Хазары

Хаза́ры іўр.: כוזרים (Кузарым), араб. الخزر‎ (ал-Хазар), перс.: خزر (Хазар), грэч. Χαζαροι (Хазарой), арм.: խազիր (Хазір), аг.-усх.-слав.: Козари, лац.: Chazari, Caziri, Gazari) † — саюз цюркамоўных, пераважна вандроўных плямёнаў, якія ў 1-м тыс. насялялі тэрыторыі Дагестана, Ніжняга Паволжа, Прыазоўя, Падоння і Крыма.

Хазары †
Хазарскі воін з палонным. Малюнак Норманы Фінкельштэйна па матывах выявы качэўніка на сярэбраным гарлачы са скарбу Надзь-Сент-Міклаш  (англ.).
Агульная колькасць
Рэгіёны пражывання	Паўночны Каўказ, Паволжа
Мова	хазарская
Рэлігія	політэізм, іўдаізм
Блізкія этнічныя групы	булгары, авары

Пад назвай акацыры жылі ў стэпах Паўночнага Каўказа, упамінаюцца ў дакументах 5 ст. У 448 былі падпарадкаваныя правадыром гунаў Атылам. У 626—630 актыўна ўдзельнічалі ў вайне цюркаў супраць Персіі. У гэты час у хазараў адбываўся распад родавых зносін і фармаванне класавага грамадства. У сярэдзіне 7 ст. узнікла самастойная дзяржава хазараў ― Хазарскі каганат. Пасля разгрому каганату кіеўскім князем Святаславам (965; гл.далей паход Святаслава) хазары перасталі існаваць як самастойныя плямёны.

Гл. таксама

• Хазарскі каганат

Літаратура

• Беларуская Савецкая Энцыклапедыя. У 12 т. Т. 11. Футбол — Яя; Дадатак / Рэдкал.: П. У. Броўка (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ, 1974. — 656 с.: іл., карты. С.15.
• Артамонов М. И. История хазар, Л., 1962.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Хазары