Más información Formas no personales (verboides), Infinitivo ...
| Formas no personales (verboides) |
| Infinitivo |
pixik |
| Participio pasivo |
pixbil |
| Formas personales |
| Voz activa |
|
(teen) |
(teech) |
(letiʼ) |
(toʼon) |
(teʼex) |
(letiʼob) |
| Indicativo incompletivo |
(teen) kin pixik |
(teech) ka pixik |
(letiʼ) ku pixik |
(toʼon) k pixik, kin pixikoʼonOTE |
(teʼex) ka pixikeʼex |
(letiʼob) ku pixikoʼob |
| Indicativo completivo |
(teen) tin pixaj |
(teech) ta pixaj |
(letiʼ) tu pixaj |
(toʼon) t(k) pixaj, tin pixajoʼonOTE, tin pixoʼonOTE/COL |
(teʼex) ta pixajeʼex, ta pixeʼexCOL |
(letiʼob) tu pixajoʼob, tu pixoʼobCOL |
| Indicativo resultativo |
(teen) in pixmaj |
(teech) a pixmaj |
(letiʼ) u pixmaj |
(toʼon) k pixmaj, in pixmajoʼonOTE, in pixmoʼonOTE/COL |
(teʼex) a pixmajeʼex, a pixmeʼexCOL |
(letiʼob) u pixmajoʼob, u pixmoʼobCOL |
| Subjuntivo |
(teen) in pixej* |
(teech) a pixej* |
(letiʼ) u pixej* |
(toʼon) k pixej*, in pixoʼonOTE |
(teʼex) a pixeʼex |
(letiʼob) u pixoʼob |
| Imperativo |
(teen) ― |
(teech) pixej* |
(letiʼ) ― |
(toʼon) ― |
(teʼex) pixeʼex |
(letiʼob) ― |
| Voz pasiva |
|
(teen) |
(teech) |
(letiʼ) |
(toʼon) |
(teʼex) |
(letiʼob) |
| Indicativo incompletivo |
(teen) kin piʼixil |
(teech) ka piʼixil |
(letiʼ) ku piʼixil |
(toʼon) k piʼixil, kin piʼixiloʼonOTE |
(teʼex) ka piʼixileʼex |
(letiʼob) ku piʼixiloʼob |
| Indicativo completivo |
(teen) (j)piʼixen |
(teech) (j)piʼixech |
(letiʼ) (j)piʼixij* |
(toʼon) (j)piʼixoʼon |
(teʼex) (j)piʼixeʼex |
(letiʼob) (j)piʼixoʼob |
| Indicativo resultativo |
(teen) pixaʼanen |
(teech) pixaʼanech |
(letiʼ) pixaʼan |
(toʼon) pixaʼanoʼon |
(teʼex) pixaʼaneʼex |
(letiʼob) pixaʼanoʼob |
| Subjuntivo |
(teen) piʼixiken |
(teech) piʼixikech |
(letiʼ) piʼixik |
(toʼon) piʼixikoʼon |
(teʼex) piʼixikeʼex |
(letiʼob) piʼixikoʼob |
| Leyenda: † arcaico, x no normativo, ■ cambio ortográfico, ■ irregularidad, OTE: forma usada en el oriente de Yucatán y centro de Quintana Roo, COL: coloquial, * los sufijos -ej/-ij se eliminan en posición no terminal. |
|
Cerrar