5ma di mayo

Videz quo ligesas adhike (che utensili). - A pagino di yaro.

apr – mayo – jun
su	lu	ma	me	jo	ve	sa
1	2	3	4	5	6	7
8	9	10	11	12	13	14
15	16	17	18	19	20	21
22	23	24	25	26	27	28
29	30	31

La 5ma di mayo esas la 125ma dio di la yaro (126ma en bisextila yari) segun Gregoriala kalendario. Restas 240 dii til la fino di la yaro.

---

Dio

Eventi

• 1260 - Kublai Khan divenas postulanto a Mongola imperio pos la morto di Möngke Khan.
• 1862 - Cinco de Mayo: che Batalio di Puebla, Mexikiani vinkas Franca trupi qui intervenabis en Mexikia.
• 1891 - En New York, Carnegie-halo oficale apertesas.
• 1912 - Komencas l'Olimpiala Ludi en Stockholm, Suedia.
• 1930 - Gandhi arestesas da Britaniani. Lua aresto efektigas sediicii en tota India.
• 1936 - Trupi del rejio Italia okupas Addis Ababa.
• 1942 - Duesma mondomilito: komencas la Batalio di Corregidor inter Usana e Japoniana trupi en Filipini.
• 1945 - Duesma mondomilito: habitantaro di Praha revoltas kontre Nacional-socialista okupado.
• 1949 - Europana Komisitaro fondesas.
• 1955 - West-Germania divenas suverena stato.
• 1960 - Ahmadou Ahidjo divenas prezidanto di Kamerun.
• 1961 - Alan Shepard divenas l'unesma Usan astronauto en kosmo.
• 1996 - José María Aznar divenas chefministro di Hispania.
• 1998 - Francia signatas pakto en Noumea por transferar povo a lokala habitanti di Nova-Kaledonia.
• 2011 - En Brazilia, supra federala tribunalo agnoskas samasexua mariajo.
• 2014 - Militanti di Boko Haram ocidas cirkum 300 personi dum noktala ataki en l'urbi Gamboru e Ngala, en la stato Borno, Nigeria.^[1]
• 2015 - Pos plu kam 50 yari voyaji tra paromi inter Usa e Kuba posibligesas.^[2]
• 2016 - Pos preske 1 monato, quar driftinta naufrajinti de Kiribati sokursesas en Insuli Marshall.^[3][4]
• 2017 - Atako da militanti de la grupo Boko Haram proxim la lago Chad mortigas 9 soldati. En kontreatako, l'armeo di Chad mortigas cirkume 40 gerileri* de Boko Haram.^[5]
• 2018 - NASA lansas kosmoprobilo InSight vers Marso, ube ol arivos en novembro por explorar la subsulo de la planeto.^[6]
• 2019 - Acidento kun aviono Sukhoi Superjet 100 de la kompanio Aeroflot dum la terveno che l'aeroportuo Sheremetyevo en Moskva produktas la morto di 41 ek la 78 personi en nave.^[7]

Naski

• 1210 - rejulo Afonso la 3ma di Portugal (m. 1279)
• 1599 - Oliver Cromwell, Angla politikisto (m. 1658)
• 1752 - Johann Tobias Mayer, Germana fizikisto e matematikisto (m. 1830)
• 1805 - José Ballivián, prezidanto di Bolivia (m. 1852)
• 1813 - Søren Kierkegaard, Dana filozofo e teologo (m. 1855)
• 1818 - Karl Marx, Germana filozofo (m. 1883)
• 1846 - Henryk Sienkiewicz, Polona skriptisto, Nobel-laureato (m. 1916)
• 1856 - Alejandro Woss y Gil, prezidanto di Dominikana Republiko (m. 1932)
• 1857 - António Teixeira de Sousa, chefministro di Portugal (m. 1917)
• 1875 - John Fabian Carlson, Sueda-Usana piktisto (m. 1947)
• 1883 - Eleazar López Contreras, prezidanto di Venezuela (m. 1973)
• 1886 - Kostaq Kotta, chefministro di Albania (m. 1947)
• 1891 - Mihail Bulgakov, Rusa-Sovietiana skriptisto (m. 1940)
• 1893 - Farabundo Martí, Salvadorana revolucionero (m. 1932)
• 1914 - Tyrone Power, Usan aktoro (m. 1958)
• 1916 - Zail Singh, prezidanto di India (m. 1994)
• 1919 - Georgios Papadopulos, chefministro di Grekia (m. 1999)
• 1921 - Arthur Leonard Schawlow, Usana fizikistulo, Nobel-laureato (m. 1999)
• 1922 - Adil Çarçani, chefministro di Albania (m. 1997)
• 1927 - Charles Rosen, Usana pianisto e skriptisto (m. 2012)
• 1928 - Pierre Schoendoerffer, Franca filmifisto e skriptisto (m. 2012)
• 1933 - Ratnasiri Wickremanayake, chefa ministro di Sri-Lanka (m. 2016)
• 1934 - Henri Konan Bédié, prezidanto di Ivora Rivo (m. 2023)
• 1937 - Trần Đức Lương, prezidanto di Vietnam
• 1943 - Michael Palin, Britanian aktoro
• 1946 - Beth Carvalho, Braziliana kantistino e kompozistino (m. 2019)
• 1947 - Malam Bacai Sanhá, prezidanto di Guinea-Bisau (m. 2012)
• 1956 - Kamagurka, Belga kartunisto, skriptisto pri teatro e piktisto
• 1959 - Ian McCulloch, Angla kantisto, muzikisto e kompozisto (Echo & the Bunnymen)
• 1960 - Jorge Fernando Quiroga Ramírez, prezidanto di Bolivia
• 1963 - James LaBrie, Kanadana muzikisto e kantisto (Dream Theater)
• 1966 - Sergei Stanishev, chefministro di Bulgaria
• 1968 - Bohdana Froliak, Ukrainana kompozisto
• 1972 - Brigitta Boccoli, Italian aktorino
• 1990 - Ana Šimic, Kroatian atletino
• 1998 - Arina Sabalienka, Bielorusa tenisistino

Morti

• 1309 - Carlo la 2ma, rejulo di Napoli (n. 1254)
• 1821 - Napoléon Bonaparte (n. 1769)
• 1873 - Jerónimo Carrión, prezidanto di Equador (n. 1804)
• 1881 - Zygmunt Sidorowicz, Polona piktisto (n. 1846)
• 1886 - Emily Dickinson, Usana skriptisto (n. 1830)
• 1901 - Mariano Ignacio Prado, prezidanto di Peru (n. 1826)
• 1921 - Alfred Hermann Fried, Austriana skriptisto e pacifisto, Nobel-laureato (n. 1864)
• 1942 - Habib Pacha Es-Saad, Libanana politikisto (n. 1867)
• 1945 - Tytus Czyżewski, Polona piktisto (n. 1880)
• 1959 - Carlos Saavedra Lamas, Arjentiniana politikisto, Nobel-laureato pri paco (n. 1878)
• 1975 - Moe Howard, Usan aktoro e komediisto (n. 1897)
• 1977 - Ludwig Erhard, kancelero di Germania (n. 1897)
• 1983 - Anton Buttigieg, prezidanto di Malta (n. 1912)
• 1994 - Mário Quintana, Braziliana skriptisto e tradukisto (n. 1906)
• 1995 - Mihail Botvinnik, Rusa shakoludo-championo (n. 1911)
• 2002 - Hugo Banzer Suárez, diktatoro di Bolivia (n. 1926)
• 2004 - Thea Beckman, Nederlandana skriptisto (n. 1923)
• 2010 - Umaru Yar'Adua, prezidanto di Nigeria (n. 1951)
• 2017 - Ely Ould Mohamed Vall, prezidanto di Mauritania (n. 1953)
• 2018 - Ermanno Olmi, Italiana filmifisto (n. 1931)
• 2020 - Millie Small, Jamaikana kantistino (n. 1947)^[8][9]
• 2024 - Bernard Hill, Britanian aktoro (n. 1944)
• 2024 - César Luis Menotti, Arjentiniana futbalisto ed entrenisto (n. 1938)