Серж Арош

Серж Арош (фр.: Serge Haroche; нар. 11 верасня 1944) — французскі фізік, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па фізіцы (2012) (сумесна з Дэвідам Вайнлендам) з фармулёўкай за «стварэнне прарыўных тэхналогій маніпулявання квантавымі сістэмамі».

Серж Арош
фр.: Serge Haroche
Дата нараджэння	11 верасня 1944(1944-09-11)[1][2][…] (80 гадоў)
Месца нараджэння	Касабланка, Касабланка[d], Марока[3][4][…]
Грамадзянства	Францыя[5]
Бацька	Albert Haroche[d]
Род дзейнасці	фізік, прафесар універсітэта, навуковец, даследчык
Навуковая сфера	квантавая механіка, квантавая фізіка[6], атамная фізіка[6], эксперыментальная фізіка[6], даследаванне[6] і Rydberg atom[d][6]
Месца працы	Калеж дэ Франс[7][8] Універсітэт П’ера і Марыі Кюры Вышэйшая нармальная школа[d] Ельскі ўніверсітэт Кансерваторыя мастацтваў і рамёстваў[d]
Альма-матар	Ліцэй Людовіка Вялікага[d] Універсітэт П’ера і Марыі Кюры (1971)[9] Вышэйшая нармальная школа[d] факультэт прыродазнаўчых навук Парыжскага ўніверсітэта[d] (1967)[9] Ліцэй Карно[d] Парыжскі ўніверсітэт
Навуковы кіраўнік	Клод Коэн-Тануджы
Член у	Французская акадэмія навук[10] Нацыянальная акадэмія навук ЗША[11] Інстытут універсітэцтва Францыі[d] (2001) Амерыканская акадэмія мастацтваў і навук Бразільская акадэмія навук[d] European Academy of Sciences[d][12]
Узнагароды	залаты медаль CNRS[d] (2009) прэмія Герберта Вальтэра[d] (2010) Медаль Альберта Майкельсана[d] (1993) прэмія Жана Рыкара[d] (1983) прэмія Гей-Люсака — Гумбальта[d] (1991) прэмія Таўнса[d] (2007) медаль Дзірака[d] (2014) Сярэбраны памятны медаль Сената[d] (2013) прэмія Эйнштэйна ў вывучэнні лазераў[d] (1988) член Амерыканскага фізічнага таварыства[d] Q131724655? (1972)
Сайт	college-de-france.fr/sit…
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Серж Арош нарадзіўся 11 верасня 1944 года ў Касабланцы, у яўрэйскай сям’і мараканца (па бацьку) і адэсіткі (па маці). Яго маці — Валянціна Арош (у дзявоцтве Рублёва, 1921—1998) — працавала настаўніцай, бацька — Альбер Арош (1920—1998, родам з Маракеша) — быў адвакатам. Яго бабуля і дзядуля (Ісаак і Эстэр Арош) ўзначальвалі школу Сусветнага яўрэйскага саюза École de l’Alliance Israélite. Калі Сержу было 12 гадоў, Марока абвясціла незалежнасць, і яго сям’я пераехала ў французскую метраполію.

Арош з’яўляецца членам Французскага, Еўрапейскага і Амерыканскага фізічнага таварыства. Цяпер жыве ў Парыжы.

Узнагароды

• 1992 — Прэмія Гумбальта
• 1993 — Медаль Альберта Майкельсана
• 2007 — Узнагарода Чарльза Таўнса
• 2009 — Залаты медаль CNRS
• 2012 — Нобелеўская прэмія па фізіцы (сумесна з Дэвідам Вайнлендам)

Выбраныя працы

• Exploring the Quantum — Atoms, Cavities and Photons (with Jean-Michel Raimond) Oxford University Press, September 2006, ISBN 978-0-19-850914-1

Зноскі

1. http://www.britannica.com/EBchecked/topic/1885342/Serge-Haroche
2. Serge Haroche // Brockhaus Enzyklopädie Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227'></a>
3. http://allafrica.com/stories/201210110498.html
4. http://www.israelnationalnews.com/News/News.aspx/160653
5. http://www.washingtonpost.com/national/2012-nobel-laureates/2012/10/08/c5406a9e-1179-11e2-ba83-a7a396e6b2a7_gallery.html
6. Národní autority České republiky Праверана 8 студзеня 2023.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863'></a>
7. list of professors at Collège de France

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q3253460'></a>
8. Radio France — 1975.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q2120364'></a>
9. Agence bibliographique de l'enseignement supérieur (France) Système universitaire de documentation — Montpellier: ABES, 2001.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q2826570'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q2597810'></a>
10. https://www.academie-sciences.fr/pdf/membre/HarocheS_bio0510.pdf Праверана 18 мая 2025.
11. Serge Haroche – NAS Праверана 18 мая 2025.
12. Members - European Academy of Sciences — 2022. Праверана 18 мая 2025.