : БелЭн, 1999. — 592 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0141-9.
• Wolff J. Senatorowie i dygnitarze Wielkiego Księstwa Litewskiego: 1385—1795. — Kraków, 1885. — С. 178.
• Żychliński T. Złota księga szlachty polskiej. T. 1—31. — Poznań, 1879—1908.