Саўтгемптан

Саўтге́мптан (англ.: Southampton, МФА: [saʊθˈhæmptən]) — горад і порт на паўднёвым узбярэжжы Вялікабрытаніі, на беразе Ла-Манша.

Населены пункт
Саўтгемптан
англ.: Southampton
Герб
50°54′24″ пн. ш. 1°24′16″ з. д.HGЯO
Краіна	Вялікабрытанія[1]
Гісторыя і геаграфія
Водныя аб’екты	River Itchen[d], River Test[d] і Southampton Water[d]
Часавы пояс	UTC+0
Насельніцтва
Насельніцтва	▲271 173 чал. (2016)[2]
Афіцыйная мова	англійская
Лічбавыя ідэнтыфікатары
Тэлефонны код	023
Паштовы індэкс	SO
southampton.gov.uk
Паказаць/схаваць карты
Саўтгемптан
Медыяфайлы на Вікісховішчы

У гэтага тапоніма ёсць і іншыя значэнні, гл. Саўтгемптан, значэнні.

Саўтгемптан на карце Англіі

Саўтгемптан атрымаў гарадскі статус у 1964 годзе.^[3]

Насельніцтва 222 тыс. жыхароў (2005). Плошча 49,84 км². Паштовыя індэксы SO14-SO19. Тэлефонны код 023.

Гісторыя

Сярэднявечная гарадская сцяна

Горад узнік на месцы старажытнарымскага паселішча Clausentum, вядомага з 43 г. н.э. У Сярэднявеччы Саўтгемптан ператварыўся ў адзін з вядучых портаў Англійскага каралеўства. Адсюль вывозілі воўну і скуру, а наўзамен увозілі віно з Аквітаніі. Для Плантагенетаў гэта быў мост, які злучаў іх французскія ўладанні з Англіяй. У 1447 г. Саўтгемптан быў надзелены правамі графства.

У XVII і XVIII стст. саўтгемптанскі порт прыйшоў у заняпад і ажыў толькі з прыходам чыгуначнага паведамлення з Лонданам у 1840 г. Глыбіня бухты дазволіла размясціць тут сучасны док, да якога маглі прычальваць гіганцкія марскія судны. Менавіта з Саўтгемптана адправіўся ў свой фатальны круіз «Тытанік». Тутака ж пачыналіся рэйсы і яго субрата «Алімпік». Сюды ж прыходзіў іх трэці субрат «Брытанік»: у прыватнасці, для выгрузкі параненых першай сусветнай.

У 1862 г. у Саўтгемптане быў заснаваны Інстытут Хартлі (цяпер універсітэт), а ў 1951 г. пачалося будаўніцтва нафтаперапрацоўчага завода і нафтаналіўнога порта.

Палітыка

Саўтгемптан кіруецца саветам унітарнай адзінкі, які складаецца з 48 дэпутатаў, выбраных у 16 акругах. У выніку апошніх выбараў 26 месцаў у савеце займаюць кансерватары^[4].

Адукацыя

У 1952 г. Універсітэцкі каледж Хартлі атрымаў каралеўскую хартыю і быў ператвораны ў Саўтгемптанскі ўніверсітэт, які ў наш час уваходзіць у групу 20 найбольш прэстыжных універсітэтаў Вялікабрытаніі (групу «Расел»).

Эканоміка

У Саўтгемптане размешчана штаб-кватэра Carnival Corporation & plc, англа-амерыканскай кампаніі, найбуйнейшага ў свеце аператара круізных судоў. Акцыі кампаніі ўваходзяць у індэксы S&P 500 і FTSE 100.

Насельніцтва

Год Колькасць 2011 253 651 [5] 2016 271 173 [2]

Гарады-пабрацімы

•  Гаўр, Францыя (1973)^[6][7]
•  Калінінград, Расія^[6]
•  Каліш, Польшча
•  Трыест, Італія
•  Хэмптан (Віргінія), ЗША

Вядомыя ўраджэнцы і жыхары

• Стывен Уорбек — брытанскі кампазітар

Літаратура

• Саўтгемптан // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 14: Рэле — Слаявіна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 14. — С. 197—198. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0238-5 (т. 14).

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Саўтгемптан
• Афіцыйны сайт (англ.)
• Саўтгемптан з космасу (англ.)