Натан Майсеевіч Воранаў

From Wikipedia, the free encyclopedia

Натан Майсеевіч Воранаў
Remove ads
У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых людзей з прозвішчам Воранаў.

Ната́н Майсе́евіч Во́ранаў (19 мая 1916, Магілёў — 3 сакавіка 1978) — беларускі жывапісец. Заслужаны дзеяч мастацтваў БССР (1966)[1].

Хуткія факты Натан Майсеевіч Воранаў, Дата нараджэння ...
Remove ads

Біяграфія

Нарадзіўся 19 мая 1916 года ў Магілёве. У сям’і Майсея і Соф’і раслі яшчэ двое сыноў — старэйшы Аарон і малодшы Веніямін. Бацька быў мастаком і выкладаў у мясцовай мастацкай школе. Відавочна, што творчая атмасфера, у якой рос маленькі Натан, паўплывала на яго жаданне прафесійна займацца мастацтвам[2].

У 1931—1934 гадах вучыўся ў Віцебскім мастацкім тэхнікуме ў выкладчыкаў Івана Ахрэмчыка і Фёдара Фогта. Удзельнічаў у мастацкіх выстаўках з 1933 года. Потым на працягу года Натан Воранаў выкладаў жывапіс і рысунак у школах № 3 і № 20 у Магілёве[2].

У 1934 годзе быў уведзены IV курс навучання ў Віцебску, і мастак працягнуў вучобу[2].

У 1935 годзе Воранаў у ліку лепшых студэнтаў быў накіраваны для працягу навучання ў Ленінград — у Інстытут жывапісу, скульптуры і архітэктуры імя І. Я. Рэпіна, вучыўся ў Аляксандра Асмёркіна[2][3] і Сямёна Абугава[3]. У 1941 годзе ў гэтым інстытуце з поспехам прайшла першая персанальная выстава Натана Воранаў. Гэта быў апошні курс перад дыпломам і ўлетку малады чалавек павінен быў ехаць на мастацкую практыку ў Карпаты[2].

Вялікая Айчынная вайна

Аднак 22 чэрвеня 1941 года пачалася Вялікая Айчынная вайна. У гэты час Натан Воранаў знаходзіўся дома, на канікулах у бацькоў у Магілёве. Нягледзячы на тое, што студэнт меў права заставацца ў Ленінградзе да заканчэння вучобы, ён прыняў іншае рашэнне. Пасля кароткай падрыхтоўкі ў 3-м артылерыйскім вучылішчы ў Кастраме Натан Воранаў добраахвотнікам пайшоў на фронт. У 1941—1942 гадах камандаваў батарэяй 45-міліметровых супрацьтанкавых гармат на Паўднёва-Заходнім фронце, пазней быў камандзірам узвода разведкі 77-га артылерыйскага палка 248-й стралковай дывізіі на 4-м Украінскім фронце[2]

У вайну Воранаў рабіў графічныя замалёўкі. Не раз быў паранены: адзін асколак міны прайшоў у міліметры ад сэрца, у лютым 1945 года асколкі трапілі ў вочы, пазбавіўшы мастака зроку на некаторы час[2].

Пасля вайны

У 1946 годзе Воранаў дэмабілізаваўся. У 1948 годзе паспяхова скончыў Інстытут жывапісу, скульптуры і архітэктуры імя І. Я. Рэпіна, напісаўшы дыпломную кампазіцыю «Рэйд Каўпака»[2].

Напрыканцы 1940-х, пераехаўшы ў Мінск, Воранаў хутка заваяваў прызнанне, стаў удзельнікам шматлікіх выставак[2].

У 1966—1978 гадах выкладаў на кафедры малюнка і жывапісу Беларускага дзяржаўнага тэатральна-мастацкага інстытута[1]. З 1970 года дацэнт[1]. Студэнты ласкава называлі яго «Наташа». Сярод яго вучняў — вядомыя мастакі У. Тоўсцік, Г. Баранаў, І. Грынберг, А. Сухан і іншыя[2].

Сябра секцыі жывапісу Саюза мастакоў БССР з 1949, у 1963—1965 гадах выконваў абавязкі старшыні Саюза мастакоў БССР.

Thumb
Магіла Натана Воранава на Паўночных могілках

Апошні год жыцця Натан Воранаў цяжка хварэў. Памёр 3 сакавіка 1978 года. Пахаваны на Паўночных могілках.

Remove ads

Творчасць

Працаваў у розных жанрах станковага жывапісу. Найбольш вядомыя творы прысвечаны падзеям Кастрычніцкай рэвалюцыі і барацьбе беларускага народа ў гады Вялікай Айчыннай вайны: «Раніца ў Кастрычніку. Мінск, 1917 год» (1957), «Беларусь. За ўладу Саветаў» (1967), «Зямля непакораная» (1974). Стварыў партрэты беларускіх кампазітараў Я. Цікоцкага (1949), У. Кандрусевіча (1975), групавы партрэт фехтавальшчыц («Беларускія „мушкецёры“», 1971); лірычныя і індустрыяльныя пейзажы «Разліў на Бярэзіне» (1958), «Гомель. Порт» (1963), «Вясна. Сяброўкі» (1967), «Роздум» (1971), «Зацвіло» (1973), «Венецыя. Даждлівая раніца» (1974), «Новы горад», «Сатана», «Мінчанка» (усе 1977), нацюрморты і інш[1].

Беларуская мастацтвазнаўца Наталля Сяліцкая лічыць, што Н. Воранаў «быў верны ідэалам свайго часу і прытрымліваўся ў творчасці асноўных догмаў сацыялістычнага рэалізму… Аднак творчасць Натана Майсеевіча выходзіла за рамкі гэтага метаду. Захоўваючы ідэалагічную аснову афіцыйнага мастацтва, у жывапісна-пластычным вырашэнні сваіх карцін ён творча пераасэнсоўвае спадчыну імпрэсіянізму, а таксама постімпрэсіянізму і фавізму. Такое спалучэнне розных мастацкіх традыцый і бясспрэчнага таленту каларыста робіць асабліва прывабнай творчасць мастака і для сучаснага гледача»[4].

Беларускі мастак Андрэй Дубінін, аналізуючы творчасць Н. Воранава, бачыць у ёй дзве лініі: «грамадска-палітычную» і прыватную, камерна-інтымную. А. Дубінін падкрэслівае цікавасць Воранава да «прыцемкавага» боку быцця і адзначае: «Ён патрабавальны да формы, што відаць у кампазіцыях партрэтаў, амаль заўсёды „экс-цэнтрычных“, ссунутых, на ломцы шаблона»[5].

Творы Н. Воранава захоўваюцца ў Нацыянальным мастацкім музеі Рэспублікі Беларусь, Нацыянальным цэнтры сучасных мастацтваў, у фондах Беларускага саюза мастакоў, у Музеі гісторыі Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта фізічнай культуры, у прыватных калекцыях Беларусі і замежных краін[4].

Remove ads

Узнагароды

Узнагароджаны ордэнам Чырвонай Зоркі, ордэнам Айчыннай вайны ІІ ступені, медалём «За перамогу над Германіяй у Вялікай Айчыннай вайне 1941—1945 гг.» і інш[4][2].

Сям'я

Унукі, Павел і Уладзімір Кандрусевічы, таксама сталі жывапісцамі[2].

У філатэліі

  • Thumb

Зноскі

  1. [1]
    Воронов Натан Моисеевич // Биографический справочник. — Мн.: «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. — Т. 5. — С. 126. — 737 с.
  2. [2]
    voronov.belartist.org - Наталия Селицкая . ru.voronov.belartist.org. Праверана 16 жніўня 2025.
  3. [3]
    Воранаў Натан Майсеевіч // Беларускі саюз мастакоў, 1938—1998 = Belarussian union of artists, 1938—1998 : Энцыкл. давед. / Аўт.-склад.: Б. А. Крэпак і інш.. — Мн.: ВТАА «Кавалер Паблішэрс», 1998. — 663 с. — 3 000 экз. — ISBN 985-6427-09-6.
  4. [4]
    http://belisrael.info/?p=15185
  5. [5]
    http://belisrael.info/?p=15166
Remove ads

Літаратура

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads
Remove ads