Рэйнгольд Морыцавіч Гліэр

Рэйнгольд Морыцавіч Гліэр (імя пры нараджэнні — Рэйнгольд Эрнест Гліэр; 1875, Кіеў — 23 чэрвеня 1956) — рускі кампазітар, дырыжор, педагог, музычна-грамадскі дзеяч. Народны артыст СССР (1938). Лаўрэат трох Сталінскіх прэмій I ступені (1946, 1948, 1950). Кавалер трох ордэнаў Леніна (1945, 1950, 1955). Старшыня Усерасійскага таварыства драматургаў і кампазітараў (1924—1930). Аўтар музыкі гімна горада Санкт-Пецярбурга.

Рэйнгольд Морыцавіч Гліэр
Асноўная інфармацыя
Дата нараджэння	30 снежня 1874 (11 студзеня 1875)[1][2][…]
Месца нараджэння	Кіеў, Кіеўская губерня, Расійская імперыя[1][3][…]
Дата смерці	23 чэрвеня 1956(1956-06-23)[4] (81 год)
Месца смерці	Масква, РСФСР, СССР[3]
Месца пахавання	Новадзявочыя могілкі[5]
Краіна	Расійская імперыя  СССР
Альма-матар	Маскоўская дзяржаўная кансерваторыя імя П. І. Чайкоўскага (1900)[1][6]
Месца працы	Маскоўская дзяржаўная кансерваторыя імя П. І. Чайкоўскага[6] Нацыянальная музычная акадэмія Украіны імя Пятра Чайкоўскага[6]
Музычная дзейнасць
Педагог	Сяргей Іванавіч Танееў[1][6], Міхаіл Міхайлавіч Іпалітаў-Іванаў[d][1][6], Otakar Ševčík[d], Anton Arensky[d][6], Georgi Conus[d][6] і Jan Hřímalý[d][6]
Прафесіі	кампазітар, дырыжор, харэограф, музыказнавец, музычны педагог, выкладчык універсітэта, кінакампазітар, піяніст
Інструменты	скрыпка і фартэпіяна[6]
Жанры	опера[7], сімфонія[7], класічная музыка[7], фолк-музыка[7] і балет[d][7]
Выхаванцы	Сяргей Сяргеевіч Пракоф'еў[7], Мікалай Якаўлевіч Мяскоўскі[7], Арам Ільіч Хачатуран[7], Lev Knipper[d][8], Boris Aleksandrovich Diev[d], Aleksandr Davidenko[d][6], Alexander Mosolov[d][9], Mitya Stillman[d][10], Nikolai Rakov[d][6] і Borys Liatoshynsky[d][6]
Грамадская дзейнасць
Член у	Саюз кампазітараў СССР[d][6]
Прэміі
Узнагароды
Аўтограф
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

У 1900 годзе скончыў Маскоўскую кансерваторыю.

З 1913 года прафесар (з 1914 года дырэктар) Кіеўскай, з 1920 года Маскоўскай кансерваторый.

Творчасць

У сваёй творчасці прадаўжаў традыцыі рускай музычнай класікі (лініі эпічнага сімфанізму).

Аўтар 5 опер, якія мелі вялікае значэнне для развіцця музычнай культуры Азербайджана і Узбекістана, у т.л. «Шахсенем» (1927); «Лейлі і Меджнун» (1940) і «Гюльсара» (1949), абедзве з Т. Садыкавым.

З сямі яго балетаў асабліва значныя

• «Чырвоны мак», пастаўлены ў 1927 годзе, пазней «Чырвоная кветка». Быў пастаўлены ў Дзяржаўным тэатры оперы і балета Беларусі ў 1933 і 1950 гадах;
• «Медны коннік» (1949, Дзяржаўная прэмія СССР 1950);
• «Тарас Бульба» (1952);
• «Дачка Кастыліі» (1955).

Аўтар праграмных сімфанічных твораў, у т.л. 3-я сімфонія «Ілья Мурамец» (1911), сімфанічная карціна «Запарожцы» (1921), паэма «Запавет» (1929), канцэртаў, у т.л. для арфы (1938) і каларатурнага сапрана (1943, Дзяржаўная прэмія СССР 1946) з аркестрам, інструментальных ансамбляў (за 4-ы квартэт Дзяржаўная прэмія СССР 1948), п’еса для фартэпіяна, скрыпкі, віяланчэлі з фартэпіянам, рамансаў і песень, музыкі для драматычных спектакляў.

Зноскі

1. Г. Риман Глиэр // Музыкальный словарь: Перевод с 5-го немецкого издания / под ред. Ю. Д. Энгель — М.: Музыкальное издательство П. И. Юргенсона, 1901. — Т. 1. — С. 366.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q27774429'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q27680201'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q7117345'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q2910129'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q213539'></a>
2. Person Profile // Internet Movie Database — 1990. Праверана 17 кастрычніка 2015.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q37312'></a>
3. Глиэр Рейнгольд Морицевич // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135'></a>
4. Глиэр Рейнгольд Морицевич // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 27 верасня 2015.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135'></a>
5. Find a Grave — 1996. Праверана 30 сакавіка 2022.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056'></a>
6. Grove Music Online — OUP. Праверана 31 сакавіка 2022.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q30532476'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q217595'></a>
7. Bell A. Encyclopædia Britannica — Encyclopædia Britannica, Inc., 1768. Праверана 31 сакавіка 2022.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q455'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q2846567'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q2743906'></a>
8. Grove Music Online — OUP. Праверана 5 красавіка 2022.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q30532476'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q217595'></a>
9. Grove Music Online — OUP. Праверана 11 красавіка 2022.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q30532476'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q217595'></a>
10. MITYA STILLMAN, COMPOSER, DEAD / J. Kahn — Manhattan: New York Times Company, A. G. Sulzberger, 1936. — ISSN 0362-4331; 1553-8095; 1542-667X Праверана 4 красавіка 2022.

    <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q9684'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q6284490'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q11299'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q24743245'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q2529982'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837'></a>

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 5: Гальцы — Дагон / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1997. — Т. 5. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0090-0 (т. 5).