dico

Latín

dico
clásico (AFI)	/ˈdiː.koː/ ⓘ
eclesiástico (AFI)	/ˈdi.ko/
silabación	dī-cō
acentuación	llana
longitud silábica	bisílaba
rimas	i.ko, iː.koː

Etimología 1

Del protoitálico *deik-e/o-, y este del protoindoeuropeo *deiḱ-e/o- ('mostrar').^[1] Compárese el sánscrito दिशति (diśáti, 'mostrar'), el griego antiguo δείκνυμι (deíknumi, 'mostrar') y el gótico ga-teihan ('indicar').^[1]

Verbo transitivo

1

Decir.

2

Pronunciar.

3

Declarar los testigos.

4

Llamar.

5

Nombrar.

6

Escribir, describir, cantar.

7

Decidir, fijar.

Conjugación

Conjugación de dīcō, dīcere, dīxī, dictum  (tercera conjugación, irregular) [▲▼]

Formas no personales (verboides)
Infinitivo activo	dīcere, dīxisse
Infinitivo pasivo	dīcī, dīcierL
Participio activo	dīcēns, dictūrus
Participio pasivo	dīcendus, dictus
Gerundio	dīcendī, dīcendō, dīcendum
Supino	dictum, dictū
Formas personales
Modo indicativo
	ego	tū	is, ea, id	nōs	vōs	eī, eae, ea
Presente	ego dīcō	tū dīcis	is, ea, id dīcit	nōs dīcimus	vōs dīcitis	eī, eae, ea dīcunt
Pretérito imperfecto	ego dīcēbam	tū dīcēbās	is, ea, id dīcēbat	nōs dīcēbāmus	vōs dīcēbātis	eī, eae, ea dīcēbant
Futuro	ego dīcam	tū dīcēs	is, ea, id dīcēt	nōs dīcēmus	vōs dīcētis	eī, eae, ea dīcent
Pretérito perfecto	ego dīxī	tū dīxistī	is, ea, id dīxit	nōs dīximus	vōs dīxistis	eī, eae, ea dīxērunt, dīxēre
Pretérito pluscuamperfecto	ego dīxeram	tū dīxerās	is, ea, id dīxerat	nōs dīxerāmus	vōs dīxerātis	eī, eae, ea dīxerant
Futuro perfecto	ego dīxerō	tū dīxeris	is, ea, id dīxerit	nōs dīxerimus	vōs dīxeritis	eī, eae, ea dīxerint
Futuro sigmático†	ego dīxō	tū dīxis	is, ea, id dīxit	nōs dīximus	vōs dīxitis	eī, eae, ea dīxint
Presente pasivo	ego dīcor	tū dīceris, dīcere	is, ea, id dīcitur	nōs dīcimur	vōs dīciminī	eī, eae, ea dīcuntur
Pretérito imperfecto pasivo	ego dīcēbar	tū dīcēbāris, dīcēbāre	is, ea, id dīcēbātur	nōs dīcēbāmur	vōs dīcēbāminī	eī, eae, ea dīcēbantur
Futuro pasivo	ego dīcar	tū dīcēris, dīcēre	is, ea, id dīcētur	nōs dīcēmur	vōs dīcēminī	eī, eae, ea dīcentur
Modo subjuntivo
	ut ego	ut tū	ut is, ut ea, ut id	ut nōs	ut vōs	ut eī, ut eae, ut ea
Presente	ut ego dīcam	ut tū dīcās	ut is, ut ea, ut id dīcat	ut nōs dīcāmus	ut vōs dīcātis	ut eī, ut eae, ut ea dīcant
Pretérito imperfecto	ut ego dīcerem	ut tū dīcerēs	ut is, ut ea, ut id dīceret	ut nōs dīcerēmus	ut vōs dīcerētis	ut eī, ut eae, ut ea dīcerent
Pretérito perfecto	ut ego dīxerim	ut tū dīxerīs	ut is, ut ea, ut id dīxerit	ut nōs dīxerīmus	ut vōs dīxerītis	ut eī, ut eae, ut ea dīxerint
Pretérito pluscuamperfecto	ut ego dīxissem	ut tū dīxissēs	ut is, ut ea, ut id dīxisset	ut nōs dīxissēmus	ut vōs dīxissētis	ut eī, ut eae, ut ea dīxissent
Aorista sigmático†	ut ego dīxim	ut tū dīxīs	ut is, ut ea, ut id dīxīt	ut nōs dīxīmus	ut vōs dīxītis	ut eī, ut eae, ut ea dīxint
Presente pasivo	ut ego dīcar	ut tū dīcāris, dīcāre	ut is, ut ea, ut id dīcātur	ut nōs dīcāmur	ut vōs dīcāminī	ut eī, ut eae, ut ea dīcantur
Pretérito imperfecto pasivo	ut ego dīcerer	ut tū dīcerēris, dīcerēre	ut is, ut ea, ut id dīcerētur	ut nōs dīcerēmur	ut vōs dīcerēminī	ut eī, ut eae, ut ea dīcerentur
Modo imperativo
	―	(tū)	(is, ea, id)	―	(vōs)	(eī, eae, ea)
Presente	― ―	(tū) dīc, dīce	(is, ea, id) ―	― ―	(vōs) dīcite	(eī, eae, ea) ―
Futuro	― ―	(tū) dīcitō	(is, ea, id) dīcitō	― ―	(vōs) dīcitōte	(eī, eae, ea) dīcuntō
Presente pasivo	― ―	(tū) dīcere	(is, ea, id) ―	― ―	(vōs) dīciminī	(eī, eae, ea) ―
Futuro pasivo	― ―	(tū) dīcitor	(is, ea, id) dīcitor	― ―	(vōs) ―	(eī, eae, ea) dīcuntor
Leyenda: † arcaico, x no normativo, ■ cambio ortográfico, ■ irregularidad

Etimología 2

De dīcō, -ere₁ y el sufijo ō, -āre₃ (posiblemente por derivación regresiva de compuestos con -dicō, -dicāre, como dēdicō, indicō, etc.).^[1]

Verbo transitivo

1

Indicar, mostrar.^[2]

2

Dedicar (para propósitos religiosos), consagrar.^[2]

b

Tratar como sagrado (a).^[2]

3

Divinizar, deificar.^[2]

4

Dedicar, destinar, asignar, designar (a una persona o propósito).^[2]

Conjugación

Conjugación de dicō, dicāre, dicāvī, dicātum  (primera conjugación, regular) [▲▼]

Formas no personales (verboides)
Infinitivo activo	dicāre, dicāvisse
Infinitivo pasivo	dicārī
Participio activo	dicāns, dicātūrus
Participio pasivo	dicandus, dicātus
Gerundio	dicandī, dicandō, dicandum
Supino	dicātum, dicātū
Formas personales
Modo indicativo
	ego	tū	is, ea, id	nōs	vōs	eī, eae, ea
Presente	ego dicō	tū dicās	is, ea, id dicat	nōs dicāmus	vōs dicātis	eī, eae, ea dicant
Pretérito imperfecto	ego dicābam	tū dicābās	is, ea, id dicābat	nōs dicābāmus	vōs dicābātis	eī, eae, ea dicābant
Futuro	ego dicābō	tū dicābis	is, ea, id dicābit	nōs dicābimus	vōs dicābitis	eī, eae, ea dicābunt
Pretérito perfecto	ego dicāvī	tū dicāvistī	is, ea, id dicāvit	nōs dicāvimus	vōs dicāvistis	eī, eae, ea dicāvērunt, dicāvēre
Pretérito pluscuamperfecto	ego dicāveram	tū dicāverās	is, ea, id dicāverat	nōs dicāverāmus	vōs dicāverātis	eī, eae, ea dicāverant
Futuro perfecto	ego dicāverō	tū dicāveris	is, ea, id dicāverit	nōs dicāverimus	vōs dicāveritis	eī, eae, ea dicāverint
Presente pasivo	ego dicor	tū dicāris, dicāre	is, ea, id dicātur	nōs dicāmur	vōs dicāminī	eī, eae, ea dicantur
Pretérito imperfecto pasivo	ego dicābar	tū dicābāris, dicābāre	is, ea, id dicābātur	nōs dicābāmur	vōs dicābāminī	eī, eae, ea dicābantur
Futuro pasivo	ego dicābor	tū dicāberis, dicābere	is, ea, id dicābitur	nōs dicābimur	vōs dicābiminī	eī, eae, ea dicābuntur
Modo subjuntivo
	ut ego	ut tū	ut is, ut ea, ut id	ut nōs	ut vōs	ut eī, ut eae, ut ea
Presente	ut ego dicem	ut tū dicēs	ut is, ut ea, ut id dicet	ut nōs dicēmus	ut vōs dicētis	ut eī, ut eae, ut ea dicent
Pretérito imperfecto	ut ego dicārem	ut tū dicārēs	ut is, ut ea, ut id dicāret	ut nōs dicārēmus	ut vōs dicārētis	ut eī, ut eae, ut ea dicārent
Pretérito perfecto	ut ego dicāverim	ut tū dicāverīs	ut is, ut ea, ut id dicāverit	ut nōs dicāverīmus	ut vōs dicāverītis	ut eī, ut eae, ut ea dicāverint
Pretérito pluscuamperfecto	ut ego dicāvissem	ut tū dicāvissēs	ut is, ut ea, ut id dicāvisset	ut nōs dicāvissēmus	ut vōs dicāvissētis	ut eī, ut eae, ut ea dicāvissent
Presente pasivo	ut ego dicer	ut tū dicēris, dicēre	ut is, ut ea, ut id dicētur	ut nōs dicēmur	ut vōs dicēminī	ut eī, ut eae, ut ea dicentur
Pretérito imperfecto pasivo	ut ego dicārer	ut tū dicārēris, dicārēre	ut is, ut ea, ut id dicārētur	ut nōs dicārēmur	ut vōs dicārēminī	ut eī, ut eae, ut ea dicārentur
Modo imperativo
	―	(tū)	(is, ea, id)	―	(vōs)	(eī, eae, ea)
Presente	― ―	(tū) dicā	(is, ea, id) ―	― ―	(vōs) dicāte	(eī, eae, ea) ―
Futuro	― ―	(tū) dicātō	(is, ea, id) dicātō	― ―	(vōs) dicātōte	(eī, eae, ea) dicantō
Presente pasivo	― ―	(tū) dicāre	(is, ea, id) ―	― ―	(vōs) dicāminī	(eī, eae, ea) ―
Futuro pasivo	― ―	(tū) dicātor	(is, ea, id) dicātor	― ―	(vōs) ―	(eī, eae, ea) dicantor
Leyenda: † arcaico, x no normativo, ■ cambio ortográfico, ■ irregularidad