Павел Аляксандравіч Гальшанскі

Павел Аляксандравіч Гальшанскі (каля 1490—1555) — прадстаўнік роду Гальшанскіх, сын Аляксандра Гальшанскага і Сафіі з Судзімонтаў, адзін з найбольш таленавітых прадстаўнікоў роду.

Павел Аляксандравіч Гальшанскі
біскуп луцкі 10 верасня 1507 — 15 сакавіка 1536
Папярэднік	Войцех Радзівіл
Пераемнік	Ежы Хвальчэўскі[d]
біскуп віленскі з 15 сакавіка 1536
Дыяцэзія	Віленскае біскупства
Папярэднік	Ян з княжатаў літоўскіх
Пераемнік	Валяр’ян Пратасевіч-Шышкоўскі
Адукацыя	Ягелонскі ўніверсітэт[1]
Дзейнасць	каталіцкі святар, каталіцкі біскуп
Нараджэнне	1490[2] ці каля 1485[3]
Смерць	4 верасня 1555[4] Вільня, Віленскае ваяводства, Вялікае Княства Літоўскае
Пахаванне	Кафедральны сабор Святога Станіслава[4]
Дынастыя	Гальшанскія[5]
Бацька	Аляксандр Юр’евіч Гальшанскі[6][3]
Маці	Соф’я Судзімонтаўна[d][7][3]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Біскуп Павел Гальшанскі забараняе вялікаму князю Жыгімонту Аўгусту зайсці ў кальвінскі збор у Вільні. Януар Сухадольскі, 1848

У 1504 годзе вучыўся ў Кракаўскім універсітэце, дзе выявіў вялікія здольнасці да філасофіі. Прэлат-архідыякан касцёла св. Станіслава ў Вільні. З 1507 года^[8] — біскуп луцкі. У 1512 годзе прысутнічаў на Пятым Латэранскім саборы^[8]. Выхавацель будучага вялікага князя Жыгімонта Аўгуста. З 1536 года — біскуп віленскі.

Адыгрываў значную ролю ў дзяржаўным і грамадскім жыцці ВКЛ, актыўна супрацьдзейнічаў Рэфармацыі. Ад бацькі і маці атрымаў у спадчыну вялікую частку родавых вотчын і судзімонтаўскай спадчыны (Воўпа, Лебедзева, Дунілавічы, Хожава, Станькава, Жыцін), якія ён разам з іншымі маёнткамі завяшчаў вялікаму князю.

Надмагілле Паўла Гальшанскага. Фотаздымак пачатку XX стагоддзя

Пахаваны ў віленскім Кафедральным саборы. Надмагілле створана ў майстэрні Падавана прыкладна каля 1550 года^[9][10].

Партрэт

У Літоўскім мастацкім музеі захоўваецца партрэт, які традыцыйна лічыцца прыжыццёвай выявай Паўла Гальшанскага^[11]. У 2001 годзе быў прыведзены шэраг аргументаў на карысць таго, што партрэт мае насамрэч пазнейшае паходжанне, а намаляваны на ім жамойцкі біскуп XVII стагоддзя Казімір Пац^[12].

Зноскі

1. Kniaziowie litewsko-ruscy od końca czternastego wieku / пад рэд. J. Wolff — Warszawa: 1895. — С. 103.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q125352562'></a>
2. Paweł Holszański // NUKAT — 2002.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q11789729'></a>
3. Wróbel W. Krąg rodzinny Zofii z Chożowa Holszańskiej i jej testament z 29 VII 1518 r. // Rody, rodziny Mazowsza i Podlasia. Źródła do badań genealogicznych / пад рэд. D. K. Rembiszewska, H. Krajewska — Łomża: Łomżyńskie Towarzystwo Naukowe im. Wagów, 2013. — С. 345–366. — 413 с. — ISBN 978-83-86175-84-0

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q134318526'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q9394315'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q112559788'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q21500763'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q126369245'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q134318850'></a>
4. Kniaziowie litewsko-ruscy od końca czternastego wieku / пад рэд. J. Wolff — Warszawa: 1895. — С. 104.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q125352562'></a>
5. Kniaziowie litewsko-ruscy od końca czternastego wieku / пад рэд. J. Wolff — Warszawa: 1895. — С. 103–104.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q125352562'></a>
6. Kniaziowie litewsko-ruscy od końca czternastego wieku / пад рэд. J. Wolff — Warszawa: 1895. — С. 102.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q125352562'></a>
7. Kniaziowie litewsko-ruscy od końca czternastego wieku / пад рэд. J. Wolff — Warszawa: 1895. — С. 102, 103.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q125352562'></a>
8. Wolff J. Kniaziowie litewsko-ruscy od końca czternastego wieku. — Warszawa, 1895. S. 103
9. Матушакайте, М., Скульптурные надгробия Литвы XVI—XVII вв. : автореферат … кандидата искусствоведения / М. Матушакайте ; Академия наук Литовской ССР, Институт истории. Вильнюс : [Институт истории], 1970, с. 12-13
10. Гісторыя беларускага мастацтва: У 6 т. Т. 1: Ад старажытных часоў да другой паловы XVI ст. ; [рэд. кал.: С. В. Марцэлеў (гал.рэд.) [і інш.] ; рэд. тома С. В. Марцэлеў, Л. М. Дробаў ; АН БССР, Ін-т мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору. — Мінск : Навука і тэхніка, 1987. — 303 с. : іл.. стар. 227
11. http://www.ldm.lt/Naujausiosparodos/Krikscionybes_vadovas2.en.htm Архівавана 14 студзеня 2006.
12. Kristina Sabaliauskaitė. The Portrait of Bishop Povilas Alšėniškis: New Premises for Its Identification and Attribution. Annuals of the Lithuanian Catholic Academy of Sciences, Vol. XIX, 2001. (Кароткі змест па-англійску Архівавана 11 чэрвеня 2008.).