Рафаел Саркісавіч Ісраелян

Рафаел Саркісавіч Ісраелян (Рафаэл Сяргеевіч Ісраелян) (1908—1973) — савецкі армянскі архітэктар . Народны архітэктар СССР (1970). Лаўрэат Сталінскай прэміі першай ступені (1951).

Рафаел Саркісавіч Ісраелян
Дата нараджэння	4 (17) верасня 1908[1]
Месца нараджэння	Тыфліс, Тыфліскі павет, Тыфліская губерня, Расійская імперыя[1]
Дата смерці	8 верасня 1973(1973-09-08)[2][1] (65 гадоў)
Месца смерці	Ерэван, Армянская ССР, СССР[1]
Грамадзянства	Расійская імперыя  СССР
Дзеці	Vahagn Israyelyan[d] і Арэн Ісраелян[d]
Альма-матар	Тбіліская акадэмія мастацтваў (1928)[1] Ленінградскі інстытут жывапісу, скульптуры і архітэктуры (1934)[1]
Месца працы	Нацыянальны політэхнічны ўніверсітэт Арменіі[1] Q20517938?[1]
Член у	Саюз архітэктараў СССР
Прэміі
Узнагароды
rafaelisraelyan.com
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Адукацыя

• Пасля сканчэння школы і тэхнікума паступіў у Тбіліскую акадэмію майстэрстваў, адкуль з трэцяга курса перавёўся ў Ленінград, у Інстытут грамадзянскіх інжынераў, а потым на архітэктурны факультэт Інстытута малярства, скульптуры і архітэктуры імя Рэпіна.
• 1929—1934 — вучыўся на архітэктурным факультэце Інстытута малярства, скульптуры і архітэктуры імя Рэпіна, які скончыў з адзнакай.

Прафесійная дзейнасць

У 1936 годзе пераязджае на пастаянную працу ў Ерэван, з якім надалей злучана ўсё яго творчае жыццё. Праектаваў і будаваў самыя розныя збудаванні — жылыя дамы, клубы, прамысловыя і сельскія будынкі і збудаванні, паркі і манументы. Адначасна — займаўся ўжытковымі выглядамі мастацтва: вокладкі кніг, кераміка, ювелірныя вырабы, значкі, памятныя знакі, экслібрысы і многае іншае.

• З 1940 года — выкладаў у політэхнічным інстытуце.
• Па яго праектах былі пабудаваны звыш 150 будынкаў. Ён стварыў новы тып мемарыяльных збудаванняў — невялікія помнікі-крыніцы ў памяць пра герояў Вялікай Айчыннай вайны.

Праекты

• вінныя скляпы Арарата (1937—1963, 1-я супольная праца з Г. Б. Качарам і інш.)
• будынак Ерэванскага віннага камбіната (1938)
• акведук цераз р. Раздан (1949)
• манумент Перамогі (1950, са статуяй Сталіна скульптара С. Мяркурава) у Ерэване^[3]
• прафілакторый завода імя С. М. Кірава ў Арзакане (Арменія, 1957)
• манумент «Ваагн» (1965, скульптар А. А. Аруцюнян)
• мемарыяльны комплекс «Сардарапацкая бітва» (у Акцемберанскім раёне Арменіі, 1968)
• будынак Музея (у Акцемберанскім раёне Арменіі, 1977)

Званні і ўзнагароды

• народны архітэктар СССР (1970)
• заслужаны архітэктар Армянскай ССР^[4].
• заслужаны дзеяч мастацтваў Армянскай ССР^[4]
• Сталінская прэмія першай ступені (1950) — за манумент «І. В. Сталін» у Ерэване (1950, супольна са скульптарам С. Д. Мяркуравым)

Зноскі

1. Հայկական սովետական հանրագիտարան / пад рэд. Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 2000.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q164396'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q124405912'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q6429958'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q2657718'></a>
2. Ikonnikov A. V. Rafayel Israyelyan // Israyelyan, Rafayel // Grove Art Online / J. Turner — [Oxford, England], Houndmills, Basingstoke, England, New York: OUP, 2018. — doi:10.1093/GAO/9781884446054.ARTICLE.T042544

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q217595'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q56691875'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q103936311'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q810196'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q21431157'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q1547776'></a>
3. Мемориальный комплекс с памятником Сталина открылся в парке «Победа» 29 ноября 1950 года. Автором пьедестала стал народный архитектор СССР Рафаел Исраелян
4. Сафарян Л. «Архитектор» — краткий биографический справочник Союза Архитекторов Армении. — Ер.: «Зангак-97», 1998. — ISBN 99930-2-011-4.