Mindoro

Mindoro Filipinetako zazpigarren uharterik handiena da. Luzonen hego-mendebaldean eta Palawanen ipar-ekialdean dago. Antzina, merkatari txinatarrek Ma-i edo Mait deitzen zioten, eta espainiarrek, berriz, Mina de Oro, eta hortik jaso zuen izena lurralde horrek.

Mindoro
Datu orokorrak
Mendirik altuena	Mount Halcon (en)
Garaiera	2.585 m
Mota	uhartea
Azalera	10.572 km²
Geografia
Koordenatuak	12°56′N 121°05′E
Honen parte da	Luzones
Ur-gorputza	Hegoaldeko Txinako itsasoa Suluko itsasoa Sibuyango itsasoa
Leku geografikoa	Filipinak

1950ean, uhartea, gaur egun existitzen diren bi probintzietan banatu zen, Mendebaldeko Mindoro eta Ekialdeko Mindoro. Gertaera honen aurretik, 1921az geroztik, uharte osoak probintzia bakarra osatzen zuen.

William Henry Scott historialariaren arabera, Song dinastiaren garaian, 972an, "Ma-i" merkataritza-gune garrantzitsua zen Txinarentzat.^[1] Txinako beste erregistro batzuetan, "Ma-i" edo "Mindoro" hurrengo urteetan agertzen da.

Liburu honek Mindoroko merkatariek txinatarrekin aldatzen zituzten produktuak ere aipatzen ditu, garrantzitsuenak erle-argizaria, kotoia, perlak, dortoka-oskolak, Areca catechu landarearen intxaurrak eta jute-arropak direlarik. Txinatarrek, berriz, txinatar portzelana, urrea, altzairuzko ontziak, beruna, koloretako beirazko kontuak eta altzairuzko orratzak merkaturatzen zituzten.

Ekonomia

Mindoroko ekonomia nekazaritzan oinarritzen da nagusiki. Askotariko frutak ditu, hala nola zitrikoak, bananak, rambutanak eta kokoak, zerealak, hala nola arroza eta artoa, azukre-kanabera, kakahuetea, arraina (hainbat motatakoak), aberea eta etxeko hegaztiak. Zuhaitzak moztea eta marmol eta kobrezko meatzaritza ere oparoak dira.

Turismoa ere negozioa da, Apo Reef parke nazionala, Lubang uhartea, Puerto Galera, Sabang hondartza eta Halcon mendia bezalako tokiak dituena. Puerto Galerako hondartzak dira erakarpen turistiko ezagunenak, eta bisitari asko dituzte.

Kultura

Uharteko erlijio zabalenak kristautasunaren barruan sailkatzen dira. Indigenen erlijioa animismoa da. Animismoa praktikatu arren, Mindoroko zenbait lekutan Eliza katolikoari hezkuntza garatzen laguntzen diote.

Mindoroko hizkuntza nagusia tagaloa da, nahiz eta toki batzuetan eragin handia izan duen Bisayak uharteetako eta Mangyan herrietako hizkuntzek. Batez ere, filipinera estandarra (batzuetan ingelesarekin nahastuta) Puerto Galera eta Calapan Hiria eremuetan entzuten da. Bisayetako hizkuntzak eta Mangyanekoak ere uhartean hitz egiten dituzte, ilokera eta atzerriko hizkuntza batzuk bezala, adibidez ingelesa, fujianera eta, oso gutxitan, gaztelania ere.