Обаль (Шумілінскі раён)

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Обаль.

Обаль^[2] — гарадскі пасёлак у Шумілінскім раёне Віцебскай вобласці Беларусі, на рацэ Обаль. За 23 км ад Шуміліна. Чыгуначная станцыя на лініі Віцебск — Полацк, на аўтамабільнай дарозе Віцебск — Полацк. Насельніцтва 2 374 чал. (2017)^[3].

Гарадскі пасёлак Обаль Краіна Беларусь Вобласць Віцебская Раён Шумілінскі Сельсавет Обальскі Каардынаты 55°21′05,5″ пн. ш. 29°18′31,60″ у. д.HGЯO Гарадскі пасёлак з 1968 Вышыня цэнтра 150 м Насельніцтва ▼2 067 чал. (1 студзеня 2025)[1] Часавы пояс UTC+3 Тэлефонны код +375 1772 Паштовы індэкс 222370 Аўтамабільны код 2 СААТА 2258818906 Обаль Обаль

Обаль на Вікісховішчы

Гісторыя

Вядомы з XVI ст. як вёска ў Полацкім ваяводстве ВКЛ. Належала Мольскім, П. Войне (з 1592 г.), Ф. Я. Ветрынскаму (з 1595 г.), Грабніцкім (з 1615 г.). З 1772 г. у складзе Расіі. З пачатку XIX ст. цэнтр Петрапаўлаўскай воласці Полацкага павета. Росту Обалі спрыяла будаўніцтва Рыга-Арлоўскай чыгункі (1886). У пачатку XX ст. чыгуначная станцыя Обаль грузіла да 50 тысяч пудоў лясных матэрыялаў і хлеба^[4]. У 1894—1914 гадах на чыгуначнай станцыі Обаль працавала Обальская драўляна-хімічная мануфактура.

З 1924 г. — цэнтр сельсавета Сіроцінскага (з 1961 г. Шумілінскага) раёна. У лістападзе 1924 г. у былым маёнтку фон Амбургера была адкрыта школа сялянскай моладзі. Школе было адведзена 40 га зямлі, 10 га саду, двухпавярховы цагляны дом, вылучылі пародзістае быдла, сельгасінвентар, насенне асноўных культур. У 1-ы клас (адпавядаў 5-му класу сямігодкі) прымаліся дзеці парабкаў, беднякоў і выхаванцы дзіцячых дамоў Полацкага акругі. У 1929 г. заснаваны цагельны завод.

У Вялікую Айчынную вайну дзейнічала камсамольскае падполле «Юныя мсціўцы». У 1962—1966 гадах у Полацкім раёне. З 30 верасня 1968 года — гарадскі пасёлак^[5].

15 снежня 1977 года ў склад гарадскога пасёлка ўключаны вёскі Казлова і Стадолішча, якія знаходзіліся ў адміністрацыйным падпарадкаванні Обальскага пассавета^[6].

Насельніцтва

Год Колькасць 1995 3 500 2006 3 000 2009 2 687 [7] Год Колькасць 2016 2 395 [8] 2017 2 374 [9] 2019 2 336 Год Колькасць 2020 2 300 [10] 2021 2 252 [11] 2022 2 187 [12] Год Колькасць 2023 2 139 [13] 2024 2 114 [14] 2025 2 067 [1]

Эканоміка

Обальскі керамічны завод, торфапрадпрыемства, лясніцтва, паліўнай прамысловасці.

Культура

• Музей Обальскага камсамольскага падполля

Выдатныя мясціны

• Обальская сядзіба — помнік сядзібна-паркавай архітэктуры першай паловы XIX ст. На правым беразе ракі Обаль. Сядзібны дом у стылі класіцызму. За домам невялікі парк, у якім растуць дрэвы мясцовых парод і дэкаратыўныя кусты^[15].
• Свята-Ануфрыеўская царква (2016)
• Свята-Ануфрыеўская царква (1843)
• Помнік Ансу Даўману
• Помнік у гонар Обальскага камсамольскага падполля

Выбітныя ўраджэнцы і жыхары

• Сяргей Мікалаевіч Вышалескі
• Ефрасіння Савельеўна Зянькова
• Алег Іванавіч Ладзісаў
• Уладзімір Міхайлавіч Гарбук — военачальнік
• Галіна Раманаўна Кадырка (1924—2006) — беларускі педагог, Заслужаны настаўнік БССР.