Свята-Васкрасенская царква (Ашмяны)

Свята-Уваскресенская царква — праваслаўны храм у цэнтры горада Ашмянаў Гродзенскай вобласці. Разам з касцёлам Святога Міхаіла Арханёла фарміруе сілуэт гістарычнай плошчы.

Праваслаўны храм
Свята-Уваскресенская царква
54°25′27,98″ пн. ш. 25°56′10,12″ у. д.HGЯO
Краіна	Беларусь
Горад	Ашмяны
Канфесія	Праваслаўе
Епархія	Лідская
Благачынне	Ашмянскае
Архітэктурны стыль	рэтраспектыўна-рускі
Архітэктар	Мікалай Міхайлавіч Чагін
Будаўніцтва	1873—1883 гады
Статус	Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 413Г000681шыфр 413Г000681
Матэрыял	цэгла
Стан	дзейнічае
Медыяфайлы на Вікісховішчы

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Свята-Васкрасенская царква.

Гісторыя

Царква да аднаўлення.

Царква пабудавана на месцы ліквідаванага дамініканскага касцёла і кляштара. Дазвол на пабудову царквы атрыманы 7 сакавіка 1873 года. Каштарыс і праект аўтарства Мікалая Чагіна былі зацверджаны ў 1875 годзе. Будаўніцтва пачалося ў верасні 1873 года, скончана ў жніўні 1883 года. Асвячона 4 верасня 1883 года архіепіскапам літоўскім і віленскім Аляксандрам.

У 1894 годзе на храм была выдзелена сума ў 600 рублёў паводле духоўнага завяшчання П. І. Медынцавай. У 1934 годзе святаром быў рэлігійна-грамадскі дзеяч беларускага замежжа Мікалай Лапіцкі.

Закрыта ў 1964 годзе, у 1990 годзе перададзена вернікам, адкрыта ў лютым 1992 года. Прастольнае свята — Дзень Святой Пасхі. Улетку 2001 года пры царкве ўрачыста адкрыта капліца, прысвечаная 2000-годдзю хрысціянства. Прысутнічаў епіскап Навагрудскі і Лідскі Гурый.

Архітэктура

Помнік архітэктуры рэтраспектыўна-рускага стылю. Крыжова-купальны храм з нізкімі прамавугольнымі бакавымі прыдзеламі і апсідай. Над сяродкрыжжам — 8-гранны светлавы барабан пад пакатым шатровым дахам, завершаным цыбулепадобным купалам на глухім 8-гранным барабане. Над прытворам узведзены 8-гранны ярус шатровай званіцы з макаўкай. Крылы прытвораў накрыты 2-схільнымі дахамі. Тры ўваходы (галоўны і 2 бакавыя) вырашаны манументальнымі парталамі з кілепадобнымі аркамі. Сцены крапаваны лапаткамі, апяразаны буйнымі аркатурнымі фрызамі. Сіметрыя архітэктурных плоскасцей падкрэслены лучковымі аконнымі праёмамі і плоскімі ліштвамі. У інтэр’еры пануе 2-светлавая прастора сяродкрыжжа, у якое пры дапамозе ветразевай канструкцыі адкываецца 8-гранны барабан.

Літаратура

• Збор помнікаў гісторыі і культуры Беларусі / АН БССР. Ін-т мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору; Рэд. кал.: С. В. Марцэлеў (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ, 1986. — Гродзенская вобласць. — 371 с., іл. — С. 99
• Памяць: Ашмян. р-н: Гіст.-дак. хронікі гарадоў і р-наў Беларусі / [Уклад. А. Р. Каранеўскі. — Мн.: БЕЛТА, 2003. — 686 с.

Спасылкі

• Свята-Васкрасенская царква (Ашмяны) на сайце Праваслаўная архітэктура Беларусі (бел.)
• Свята-Васкрасенская царква (Ашмяны) на сайце Глобус Беларусі (руск.)
• Свята-Васкрасенская царква (Ашмяны) на сайце Radzima.org