Свята-Васкрасенская царква (Дзісна)

Свята-Васкрасенская царква — праваслаўны храм у горадзе Дзісна Мёрскага раёна Віцебскай вобласці. Знаходзіцца ў цэнтры горада.

Праваслаўны храм
Свята-Васкрасенская царква
55°34′02″ пн. ш. 28°13′09″ у. д.HGЯO
Краіна	Беларусь
Горад	Дзісна
Канфесія	Беларуская праваслаўная царква
Епархія	Полацкая і Глыбоцкая
Благачынне	Мёрскае
Будаўніцтва	1864—1870 гады
Матэрыял	цэгла
Медыяфайлы на Вікісховішчы

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Свята-Васкрасенская царква.

Гісторыя

Уваскрасенская царква ў Дзісне вядома з 1568 года. З 1633 года пры ёй дзейнічае манастыр. Прыналежнасць манастыра да праваслаўя пацверджана каралеўскімі прывілеямі Уладзіслава IV, Яна Казіміра (1661), Яна III Сабескага (1678), Аўгуста II, Аўгуста III (1736).

Манастыр існаваў на ахвяраванні мяшчан, у XVII ст. меў невялікі маёнтак Горкі. Пры царкве былі тры брацтвы.

Дзісенскі манастыр, XIX ст.

У 1770 годзе ў час пажару Дзісны Уваскрасенская царква згарэла, у 1730-я гады пабудавана новая. У 1810 годзе манастыр зачынены, царква стала прыходскай (згарэла ў 1882 годзе). Брацкі крыж 1673 года, які раней знаходзіўся ў манастыры, украдзены з Адзігітрыеўскай царквы ў 1980-я гады.

Царква ў 1896 годзе

Мураваная царква пабудавана ў 1864—1870 гадах з цэглы.

Архітэктура

Купал царквы

Помнік архітэктуры рэтраспектыўна-рускага стылю. Кананічную чатырохчасткавую аб’ёмна-прасторавую кампазіцыю фарміруюць кубападобны цэнтральны аб’ём, да якога праз трапезную далучана высокая трох’ярусная васьмігранная званіца, надбудаваная над прытворам. Над цэнтральным аб’ёмам узведзены магутны васьмігранны светлавы барабан пад паўсферычным купалам з макаўкай, над званіцай — цыбулепадобны купал. Уваход аформлены нізкім прытворам пад двухсхільным пакрыццём. Фасады расчлянёны арачнымі аконнымі праёмамі, дэкарыраваны аркатурнымі фрызамі, круглымі люкарнамі.

Аб’ект Дзяржаўнага спіса гісторыка-культурных каштоўнасцей Рэспублікі Беларусь, шыфр 213Г000555

Літаратура

• Праваслаўныя храмы Беларусі : энцыклапедычны даведнік / А. М. Кулагін; маст.: З. Э. Герасімовіч, У. П. Свентахоўскі. — Мінск: Беларуская Энцыклапедыя, 2007. — 653 с. — 2 000 экз. — ISBN 978-985-11-0389-4.
• Ярашэвіч А. А. Дзісненскі Уваскрасенскі манастыр // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 5: Гальцы — Дагон / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1997. — Т. 5. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0090-0 (т. 5).

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Свята-Васкрасенская царква (Дзісна)
• Свята-Васкрасенская царква (Дзісна) на сайце Праваслаўная архітэктура Беларусі (бел.)
• Свята-Васкрасенская царква (Дзісна) на сайце Глобус Беларусі (руск.)
• Свята-Васкрасенская царква (Дзісна) на сайце Radzima.org
• Свята-Васкрасенская царква (Дзісна) на сайце «Архіварта»