Пярну
горад у Эстоніі From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Пя́рну (эст.: Pärnu) — партовы горад на паўднёвым захадзе Эстоніі, цэнтра павета Пярну. Насельніцтва — 44 024 жыхароў (2009). Пярну — галоўны порт Эстоніі на ўзбярэжжы Балтыйскага мора. Знаходзіцца на аднайменнай рацэ і Саўзе, на шляху з Рыгі ў Талін.
Remove ads
Гісторыя
Заснаваны ў 1241 годзе рыцарамі Тэўтонскага ордэна. У 1562 годзе захоплены шведамі, у 1565 годзе на кароткі час быў заняты лівонскімі рыцарамі, у 1575 — захоплены маскоўцамі. Вызвалены мясцовай шляхтай і вялікалітоўскімі войскамі. З 1582 года частка Інфлянтаў як кандамініўма Вялікага Княства Літоўскага і Кароны Польскай. З 1598 годзе парнаўскі ваявода і кашталян ўваходзілі ў сенат Рэчы Паспалітай.
У 1600 годзе захоплены шведамі. У 1609 годзе вызвалены вялікалітоўскімі войскамі пад камандаваннем Я. К. Хадкевіча. З 1598 года староства трымаў Леў Сапега, які перапрадаў яго Янушу Кішцы ў 1610 годзе. Падчас войнаў Пярну неаднойчы пераходзіў з рук у рукі пакуль у 1617 годзе амаль на сто гадоў не стаў шведскім.
У 1699—1710 гадах у Пярну часова знаходзіўся Тартускі ўніверсітэт. Аднак падчас Вялікай Паўночнай вайны, у 1710 годзе горад быў захоплены маскоўцамі і заставаўся ў складзе Расіі да абвяшчэння незалежнасці Эстоніяй у 1918 годзе.
Remove ads
Клімат
Клімат Пярну характарызуецца мяккай зімой і дажджлівым, халаднаватым летам. Адносная вільготнасць паветра — 81 % (ад 71 % у маі да 88 % у лістападзе—снежні).[1]
Remove ads
Насельніцтва
Культура
Памятныя мясціны
Гарады-пабрацімы
Вядомыя асобы
- Элізабет Аспэ — эстонская пісьменніца.
- Арба Валдма — эстонска-сербскі кампазітар.
- Андрус Веэрпалу — эстонскі лыжнік, двухразовы алімпійскі чэмпіён.
- Андрус Каласту — кампазітар і дырыжор.
- Хуга Каха — эстонскі біёлаг.
- Март Порт — эстонскі архітэктар.
- Эрыка Салумяэ — эстонская велагоншчыца.
- Юры Там — эстонскі лёгкаатлет.
- Ээрык-Юхан Труувялі — эстонскі дзяржаўны дзеяч.
- Март Хельмэ — эстонскі дзяржаўны дзеяч, дыпламат.
- Андрэй Ямся — эстонскі вясляр, алімпійскі прызёр.
Remove ads
Зноскі
- Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. — Т. 21. — С. 282.
- Большой словарь географических названий / под ред. В. М. Котляков — Екатеринбург: Русское географическое общество, 2003. — С. 528. — 832 с. — ISBN 5-94799-148-9
- Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.13: Праміле — Рэлаксін — С. 158.
- 2011 Population and Housing Census Праверана 14 ліпеня 2014.
- Statistical Database of Statistics Estonia Праверана 30 жніўня 2014.
- Statistical Database of Statistics Estonia Праверана 27 мая 2015.
- Statistical Database of Statistics Estonia Праверана 29 мая 2016.
- Statistical Database of Statistics Estonia Праверана 30 мая 2017.
- Statistical Database of Statistics Estonia Праверана 17 мая 2018.
- Statistical Database of Statistics Estonia Праверана 9 чэрвеня 2019.
- Statistical Database of Statistics Estonia Праверана 10 лістапада 2020.
- Statistical Database of Statistics Estonia Праверана 21 мая 2023.
- Statistical Database of Statistics Estonia Праверана 1 верасня 2024.
Remove ads
Літаратура
Спасылкі
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads