Ferrara

Ferrara^[1] (ferˈraːra ahoskatua) 134.967 biztanleko hiri bat da 2009ko erroldaren arabera. Italiako Emilia-Romagna eskualdeko Ferrarako probintziako hiriburua da.

Ferrara Ferrara
Italiako udalerria
Irudi gehiago
Administrazioa
Herrialdea	Italia
Italiako eskualdeak	Emilia-Romagna
Probintzia	Ferrarako probintzia
Izen ofiziala	Ferrara
Jatorrizko izena	Ferrara
Posta kodea	44121–44124
ISTAT kodea	038008
Geografia
Koordenatuak	44°50′21″N 11°37′03″E
Azalera	405,16 km²
Altitudea	9 m
Mugakideak	Baricella, Bondeno, Copparo, Ficarolo, Masi Torello, Ostellato, Riva del Po, Tresignana (en) , Voghiera, Argenta, Canaro, Occhiobello, Poggio Renatico, Vigarano Mainarda, Portomaggiore, Gaiba eta Stienta
Demografia
Biztanleria	129.340 (2023ko urtarrilaren 1a)
Dentsitatea	319 bizt/km²
Informazio gehigarria
Telefono aurrizkia	0532
Ordu eremua	UTC+01:00 eta UTC+02:00
Hiri senidetuak	Gießen, Koper, Kaunas, Formia, Highland Park, Kaufbeuren, Krasnodar, Saint-Étienne, Sarajevo, Swansea, Tartu Hiria, Szombathely, Žilina, Καλλιθέα, Lleida, Praga, Broni, Brno, Daugavpils, Sebastopol, Soroca, Craiova, Bitola, Dobritx, Novi Sad, Shkodër, Damasko, Venticano, Baranavitxi eta San Nicola Manfredi
Katastro kodea	D548
Sailkapen sismikoa	3 (Txikia)
Matrikula	FE
Hizkuntza ofiziala	italiera
comune.fe.it

Po di Volanon kokatua, hiriak, bere jatorria XIV. mendean duen hiri egitura bat du, Este leinuak gobernatu zuen garaikoa. Biagio Rosettik eginiko diseinuak Europako lehen hiri modernoa bihurtu zuen, honengatik datorrelarik neurri handi baten 1995ean Gizadiaren Munduko Ondare bezala errekonozitua izana (Ferrarako hirigune historikoa), 1999an Poren deltara luzatua.

Izenaren etimologia

Ferrara izenaren jatorria ez dago batere argi. Izan ere, hipotesi bat baino gehiago dago. Batzuk Bibliatik datorrela diote: Ferratotik, Camen semea eta Noeren biloba zena. Beste batzuk, Ferrara, bertara bere jendearekin joan zen Marco delako batek sortu zuela diote, horien artean Ferrara izeneko troiar bat zegoen, eta izen hau eman zion eraikitzen hasi zen hiriari. Beste batzuk burdinatik datorrela diote, lurraldean aurkitu edo lantzen zena. Indar gehien duen hipotesia farro hitzetik datorrena da gari gogor mota bat, erromatarren jakirik antzinakoena, dirudienez inguruan ugaria dena. "Farraria" farroa ereiten den lurra da. Farraria izeneko belar bat, ur-landare mota bat dena, beste balizko jatorri bat izan liteke. Eta, azkenik, urteko bi feria garrantzitsuak egiten diren tokia (Erramu Igandekoa eta San Martín egunekoa) Po ibaiaren ertzean Feriarum Area (ferietako plaza publikoa) deitzen zen, eta hortik Ferraria. Eskuinean, San Jurgiren katedraleko ate txikian haitzurdinean zizelkaturiko haur baten irudia dago, antzina "Madonna Frara" deitzen zena.

Hiri mugakideak

Emilia-Romagnan

Ferrarako probintzian

• Ostellato
• Poggio Renatico
• Tresigallo

Boloniako probintzian

• Baricella

Forlì-Cesenako probintzian

• Argenta
• Bondeno
• Copparo
• Formignana
• Masi Torello
• Ro
• Vigarano Mainarda
• Voghiera

Veneto-Adigio Garaian

Rovigo probintzian

• Canaro
• Ficarolo
• Gaiba
• Occhiobello
• Stienta

Eboluzio demografikoa

• 1861: 64204 biztanle
• 1871: 67306 biztanle
• 1881: 70442 biztanle
• 1901: 81301 biztanle
• 1911: 95721 biztanle
• 1921: 106768 biztanle
• 1931: 115628 biztanle
• 1936: 119265 biztanle
• 1951: 133949 biztanle
• 1961: 152654 biztanle
• 1971: 154066 biztanle
• 1981: 149453 biztanle
• 1991: 138015 biztanle
• 2001: 130992 biztanle

Toki interesgarriak

Eraikin zibilak

• Palazzo dei Diamanti
• Palazzo Schifanoia
• Palazzo Paradiso
• Ferrarako comunale antzokia

Erlijiosoak

• Arcispedale Santa Anna, Torquato Tasso olerkaria 1579 eta 1586 artean preso egon zen tokia.
• Ferrarako San Frantzisko eliza

Hiri senidetuak

• Krasnodar,  Errusia
• Lleida,  Espainia
• Saint-Étienne,  Frantzia
• Swansea,  Erresuma Batua
• Koper,  Eslovenia
• Szombathely,  Hungaria
• Highland Park  AEB
• Broni,  Italia
• Formia,  Italia
• Lula,  Italia
• San Nicola Manfredi,  Italia
• Vatikanoa,  Vatikano Hiria
• Damasko,  Siria
• Gießen,  Alemania
• Kaufbeuren,  Alemania
• Kallithea,  Grezia
• Brno,  Txekia
• Praga,  Txekia
• Sarajevo,  Bosnia-Herzegovina
• Buenos Aires,  Argentina
• Rijeka -  Kroazia
• Žilina -  Eslovenia

Pertsonaia ezagunak

• Girolamo Savonarola (1452-1498)
• Girolamo Frescobaldi (1583-1643)
• Italo Balbo (1896-1940)
• Michelangelo Antonioni (1912-2007)
• Giorgio Bassani
• Folco Quilici
• Florestano Vancini (1926-2008)
• Diego Marani (1959-)