Правадырызм

Правадырызм — тып дзяржаўных адносін, які характарызуецца асабістым панаваннем і адданасцю аднаму чалавеку — правадыру^[1].

Адольф Гітлер, фюрар Германіі якога часта характарызавалі правадыром.

Адрозненне правадыра ад лідара ў тым, што лідар вызначае кірунак руху, а правадыр сімвалізуе ўладу. Прыхільнікі лідара падтрымліваюць яго парадак дня, у той час як прыхільнікі правадыра культывуюць яго асобу. Пры правадырызме адносіны рэгулююцца не законамі, а нефармальнымі нормамі, падобна да тыраніі, і ірацыянальнымі кампанентамі палітычнай свядомасці, што ніхто, акрамя правадыра, не можа кантраляваць уладу^[1].

Прыклады

Савецкі саюз

Асноўны артыкул: Сталінізм

Пасля Кастрычніцкай рэвалюцыі 1917 года ў РСФСР і СССР сталі выкарыстоўвацца тытулы «правадыры рэвалюцыі», «правадыры пралетарыяту» і проста «правадыры» ў дачыненні да Леніна і Троцкага (апошні таксама называўся «правадыром Чырвонай арміі», а Зіноўеў — «правадыром Камінтэрна»). Пасля апазіцыі і адхілення ад улады Троцкага да 1929 года быў распаўсюджаны выраз «правадыры партыі» ў адносінах да лідараў партыі, а таксама падобныя тытулы ў адзіным ліку. З набыццём усёй паўнаты ўлады Сталінам гэтыя выразы практычна зніклі, бо ў правадырысцкім грамадстве правадыр можа быць толькі адзін, якім і быў абвешчаны Сталін падчас яго знаходжання ва ўладзе ў СССР, калі дзяржаўна-партыйная сістэма стала сталінізмам.

Нацыянал-сацыялізм

Асноўныя паняцці

Дыктатура • Правадырызм • Правая ідэалогія • Шавінізм • Расавая палітыка • Мілітарызм • Антыдэмакратызм

Ідэалогія

Фёлькішэ бевегунг • «25 пунктаў» • «Мая барацьба» • Унтэрменш • Нюрнбергскія расавыя законы • Расавая тэорыя Гюнтэра • Расавая палітыка • «Міф дваццатага стагоддзя»

Гісторыя

Трэці рэйх • Ноч доўгіх нажоў • Крыштальная ноч • Другая сусветная вайна • Вырашэнне чэшскага пытання / яўрэйскага пытання • Катастрофа еўрапейскага яўрэйства • Халакост • Нюрнбергскі працэс

Асобы

Адольф Гітлер • Відкун Квіслінг • Войцех Тука • Генрых Гімлер • Герман Герынг • Рудольф Гес

Арганізацыі

НСДАП • СА • СС • Гітлерюгенд • Вервольф • Саюз нямецкіх дзяўчат • Юнгфольк • Саюз дзяўчынак • Зімовая дапамога • Германскі працоўны фронт • Сіла праз радасць • Вера і прыгажосць • Нацыянал-сацыялістычныя (мехкорпус • авіякорпус • народная дабрачыннасць • жаночая арганізацыя • саюз студэнтаў • саюз урачоў • саюз настаўнікаў • саюз юрыстаў • саюз дапамогі ахвярам вайны)

Нацысцкія партыі і рухі

Венгрыя • Паўночны Каўказ • Бельгія • Нідэрланды • Чачня • Нарвегія • Латвія • Беларусь

Роднасныя паняцці

Фашызм • Антыкамунізм • Неанацызм • Інтэгральны нацыяналізм • Нацысцкі акультызм

Партал:Нацысцкая Германія · Праект «Фашызм»

Германскі рэйх

Асноўны артыкул: Фюрар

У нацысцкай Германіі правадырызм быў адным з пастулатаў нацысцкай ідэалогіі. Гітлера называлі «Вялікім правадыром Рэйха», а часцей проста фюрарам. Абавязковым для вывучэння была «Мая барацьба». Гітлера звалі правадыром не толькі ў Германіі, але і ва Украіне, Беларусі, Нарвегіі, Нідэрландах, Харватыі і іншых краінах. У гонар Гітлера была названая моладзевая арганізацыя Гітлерюгенд, а прывітаннем нацыянал-сацыялістаў было «Хайль Гітлер!». Па ўсёй Германіі быў усталяваны таталітарны рэжым пад кіраўніцтвам НСДАП. У прапагандзе Гітлера прадстаўлялі як «бога, вярхоўнага суддзю і выратавальніка нацыі». У сатэлітаў Рэйха таксама былі свае правадыры, напрыклад, у Рэйхскамісарыяце Украіна — Эрых Кох, а ў Беларускай цэнтральнай рады — Радаслаў Астроўскі^[2].