Міхаіл Канстанцінавіч Сеўрук

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых людзей з прозвішчам Сеўрук.

Міхаіл Канстанцінавіч Се́ўрук^[1] (27 лютага 1905, Варшава — 14 сакавіка 1979, Нясвіж) — беларускі мастак-жывапісец і графік.

Міхась Сеўрук
Міхаіл Сеўрук. «Аутапартрэт». 1938
Дата нараджэння	27 лютага 1905(1905-02-27)
Месца нараджэння	Варшава, Царства Польскае, Расійская імперыя
Дата смерці	14 сакавіка 1979(1979-03-14) (74 гады)
Месца смерці	Нясвіж, Нясвіжскі раён, Мінская вобласць, Беларуская ССР, СССР
Месца пахавання	Нясвіж
Род дзейнасці	мастак
Жанр	жанравы жывапіс і партрэтны жывапіс[d]
Вучоба	Універсітэт Стэфана Баторыя
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Марка з працай «Жніво» (1937), выдадзеная ў 2005 годзе

Маркіраваны канверт (2020) з карцінай «На сенажаці» (1953)

Нарадзіўся ў Варшаве, дзе на той момант рэвізорам-эканамістам Надвісленскай чыгункі працаваў яго бацька, У 1909 годзе сям’я пераехала ў Брэст, дзе хлопчык пайшоў у першы клас гімназіі. З пачаткам Першай сусветнай вайны сям’я пераехала ў Маскву, дзе на фармаванне зацікаўленасці жывапісам вялікае ўражанне зрабіла наведванне Траццякоўскай галерэі. У 1919 годзе сям’я вярнулася ў мястэчка Сноў, дзе праваслаўным святаром служыў дзед па маці Стэфан. У 1926 годзе скончыў Нясвіжскую гімназію. У 1927 годзе пасля звальнення з тэрміновай службы ў польскай арміі з’ехаў у Вільню, дзе 18 верасня напісаў прашэнне аб залічэнні на мастацкі факультэт Віленскага ўніверсітэта Стэфана Баторыя. Першыя два гады навучання аддаваў перавагу скульптуры ў майстэрні Баляслава Балзукевіча. З трэцяга курса перайшоў у майстэрню да Людаміра Сляндзінскага. Сярод яго любімых настаўнікаў быў таксама Аляксандр Штурман, які вёў майстэрню пейзажу.

Скончыўшы мастацкі факультэт у 1932 годзе, жыве і працуе ў Вільні.

У выставах пачаў удзельнічаць з 1937 года. Разам з Я. Драздовічам, П. Сергіевічам, Я. Горыдам быў адным з арганізатараў Віленскага таварыства мастакоў^[2]. Сябраваў з Пётрам Сергіевічам^[3].

З 1939 года жыў у Нясвіжы. У пасляваенны час выкладаў маляванне і чарчэнне ў агульнаадукацыйнай школе, кіраваў мастацкай студыяй пры Доме культуры.

Член Саюза мастакоў БССР з 1946 года.

Памёр у Нясвіжы. Пахаваны на мясцовых могілках.

Творчасць

Аўтар прац у станковым жывапісе і графіцы. Як пісаў В. Шматаў, «у асобных малюнках Сяўрука адчуваецца пэўны ўплыў Сляндзінскага з яго імкненнем да манументалізацыі і абагульнення формы, яе скульптурнасці»^[4]. Пачатковым працам характэрны рысы рамантызму. Больш познія работы адрозніваюцца народнасцю вобразаў. Сярод мастацкіх прац: тэматычныя жывапісныя кампазіцыі «На ўборцы буракоў» (1936), «Жніво» (1937), «Новы дом» (1968), графічныя творы «Віленская Alma mater» (1937) і інш.

Аўтар вокладак часопіса «Калоссе», зборнікаў вершаў Максіма Танка «На этапах» (1936) і песень Рыгора Шырмы «Наша песня» (1938).

У пасляваенныя гады па-ранейшаму шмат маляваў, пераважна партрэты, выкананыя алоўкам, сангінай, вуглём. Большасць карцін 1960-70-х прысвечана людзям калгаснай вёскі.

Працы Сеўрука захоўваюцца ў Нацыянальным мастацкім музеі, музеях Вільні, квартэры-музеі, а таксама ў фондах Нясвіжскага раённага гісторыка-краязнаўчага музея (1114 работ)^[3].

У 2024 годзе вярнуліся з-за мяжы 15 твораў жывапісу і графікі М. Сеўрука, якія перададзены ў склад нясвіжскіх музейных фондаў^[5].

Памяць

• У 1980 годзе ў Палацы Мастацтваў упершыню адбыўся шырокі паказ творчасці М. Сеўрука.
• Мемарыяльная дошка ў Нясвіжы (1989, скульптар У. Слінчанка)^[6].
• 9 ліпеня 1996 у Нясвіжы адкрыта кватэра-музей Міхася Сеўрука, у 2013 годзе экспазіцыя была пашыраная і абноўленая.
• У 2005 годзе (да 100-годдзя мастака) прайшла юбілейная выстава ў Нацыянальным мастацкім музеі Беларусі.
• 27 лютага 2025 года ў Палацавым будынку Нясвіжа адчынілася выстаўка, прымеркаваная да 120–годдзя з дня нараджэння мастака^[7]. Выдадзены ілюстраваны каталог выстаўкі^[8].

Вонкавыя выявы
Работы Міхася Сеўрука
	«Жняя»
	«Старыя хаты над Віленкай»
	«Жніво»
	«Дзяўчаты»
	«На сенажаці»
	«Групавы партрэт дзяцей»
	«Аўтапартрэт»
	«Зіма ў вёсцы»

Зноскі

1. Беларусь 1995.
2. Міхась Сеўрук(недаступная спасылка)
3. Он рисовал людей труда // Таямніцы Нясвіжа
4. Шматаў В. Ф. Міхась Канстанцінавіч Сеўрук. — Мінск, 1980. — С. 14.
5. База даных вернутых, перамешчаных і страчаных культурных каштоўнасцей беларускага паходжання/ Сеўрук (нявызн.).
6. Петэрсон Э. А. Слінчанка Уладзімір Пятровіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 9. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
7. Паведамленне Нацыянальнага гісторыка-культурнага музея-запаведніка «Нясвіж» (руск.).
8. . Міхаіл Сеўрук. Дакрануцца да невядомага : каталог часовай экспазіцыі, прысвечанай 120–годдзю з дня нарадження мастака. — Нацыянальны гісторыка-культурны музей-запаведнік «Нясвіж». — Мінск.: Колорград, 2025. — 59 с. — 300 экз. — ISBN 978-985-896-964-6.